203 emaitza bilaketarentzat
Azterketa batean, Aukera anitzeko galdekizunetan honako hau agertzen zen:
Zergatik zaude hain haserre?
a) Ez zidatelako gaia azaltzera utzi
b) Ez zidatelako gaia azaltzen utzi
c) ...
d)...
Erantzunetan, ontzat, b) aukera ematen zen. Ekialdeko euskalkietan, hala ere, -tzera erabiltzen da. Zalantza: utzirekin -tzen erabili behar da beti ala biak erabil daitezke? Edo, non bata eta non bertzea?
Egoki egina al da honako adibideokin egin dugun "zuzen/oker" sailkapena?
Arotxanean geratu ginen afaltzera (oker)
Arotxanean geratu ginen afaltzen (zuzen)
Arotxanean sartu ginen afaltzera (zuzen)
Arotxanera sartu ginen afaltzera (zuzen)
Bestalde, nola da honako hau:
Ikustera/ikusten ausartu naiz?
Zein aditz-mota segitu behar dute aditz berriek? Eskiatu aditzak, esaterako: eskiatuko naiz/eskiatuko dut?
Zuzenak al dira sartu aditza eta utzi aditzak elkartuz sortutako esaldi hauek?
SARTZEN UTZI
a) Ez didate utzi hor sartzea.
b) Ez naute utzi hor sartzea.
c) Ez didate utzi hor sartzen.
d) Ez naute utzi hor sartzen.
Zuzenak al dira sartu aditza eta debekatu aditzak elkartuz sortutako esaldi hauek?
SARTZEA DEBEKATU
a) Debekatu egin didate hor sartzea.
b) Debekatu egin didate hor sartzen.
c) Debekatu egin naute hor sartzea.
d) Debekatu egin naute hor sartzen.
Zein forma dira zuzenak: ni(k) neu(k) asko aldatu dut/naiz; harrezkero asko aldatu dira/dute gauzak/ek?
Zer adierazten du joan nintekeen aditzak? Joateko aukera nuela, baina ez nintzela joan; ala, besterik gabe, joateko aukera? Edota ikus nezakeen esanez gero, zer: ikusi nuela ala ikusteko aukera izan nuela (nahiz eta gero ikusi ez)?
Zuzena al da Bost axola dit zer egingo duzun esaldia? Horrelako esaldiekin daukadan zalantza zera da: aditz nagusia Nor-Nori-Nork motakoa izanik (dio aditza), NORK kasua mendeko perpausak betetzen du; baina NORK marka ez da ageri.
Bestela esanda, Bost axola dit egingo duzunak esango banu, ez nuke zalantzarik, mendeko esaldiak NORK kasuko atzizkia, -ak, agerian du eta (egingo duzunAK).
Zein da zuzena, ez zait axola ala ez dit axola?
Zuzenak al dira begiratu aditzaren lau erabilera hauek?
Orrialde honetako dokumentu, zerrenda eta datu-baseak Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten mende daude.