1.
(
V-gip, G-goi-azp-to; Lar, Añ, Hb, H (G), A Apend
),
kiski,
gizki (
G-goi; A Apend)
Ref.:
A; SMuj EEs 1921, 29; Iz ArOñ, LinOñ 178; ZestErret
.
Garabato, garfio, gancho.
"Garabato de recoger manzana caída"
Lar.
"Garfio, kakoa, kizkia
"
Añ.
"
Sagar biltzeko kizkia, crochet pour la cueillette des pommes [...]"
H.
"
Gizki, aparato compuesto de un palo con un clavo en el extremo que usan para recolectar la manzana en los manzanales (1579), hoy se llama kizki
"
A Apend.
"
Kizkixa, el gancho de madera con una hendidura en el extremo para introducir el hilo de la lana para que no se suelte cuando se suspende la operación de hilar. Maratilla-kizkixa
"
Iz
ArOñ
.
"Lenengo errestillu nasaixan orrasketan zian ari-geixak. Ta errestillu-kizkixetan geaketan sana, karraskia (ari-gei zakarrena) ira ebateako jipoiak eitteko izate zan"
Iz
LinOñ
178.
Cf. IC II 22: "Se llamó entonces Quisquisa, que quiere decir en castellano 'lanzadas' o 'golpes de puntas mortales'"; cf. tbn. Lar Cor 202s: "Cuando llega la cosecha de la manzana, recogiéndola en covanillos con quizquias, que son unos palitos como de una vara, y tienen un gancho en la punta".
Kizkiaz... otzarara.
'Con el garabato'
.
RG
A, 18.
Eskuz ikutu ezkero min egiten duten gauzak xali-kiskiaz ikuzten diran bezela: kiskiaz otzarera.
EgutTo 9-3-1923 (ap. DRA
).
Polik sortutako kizki batekin [sagar] banaka batzuk ostutzen zizkion.
Anab Poli 48.
Neke-oñaze maiean jarri ta altzairuzko kate kizki-kakodunaz (ganchos, garfios) zeatu zuten.Elizondo KristPE 241s.
"
Kíski, kískixa, pincho de argoma, espino, etc."
Iz
ArOñ
.
"
Arantza-kiskixa, el pincho del espino"
Ib.
2.
(L, B, BN ap. A; VocB),
zizki.
"Carámbano, calamoco. Ormakizki, carámbano de hielo"
A.
"Canelón"
VocB
.
Baziren iragaiteko urlaster, urzelhai eta horma zizki borthitzak.
Prop 1899, 133.
3.
Anilla.
Errezelak elkarri eltzeko ta orrela etxola bat egiteko, berrogei ta amar urrezko kizki egin bear dituzu.
'Circulos aureos'
.
Ol Ex 26, 6.
Kizkietatik zintzilika yarriko duzun errezel onen osteko tegian.
Ib. 26,33 (Dv erreztun, Ur eraztun, Ker estun, Bibl krasko, BiblE katigailu).
KIZKIDUN.
"Con pinchos" Iz ArOñ (s.v. iteixo).
KIZKI-LUZE (B).
"[Manzana] oblonga y de pedúnculo largo" A s.v. sagar.
KIZKI-PISU.
"Kizki-pixua, la romana" Iz ArOñ.