- Ayuda

*: Reemplazar uno o más caracteres
(mendi*, aba*za, *mendi)

?: Reemplazar un solo caracter
(oihan?, e?titxu, ?adriano)

Errandonea - Deiturak - EODA

Errandonea

Errandonea (es)
    Normativización:
    publicación de la Comisión 
  • errandonea - (1953 [1997]) M.AV , 209, 298
    (...)
    209. paragrafoa.- enea, -renea var. del anterior. La forma -(r}enea parece haber sido rehecha a partir del locativo sobre todo, y de los otros casos locales: De Errandon-ean, -etik etc., «en, de la [casa] de Fer-nando», se ha sacado un nominativo determinado Errandonea, en vez de *Errandon-a: Apaizenea, Bortchenea, Garchotenea, Sansinenea (cf. Sansinena), Hachiarena. Para -ea en -(r)enea, véase FLV1 (1969), 20 ss.: in More bilibilea, Leire 1076. deducido de vasc. -bilean, in Erret Ihera Guiuelea, Irache 1150, de gibelean. Vasc. -ean tras tema en consonante es el equivalente de lat. in, rom. en. Var. -ene: Harotçaréné, Bernatene, Castorene. 298. paragrafoa.- heredium (lat.): Heredia, top. Deredia, Al., año 1025, CSM, 91; Monnio de Heredia. 1050, CSM, 148. Dada la zona en que se encuentra la población alavesa, no tiene nada de particular que el grupo -di- se haya conservado sin alteración. Gorostiaga (Zumárraga 3. 70) añade el top. vizc. Gueredíaga, «con g- protética»; que ya es más dudoso. Habrá que abandonar esta aproximación, ya que no solamente hay d- (Deredia) en 1025, 1257, etc., sino que además la inicial se repite a principios del s. XVIII en nombres de piezas de labranza: Derediabidea «camino de Heredia» en Narvaja, Derediazabala en Heredia. Cf. AEF 20 (1963-64), 128. Sin salir del latín, tal vez valiera el pl. praedia.
    (...)

    Qué:
    Dónde:
    Origen: M.AV

  • errandonea - (1956) M.IFOV , 331. or.
    (...)
    Ya se ha hablado (10, b) de la alternancia -b- / -f-. Por lo menos en algunas zonas guipuzcoanas, si prescindimos de palabras como el común fede “fe”, f se presenta como una variante estilística de p en algunas palabras: afari y apari “cena”, nafar y napar “navarro”, etc., siendo empleadas ambas formas en la misma localidad y por el mismo sujeto. // Como inicial, f latina esta representada por vasc. b-, p(h)-, f- y cero (h-): [...] Antr. Orti, Urti, patr. Ortiz, Urtiz, que me parece preferible considerar como la forma vasca de Fortunio, Fortun, Furtun (origen inmediato *Fortuni) que como continuador de Fortis (Menéndez Pidal, Oríg. 211-212). [11. oharra: V. M. Alvar, “Más sobre pérdida de f- inicial”, en Actas del primer congreso internacional de pirineístas, Zaragoza 1950, [pp. 5-14] ] // Cf. ap. Ernandorena, Errandonea, pero Ferrambidea, término de Olaibar (Nav.)
    (...)

    Qué: Deitura
    Dónde:
    Origen: M.IFOV

  • errandonea - (1969) M.NLCDI , § 18, 22. or.
    (...)
    Si alguien sospecha que se trata de una explicación ad hoc, puede por una vez desechar ese mal pensamiento. No se trata de un malabarismo de experto en que las manos se mueven con más rapidez que la vista, sino de una opinión común, vieja ya y que ningún tratadista ha combatido, que vamos no a actualizar, sino a proyectar del presente al pasado. // A todos nos son familiares apellidos, frecuentes en partes de Navarra y de Guipúzcoa sobre todo, como Hernandorena de una parte y Errandonea de otra: no los encuentro, y tengo algún interés personal en ello, en la documentación medieval (82 [A no ser, quizá, Balleztena super uia de Andosse (Leire 1055), citado por Corona]). Todos han pensado y piensan que se trata de nombres de casas, formados con el nombre de pila del propietario o inquilino, que efectivamente se hallan con máxima frecuencia en algunas comarcas vasco-francesas, usados secundariamente como apellidos. Pero, si Hernando-ren-a 'la (casa) de Fernando' es regular desde el punto de vista morfológico, no sucede así con Errandonea, cuya -e- tiene que explicarse por extensión al nominativo del segmento vocálico inevitable en la declinación sing. de los casos locales de temas en consonante: Errando-n-ean 'en la (casa de) Fernando', Errando-n-era, Errando-n-etik, etc. Es precisamente el caso -no estará de más repetirlo una y otra vez- del nombre vasco de Pamplona, que no es Iruña, sino Iruñea (tema en -e: Iruñean, Iruñera, Iruñetik en los casos locales), ya que se trataba de un nombre común con artículo ('la villa...'), al igual que, descontado el posible adjetivo que entraba en la denominación de la capital navarra, occit. la Cieutat (ant. Elusa) (83 [Gröhler II, p. 13. No es casualidad que el nombre se repita en la Iruña alavesa, la otra población importante al sur de los valles montañosos. Sobre la importancia militar de la antigua Veleia, véase M. Vigil y A. Barbero, "Sobre los orígenes sociales de la Reconquista: cántabros y vascones desde fines del Imperio Romano hasta la invasión musulmana", BRAH 156 (1965), 271-339]). Y, tocado uno de nuestros amados mitos, tratemos de desterrar otro, aun a costa de una digresión. El nombre antiguo del lugar donde se fundó o repobló Estella no era Lizarra, como todo el mundo dice y escribe, sino Lizarrara, según aparece decenas de veces en esta colección diplomática: unum solare pro facienda domo in illo burgo quod est subtus illo castro de Liçarrara, a radice de illa pinna de illo castro (58, a. 1076), etc.
    (...)

    Qué: Deitura
    Dónde: Gipuzkoa, Nafarroa
    Origen: M.NLCDI

  • errandonea - (1973 [1995]) DRPLV , V, 209. or.
    (...)
    Ez da -(e)nea, baizik-eta -enea amaiera, -ena -eta -ene-ren ondoan jarri beharrekoa, zeren -enea forma ez baita -nea-rekin txandakatzen, azkenengoa laburpena besterik ez baita, Errandonea deituraren kasuan konparazio baterako, eta, jakina, behin stratifikatuz gero ez da aldatu behar. Mitxelena-k berak ere hala biltzen du [1. oin oharra: Luis Michelena, Apellidos vascos. San Sebastián 1973 (3)]: "-ena" alde batetik, n° 208, eta "-enea, -renea", edo "-(r)enea" bestetik, n° 209. [...] Gauza bera gertatzen da, -in More Biribilea delakoa More Biribilean formatik erakarri izan baita-, Errandonea typoko forma Euskal Herriko aIderdi guztietan korritzen dutenekin
    (...)

    Qué: Deitura
    Dónde:
    Origen: DRPLV

  • errandonea - (1992) DRPLV , IV, 175-176. or. (1. oin oharra), 190. or. (6. oharra)
    (...)
    Erdi Arorako ikus Luis Michelena-k Leire-ko dokumentaziotik bildurik emaiten duen in More bilibilea, hain zuzen ere More Bilibilean inesivoko formatik erakarria, gaztelaniaz 'en la mora redonda', "Notas lingüísticas a 'Colección diplomática de Irache"', FLV, nº 1 (1969), 22 orr. // Gauza bera gertatzen da Errandonea typoko forma Euskal Herriko alderdi guztietan korritzen dutenekin
    (...)

    Qué: Deitura, toponimoa
    Dónde: Euskal Herri osoan
    Origen: DRPLV

  • errandonea: errandonea - (1998) GOR.DEIT , 137

    Qué: Deitura
    Dónde: --
    Origen: GOR.DEIT

Sede principal

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Centro de Investigación

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Sedes

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Asociación

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper