Onom.:
Bucçu ondagauea. (1399) Arzam 368.
(H; o- c. sg. A; Urt I 548, H),
ondobage
(Izt, H).
"Sin fondo, ondo bagea" Izt 52v. Cf. Lar: "Abismo, [...] leiza ondorik bagea" Lar. v. hondoge.
Infernuko itxaso ondogabea. Cb Eg II 52. Orañgo nere bizia leize ondogabe bat da. Arr May 22. Itxaso ondogabe, gazi-mingotsa da / Amaren biotza neke-oñazez. GMant Goi 62. Ez noa geure burua "butzu ondogabe" horretan murgiltzera. MEIG VII 87. Leize hondogabea. MEIG IX 130 (en colab. con NEtx.).
(H (+ o-)),
ondobage
(Lar, Añ, H). (Fig.). Infinito. "Infinidad, infinito, bukabagea, ondobage" Lar (v. tbn. en Añ).
Zure ontasun ta piedade ondo gabe orri begira zaiozu. Cb Eg II 21. Jaunaren gogoan dauden gauzak zein ondo gabeak diran! Lard 461. Zure amodio ondogabea. Dv LEd 91. Zu, jakintasun ondogabea. Ib. 40. Jaungoikoaren urrikaltasun ondogabearen ateetan. Ib. 198. Jaungoikoak bere ondasun ondogabearen bidez. Ant ZerBid 11 (ap. DRA). Elizen ondasuntegi ondogabea. Animen consolatzallea 497 (ap. DRA).
(Fig.). (Persona) superficial.
Yesus etzen gizona. Izpiritu arin eta hondogabek atzematen diote aria gizonekin. Hb Egia 88.
HONDOGABEKO
(Adnom.). "Aurrak ondo gabeko estea du, el niño tiene intestino sin fondo; es decir, nunca se harta (AN-larr)" A EY III 305.
Jainkozko karitatearen ondogabeko itsasoa.
SP Phil 136.
O itsaso ondo eta bazter gabekoa.
Ch III 14, 3.
Ondo gabeko leiza zulo [...] izugarri bat.
Cb Eg II 158.
Jainkoaren ondo gabeko ontasuna.
Cb Eg III 325.
O zoriontasunen oxin ondo ta baster baakoa!
Añ
EL2
71.
Hondo gabeko zeruan.
Hb Egia 39.
Nor gera gu, ondogabeko osin orretan sartzeko?
Vill Jaink 37.
Nere ondo gabeko utsun artatik [...], garbi ikusten nin nondik zijoan nere bidea.
Ataño
TxanKan
181.
v. tbn. Dv LEd 96 (o-). ArgiDL 160. Erkiag Arran 78.
(
Hondorik gabeko
).
Zein ondorik bagekoak aren asmo ta bide ederrak!
Mb IArg I 379.
Suzko itsaso ondorik gabeko hartan.
Lg II 190.
Ondorik gabeko zulo aundi bat.
NEtx Antz 108.
Bere poesiari darion ondorik gabeko tristura.
Lasa Poem 105.
v. tbn.
Ondorik gabeko: Mde HaurB 98.