1.
(
G ap. A
; Lar,
Añ,
Hb,
H),
hiztaldi (
Lar,
Hb).
Discurso, alocución, plática, sermón, conferencia.
"Oración, razonamiento"
Lar, Añ.
"Plática, sermón"
Lar.
Tr. Documentado en autores guipuzcoanos desde el s. XVIII; a partir de principios del XX se encuentra tbn. en escritores vizcaínos y septentrionales. Aparece gralmente. con
egin (Lard 62, Bv
AsL 79, A
Ardi 109, Kk
Ab I 19, Inza
Azalp 86,
ArgiDL 133, Enb 164, Or
QA 105, NEtx
Nola 37, Munita 31, Erkiag
Arran 137, Vill
Jaink 103, Alzola
Atalak 136); con
eman sólo lo hallamos en Ox 19, Mde
Pr 261 y Berron
Kijote 203 (cf.
MIH 188n, donde se señala como calco del cast. o fr. la expr.
hitzaldi bat eman). En
DFrec hay 218 ejs. de
hitzaldi .
Erromako Jaunen aurrean itzaldia asitzeko.
Cb EBO 59.
Azkeneko itzaldian esan nuan.
AA II 35.
Azken-juizioaren gañeko itzaldia.
Lard 435.
Itzaldi edo sermoia.
Ag Kr 47.
Berehala hautsi zakon hoin gurbilki abiatua zuen hitzaldia.
JE Bur 100.
Nere lankideak irakastegitik itzaldi laburtxo bat egin zuen.
A Ardi 109.
Mendiko itzaldia.
Ir YKBiz 124.
Erostuneri egin bear zizkaten itzaldik ongi ikasik zeuzkan.
JAIraz Bizia 20.
Beste itzaldi baterako gai polita.
Lek SClar 119.
Liberalen itzaldi mordoa.
Erkiag BatB 144.
Katallinek hiru hitzaldi egunean, biga bere kaltean.
EZBB II 34.
Sekulako itzaldia egin zidan aitona onek bein.
Insausti 85.
Hitzaldi bat egitekoa omen genduen.
MIH 144.
v. tbn. Aran SIgn 80. Belaus Andoni 11. GMant Goi 50. IArt Itzald II 37. Etxeg ib. 84. Muj PAm 10. Altuna 80. Lab EEguna 102. Ldi IL 89. Eguzk GizAuz 40. Lf Murtuts 50. SMitx Aranz 188. Etxde JJ 101. Anab Poli 130. Akes Ipiñ 12. Othoizlari 1960, 267. Arti Tobera 264. Ardoy SFran 313. Uzt Sas 315. Etxabu Kontu 89. Ataño TxanKan 260. Onaind STeresa 126. Gerrika 279.
Bazkaritakoan biraoka ari zitxinan, itzaldi oro biraoa baitute.Or QA 87.
(G ap. A; Añ, Dv). Conversación. "Coloquio" Añ.
Errege bi oen arteko itzaldi gozo begiramen andiko au. Izt C 123. Zer hitzaldiak egingo zituzten [Ama-Semeak]. Arr Orac 387 (ap. DRA). Eurekin eiten dodaz / itzaldi luziak. Enb 57. Okerrarik baldin bada- / go
gure artian, / zuzenduko gerade / itzaldi batian. Yanzi 152. Gogoarazten [...] elkarren itzaldiak. Anab Usauri 26. Itzaldi orretan adiskidetuko diran. ABar Goi 42. Oso neska jatorra zan. Noiznai itzaldi bat egin zeikean berarekin. BBarand 80.
v. tbn. Lard 522. Bv AsL 149.
2.
(Lar, Añ, H).
Turno de palabra.
"(Tomar la) taba, en el hablar, hitzaldia artu
"
Lar.
3.
Locución; frase; oración gramatical.
v. perpaus.
Gureak ere bere itzaldi egoki, txit biziak, berezko ta berariazko ederrak ditu.
Cb EBO 58.
Orazio edo Itzaldiaren zortzi parteak.
Ib. 48.
Gure itzaldi ta izkera geienetan utsegiten degu.
Ib. 61.
Erresponditu dio / itzaldi batean.
EusJok II 17.
Idazki batean hitzaldi bat ezin arras ulertuz.
Zub 93.
4.
Tiempo de hablar de un tema.
Orain datorkit bada auntzen itz-aldia.
Izt C 188.
HITZALDI-MINTZALDI.
Hablando, dando una charla.
Hitzaldi-mintzaldi, berriz ere izenburu [...] ikaragarriz inguratua agertzen natzaizue.
MEIG IV 73.
HITZALDI-MINTZALDITXO.
Pequeña charla, conferencia, sermón.
Aurregunetako nere itzaldi-mintzalditxoak.
A Ardi 125.
Hitzaldi-mintzalditxo bat egiteko.
MEIG IV 49.