Leku-izenak

(...)
[-Aga atzizkia gure eskualdean] Atal honetan -aga atzizkiak gure alderdiko toponimoetan duen balioa ikusten saiatuko gara, alegia, aurreko atalean aipatu autoreek dioten moduan leku hutsa adierazten duen edo lekuarekin batera ugaritasuna, pluraltasuna ere ematen duen aditzera. Garbi dago toki-izen bat -aga atzizkiaz nahiz gabe ager badaiteke -aga-ren balioa ez dela ugaritasuna adieraztearena izanen, eta beraz honelakoetan berrekailuak oinarriari leku balioa eransten diola pentsatu beharko dugu, hots, toponimoen multzoan sailkatzea duela xede. Adibidez, udarea zuhaitza edo fruitua den bitartean, Udareaga udareondo bat edo gehiago dagoen eremua izanen da, sekulan ez zuhaitza. Gure alderdian Ø / -aga txandakatzea honako toponimo hauetan ediren dugu: Motxiturriaga / Motxiturria Agezan, Artezabalaga / Artezabalagaña, Artezabalaondoa, Artezabalgaña [Ikus, hala ere, Eslabako toponimia aztertzean izen hauetaz dioguna], Buztiñaga / Buztiña, Buztinea, Erbiñaga / Erbiña eta Santuzabalaga / Santuzabal(a) Eslaban, Arriurdinaga / Arriurdina Lergan, Udareeztiaga / Udare eztia Morionesen, Larziaga / Larzia Uxuen, Aristuziaga Uxuen / Aristuzia Galipentzun [Ikus Galipentzu]. Pare guzti hauetan, alabaina, -aga-dun aldaerak arruntagoak dira, eta Ø duten forma batzu aldi bakar batez baizik ez dira dokumentatzen. Guztiarekin ere, honelako txandakatzeak gure eskualdetik kanpo ere azaltzen dira, eta hortaz badirudi atzizkiaren funtzio bakarra, gorago esan moduan, lekua adieraztea dela, alegia, izena toponimoen multzoan sailkatzea. Orain -aga atzizkiaz horniturik dauden toponimoen herriz herriko azterketa eginen dugu, beren jatorria eta nondik norakoa hobeki ikustearren.
(...)