Zein da egokiagoa neurtu aditza erabiltzean: Zenbat luze zara? ala Zenbat neurtzen duzu?
Eta pisatu aditzaren kasuan, zuzena al da Zenbat pisatzen duzu? galdetzea?
Zalantza-mota:
morfologia > zenbakiak, lexikoa > kalko baztergarriak, lexikoa > lokuzioak/kolokazioak, sintaxia > aditza, sintaxia > esapideak
Unitate-mota:
hitzak-aditzak, hitzak > adjektiboak, hitzak > kalko baztergarriak, joskera > aditz-joskera, joskera > izen-joskera, lokuzioak/kolokazioak, zenbakiak > kardinalak
Korrika ez joateko adierazteko, poliki (joan) esaten diet nik ikasleei. Lankide batzuek oinez edo ibiltzen esaten diete, eta gaizki esana dagoela iruditzen zait niri. Pausoan edo esan beharko genuke?
Zalantza-mota:
morfologia > kasu-markak, lexikoa > lokuzioak/kolokazioak, sintaxia > esapideak, sintaxia > kalko baztergarriak, sintaxia > sintagma-egiturak
Unitate-mota:
hitzak-aditzak > erregimena, hitzak > izenak, joskera > esapideak, joskera > kalko baztergarriak, lokuzioak/kolokazioak
Zein da zuzena: eskerrak etorri dela ala eskerrak etorri den?
Zalantza-mota:
sintaxia > esapideak, sintaxia > perpausak
Unitate-mota:
hitzak > menderagailuak, joskera > esapideak, perpausa > harridura
Esaldi honetako hutsunean —...egingo dudala! Zalantzan jartzen duk, ala?—, zergatik ipini behar dugu horixe?, eta noski txarto dago?
Eta Asmatuko ote dugu? galderari erantzuteko, zergatik dago txarto Noski baietz erantzuna? Noiz erabil ditzaket Noski baietz eta Noski ezetz?
Zalantza-mota:
sintaxia > esapideak, sintaxia > kalko baztergarriak
Unitate-mota:
hitzak > adberbioak, hitzak > kalko baztergarriak, joskera > diskurtso-markatzaileak, joskera > kalko baztergarriak
Zein da forma zuzena: Itxiko al duzu ahoa, burugabe horrek ala Itxiko al duzu ahoa, burugabe halakoa?
Zalantza-mota:
sintaxia > esapideak
Unitate-mota:
hitzak > adjektiboak, joskera > esapideak
Gaizki esana al dago beldurra dut?
Zalantza-mota:
lexikoa > lokuzioak/kolokazioak, sintaxia > esapideak
Unitate-mota:
hitzak > izenak, lokuzioak/kolokazioak
Zein da forma egokia: Zer zabiltza ala Zertan zabiltza?
Zalantza-mota:
sintaxia > esapideak
Unitate-mota:
afixuak > atzizkiak, hitzak > galdetzaileak, joskera > esapideak
Zuzena al da Eskerrak etorri zarena! egitura? Euskaltzaindiaren Hiztegian eskerrak hitza begiratuz gero, Eskerrak (...) -en! eta Eskerrak (...) -ela! ageri dira, baina Eskerrak (...) -ena! ez.
Zalantza-mota:
sintaxia > esapideak, sintaxia > perpausak
Unitate-mota:
hitzak > menderagailuak, joskera > esapideak, perpausa > harridura
Bokatiboak mugatuan ala mugagabean joan behar du?: Ez, mutil! Bai, gizona!
Zalantza-mota:
morfologia > mugatzaileak, sintaxia > esapideak
Unitate-mota:
hitzak > determinatzaileak, hitzak > izenak
Zuzenak al dira horrez gain, horrezaz gain eta horretaz gain egiturak? Hirurak?
Zalantza-mota:
morfologia > kasu-markak, sintaxia > esapideak
Unitate-mota:
hitzak > determinatzaileak, joskera > diskurtso-markatzaileak