1.
(V, G-azp-to; Lar, Añ; Hb; -lz- Lar, Añ),
bultzara (V-gip)
Ref.:
A(bultz);
EtxbaEib(bultzadia);
ElexpBerg(bultzara);
GteErd 69
. Empujón, acometida; empuje, impulso."Empujón", "empellón", "ímpetu" y "rempujo" Lar y Añ."Empujamiento", "embión", "impulso" Lar."Poussée, impulsion"Hb.
"
Eiñ zetsan bultzadiagaz atzeruzka bota eban
"EtxbaEib.
"
Onekari bultzada bat egin (G-azp)"GteErd 69.
v. bultzakada. Tr. Documentado únicamente en la tradición meridional desde mediados del s. XVIII. En DFrec hay 21 ejs. de bultzada .
Onen aurrean jaieraz zegoela, Zeruko bultzada bizi batek biotzean Josefari eman eta esan zion. Cb Josefa 13. Makiladak, ostikadak, bulzadak, ulle ta soka tirakadak ta kolpe gogorrak emoten eutseezala. Añ NekeA 258. Orakada, bultzada, llaneza, zirrika zikiñak. Añ MisE 153. Azken oek eraman zituen arrastaka istanpatean korajeak, zeñaren bulzadak zirurien geitzen ustekabean. "Por la corriente, cuya impetuosidad". Otag EE 1881b, 113. Otsegiten dizu Jaungoikoak [...] barrungo bultzada indartsu eta betiko egien ezaguera argiaz. Arr May 102. --Tira --esan eutsan barriro, atarirontz bultzada bigun bat egiñaz. Ag AL 154. Gizonen atzenengo bultzadeaz (empujón), zeure Aitaren besoetara ioan nai dozu. Ezale 1897, 124a. ( s. XX)Olatuaren bultzada batek kendu euskun albotik. AgKr 91.
Lur-azalean sustraiak iduki izan bazituzten, aspaldi eramango zituen urrutira aizearen bultzada batek. EtxegEEs 1908, 11.
Emoeutsan ukabillaz bultzada sendo bat. EchtaJos 244.
Eman diyo bultzada bat, non zilipurdika bota duen eskalletan beera. Iraola 97.
Zenbat eta baserritik urrerago, ainbat eta ibillera motelagoa darama gure gazte baldarrak, nekatu dalako, barruko bultzada gutxitu zaiolako. AgG 306.
Aizeen bultzarai eusteko. OrLEItz 36.
Bultzada bat egiten dio. TPKattalin 193.
Bultzada batez buruz bera bota zun ormagainetik. TAgUzt 64.
Zer egaldia egiñerazi zidan amandre arek lenbizikoa! Olako bultzara eragiñez, gaiñak eman zizkidanan ikara gabe aurrera egiteko, txorikume oni. OrQA 51.
[Itxaropena] irmo ta zutik eta bizimiñez jarten gaituan goitik beeraiñoko bultzada zoli ta eragiña da. ErkiagArran 93.
Txomin Zorrik, lepoagaz oea artuta, iñoizko bultzadarik aundienak emonaz . BilbaoIpuiB 276.
Jesarri bere, egin zan [bizikletan], eta baita bidean gorantz lenengo bultzadea egin bere, abiadea artzeko erabagi sendoaz. ErkiagBatB 75.
Gida-uala lasai utzi zion Rozinanteri [...]; bere lenengo bultzadari jarraitu zion ark, zalditegi-alderako bidea artu bait zuan. BerronKijote 63.
Hor hartzen ginituelarik gure bizi guziko delibero-xede bultzadak. LarreArtzainE 199.
Bide bakar horren gibelean argiro sumatzen zen talde trinko baten indarra eta bultzada. MEIG VII 169.
Beste norbaiten laguntza behar izaten baita bakunindarrei beti falta izan zitzaien azken bultzada emateko. MEIG VIII 38.
Ez da gurea izan ezik aspaldietako hizkuntzarik mintzaira indoeuroparren bultzadaz, eta latinarenaz azkenik eta batipat ito ez denik. Ib. VI 49.
v. tbn. Otx 178. Ugalde Iltz 47. Gand Elorri 210. Insausti 21.
sense-2
2.
(PMuj). Pulso.v. pultsu. Odolik bere ez eutsan billatu, tin-tin (pulso) edo bultzadarik (id.) bere ez. Ag AL 91.