Hebreerako izen honek rabak 'lotu' aditzean du jatorria. Isaak profetaren emaztea izan zen Rebeka. Haren aitak, Abrahamek, morroi bati semearentzako emaztea bilatzeko agindu zion eta hau osin baten ondoan jarri zen, edaten emango zion lehena aukeratzeko. Santuaren eguna martxoaren 23an da.
(...)
Halatan erran zioen *Rebekak bere semne *Iakobi: Ene seme, haserre da zure anaia *Esau, zure kontra koleran dago, aldara zakitza, beraz, bidetik, etzaitzala zenbait egunez ikhus, eta agian bitartean hotztuko da eta ematuko
(...)
(...)
*Saulek bere aitaren astoen bilha zebillala aurkhitu zuen *Israeleko erresuma; *Errebeka *Abrahamen kameluak eradaten zituela egin zen haren semearen espos
(...)
(...)
*Abraham, *Isaak, *Iakob, *Dabid, *Iob, *Tobias, *Sara, *Errebeka eta *Iudith lekuko dira Lege zaharraren liburuetan; eta Lege berrian Sain *Iosef, *Lidia ea S
(...)
(...)
Nitaz bezanbatean ordea, nola baitakit *Isaak Iainkoaren adiskide handiak beharri dilindaketak igorri ziotzala *Errebeka garbiari bere amorioen lehen seinaletzat, zinetsten dut edergaillu mistiko hark aditzera emaiten duela, senharrak emaztea ganik ardietsi behar duen, eta emazteak senharrari fidelki begiratu behar dioen lehen gauza dela beharria, arren aharantzarik edo azantzik bat ere hartan sar eztadin hitz garbien eta zuhurren soinularitasun emea eta amudiozkoa baizen, eta hauk dira ebanjelioko perla orientalak; zeren bethi orhoitu behar da arimak pozoatzen direla beharriaz, eta gorputza ahoaz
(...)
(...)
Hala *Isaak eta *Errebeka, zeinak baitziren lehenagoko mendetako ezkonduen parerik garbienak, lehiotik ikusi izan ziren elkhar karesatzen zutela, hala non desohorezko gauzarik ezpazen ere, *Abimelekek ezagutu baitzuen ezin ziratezkeiela senhar-emazte baizen
(...)
(...)
Jenesako liburuan eskiribatua datza ezen *Isaakek ikusirik *Errebeca bere emaztea zegoela haurrik ezin izanez, Iainkoari othoitz egin zioela haren gatik, non Hebraiko minzoaren arauera, bere othoitza egiten baitzuen harekin batean saietsez saiets, bata baitzegoen othoitzkiko alde batetik eta bertzea bertzetik; hala ere senharraren othoitza molde hartan eginik enzun izan zen
(...)
(...)
*Errebeka ederra eta garbia, *Isaken abreak eradanez, hautatu izan zen haren espos izaiteko, eta hartarakotz hark ez eman izan zeiskon beharri-dilindakariak eta urrezko esku-muturioiak; ni halaber fida naiz ene Iainkoaren neurrigabeko ontasuna baitan haren ardi maiteak ekartzen ditudanean debozioneko ur salbagarrietara eginen duela ene arima debozionearen espos, emanen dituela ene beharrietan bere amudio sainduaren urrezko hitzak eta ene besoetan hekin arauera obratzeko indarrak, zeinetan baitatza egiazko debozionea, othoitzez nagokala Iainkoaren maiestateari hura digula niri eta bere Elizako ume guziei, zein elizaren eskuetan eta iujeamenduaren azpian ezarri eta sekulakotz utsi nahi baititut ene eskiribu, obra akzione, hitz, borondate eta pensamendu guziak
(...)
(...)
*Isakek erran zuen *Errebeka zuela arreba; *Abimelek ikusi uen harekin hari zela dostetan, erran nahi da, hura maiteki karesatzen zuela, eta berehala iujeatu zuen haren emaztea zela; begi nordest eta gaixto batek iujeatu zukeien haren amorantea zela, edo haren arreba bazen, harekin egiten zuela bekhatu;
(...)
(...)
Zenbait begi gaixtok ikusi balu *Iakob, *Errakeli ur putzuaren aldean musu eman zioenean, edo ikusi balu *Errebeka *Eliezer ganik esku mutur-ioiak eta beharri dilindakak hartzen, nola gizon ezagutu gabea baitzen herri hartan, duda gabe gaizki gogatuko zen bi mirail kastitatezko hetaz, ordea arrazoinik eta zimendurik gabe; zeren akzione bat berez orobatekoa denean, temerariozko idurikortasuna da, hartarik gaizkirik atheratzea, hainitz aitzindarizko eta ordu bereko seinalek indar emaiten ezpadiote hartaz egiten den arrazoinamenduari
(...)
(...)
Jenesian irakurtzen dugu *Iakob, eta *Esau *Isaak patriarka saindiaren bi semek zoin *Rebeka bere amak sabeltra batez sorthu baizutian, disputa eta gerla handirik bere artian ukhen zutela, *Esauk *Iakobpen kontre zerbait inbidia eta malizia harturik, ikhusi zianian *Iakopek galdia zoala, eta bere anaie *Esauk masakratu nahi ziala oihu egin zian Iinkoari gisa hontan qq
(...)
(...)
Anziñako Gurasoen artean *Abraanm, *Isak, eta *Jacob beren Emazte *Sara, *Rebeca, ta *Raquel, estimatuakin Eskritura Sagraduak berariaz alabatzen ditu: guziak Jainkoaren adiskide andiak, ta lurreko ondasunetan, on asko egiteko, txit aberatsak ziran
(...)
(...)
*Isac, ta *Rebecaren Erraña *Raquel famatu, *Jacob santuaren, ondo kostarikako Emaztea izan zan: oni seme bi, *Josef kastoa, ta *Benjamin gozoa Jainkoak eman ziozkan, ta bigarrena egitetik Ama il tzan
(...)
(...)
*Sara *Abraan bere senarrari zion errespetoagatik: *Rebeca bere modestia andiagatik, ta *Raquel senarraren amorioagatik: ta irurak beren birtuteakgatik Historia Sagraduak andizkatzen ditu
(...)
(...)
Agaiti esan eutsan *Rebekak *Jakob bere semeari: Ene semea, aserre da *Esau zure anajea, zure kontra kolera bizian sarturik dago; alderatu zaite beraganik, ezkutau zaite, etzaite egun batzuetan agertu eta bitartean oztuko da, sosegatuko da, joango jako aldi txarra
(...)
(...)
Nola izkuntz au zuen *Rebekak aditu, bereala *Jakobri izan zion deitu; eta esaten dio: *Jakob, artegitik antxume bi ekaitzik gizenenetatik; konponduko dizkiat nik nere erara, ire aitari gusta oi zaizan gisara; eramango diozkak ongi konpondurik, eta bendizioa iri emango dik
(...)
(...)
*Rebeka bere artan dago firme beti, eta esaten dio bere semeari: Nere gain artzen diat baldin bada gaitzik; egin zak nere esana, ez izan beldurrik
(...)
(...)
Andik piska batera *Rebeka ederra putzura dijoa arturik pegarra; eta pegarra urez bete zuenean, *Eleazar joan eta jartzen zaio aurrean, eta esaten dio: Ur piska bat eman beaidazu, neskatxa, nik edan dezadan
(...)
(...)
Ori edazu dio *Rebekak, ta bertan pegarra uzten dio beraren oñetan; eta etzan onetan neskatxa gelditu, kameluari ere zion ofrezitu; *Rebekak egin zuen eskañiarekin, *Eleazarrek zuen nai zuena jakin
(...)
(...)
Ori edazu dio *Rebekak, ta bertan pegarra uzten dio beraren oñetan; eta etzan onetan neskatxa gelditu, kameluari ere zion ofrezitu; *Rebekak egin zuen eskañiarekin, *Eleazarrek zuen nai zuena jakin
(...)
(...)
Eta *Rebeka, berriz, *Isak ikusirik, jaisten da salto batez bere kamelutik, eta *Eleazari asten da galdetzen: Zein gizon, *Eleazar, det nik an ikusten
(...)
(...)
Hebreerako izen honek rabak 'lotu' aditzean du jatorria. Isaak profetaren emaztea izan zen Rebeka. Haren aitak, Abrahamek, morroi bati semearentzako emaztea bilatzeko agindu zion eta hau osin baten ondoan jarri zen, edaten emango zion lehena aukeratzeko. Santuaren eguna martxoaren 23an da. // Nombre de origen hebreo relacionado con rabak 'atar'. Rebeca fue la mujer del profeta Isaac, cuyo padre, Abrahán, le pidió a un criado que buscase una mujer para su hijo. El criado se sentó a la orilla de un pozo para elegir a la primera que le diese de beber. Su onomástica es el 23 de marzo.
(...)
Notes: Thomas Linschmann eta Hugo Schuchardt-en edizioa, Estrasburgo, 1900.
Honen argitaraldi faksimilea, Euskaltzaindia, Donostia, 1979.
Type: bibliografia
Extraction: guztizkoa
Field: dokumentazioa
OEH.ONOM - Orotariko Euskal Hiztegiko testu corpusa, Onomastika
Abbreviation: OEH.ONOM
Author: Euskaltzaindia
Title: Orotariko Euskal Hiztegiko testu corpusa, Onomastika
Work note: 2 liburuki
Elaborator:
Colection:
Magazine:
Publisher: Barne-erabilerarako dokumentua
Place: Bilbo
Date:
Reference:
Notes:
Type: bibliografia
Extraction: guztizkoa
Field: dokumentazioa
Ax - Guero
Abbreviation: Ax
Author: AGERRE AZPILIKUETA, Pedro de "Axular"
Title: Guero
Work note:
Elaborator:
Colection:
Magazine:
Publisher:
Place: Bordele
Date: 1643
Reference:
Notes: Luis Villasante, Bartzelona, 1964.
Type: bibliografia
Extraction: guztizkoa
Field: dokumentazioa
SP.Phil - San Frances de Sales Genevaco ipizpicuaren Philotea
Abbreviation: SP.Phil
Author: POUVREAU, Silvain
Title: San Frances de Sales Genevaco ipizpicuaren Philotea
Work note:
Elaborator:
Colection:
Magazine:
Publisher:
Place: Paris
Date: 1664
Reference:
Notes:
Type: bibliografia
Extraction: guztizkoa
Field: dokumentazioa
Tt.Arima - Arima penitentaren occupatione devotaq
Abbreviation: Tt.Arima
Author: TARTAS, Jean de
Title: Arima penitentaren occupatione devotaq
Work note:
Elaborator:
Colection:
Magazine:
Publisher:
Place: Ortheze
Date: 1672
Reference:
Notes:
Type: bibliografia
Extraction: guztizkoa
Field: dokumentazioa
Cb.Eg3 - Aita S. Ignacio Loyolacoaren egercicioac III
Abbreviation: Cb.Eg3
Author: KARDABERAZ, Agustin
Title: Aita S. Ignacio Loyolacoaren egercicioac III
Work note:
Elaborator:
Colection:
Magazine:
Publisher:
Place: Iruñea
Date: 1761
Reference:
Notes:
Type: bibliografia
Extraction: guztizkoa
Field: dokumentazioa
JJMg.BasEsc - Baserritaar nequezaleentzaco escolia edo icasbidiac, guraso justu, ta jaquitun familija ondo azi ebeeneen exemplu ta eracutsijetan
Abbreviation: JJMg.BasEsc
Author: MOGEL ELGEZABAL, Juan Jose
Title: Baserritaar nequezaleentzaco escolia edo icasbidiac, guraso justu, ta jaquitun familija ondo azi ebeeneen exemplu ta eracutsijetan
Work note:
Elaborator:
Colection:
Magazine:
Publisher:
Place: Bilbo
Date: 1816
Reference:
Notes: Bigarren edizioa, Baserritar jaquitunaren echeco escolia, Gasteiz, 1845, zeharo erreformatuta dago, izenburutik beretik hasita.
Type: bibliografia
Extraction: guztizkoa
Field: dokumentazioa
Añ.GGero - Gueroco Guero
Abbreviation: Añ.GGero
Author: AÑIBARRO, Pedro Antonio
Title: Gueroco Guero
Work note:
Elaborator:
Colection:
Magazine: 34
Publisher:
Place:
Date: 1830+
Reference: 1923, 1925
Notes: Aipatzen den argitaraldia, RIEVekoa da (1923, 1925). Ondoren, Blanca Urgell Lázarok paraturiko edizioa ere kaleratu da, Euskararen lekukoak 22, Euskaltzaindia & BBK & Bizkaiko Foru Aldundia, Bilbo, 2001.
Type: artikuluak
Extraction: guztizkoa
Field: dokumentazioa
It.Fab - Fábulas y otras composiciones en verso vascongado
Abbreviation: It.Fab
Author: PASCUAL DE ITURRIAGA, Agustin
Title: Fábulas y otras composiciones en verso vascongado
Work note:
Elaborator:
Colection:
Magazine:
Publisher:
Place: Donostia
Date: 1842
Reference:
Notes:
Type: bibliografia
Extraction: guztizkoa
Field: dokumentazioa
ARAUZ.066 - Santutegiko izen ohikoenak
Abbreviation: ARAUZ.066
Author: Euskaltzaindiko Onomastika Batzordea
Title: Santutegiko izen ohikoenak
Work note:
Elaborator:
Colection:
Magazine: 620
Publisher:
Place:
Date: 1997
Reference: XLII (1997, 1-2), 85-105 (66. araua)
Notes: Bilbon, 1996ko ekainaren 28an eta 1997ko urtarrilaren 31n onarturik, Euskera agerkarian ez ezik, 66. arau gisan ere argitaratu zen. Erreferentzietan agerkariko alea, orrialdea eta arau zenbakia ematen dira aditzera.
ECO zerbitzuko Patxi Galék egindako erauzketa eta migrazioa.
Type: artikuluak
Extraction: guztizkoa
Field: arautzea
GOR.SAL.EIZ - Euskal izendegia. Ponte izendegia
Abbreviation: GOR.SAL.EIZ
Author: GORROTXATEGI NIETO, Mikel & SALABERRI ZARATIEGI, Patxi
Title: Euskal izendegia. Ponte izendegia
Work note: Pertsona izenak
Elaborator:
Colection:
Magazine:
Publisher: Euskaltzaindia & Justizia, Lan eta Gizarte gaietako Saila, Eusko Jaurlaritza
Place: Gasteiz
Date: 2001
Reference:
Notes: Euskaltzaindiko Onomastika Batzordearen zuzendaritzapean eginiko izen zerrenda da, helburu arauemalea duena. Testua Bilbon, Euskaltzaindiaren egoitzan, 2001eko irailaren 14an eta Iruñean, 2001eko urriaren 5ean onartua izan zen eta Euskera agerkarian ere izan zen argitaratua (XLVI (2001-2), 113-1137). Erreferentzietan aipaturiko era bakoitza ageri den liburuko orrialdea ematen da, hala azalpena daramaten izenen zerrenda nagusiari dagozkionak, nola Euskara-erdara hurrenkerako amaierako aurkibideetakoak.
Zerrenda hau EODA zerbitzutik jaso eta ECO egitasmoko Patxi Galék egin zuen migrazioa.
Type: bibliografia
Extraction: guztizkoa
Field: arautzea
ARAUA.177 - Antzinateko pertsona-izenak eta izen mitologikoak (III). Bibliako pertsona-izenak
Abbreviation: ARAUA.177
Author: Euskaltzaindiko Exonomastika Batzordea
Title: Antzinateko pertsona-izenak eta izen mitologikoak (III). Bibliako pertsona-izenak
Work note:
Elaborator:
Colection:
Magazine:
Publisher: Euskaltzaindia
Place: Gasteiz
Date: 2014
Reference:
Notes:
Type: artikuluak
Extraction: guztizkoa
Field: arautzea
ARAUA.066 - Santutegiko izen ohikoenak
Abbreviation: ARAUA.066
Author: Euskaltzaindiko Exonomastika Batzordea
Title: Santutegiko izen ohikoenak
Work note: 66. arau emendatua, zuzendua eta osatua
Elaborator:
Colection:
Magazine:
Publisher: Euskaltzaindia
Place: Iruñea
Date: 2019
Reference:
Notes:
Type: artikuluak
Extraction: guztizkoa
Field: arautzea
Legal notice
This onomastic corpus takes into account the contents of works by third parties, taking into account their prestige and competence in the field. To this end, Euskaltzaindia has applied for the corresponding permissions and licences, so that the necessary intellectual property rights have been obtained, except in the case of error or omission. Should you observe the existence of any content that you believe may infringe the rights of third parties, please inform Euskaltzaindia immediately by sending an e-mail to the following address (info@euskaltzaindia.eus) so that the appropriate measures can be taken immediately.
Headquarters
B
BISCAY
Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
+34 944 15 81 55
info@euskaltzaindia.eus
Research Center
V
LUIS VILLASANTE
Tolare baserria. Almortza bidea, 6. 20018 SAN SEBASTIAN
+34 943 42 80 50
donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Local offices
A
ÁLAVA
Gaztelako atea, 54 01007 VITORIA/GASTEIZ
+34 945 23 36 48
gasteizordez@euskaltzaindia.eus
G
GIPUZKOA
Tolare baserria. Almortza bidea, 6 20018 SAN SEBASTIAN