(...)
*Zaraiako mendiaren txuntxurretik ikusten da itsasoa garbiro sei leguako bidastian; baita Santo *Domingoko aldamenean dagoen arkaitzerra San *Lorenzokoa ere
(...)
(...)
OBS.- 1050 m de altitud. Según DMR: "Del vasco mendi `monte' y un primer elemento que algunos autores (Orpustan) relacionan con gar? Orónimo extendido por amplias zonas de Europa y otros con gar 'llama de fuego'. Es notable que la documentación del siglo XVIII sea mayoritariamente Garbendia que hace sospechar que Garmendia sea fruto de la etimología popular a partir de una forma ópaca en su significado.
Sobre el primer elemento Michelena duda sobre su relación con gar 'llama de fuego' y ve difícil que provenga de gara 'altura' ".
(...)
garmendia -
(2000)
ORP.MAISMED, III. kap., 91. or.
(...)
par l’appel à quelque homonyme facile d’accès: c’est le cas du toponyme et nom d’état civil connu Garmendia “la montagne en flammes”, et sa base (maison médiévale à Hélette) Garra “la flamme”; on n’a pas pensé à se demander si le sens donné convient à la désignation d’un lieu et plus précisément du lieu en question, et s’il correspond à un schéma connu de la toponomastique, qui répète en général les mêmes thèmes partout et dans toutes les langues. Une fois ces précautions prises, il apparaît que le feu comme tel (mais non le brûlis comme procédé de défrichement ou autre, qui laisse une marque durable sur le terrain et donc aussi parfois un toponyme) est une réalité, à la différence de l’eau, bien impropre à désigner des lieux hors de volcans, que le Pays basque n’a pas connus en période historique ni protohistorique. Les toponymes anciens sur la base gar(r)- renvoient plus vraisemblablement à l’oronyme pan-européen nommant la pierre et le rocher
(...)
What: Toponimoa, deitura Situation: Euskal Herria Origin:
ORP.MAISMED
garmendia -
(2000)
ORP.MAISMED, III. kap., 109. or.
(...)
garr- et harri “pierre, rocher”: // 1) la base oronymique garr- si répandue en vieille toponymie européenne est restée présente en toponymie basque bien que le lexique courant l’ait perdu sans doute dès le Moyen Age, faisant des noms composés connus comme Garmendia, ou Garralda “côté ou versant rocheux” nommant ici une montagne et une maison (à Ayherre), là un village (en Navarre 1245 garralda), le nom du village souletin de Garraïbie (Censier guarraybié) “le gué du rocher”, en forme suffixée le nom de Garris ancienne position forte de Mixe sur un site rocheux et de son château 1120 wilelmus arnaldus de garris, celui de la maison noble de Garro à Mendionde 1149 aneir a(rnaldi) de garro; mais c’est le nom simple lui-même qui nomme les deux maisons nobles de Hélette bâties au sommet d’un coteau à l’écart où le rocher affleure (quartier nommé “Garreta”) 1314 bernart de garra, 1366 garra juson qui signifient donc simplement “le rocher” (et non “la flamme” comme on l’a parfois cru sans penser que le terme était tout à fait inacceptable et du reste inusité en toponymie); une graphie garrasciette de 1414 laisse penser aussi que c’est la base ancienne du nom de Gréciette en Labourd; une variante de la même base est habituellement reconnue sous la forme gal- (qui suppose en principe que la vibrante s’était affaiblie, ce qui arrive parfois en basque, et permet aussi de faire un rapprochement avec gar- “hauteur”: voir ci-dessus), faisant le nom de la maison noble de Sussaute en Mixe 1412 la sal(le) de galos
(...)
What: Leku izena Situation: Euskal Herria Origin:
ORP.MAISMED
(...)
Donamaria (1050 m).
Del vasco mendi 'monte' y un primer elemento que algunos autores (Orpustan) (108) relacionan con gar- orónimo extendido por amplias zonas de Europa y otros con gar 'llama de fuego'.
Comentario. Es notable que en la documentación del siglo XVIII predomine Garbendia, lo que hace sospechar que Garmendia sea fruto de la etimología popular a partir de una forma opaca en su significado.
Sobre el primer elemento Michelena (109) duda sobre su relación con gar 'llama de fuego' y ve difícil que provenga de gara 'altura'.
(...)
Izt.C - Guipuzcoaco provinciaren condaira edo historia
Abbreviation: Izt.C
Author: IZTUETA ETXEBERRIA, Joan Ignazio
Title: Guipuzcoaco provinciaren condaira edo historia
Work note:
Elaborator:
Colection:
Magazine:
Publisher: La Gran Enciclopedia Vasca
Place: Bilbo
Date: 1975 [1847]
Reference:
Notes: Lehen edizioa, Donostian 1847an egin zen. Gaztelaniazko bertsioa, komatxo bakunen artean, J.L. Apalategik egin eta edizio faksimilearekin batera ageri dena da (Bilbo, 1975).
0-255 eta 451-509 orrialde tarteak erauzi dira bakarrik.
Type: bibliografia
Extraction: partziala
Field: dokumentazioa
OEH.ONOM - Orotariko Euskal Hiztegiko testu corpusa, Onomastika
Abbreviation: OEH.ONOM
Author: Euskaltzaindia
Title: Orotariko Euskal Hiztegiko testu corpusa, Onomastika
Work note: 2 liburuki
Elaborator:
Colection:
Magazine:
Publisher: Barne-erabilerarako dokumentua
Place: Bilbo
Date:
Reference:
Notes:
Type: bibliografia
Extraction: guztizkoa
Field: dokumentazioa
EMF.100 - Euskal Herriko mendien katalogoa
Abbreviation: EMF.100
Author: Euskal Mendizale Federazioa, Mendizale Ehundunen Anaidia
Title: Euskal Herriko mendien katalogoa
Work note:
Elaborator:
Colection:
Magazine:
Publisher: Euskal Mendizale Federazioa & Eusko Jaurlaritza
Place: Bilbo
Date: 1950-1982
Reference:
Notes: Ondoren edizio urtea ematen da aditzera eta segituan mendi bakoitzari Katalogo horrek ematen dion izena, altuera eta sailkatze lekua. Katalogo zahar guztien datuak erroldatu dira, hots: Catálogo de montes concursables. FEM-región vasco navarra. Bilbao, 1950. Catálogo de cimas. Pyrenaica, FEM-región vasco navarra. Bilbao, 1956. Catálogo de cimas. Pyrenaica, FEM-federación vasco navarra. Bilbao, 1972. Catálogo de cimas. Pyrenaica, Federación vasco navarra de montañismo. Vitoria, 1976. Catálogo de cimas. Pyrenaica, Euskal Herriko mendizale elkargoa. 1982. Dokumentazioan katalogoko kokaera adierazteko honako laburdura hauek erabili dira: A- (Araba), A-ald. (Araba aldamenekoa), B- (Bizkaia), B-ald. (Bizkaia aldamenekoa), G- (Gipuzkoa), N- (Nafarroa), N-ald. (Nafarroa aldamenekoa), L- (Lapurdi), NB- (Nafarroa Beherea), Z- (Zuberoa), Z-ald. (Zuberoa aldamenekoa), Pir. (Pirineoak).
Euskal Mendizale Federazioak 1950 eta 1982 bitartean argitara ateratako Euskal Herriko Mendien Katalogoak (Ehun Mendien Lehiaketarako balio duena, alegia) izan dituen argitaraldi guztietan jasotako datuak erroldatu dira.
ECO zerbitzuko Patxi Galék EMFren Mendi Katalogoko datu-baserako egindako erauzketa erabatekoa.
Type: bibliografia
Extraction: guztizkoa
Field: dokumentazioa
IGNE.50 - Mapa Topográfico Nacional
Abbreviation: IGNE.50
Author: Instituto Geográfico Nacional
Title: Mapa Topográfico Nacional
Work note: 1:50000
Elaborator:
Colection:
Magazine:
Publisher: Instituto Geográfico Nacional
Place: Madril
Date: 1942-1990
Reference:
Notes: Edizio zaharrak Servicio Geográfico del Ejército delakoak eginak dira eta argitaraldia Instituto Geográfico y Catastral zuen izena eta oraindik ez ziren Mapa Topográfico Nacional deitzen, Mapas del Instituto Geográfico y Catastral, escala 1:50000 baizik (IGC, 1:50000).
Erreferentzietan orri zenbakia adierazten da. Testuinguruan, ordea, altitudea eta erpin ikurra ote daraman. Honako orri hauek erabili dira:
37-Guecho (1953), 38-Bermeo (1953), 39-Lequeitio (1950), 40-Jaizquibel (1952), 41-Irún (1952), 60-Valmaseda (1954), 61-Bilbao (1958), 62-Durango (1952), 63-Eibar (1954), 64-San Sebastián (1953), 65-Vera de Bidasoa (1953), 66-Maya del Baztán (1952), 85-Villasana de Mena (1942), 86-Orozco (1954), 87-Elorrio (1952), 88-Vergara (1954), 89-Tolosa (1953), 90-Sumbilla (1953), 91-Valcarlos (1950), 91bis-Mendi-Zar (1950), 110-Medina de Pomar (1990), 111-Orduña (1950), 112-Vitoria (1963), 113-Salvatierra (1954), 114-Alsasua (1953), 115-Gulina (1954), 116-Garralda (1953), 117-Ochagavía(1990), 118-Zuriza (1951), 136-Oña (1961), 137-Miranda de Ebro (1953), 138-La Puebla de Arganzón (1954), 139-Eulate (1954), 140-Estella (1954), 141-Pamplona (1954), 142-Aoiz (1952), 143-Navascués (1952), 169-Casalarreina (1952), 170-Haro (1953), 171-Viana (1954), 172-Allo (1954), 173-Tafalla (1954), 174-Sangüesa (1979), 175-Sigüés (1952), 203-Nájera (1952), 204-Logroño (1952), 205-Lodosa (1953), 206-Peralta (1979), 207-Sos del Rey Católico (1979).
ECO zerbitzuko Patxi Galék EMFren Mendi Katalogoaren datu-baserako eginiko erauzketa partziala, Katalogo horretako mendien gaineko informazioa bakarrik jasotzen duena.
Notes: Lehehago bazegoen Caja de Ahorros Municipal de Pamplona delakoak eginiko beste argataraldi bat, Iruñean 1983an egina: Guía de montes de Navarra - Nafarroako mendi gidaliburua. Guk 1991eko edizioa erabilI dugu eta erreferentzietan orrialde-zenbakia ematen dugu.
ECO zerbitzuko Patxi Galék eginiko erauzketa partziala, EMFren Mendi Katalogorako egina eta, beraz, bakarrik Katalogo horretan ageri diren mendien gaineko datuak biltzen dituena.
Type: bibliografia
Extraction: partziala
Field: dokumentazioa
FELNA - Guía montañera. Montes de Navarra
Abbreviation: FELNA
Author: FELIÚ DORD, Marcos; Juan Mari; Andoni
Title: Guía montañera. Montes de Navarra
Work note: 1. Pirineo navarro y estribaciones, 2. Montaña media y sector oriental
Elaborator:
Colection:
Magazine:
Publisher: Sua edizioak
Place: Bilbo
Date: 1996-1997
Reference:
Notes: ECO zerbitzuko Patxi Galék EMFren Mendien Katalogorako egindako erauzketa partziala, bakarrik Katalogo horretan agertzen diren mendiei dagozkien datuak jaso baitira.
Erreferentzietan liburuki zenbakia (1 edo 2) eta ibilbidea deskribatzen den orrialdea ematen dira aditzera.
Type: bibliografia
Extraction: partziala
Field: dokumentazioa
AR - Artxibategia
Abbreviation: AR
Author:
Title: Artxibategia
Work note:
Elaborator:
Colection: Pyrenaica
Magazine:
Publisher:
Place: Bilbo
Date:
Reference:
Notes: ECO zerbitzuko Patxi Galék EMFrentzat egindako Euskal Herriko Mendien Katalogoko datu-basetik harturiko datuak, ohikoan, Katalogoko mendien izenak direla eta, Federaziora heldutako datuak dira eta erreferentzia gisan, nondik heldu diren aditzera ematen duen sigla bat ematen da. Hauetako batzuk iturri aberatsagoak izan arren, Katalogoan ageri diren mendi-izenak baizik ez dira jaso. Honako hauek dira:
AIZP-Aizpurua, Jexux.
BEL-Belasko, Mikel.
BER-Berasategi, Antonio.
GA-Galé, Patxi.
GAR-Garde, Patxi M.
GOY-Goyenechea Goiri, Angel Mª.
JAU-Jauregi, Jon (Beasaingo alkatea).
LG-Lopez de Gereñu Galarraga, Gerardo.
MG- Miru Gain.
MUG-Muguruza, Felix.
NAF-Nafarroako mendien fitxak.
SM-San Martin, Juan.
VEL-Velilla, Salvador.
ZOR-Zorrilla, Andoni.
Type: artxibategia
Extraction: partziala
Field: dokumentazioa
NA.TM - Nafarroako Toponimia eta Mapagintza
Abbreviation: NA.TM
Author: JIMENO JURÍO, José María (zuz.)
Title: Nafarroako Toponimia eta Mapagintza
Work note: 59 liburuki
Elaborator:
Colection:
Magazine:
Publisher: Nafarroako Gobernua & Trabajos Catastrales S.A.
Place: Iruñea
Date: 1992-1999
Reference:
Notes: Nafarroa. Toponimia eta Mapagintza: gazt. Toponimia y Cartografía de Navarra.
Erreferentzia gisa liburuki zenbakia ematen da aditzera eta apurka-apurka, orrialdea ere gaineratuz joango da.
Lan honen iruzkin kritikoa argitaratu zen in FLV, 64 (1993).
Type: bibliografia
Extraction: guztizkoa
Field: ofizialtzea
ALP - Guía cartográfica
Abbreviation: ALP
Author: ZZ.AA.
Title: Guía cartográfica
Work note:
Elaborator:
Colection:
Magazine:
Publisher: Editorial Alpina
Place: Granollers
Date: 1981-1999
Reference:
Notes: Erreferentzian zein mapatan agertzen den ematen da aditzera, honako laburdura hauek erabiliz:
ALD: Baztan Bidasoa, Alduides-Baztan (1999).
ANS: Ansó, Echo, Belagua, Zuriza (1983).
BID: Baztan Bidasoa, Bidasoa-Belate (1999).
RONC: Roncesvalles, Roncal, Valcarlos (1984).
ECO zerbitzuko Patxi Galék egindako tontorren izenen erauzketa partziala, EMFren Katalogoan noizbait agerturiko gailurrak jaso baitira soilik.
Type: kartografia
Extraction: partziala
Field: dokumentazioa
ORP.MAISMED - Les noms des maisons médiévales en Labourd, Basse-Navarre et Soule
Abbreviation: ORP.MAISMED
Author: ORPUSTAN, Jean-Baptiste
Title: Les noms des maisons médiévales en Labourd, Basse-Navarre et Soule
Work note:
Elaborator:
Colection:
Magazine:
Publisher: Izpegi
Place: Baigorri
Date: 2000
Reference:
Notes:
Type: bibliografia
Extraction: guztizkoa
Field: dokumentazioa
BEL.DEMR - Diccionario etimológico de los nombres de los montes y ríos de Navarra
Abbreviation: BEL.DEMR
Author: BELASKO ORTEGA, Mikel
Title: Diccionario etimológico de los nombres de los montes y ríos de Navarra
Work note:
Elaborator:
Colection:
Magazine:
Publisher: Pamiela
Place: Iruñea
Date: 2000
Reference:
Notes: Erreferentzietan orrialde zenbakia ematen da aditzera.
Helena Pérezek eskaneatu eta ECO zerbitzuko Patxi Galék datu-taula itxurara isuritako datuak.
Type: bibliografia
Extraction: guztizkoa
Field: hizkuntza azterketa
NA.TOF - Nafarroako Toponimia Ofiziala / Toponimia Oficial de Navarra
Abbreviation: NA.TOF
Author: ZZ. AA.
Title: Nafarroako Toponimia Ofiziala / Toponimia Oficial de Navarra
Work note:
Elaborator:
Colection:
Magazine:
Publisher: Nafarroako Gobernua
Place: Iruñea
Date: 2019tik
Reference:
Notes: 2019. urtetik datutegi osoa deskargarako eskaintzen da: https://gobiernoabierto.navarra.es/eu/open-data/datos/toponimia-oficial-navarra
Type: datu baseak
Extraction: guztizkoa
Field: dokumentazioa
Legal notice
This onomastic corpus takes into account the contents of works by third parties, taking into account their prestige and competence in the field. To this end, Euskaltzaindia has applied for the corresponding permissions and licences, so that the necessary intellectual property rights have been obtained, except in the case of error or omission. Should you observe the existence of any content that you believe may infringe the rights of third parties, please inform Euskaltzaindia immediately by sending an e-mail to the following address (info@euskaltzaindia.eus) so that the appropriate measures can be taken immediately.
Headquarters
B
BISCAY
Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
+34 944 15 81 55
info@euskaltzaindia.eus
Research Center
V
LUIS VILLASANTE
Tolare baserria. Almortza bidea, 6. 20018 SAN SEBASTIAN
+34 943 42 80 50
donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Local offices
A
ÁLAVA
Gaztelako atea, 54 01007 VITORIA/GASTEIZ
+34 945 23 36 48
gasteizordez@euskaltzaindia.eus
G
GIPUZKOA
Tolare baserria. Almortza bidea, 6 20018 SAN SEBASTIAN