klaratu
klaratu.
Tr. Documentado al Norte en los siglos XVI y XVII; al Sur sólo se encuentra en Mendiburu, Iztueta y Noe . La forma general es klaratu . Hay además klarotu y klartu en Leiçarraga, y esta última en Larre y un refrán.
1.
(Volt 36, Chaho),
klartu (Chaho),
klarotu,
klarutu (Lar, Añ).
Aclarar, despejar; aclarar, iluminar. "Aclarar, hacerlo, ponerlo claro" , "aclarado, klarutua" Lar. "Aclarar, poner claro" Añ.
Ilhuna klartu, iniustiziá iustifikatu. Lç Adv ** 8r. Argi itzazu hedoiak, klara ezazu denbora. Mat 361. Klara zazu adimendu ilhunbean sarthua. EZ Man I 38. Argia gero bitzten da laster nola xixmista, / Zeñak klaratzen baitio xoil subituki bista. Ib. 104. Ederzen eta klaratzen baituzu parabisu guzia. Harb 72. Klara diezadazu [...] espiritua fedearen argiaz. Arg DevB 43. Santa Klarak euria igortzen, bainan zerua klartzen. EZBB II 105.
Aclarar, despejar; aclarar, iluminar. "Aclarar, hacerlo, ponerlo claro" , "aclarado, klarutua" Lar. "Aclarar, poner claro" Añ.
Ilhuna klartu, iniustiziá iustifikatu. Lç Adv ** 8r. Argi itzazu hedoiak, klara ezazu denbora. Mat 361. Klara zazu adimendu ilhunbean sarthua. EZ Man I 38. Argia gero bitzten da laster nola xixmista, / Zeñak klaratzen baitio xoil subituki bista. Ib. 104. Ederzen eta klaratzen baituzu parabisu guzia. Harb 72. Klara diezadazu [...] espiritua fedearen argiaz. Arg DevB 43. Santa Klarak euria igortzen, bainan zerua klartzen. EZBB II 105.
Bazakiten orduan jokalariek zintzurraren ongi idekitzen eta bozaren klartzen naturalki eta indarrean.Larre ArtzainE 237.
"Aclararse"
Lar.
(Con suf. de comparación).
Iesus Kristek ez gaitu Israeleko populuari eman izan zaión grazián partizipant egin, hura orain gutan orduan zan baino ilhunago edo hertago dezanzat: baina aitzitik klarotuago eta frangatuago drauku hura. Lç Ins F, 3v.
Iesus Kristek ez gaitu Israeleko populuari eman izan zaión grazián partizipant egin, hura orain gutan orduan zan baino ilhunago edo hertago dezanzat: baina aitzitik klarotuago eta frangatuago drauku hura. Lç Ins F, 3v.
(SP, VP
16r).
Aclarar, poner en claro, explicar. "Éclaircir, expliquer" SP. "Ilustrar" VP . " Klaratu, declarar, explicar (37)" LE-Ir.
Bere ustearen klaratzeko haren erranaren kontra. SP Phil 363. Ark ongi klaratuko dizue nor nazan ni. Mb IArg I 348 (v. tbn. 264, 284ss). Klaratzekó geiágo ta estáien ekibóka. LE Matr2 87. Eloy asi zanean / klaratzen egia. Izt Po 64. Klaratu ditut egiak / izandu ditut injuri asko, / injustizi geiegiak. Noe 32. Klartu behar dut lehenik: mahuri horiena. Larre ArtzainE 13.
Aclarar, poner en claro, explicar. "Éclaircir, expliquer" SP. "Ilustrar" VP . " Klaratu, declarar, explicar (37)" LE-Ir.
Bere ustearen klaratzeko haren erranaren kontra. SP Phil 363. Ark ongi klaratuko dizue nor nazan ni. Mb IArg I 348 (v. tbn. 264, 284ss). Klaratzekó geiágo ta estáien ekibóka. LE Matr2 87. Eloy asi zanean / klaratzen egia. Izt Po 64. Klaratu ditut egiak / izandu ditut injuri asko, / injustizi geiegiak. Noe 32. Klartu behar dut lehenik: mahuri horiena. Larre ArtzainE 13.
2.
Alumbrar.
Gehiago klaraturen du ezen Iguzkiak. EZ Man I 78. Lehen baño gehiago eredura zazpitan / Klaraturen dute [zuziek] bere lekhu ordenatutan. Ib. 88.
Gehiago klaraturen du ezen Iguzkiak. EZ Man I 78. Lehen baño gehiago eredura zazpitan / Klaraturen dute [zuziek] bere lekhu ordenatutan. Ib. 88.
Sede principal
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Centro de Investigación
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Sedes
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Asociación
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
