(...)
Gaurregungo Aranportilla [aràmportílla] edo Lanportilla [làmportílla] Arana toki-izenaz eta portilua 'atea'-z osatutako toponimoaren desitxuraketaren fruitu dira. Ataka gaurko errepide berrian (karreteran, alegia) dago, Cabodevillaren gortearen ondoan, Ageza eta Galipentzuko bidegurutzeen artean. Bertan batzen dira gainerakoan Nobeleta-k bereizten dituen Arana eta Aranportilua.
Artikulurik gabe ere frankotan agertzen da leku-izen hau, 1781ean [Id., 72. k.] eta 1894eko katastroan, adibidez.
Reta Janárizek Amportilla aldaera biltzen du, eta latineko ante portella proposatzen du etimotzat. Hau, alabaina, oinarririk gabeko etimologia dela garbi erakusten du dokumentazioak.
Aranportillua-k Txipueta, Lakuaga, Aquilar, Euntzeberri eta Nobeleta-rekin mugatzen du, Arana-rekin ezezik.
(...)
(...)
[Dermio baten zatiketa. Portilua] Erdarazko portillo 'ateka', 'ataka', 'harrate', 'harrarte'-ren kide euskalduna da hau gure alderdian. Portilu erdarazko aipatu izen horretatik atera da, bukaerako -o itxi delarik, maileguetan sarri agitu ohi denez (cf. puntallo > puntallu).
Izen hau gehienetan oinarriari bitartekorik gabe eransten zaio: Aranportillua (Ageza), Arroiaportillua (Lerga), Bartastekaportillua (Galipentzu)... Eslaban -ko-dun toponimoa ere azaltzen da, morfema hori ez duen aldaeraren aldamenean: Dorretako portilua / Dorretaportillua.
(...)
(...)
OBS.- 'El portillo de Arana'. Portilu es un préstamo castellano muy difundido en vascuence desde antiguo (aparece en documentación amescoana de 1748: Basarecoportilu). La forma propiamente vasca, según se ve en el topónimo recién citado, parece ser portilu, que continúa en uso en euskera de Burunda. Portillo, con -o, parece una forma castellanizada. Entra en la formación de muchos topónimos, como el conocido Otsaportillo de Urbasa. Significa, como en castellano, 'paso den la montaña entre dos cotas'. Ataka es su equivalente vasco más exacto, incluso etimológicamente (diminutivo de ate, como portillo de puerta). Otro sinónimo es harrate.
(...)
OV.11 - Eslaba aldeko euskararen azterketa toponimiaren bidez
Abréviation: OV.11
Auteur: SALABERRI ZARATIEGI, Patxi
Titre: Eslaba aldeko euskararen azterketa toponimiaren bidez
Note:
Élaborateur:
Collection: Onomasticon Vasconiae 11
Revue:
Maison d'édition: Euskaltzaindia
Lieu: Bilbo
Date: 1994
Référence:
Notes: NTM bilduma egin zenean, artean argitaratu gabeko doktore tesia.
Type: bibliografia
Origine: guztizkoa
Domaine: hizkuntza azterketa
NA.TM - Nafarroako Toponimia eta Mapagintza
Abréviation: NA.TM
Auteur: JIMENO JURÍO, José María (zuz.)
Titre: Nafarroako Toponimia eta Mapagintza
Note: 59 liburuki
Élaborateur:
Collection:
Revue:
Maison d'édition: Nafarroako Gobernua & Trabajos Catastrales S.A.
Lieu: Iruñea
Date: 1992-1999
Référence:
Notes: Nafarroa. Toponimia eta Mapagintza: gazt. Toponimia y Cartografía de Navarra.
Erreferentzia gisa liburuki zenbakia ematen da aditzera eta apurka-apurka, orrialdea ere gaineratuz joango da.
Lan honen iruzkin kritikoa argitaratu zen in FLV, 64 (1993).
Type: bibliografia
Origine: guztizkoa
Domaine: ofizialtzea
NAN.PR.OIB - Oibarko protokoloak
Abréviation: NAN.PR.OIB
Auteur:
Titre: Oibarko protokoloak
Note:
Élaborateur:
Collection: Nafarroako Artxibategi Nagusia, Protokolo saila
Revue:
Maison d'édition:
Lieu: Iruñea
Date:
Référence:
Notes:
Type: artxibategia
Origine: partziala
Domaine: dokumentazioa
NA.TOF - Nafarroako Toponimia Ofiziala / Toponimia Oficial de Navarra
Abréviation: NA.TOF
Auteur: ZZ. AA.
Titre: Nafarroako Toponimia Ofiziala / Toponimia Oficial de Navarra
Note:
Élaborateur:
Collection:
Revue:
Maison d'édition: Nafarroako Gobernua
Lieu: Iruñea
Date: 2019tik
Référence:
Notes: 2019. urtetik datutegi osoa deskargarako eskaintzen da: https://gobiernoabierto.navarra.es/eu/open-data/datos/toponimia-oficial-navarra
Type: datu baseak
Origine: guztizkoa
Domaine: dokumentazioa
Mentions légales
Le présent corpus onomastique comprend des contenus d’œuvres de tiers, choisis pour leur prestige et leur compétence en la matière. Euskaltzaindia a requis les autorisations et permis correspondants et les droits de propriété intellectuelle nécessaires ont été obtenus, sauf erreur ou omission. Quiconque noterait tout contenu pouvant transgresser les droits d’un tiers est prié d’en informer immédiatement Euskaltzaindia, en écrivant à l’adresse suivante (info@euskaltzaindia.eus), afin que l’Académie puisse aussitôt prendre les mesures nécessaires.
Siège social
B
BISCAYE
Plaza Barria, 15. 48005 BILBAO
+34 944 15 81 55
info@euskaltzaindia.eus
Centre de recherche
V
LUIS VILLASANTE
Tolare baserria. Almortza bidea, 6. 20018 SAINT SÉBASTIEN
+34 943 42 80 50
donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Represéntations
A
ALABA
Gaztelako atea, 54 01007 VITORIA-GASTEIZ
+34 945 23 36 48
gasteizordez@euskaltzaindia.eus
G
GUIPUSKOA
Tolare baserria. Almortza bidea, 6 20018 SAINT SÉBASTIEN