(...)
La Txirria [lachírrja]-k 'chorro' adiera duen euskal izena dela garbi dago (cf. Txirrialdea Lergan [Elon Corral de Chirria dugu 1790ean (PRA-Kaseda, 33. k.) eta Elkarten (TCPCI, 324. or.) eta Gulian bizirik dago Txirriaga [chirrjága] toponimoa. Alfonso Irigoyen jaunak Artaxonako "cognomina" aztertzen ari delarik Garcia Yturrico eta Garcia Chirriacoa aipatzen ditu, eta azken hau Pascoal de Chirria "erromantze"-aren ordaintzat jotzen duen arren, ez du deus esaten bi Garcia horien artean izan daitekeen baliokidetasunaz (ikus "Las hablas vascas de Tierra Estella y su onomástica", in DRPLV-III, 163-192. orr.). Eslabako Txirria iturri baten izena dela eta iturrietan txirria dagoela aintzat harturik beharbada ez litzateke arriskugarriegi aipatu Artaxonako bi biztanle horiek bat eta bera baizik ez zirela kontsideratzea.]). Izan ere, duela hogeitamar bat urte arte La Fuente de la Virgen-etik erreten baten bidez [Eslabarrek auzalanean ("de centena") garbitzen zuten urtero ubide hau.] ura ekartzen zen herrira, eta Txirria-n zegoen txirria ("un churruto" gure informatzailearen arabera. Cf. Agezako Txurruta toponimoa)-n betetzen zituzten emakumeek kubo eta pitxerrak. Iribarrenek [VN.] dioenez, inguruko herrietakoek chirrios edo chirriosos deitzen diete eslabarrei, adarra jo nahian dirudienez. Nolanahi ere den, izen honen 1583ko lehen lekukoak y- nahasgarri bat du hasieran. Gainerantzeko agerraldi eta eratorri guztietan, ordea, ch- aurkitzen dugu lekune horretan: 1586an Chirria da [Id., 3. k-bis.], eta 1784ean (ikus aurrerago) eta 1820an egungo La Chirria ageri da. Iturritik jaisten zen uraren soberakina orain urte batzu estali zuten Balsa de Txirria-n biltzen zen. Barrio de Txirria Irigoiena edo Barrio de arriba-n zegoen, eta txurrutaren ondoko etxeek osatzen bide zuten. Txirria herriaren aldameneko eremua ere bada, hain zuzen ere Artatzea eta Etxeberri-rekin mugatzen duena.
(...)