Etim. De popa, con palatalización expresiva de la consonante inicial.
1.
(
V, G, AN ap. A
),
xopa (
L ap. A
; Urt II 294,
Dv).
Popa (de barco).
"Argonautae, [...]
untziko,
xopako muthill alferrak, aise nahiak
"
Urt II 294.
"Poupe"
Dv.
v. popa.
Bizkitartean Jesus lo zatzan xopa gaiñean, bururdi baten gaiñean.
He Mc 4, 38 (HeH xopan, Ol, BiblE txopan; Lç gibeleko aldean, Dv untzi-burukitan
).
Ez zaitezte izan berankor egiteko, onezkero; giro ta itsasaroak txopa-aldetik eragiten baitizue.
Zait Sof II 145.
Aizeak zure ontziaren txopan putz dagi.
Amez Hamlet 35.
Eolok txopan oiala / zuzen puzturik.
Gazt MusIx 101.
Lau aingura bota zituzten txopatik.
IBe Act 27, 29 (He popatik
).
v. tbn.
EZBB II 119. En DFrec hay 3 ejs.
Untzi-xopan etzanik.
Leon Mc 4, 38.
Itsaslariek ere ontzi zamatuekin kaia ukitu-ala, ontzi-txopak koroiz estaltzen ditute pozez gaiñezka.
"Puppibus"
.
Ibiñ
Virgil
76.
2.
(V, G),
xopa (L; Dv, H),
sopa (L; vEys, H)
Ref.:
A; Lh (sopa, xopa); AEF 1960, 47.
"Cambuse"
Dv.
"
Xopa, terme de marine: la partie du bâteau qui est la cabine du propriétaire et la réserve des vivres"
H.
"Armario de la popa"
A.
"
Txopa, el departamento de la proa"
AEF 1960, 47.
Untzia zihoakun nahi zen bezala / Masta denak trebeska, xirxiketan bela / Gosea xopan eta leihorra urrunsko.
Hb (
in
Onaind MEOE 497
).
3.
"
Xopa, corps de garde où se tiennent les soldats, les douaniers de garde"
Dv.
TXOPAPE .
(En casos locales de decl. sing.).
Bajo popa.
Ordurako iru edo lau lagunegaz neurtu neban neure besoen indarra, ukabilka, ta txopapeko txakurra baño txakurragoa nintzan.
Ag Kr 83.
Garnata-kutxa txopapean zegon, txalupa ondoan.
AGoen Agurea 17.