Uhartetxeberria - Lugares - EODA
Uhartetxeberria (-a) (Casa)
Entidad:
Eraikuntzak/Etxebizitza
Normativización:
propuesta normativa de un(a) investigador(a)
Dónde:
Itsasu
Localizaciones:
-
etxebeŕia'k -
(1926)
ETX.EEI , Euskera III-IV (1926), 104. or.
(...)
Eta ¿zeŕtako esan beaŕ det asko ta asko dirala Euskal-eŕiko Etxebeŕia'k, Etxegarai'ak, Etxaburua'k, Etxegoyen'ak, Etxeguria'k, Etxeaundi'ak eta abaŕ?
(...)Qué: Etxe ugaria
Dónde: Euskal Herria
Origen: ETX.EEI -
etxebeŕiko -
(1926)
ETX.EEI , Euskera III-IV (1926), 86. or.
(...)
Noŕbait izendatu beaŕ danean Etxebeŕiko semea dala edo Eŕotatxoko alaba dala esango da
(...)Qué: Etxea
Dónde: --
Origen: ETX.EEI -
uhartecheberria -
(1970)
IP.KAT.B , --
Qué:
Dónde:
Origen: IP.TOP.IKER -
uharte-etchéberria -
(1987)
IGNF.25 , 1345 ouest
Qué: Etxea
Dónde: ITSASU
Origen: IGNF.25 -
uharte -
(1993)
JIM.ESTN , 113. or.
(...)
XI. Arga et Runa flumen [«Arga et Runa flumen», en Fontes Linguae Vasconum, XXV, núm. 64 (1993), Pamplona: Gobierno de Navarra, pp. 507-519] [...] 1. Hidrónimos [...] 1.1. Genéricos Los nombres comunes utilizados habitualmente para designar las corrientes de agua son flumen, fluvium (en documentos en latín); riual, rigo, riguo; agua, río, rigacho, riacho, regata, regajo, barranco (en romances); en euskera ur- ‘agua’, y sus variantes u generalmente ante consonante, y u(h)-, ug- ante vocal (Ugalde, Uharte, Ugalde, Ugarka y otros),233 [MICHELENA, 1989, pp. 155-156] erreka ‘riachuelo, regata, arroyo’,234 [Según Coromines, erreka «es indudablemente prerromano y supone una base «recu» COROMINES-PASCUAL, 1991, IV, p. 843 (Entrada Regar)] erregu,235 [Guesal erregu en Salinas de Pamplona. JIMENO JURIO, 1987a, p. 342. SALABERRI, 1990, p. 67] ibai, ugalde.
(...)Qué:
Dónde:
Origen: JIM.ESTN -
ugarte / uharte -
(1995)
DRPLV , V, 279. or.
(...)
"Irla hitzaren ordez uste dut hobe dela isla erabiltzea. Euskaldun askok eta askok eskertuko lukeela uste dut. Hain-zuzen-ere Lekeition islía deitzen zaio han dagoenari. Beste alde batetik, uharte erabili nahi lukeenik balego, are okerrago litzateke, zeren hori beste zentzu baten erabili izan baita historian zehar". // Beste zentzu bateko erabiltze hori hurrengo honetan oinarritzen dut: Ugarte / Uharte forma lehorreko euskal toponymian ugari agertzen da, eta ez dagokio nahi-ta-nahi-ez isla bati, hau da, alde guztietarik urez inguraturik dagoen bati, erdarazko 'entrambasaguas' typokoari baizik, Justo Garate-ren hitzetan "confluencia" erdarazko hitzaren pareko denari baizik [1. oin oharra: Luis Michelena, Apellidos vascos, 3ª edición, Bilbao 1973, n° 572], eta inoiz "isla fluvial" ere izan daitekeenari
(...)Qué: Deitura, toponimoa
Dónde: Euskal Herria
Origen: DRPLV -
berri(a) -
(1995)
DRPLV , V, 198. or.
(...)
Berdintsu gertatzen da etxe-izenetan toponymo berak hurrengo argigarriren bat daramanean -gorago etxe-izen ez direnetan ere ikusi dugu-: Goitia / Beitia, Goikoa (Goikoetxea) / Bekoa, Goieaskoa (Goieaskoetxea) / Beaskoa (Beaskoetxea), Go(i)ena (Go(i)enetxea) / Barrena (Barrenetxea), Go(i)enengoa / Barrenengoa (Barrenengoetxea), Onaindia / Araindia, Aruzkoa / Onuzkoa, Garaia / Beherea, Ga(i)nekoa eta Goitikoa / Azpikoa (Azpitikoa) (Azpikoetxea), Garaikoa (Garaikoetxea) / Beherekoa, Aurrekoa (Aurrekoetxea) /Ostekoa (Osteikoa, Ostaikoa, Ostenkoa, Ostaikoetxea) [142. oin oharra: Eta baita Osteingoechea ere, Fog. 1704, Gatikan] eta Atzekoa (Atzekoetxea), Emetikoa (Emendikoa) / Andikoa (Andikoetxea), Zaharr(a) / Berri(a) (Barria), Erdikoa, Aurtena (Aurtenetxea), Aurtenekoa, Aurtenengoa, Auzokoa (Auzokoetxea), Urrutia (Urrutikoetxea, Urritikoetxea), Bengoa (Bengoetxea / Beingoetxea) (Beingoa), Goia, Ga(i)na, Bein, Beina (Beiña) [143. oin oharra: Bada Beinacoa baserria Ipazterren, Fog. 1796, aurretik finkaturiko Beina formari artikulurik kendu gabe sorturikoa, agian pertsona bati hala deitzen zitzaiolako, gaztelaniaz '(la) casa de Beina' litzateke formazio derivatuaren itzulpen jatorrizkoa], Azpia, Bitarte, Aurre, Aldea, Aldekoa, Basterra (Basterretxea), Zearra, Etxenagusia, Urrengoa, Errota, Etxaun, Soloa, Zelaia, Buru, Arte, Ondo, Uriarte, Arteetxe, Saletxe, Abeletxe, Jauregi, Torre(a) (Torretxea), Etxabarria, Etxatxua, Ormaetxea, Nagusia (Etxenagusia), Andia (Etxeandia) / Txiki(a), Txikerra, eta baita -txu edo -txo berrekailu diminutivoa ere bestea baino tipiagoa dela adierazteko, eta horren ondorik Txikerrena, eta abar. Badira Urazurrutia eta Urazandi ere, bigarrenak kasuren baten Urazemendi ere izan dezakeela, uren nongo aldetik begiratzen den [144. oin oharra: Hori gertatzen da Deban, uraz bestaldean dagoen etxeari Urazandi deitu izan baitzaio, baina Mutrikuarrek Urazemendi. Hala erran zidan Gerardo Elortza irakasle eta ene adiskide on denak]. Batzutan dokumentazioan ikusten da Goitia bat Goikoa bihurtu dela, eta Beitia berriz Bekoa. Dokumentazioa mapetan jarririk agian zerbait argituko litzateke khronologiari dagokion arazoa. Horretarako gai asko bildu beharko litzateke aurretik
(...)Qué: Oikonimo-osagaia
Dónde: --
Origen: DRPLV -
arte -
(1995)
DRPLV , V, 198. or.
(...)
Berdintsu gertatzen da etxe-izenetan toponymo berak hurrengo argigarriren bat daramanean -gorago etxe-izen ez direnetan ere ikusi dugu-: Goitia / Beitia, Goikoa (Goikoetxea) / Bekoa, Goieaskoa (Goieaskoetxea) / Beaskoa (Beaskoetxea), Go(i)ena (Go(i)enetxea) / Barrena (Barrenetxea), Go(i)enengoa / Barrenengoa (Barrenengoetxea), Onaindia / Araindia, Aruzkoa / Onuzkoa, Garaia / Beherea, Ga(i)nekoa eta Goitikoa / Azpikoa (Azpitikoa) (Azpikoetxea), Garaikoa (Garaikoetxea) / Beherekoa, Aurrekoa (Aurrekoetxea) /Ostekoa (Osteikoa, Ostaikoa, Ostenkoa, Ostaikoetxea) [142. oin oharra: Eta baita Osteingoechea ere, Fog. 1704, Gatikan] eta Atzekoa (Atzekoetxea), Emetikoa (Emendikoa) / Andikoa (Andikoetxea), Zaharr(a) / Berri(a) (Barria), Erdikoa, Aurtena (Aurtenetxea), Aurtenekoa, Aurtenengoa, Auzokoa (Auzokoetxea), Urrutia (Urrutikoetxea, Urritikoetxea), Bengoa (Bengoetxea / Beingoetxea) (Beingoa), Goia, Ga(i)na, Bein, Beina (Beiña) [143. oin oharra: Bada Beinacoa baserria Ipazterren, Fog. 1796, aurretik finkaturiko Beina formari artikulurik kendu gabe sorturikoa, agian pertsona bati hala deitzen zitzaiolako, gaztelaniaz '(la) casa de Beina' litzateke formazio derivatuaren itzulpen jatorrizkoa], Azpia, Bitarte, Aurre, Aldea, Aldekoa, Basterra (Basterretxea), Zearra, Etxenagusia, Urrengoa, Errota, Etxaun, Soloa, Zelaia, Buru, Arte, Ondo, Uriarte, Arteetxe, Saletxe, Abeletxe, Jauregi, Torre(a) (Torretxea), Etxabarria, Etxatxua, Ormaetxea, Nagusia (Etxenagusia), Andia (Etxeandia) / Txiki(a), Txikerra, eta baita -txu edo -txo berrekailu diminutivoa ere bestea baino tipiagoa dela adierazteko, eta horren ondorik Txikerrena, eta abar. Badira Urazurrutia eta Urazandi ere, bigarrenak kasuren baten Urazemendi ere izan dezakeela, uren nongo aldetik begiratzen den [144. oin oharra: Hori gertatzen da Deban, uraz bestaldean dagoen etxeari Urazandi deitu izan baitzaio, baina Mutrikuarrek Urazemendi. Hala erran zidan Gerardo Elortza irakasle eta ene adiskide on denak]. Batzutan dokumentazioan ikusten da Goitia bat Goikoa bihurtu dela, eta Beitia berriz Bekoa. Dokumentazioa mapetan jarririk agian zerbait argituko litzateke khronologiari dagokion arazoa. Horretarako gai asko bildu beharko litzateke aurretik
(...)Qué: Oikonimo-osagaia
Dónde: Euskal Herria
Origen: DRPLV -
uharte -
(2000)
ORP.MAISMED , IV. kap., 183. or.
(...)
Changements des consonnes finales et initiales [...] -disparition de la vibrante finale faible -r ou forte -rr devant consonne, et parfois de la nasale: pour lurr “terre” à Urrugne 1598 luberry, pour ur “eau”; la vibrante intervocalique laisse une aspiration dans les très répandus uhalde, uharte (exceptionnellement écrit aussi comme à Baïgorry 1350 urart, mais 1366, 1412 uhart), mais disparaît dans quelques noms devant consonne: 1350 uganga et 1412 uguenaga à Arbouet (nom peut-être altéré dans l’actuel “Ohania”), 1598 ubeguy à Urrugne; sur bohorr forme assimilée dialectale de behorr “jument” au Censier bohoteguy à Aroue
(...)Qué: Leku-izena
Dónde: Euskal Herria
Origen: ORP.MAISMED -
uharte -
(2000)
ORP.MAISMED , III. kap., 101. or.
(...)
Les positions relatives sans référence à la hauteur etc.: intermédiaire, au delà, avant, arrière, séparé, isolé etc. // Dans ce vaste ensemble sémantique, où la position sur le terrain s’exprime sans référence au relief, aux passages, limites etc., le sens de loin le plus utilisé est celui de la position intermédiaire, ce qui est situé “entre” deux ou plusieurs points de référence topographique, désignés ou non: le mot arte prend alors, selon le contexte, 1° le sens de “entre, lieu intermédiaire” formant la base des composés sur des noms habituellement géographiques, référant au relief, aux caractères du sol, à la végétation, aux cours d’eau, aux routes et passages, dans aitzarte, ibarrarte, ain(t)ziarte, iztilarte, larrarte, oihararte, haritzarte, otharte, uharte, latsarte, errekarte, bidarte, où se trouvent quelques-uns des noms les plus répandus de la toponymie basque “entre (ou “au milieu des”) rocs, vaux, terrains marécageux, terrains boueux, landes, forêts, chênes, ajoncs, eaux, cours d’eau, ravins, chemins” etc.
(...)Qué: Leku-izena
Dónde: Euskal Herria
Origen: ORP.MAISMED -
uharte -
(2000)
ORP.MAISMED , IV. kap., 185. or.
(...)
arte “intervalle, lieu intermédiaire, milieu” complété par aintzi “lieu marécageux”, baratze “jardin”, bide “chemin”, eihera “moulin”, erreka “ravin, cours d’eau”, haltz “aulne”, ibarr “plaine”, inda “passage marécageux”, larre “lande”, lats “cours d’eau”, oihan ou baso “forêt”, ur “eau (au sens de “cours d’eau”)” etc., qui font les très nombreux aintziarte, baratz(e)arte, bidarte, eiherarte, errekarte, haltzarte, ibarrarte, indarte, larrarte, latsarte, oihanarte, basarte, uharte etc.
(...)Qué: Etxe-izena
Dónde: Euskal Herria
Origen: ORP.MAISMED -
uharte-etchéberria -
(2004)
IGNF.TDAT , 1345
Qué:
Dónde:
Origen: IP.TOP.IKER -
uharte-etxeberria (-a) -
(2005)
IP.TOP.IKER , LLAP
Qué:
Dónde:
Origen: IP.TOP.IKER -
uharteetxeberria (-a) -
(2006)
IP.TOP.IKER , BBAP
Qué:
Dónde:
Origen: IP.TOP.IKER -
uhartetxeberria (-a) -
(2008)
IP.TOP.IKER , 8926
(...)
64279 udal-kodea IGNFren arabera. IGNF Generikoa: ECAR: Hameau, gpe d'habit°, habit° isolée, maison forest. IGNF UTM X: 29901; UTM Y: 11938
(...)Qué:
Dónde:
Origen: IP.TOP.IKER
- uartetxeberria - (2005) [IP.TOP.IKER]
- Uharte-Etchéberria (oficial)
- Uharte-Etchéberria (francés)
Aviso legal
El presente corpus onomástico toma en consideración contenidos de obras de terceros, atendiendo a su prestigio y competencia en la materia. A dicho efecto Euskaltzaindia ha solicitado los correspondientes permisos y licencias, por lo que se han obtenido los derechos de propiedad intelectual necesarios, salvo error u omisión. En el caso de que observe la existencia de algún contenido que entendiera puede infringir derechos de terceros le rogamos lo ponga inmediatamente en conocimiento de Euskaltzaindia a través de la siguiente dirección de correo electrónico (info@euskaltzaindia.eus) al objeto de poder adoptar inmediatamente las medidas oportunas.
Sede principal
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Centro de Investigación
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Sedes
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Asociación
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
