(...)
La geonimia es contemplada bajo un doble aspecto: calidad y destino del suelo. Se pretende recoger un muestrario de los ricos materiales lexicográficos a que dieron lugar la varia composición física, formas, tamaños y colores de rocas y tierras, el espacio inculto y el dedicado a cultivos, que en la Navarra Media central durante los siglos XVI-XVII se ajusta bastante bien a un esquema tripartito: monte arbolado, terreno de pastos, ambos comunales, y cultivos de propiedad particular: piezas de tierra blanca destinada a cereal (alor), viñedo (ardantza) y huerta (baratze).
(...)
(...)
XIV. ¿El nombre vasco de Los Arcos según el Fuero de Estella? [en Fornes Linguae Vasconum, XXII, núm. 55 (1990), Pamplona: Gobierno de Navarra, pp. 55-63] […]
2. Toponimia en el fuero estelles de 1164 […]
2.1. Arqueta / Arkueta […]
Prescindiendo de la variante Arteta,520 [LACARRA, 1969, II, 63, 2A] debida sin duda a error del amanuense, el topónimo Arqueta, Archeta está compuesto de un primer elemento más la desinencia o postposición -eta, frecuentísima en toponimia vasca, y que suele indicar pluralidad. Podríamos aportar multitud de ejemplos; sirva esta muestra: Ardantzeta (ardantza, ardantze + eta) ‘las viñas’; Arrobieta (arrobi + eta) ‘las canteras’; Baratzeta (baratz + eta) ‘las huertas’; Buztineta (buztin + eta) ‘los bustines’ (arcillas); Gatzarrieta (gatzarri + eta) ‘las saleras’ (piedras para sal); Gurutzeta (gurutze + eta) ‘las cruces’; Iturri eta (iturri + eta) ‘las fuentes’; Larreta ‘los larres’ (pastizales); Noveleta ‘las noblas’ (majuelos); Zubieta ‘los puentes’.
(...)
(...)
OBS.- Baratze, baratza es el nombre vasco de la huerta, aunque su significado antiguo, según algunos autores, pudo ser el de "enterramiento", lo que explica su presencia en lugares donde es inverosímil una huerta. Según Alfonso Irigoien, el nombre es un deverbativo (nombre verbal en -tze) de baratu, "detenerse, descansar"; cita como paralelo el lat. statio "idem", que conoce al parecer usos similares. Esto explicaría el sentido de baratze en compuestos como Jentilbaratze, Mairubaratze "dolmen, cromlech", que de otra forma resultan oscuros.
Este uso resulta hoy algo extraño (esperaríamos más algo como *barakune, *baraleku o similar), pero en apoyo de esta idea, cabe decir que en toponimia se encuentran nombres verbales en -tze con sentido muy concreto: bidepartitze "encrucijada", urhondatze "sumidero"; incluso Ondatz, nombre de un despoblado medieval en la Barranca podría ser este mismo hondatze.
(...)
Colección: Nafarroako Artxibategi Nagusia, Hipoteken Kontularitza saila
Revista:
Editorial:
Lugar: Iruñea
Fecha:
Referencia:
Notas:
Tipo: artxibategia
Extracción: partziala
Campo: dokumentazioa
NA.TM - Nafarroako Toponimia eta Mapagintza
Abreviatura: NA.TM
Autor: JIMENO JURÍO, José María (zuz.)
Título: Nafarroako Toponimia eta Mapagintza
Nota de trabajo: 59 liburuki
Elaborador:
Colección:
Revista:
Editorial: Nafarroako Gobernua & Trabajos Catastrales S.A.
Lugar: Iruñea
Fecha: 1992-1999
Referencia:
Notas: Nafarroa. Toponimia eta Mapagintza: gazt. Toponimia y Cartografía de Navarra.
Erreferentzia gisa liburuki zenbakia ematen da aditzera eta apurka-apurka, orrialdea ere gaineratuz joango da.
Lan honen iruzkin kritikoa argitaratu zen in FLV, 64 (1993).
Tipo: bibliografia
Extracción: guztizkoa
Campo: ofizialtzea
NAA.KAT - Katastroa
Abreviatura: NAA.KAT
Autor:
Título: Katastroa
Nota de trabajo:
Elaborador:
Colección: Nafarroako administrazioko artxibategia
Revista:
Editorial: Nafarroako Gobernua, Kartografia Zerbitzua
Lugar: Iruñea
Fecha:
Referencia:
Notas: Gazt. Archivo administrativo de Navarra. Catastro.
Tipo: artxibategia
Extracción: partziala
Campo: dokumentazioa
JIM.ESTN - Estudios de toponimia navarra
Abreviatura: JIM.ESTN
Autor: JIMENO JURÍO, José María [Roldán Jimeno Aranguren & David Mariezkurrena Iturmendi]
Título: Estudios de toponimia navarra
Nota de trabajo:
Elaborador: Roldán Jimeno Aranguren & David Mariezkurrena Iturmendi
Colección:
Revista:
Editorial: Pamiela
Lugar: Iruñea
Fecha: 2004
Referencia:
Notas: Liburuak Jose Maria Jimeno Juríok idatzitako zenbait artikuluren bilduma da, hil ondoan berrargitaratua. ECO zerbitzuak eginiko migrazioa. Liburuaren orrialdea (edota ohar zenbakia) ematen da erreferentzia gisa, baina edozein kasutan ere kontsulta daiteke jatorrizko artikuluaren identifikazioa "testuingurua"n jaso baita.
Badago Patxi Salaberrik eta Roldán Jimenok paratutako edizio eguneratua: Obras Completas de José María Jimeno Jurío 40, Pamiela, 2012.
Tipo: bibliografia
Extracción: guztizkoa
Campo: dokumentazioa
NA.TOF - Nafarroako Toponimia Ofiziala / Toponimia Oficial de Navarra
Abreviatura: NA.TOF
Autor: ZZ. AA.
Título: Nafarroako Toponimia Ofiziala / Toponimia Oficial de Navarra
Nota de trabajo:
Elaborador:
Colección:
Revista:
Editorial: Nafarroako Gobernua
Lugar: Iruñea
Fecha: 2019tik
Referencia:
Notas: 2019. urtetik datutegi osoa deskargarako eskaintzen da: https://gobiernoabierto.navarra.es/eu/open-data/datos/toponimia-oficial-navarra
Tipo: datu baseak
Extracción: guztizkoa
Campo: dokumentazioa
Aviso legal
El presente corpus onomástico toma en consideración contenidos de obras de terceros, atendiendo a su prestigio y competencia en la materia. A dicho efecto Euskaltzaindia ha solicitado los correspondientes permisos y licencias, por lo que se han obtenido los derechos de propiedad intelectual necesarios, salvo error u omisión. En el caso de que observe la existencia de algún contenido que entendiera puede infringir derechos de terceros le rogamos lo ponga inmediatamente en conocimiento de Euskaltzaindia a través de la siguiente dirección de correo electrónico (info@euskaltzaindia.eus) al objeto de poder adoptar inmediatamente las medidas oportunas.