(...)
*Zaraiako mendiaren txuntxurretik ikusten da itsasoa garbiro sei leguako bidastian; baita Santo *Domingoko aldamenean dagoen arkaitzerra San *Lorenzokoa ere
(...)
(...)
OBS.- 1050 m de altitud. Según DMR: "Del vasco mendi `monte' y un primer elemento que algunos autores (Orpustan) relacionan con gar? Orónimo extendido por amplias zonas de Europa y otros con gar 'llama de fuego'. Es notable que la documentación del siglo XVIII sea mayoritariamente Garbendia que hace sospechar que Garmendia sea fruto de la etimología popular a partir de una forma ópaca en su significado.
Sobre el primer elemento Michelena duda sobre su relación con gar 'llama de fuego' y ve difícil que provenga de gara 'altura' ".
(...)
garmendia -
(2000)
ORP.MAISMED, III. kap., 91. or.
(...)
par l’appel à quelque homonyme facile d’accès: c’est le cas du toponyme et nom d’état civil connu Garmendia “la montagne en flammes”, et sa base (maison médiévale à Hélette) Garra “la flamme”; on n’a pas pensé à se demander si le sens donné convient à la désignation d’un lieu et plus précisément du lieu en question, et s’il correspond à un schéma connu de la toponomastique, qui répète en général les mêmes thèmes partout et dans toutes les langues. Une fois ces précautions prises, il apparaît que le feu comme tel (mais non le brûlis comme procédé de défrichement ou autre, qui laisse une marque durable sur le terrain et donc aussi parfois un toponyme) est une réalité, à la différence de l’eau, bien impropre à désigner des lieux hors de volcans, que le Pays basque n’a pas connus en période historique ni protohistorique. Les toponymes anciens sur la base gar(r)- renvoient plus vraisemblablement à l’oronyme pan-européen nommant la pierre et le rocher
(...)
Qué: Toponimoa, deitura Dónde: Euskal Herria Origen:
ORP.MAISMED
garmendia -
(2000)
ORP.MAISMED, III. kap., 109. or.
(...)
garr- et harri “pierre, rocher”: // 1) la base oronymique garr- si répandue en vieille toponymie européenne est restée présente en toponymie basque bien que le lexique courant l’ait perdu sans doute dès le Moyen Age, faisant des noms composés connus comme Garmendia, ou Garralda “côté ou versant rocheux” nommant ici une montagne et une maison (à Ayherre), là un village (en Navarre 1245 garralda), le nom du village souletin de Garraïbie (Censier guarraybié) “le gué du rocher”, en forme suffixée le nom de Garris ancienne position forte de Mixe sur un site rocheux et de son château 1120 wilelmus arnaldus de garris, celui de la maison noble de Garro à Mendionde 1149 aneir a(rnaldi) de garro; mais c’est le nom simple lui-même qui nomme les deux maisons nobles de Hélette bâties au sommet d’un coteau à l’écart où le rocher affleure (quartier nommé “Garreta”) 1314 bernart de garra, 1366 garra juson qui signifient donc simplement “le rocher” (et non “la flamme” comme on l’a parfois cru sans penser que le terme était tout à fait inacceptable et du reste inusité en toponymie); une graphie garrasciette de 1414 laisse penser aussi que c’est la base ancienne du nom de Gréciette en Labourd; une variante de la même base est habituellement reconnue sous la forme gal- (qui suppose en principe que la vibrante s’était affaiblie, ce qui arrive parfois en basque, et permet aussi de faire un rapprochement avec gar- “hauteur”: voir ci-dessus), faisant le nom de la maison noble de Sussaute en Mixe 1412 la sal(le) de galos
(...)
Qué: Leku izena Dónde: Euskal Herria Origen:
ORP.MAISMED
(...)
Donamaria (1050 m).
Del vasco mendi 'monte' y un primer elemento que algunos autores (Orpustan) (108) relacionan con gar- orónimo extendido por amplias zonas de Europa y otros con gar 'llama de fuego'.
Comentario. Es notable que en la documentación del siglo XVIII predomine Garbendia, lo que hace sospechar que Garmendia sea fruto de la etimología popular a partir de una forma opaca en su significado.
Sobre el primer elemento Michelena (109) duda sobre su relación con gar 'llama de fuego' y ve difícil que provenga de gara 'altura'.
(...)
Izt.C - Guipuzcoaco provinciaren condaira edo historia
Abreviatura: Izt.C
Autor: IZTUETA ETXEBERRIA, Joan Ignazio
Título: Guipuzcoaco provinciaren condaira edo historia
Nota de trabajo:
Elaborador:
Colección:
Revista:
Editorial: La Gran Enciclopedia Vasca
Lugar: Bilbo
Fecha: 1975 [1847]
Referencia:
Notas: Lehen edizioa, Donostian 1847an egin zen. Gaztelaniazko bertsioa, komatxo bakunen artean, J.L. Apalategik egin eta edizio faksimilearekin batera ageri dena da (Bilbo, 1975).
0-255 eta 451-509 orrialde tarteak erauzi dira bakarrik.
Tipo: bibliografia
Extracción: partziala
Campo: dokumentazioa
OEH.ONOM - Orotariko Euskal Hiztegiko testu corpusa, Onomastika
Abreviatura: OEH.ONOM
Autor: Euskaltzaindia
Título: Orotariko Euskal Hiztegiko testu corpusa, Onomastika
Nota de trabajo: 2 liburuki
Elaborador:
Colección:
Revista:
Editorial: Barne-erabilerarako dokumentua
Lugar: Bilbo
Fecha:
Referencia:
Notas:
Tipo: bibliografia
Extracción: guztizkoa
Campo: dokumentazioa
EMF.100 - Euskal Herriko mendien katalogoa
Abreviatura: EMF.100
Autor: Euskal Mendizale Federazioa, Mendizale Ehundunen Anaidia
Título: Euskal Herriko mendien katalogoa
Nota de trabajo:
Elaborador:
Colección:
Revista:
Editorial: Euskal Mendizale Federazioa & Eusko Jaurlaritza
Lugar: Bilbo
Fecha: 1950-1982
Referencia:
Notas: Ondoren edizio urtea ematen da aditzera eta segituan mendi bakoitzari Katalogo horrek ematen dion izena, altuera eta sailkatze lekua. Katalogo zahar guztien datuak erroldatu dira, hots: Catálogo de montes concursables. FEM-región vasco navarra. Bilbao, 1950. Catálogo de cimas. Pyrenaica, FEM-región vasco navarra. Bilbao, 1956. Catálogo de cimas. Pyrenaica, FEM-federación vasco navarra. Bilbao, 1972. Catálogo de cimas. Pyrenaica, Federación vasco navarra de montañismo. Vitoria, 1976. Catálogo de cimas. Pyrenaica, Euskal Herriko mendizale elkargoa. 1982. Dokumentazioan katalogoko kokaera adierazteko honako laburdura hauek erabili dira: A- (Araba), A-ald. (Araba aldamenekoa), B- (Bizkaia), B-ald. (Bizkaia aldamenekoa), G- (Gipuzkoa), N- (Nafarroa), N-ald. (Nafarroa aldamenekoa), L- (Lapurdi), NB- (Nafarroa Beherea), Z- (Zuberoa), Z-ald. (Zuberoa aldamenekoa), Pir. (Pirineoak).
Euskal Mendizale Federazioak 1950 eta 1982 bitartean argitara ateratako Euskal Herriko Mendien Katalogoak (Ehun Mendien Lehiaketarako balio duena, alegia) izan dituen argitaraldi guztietan jasotako datuak erroldatu dira.
ECO zerbitzuko Patxi Galék EMFren Mendi Katalogoko datu-baserako egindako erauzketa erabatekoa.
Tipo: bibliografia
Extracción: guztizkoa
Campo: dokumentazioa
IGNE.50 - Mapa Topográfico Nacional
Abreviatura: IGNE.50
Autor: Instituto Geográfico Nacional
Título: Mapa Topográfico Nacional
Nota de trabajo: 1:50000
Elaborador:
Colección:
Revista:
Editorial: Instituto Geográfico Nacional
Lugar: Madril
Fecha: 1942-1990
Referencia:
Notas: Edizio zaharrak Servicio Geográfico del Ejército delakoak eginak dira eta argitaraldia Instituto Geográfico y Catastral zuen izena eta oraindik ez ziren Mapa Topográfico Nacional deitzen, Mapas del Instituto Geográfico y Catastral, escala 1:50000 baizik (IGC, 1:50000).
Erreferentzietan orri zenbakia adierazten da. Testuinguruan, ordea, altitudea eta erpin ikurra ote daraman. Honako orri hauek erabili dira:
37-Guecho (1953), 38-Bermeo (1953), 39-Lequeitio (1950), 40-Jaizquibel (1952), 41-Irún (1952), 60-Valmaseda (1954), 61-Bilbao (1958), 62-Durango (1952), 63-Eibar (1954), 64-San Sebastián (1953), 65-Vera de Bidasoa (1953), 66-Maya del Baztán (1952), 85-Villasana de Mena (1942), 86-Orozco (1954), 87-Elorrio (1952), 88-Vergara (1954), 89-Tolosa (1953), 90-Sumbilla (1953), 91-Valcarlos (1950), 91bis-Mendi-Zar (1950), 110-Medina de Pomar (1990), 111-Orduña (1950), 112-Vitoria (1963), 113-Salvatierra (1954), 114-Alsasua (1953), 115-Gulina (1954), 116-Garralda (1953), 117-Ochagavía(1990), 118-Zuriza (1951), 136-Oña (1961), 137-Miranda de Ebro (1953), 138-La Puebla de Arganzón (1954), 139-Eulate (1954), 140-Estella (1954), 141-Pamplona (1954), 142-Aoiz (1952), 143-Navascués (1952), 169-Casalarreina (1952), 170-Haro (1953), 171-Viana (1954), 172-Allo (1954), 173-Tafalla (1954), 174-Sangüesa (1979), 175-Sigüés (1952), 203-Nájera (1952), 204-Logroño (1952), 205-Lodosa (1953), 206-Peralta (1979), 207-Sos del Rey Católico (1979).
ECO zerbitzuko Patxi Galék EMFren Mendi Katalogoaren datu-baserako eginiko erauzketa partziala, Katalogo horretako mendien gaineko informazioa bakarrik jasotzen duena.
Notas: Lehehago bazegoen Caja de Ahorros Municipal de Pamplona delakoak eginiko beste argataraldi bat, Iruñean 1983an egina: Guía de montes de Navarra - Nafarroako mendi gidaliburua. Guk 1991eko edizioa erabilI dugu eta erreferentzietan orrialde-zenbakia ematen dugu.
ECO zerbitzuko Patxi Galék eginiko erauzketa partziala, EMFren Mendi Katalogorako egina eta, beraz, bakarrik Katalogo horretan ageri diren mendien gaineko datuak biltzen dituena.
Tipo: bibliografia
Extracción: partziala
Campo: dokumentazioa
FELNA - Guía montañera. Montes de Navarra
Abreviatura: FELNA
Autor: FELIÚ DORD, Marcos; Juan Mari; Andoni
Título: Guía montañera. Montes de Navarra
Nota de trabajo: 1. Pirineo navarro y estribaciones, 2. Montaña media y sector oriental
Elaborador:
Colección:
Revista:
Editorial: Sua edizioak
Lugar: Bilbo
Fecha: 1996-1997
Referencia:
Notas: ECO zerbitzuko Patxi Galék EMFren Mendien Katalogorako egindako erauzketa partziala, bakarrik Katalogo horretan agertzen diren mendiei dagozkien datuak jaso baitira.
Erreferentzietan liburuki zenbakia (1 edo 2) eta ibilbidea deskribatzen den orrialdea ematen dira aditzera.
Tipo: bibliografia
Extracción: partziala
Campo: dokumentazioa
AR - Artxibategia
Abreviatura: AR
Autor:
Título: Artxibategia
Nota de trabajo:
Elaborador:
Colección: Pyrenaica
Revista:
Editorial:
Lugar: Bilbo
Fecha:
Referencia:
Notas: ECO zerbitzuko Patxi Galék EMFrentzat egindako Euskal Herriko Mendien Katalogoko datu-basetik harturiko datuak, ohikoan, Katalogoko mendien izenak direla eta, Federaziora heldutako datuak dira eta erreferentzia gisan, nondik heldu diren aditzera ematen duen sigla bat ematen da. Hauetako batzuk iturri aberatsagoak izan arren, Katalogoan ageri diren mendi-izenak baizik ez dira jaso. Honako hauek dira:
AIZP-Aizpurua, Jexux.
BEL-Belasko, Mikel.
BER-Berasategi, Antonio.
GA-Galé, Patxi.
GAR-Garde, Patxi M.
GOY-Goyenechea Goiri, Angel Mª.
JAU-Jauregi, Jon (Beasaingo alkatea).
LG-Lopez de Gereñu Galarraga, Gerardo.
MG- Miru Gain.
MUG-Muguruza, Felix.
NAF-Nafarroako mendien fitxak.
SM-San Martin, Juan.
VEL-Velilla, Salvador.
ZOR-Zorrilla, Andoni.
Tipo: artxibategia
Extracción: partziala
Campo: dokumentazioa
NA.TM - Nafarroako Toponimia eta Mapagintza
Abreviatura: NA.TM
Autor: JIMENO JURÍO, José María (zuz.)
Título: Nafarroako Toponimia eta Mapagintza
Nota de trabajo: 59 liburuki
Elaborador:
Colección:
Revista:
Editorial: Nafarroako Gobernua & Trabajos Catastrales S.A.
Lugar: Iruñea
Fecha: 1992-1999
Referencia:
Notas: Nafarroa. Toponimia eta Mapagintza: gazt. Toponimia y Cartografía de Navarra.
Erreferentzia gisa liburuki zenbakia ematen da aditzera eta apurka-apurka, orrialdea ere gaineratuz joango da.
Lan honen iruzkin kritikoa argitaratu zen in FLV, 64 (1993).
Tipo: bibliografia
Extracción: guztizkoa
Campo: ofizialtzea
ALP - Guía cartográfica
Abreviatura: ALP
Autor: ZZ.AA.
Título: Guía cartográfica
Nota de trabajo:
Elaborador:
Colección:
Revista:
Editorial: Editorial Alpina
Lugar: Granollers
Fecha: 1981-1999
Referencia:
Notas: Erreferentzian zein mapatan agertzen den ematen da aditzera, honako laburdura hauek erabiliz:
ALD: Baztan Bidasoa, Alduides-Baztan (1999).
ANS: Ansó, Echo, Belagua, Zuriza (1983).
BID: Baztan Bidasoa, Bidasoa-Belate (1999).
RONC: Roncesvalles, Roncal, Valcarlos (1984).
ECO zerbitzuko Patxi Galék egindako tontorren izenen erauzketa partziala, EMFren Katalogoan noizbait agerturiko gailurrak jaso baitira soilik.
Tipo: kartografia
Extracción: partziala
Campo: dokumentazioa
ORP.MAISMED - Les noms des maisons médiévales en Labourd, Basse-Navarre et Soule
Abreviatura: ORP.MAISMED
Autor: ORPUSTAN, Jean-Baptiste
Título: Les noms des maisons médiévales en Labourd, Basse-Navarre et Soule
Nota de trabajo:
Elaborador:
Colección:
Revista:
Editorial: Izpegi
Lugar: Baigorri
Fecha: 2000
Referencia:
Notas:
Tipo: bibliografia
Extracción: guztizkoa
Campo: dokumentazioa
BEL.DEMR - Diccionario etimológico de los nombres de los montes y ríos de Navarra
Abreviatura: BEL.DEMR
Autor: BELASKO ORTEGA, Mikel
Título: Diccionario etimológico de los nombres de los montes y ríos de Navarra
Nota de trabajo:
Elaborador:
Colección:
Revista:
Editorial: Pamiela
Lugar: Iruñea
Fecha: 2000
Referencia:
Notas: Erreferentzietan orrialde zenbakia ematen da aditzera.
Helena Pérezek eskaneatu eta ECO zerbitzuko Patxi Galék datu-taula itxurara isuritako datuak.
Tipo: bibliografia
Extracción: guztizkoa
Campo: hizkuntza azterketa
NA.TOF - Nafarroako Toponimia Ofiziala / Toponimia Oficial de Navarra
Abreviatura: NA.TOF
Autor: ZZ. AA.
Título: Nafarroako Toponimia Ofiziala / Toponimia Oficial de Navarra
Nota de trabajo:
Elaborador:
Colección:
Revista:
Editorial: Nafarroako Gobernua
Lugar: Iruñea
Fecha: 2019tik
Referencia:
Notas: 2019. urtetik datutegi osoa deskargarako eskaintzen da: https://gobiernoabierto.navarra.es/eu/open-data/datos/toponimia-oficial-navarra
Tipo: datu baseak
Extracción: guztizkoa
Campo: dokumentazioa
Aviso legal
El presente corpus onomástico toma en consideración contenidos de obras de terceros, atendiendo a su prestigio y competencia en la materia. A dicho efecto Euskaltzaindia ha solicitado los correspondientes permisos y licencias, por lo que se han obtenido los derechos de propiedad intelectual necesarios, salvo error u omisión. En el caso de que observe la existencia de algún contenido que entendiera puede infringir derechos de terceros le rogamos lo ponga inmediatamente en conocimiento de Euskaltzaindia a través de la siguiente dirección de correo electrónico (info@euskaltzaindia.eus) al objeto de poder adoptar inmediatamente las medidas oportunas.