Tr. Documentado exclusivamente en la tradición meridional. Los pocos ejs. del s. XIX son vizcaínos. En DFrec hay 25 ejs. de ze(h)aztasun, todos meridionales.
sense-1
1.
(Añ, H(zeaz-)),
zia(t)ztasun. Detalle; dato preciso."Menudencia"Añ.
v. zehaztapen. Zenbateraño eldu bear du esamina onen kontu ta zeaztasunak? MgCC 15 (CO 18 ziaztasunak).
Berarengana deituta eztigu beste zeaztasunik eskatuko, eztigu arpegi artuko euskeraz ari izan geralako naiz ezkeralako. AArdi 82.
Orrela ezagutuko duzu irakatsi zaizkitzun berri oien zeaztasuna. IrYKBiz 1.
Zeaztasunak orrentzat itxi-ta, gauzarik jakingarri ta bearrenak lenbailen adierazo bear zirala neritxon. EguzkGizAuz 5.
Merezi baitu zeaztasun apurtxo bat gure olerkariaren azken ataltxo onek. EtxdeJJ 273.
Neronek amets bat egin nuen haurtzaroan, geroko gertakari bat zehaztasun guziekin iragarri zidana. MdePr 328.
Zenbait zeaztasun ezin ditezke asmatuak izan. ZaitPlat 83.
Emaginari emaizkiozu zehaztasun guztiak, arropaz mutatzen naizen bitartean. ArtiIpuin 75.
Zehaztasun horrek alda dezake judizioaren sententzia?ArtiTobera 276.
Argitasunak eta zeaztasunak batu ditualako. ErkiagBatB 132.
Zeaztasun guzti auek Aita Onaindiari zor dizkiot eta ementxe agertu nai diot nere esker-onik sakonena. IbiñVirgil 23.
Ez zakit zortzi urte ala zortzi illabete, onen zeaztasunik ez bait-diat. BerronKijote 171.
Kirolen asierea gure errian noiz eta zelan izan zan esango dogu, zeaztasun andi barik. EtxabuKontu 162.
Lekaimetxearen jaso-egunetako zeaztasunak emokeran, Katalina Otalora bat aitatzen dau Teresak. OnaindSTeresa 102.
Orrek artu eustazan zeaztasun guztiak, batez be ara arte izan dotan biximoduarena. Gerrika 29.
v. tbn.
EEs 1917, 114. Zink Crit 11. BEnb NereA 205.
azpiadiera-1.1
Pake-aldian erabilliak izango liraken igaropideak eta zeaztasunak, alde batera utzi bear..
"Formalidades y trámites previos."EAEg 8-11-1936, 248.
sense-2
2.
(V, G ap. A
; ZamVoc). Exactitud, rigor."Exactitud. Zeaztasuna gauza ona da, atan iñoren mendean egon dagozanentzat: [...] (V-ger), cosa buena es la exactitud [...]"A.
Jakin biar dogu Kredoa? Bai; eta alako ziatztasunagaz eze, ez da geitu ez kendu ez aldatu bear berba bakar bat bere. ItzAzald 19.
Bi gizon argi eta aditu oiek txitez txundituta gertu ziran lan orren ziaztasunaz. AyerbEEs 1915, 292.
Ajola gutxi norainoko zeaztasunaz eta zeinen ongi zomorroz jantzi, irten karrikara, urhats batzu doi doi egin, eta ezagutu egiten zuten. OskKurl 183.
Baiña, geienetan, gertaera oiek, bear bezalako zeaztasunik gabe izan dira ikusiak eta artuak, eta beste askotan oker interpretatuak. VillJaink 70.
Bere itxuragabeko ameskizunetan, zer-ikusirik ez du egiaren zeaztasunak, ezta zer-esanik ere Astrolojiak. BerronKijote 21.
Eta, nere ustez, zehaztasunak balio du argitasunak eta garbitaunak adina gai horietan. MIH 87.
Latz bezain zehatz itzuli zigun behin Horazio eta zehaztasun latz horretan irauten du, gero eta bertso biribilagoak iruten dituela. MEIG III 108s.
Hau dela eta, are inkisizioaren prozedurak gorrotatzen ditugunok, ere, haren ardura eta zehaztasuanari eskerrak eman beharrean gara oraingo honetan. MEIG VI 35.
v. tbn. Ldi RIEV 1929, 210.
sense-3
3."Justicia"A Apend..
Zuzentasuna, zintzotasuna ta zeaztasuna gugandik alde eginda agertuko dira. (Interpr?). A. Urrutia Argia 21-7-1973 (ap. DRA).