xuriketa
1.
(L-sar-ain, BN; SP, VocBN , Dv, H, VocB (xuriket))
Colada, lavado de ropa blanca; colada, ropa blanca que se lava; "Xuriketak edo xuriketakoak, linges à blanchir. Xuriketara ioan da, alleé laver la lessive" SP. "Lessive des chiffons" VocBN. "Linge blanc qu'on lave au savon" Dv. "1. blanchissage du linge, lessive. [...] Xuriketak egitea, faire la lessive; 2. simple savonnage de linge, sans lessive" H. "Jabonadura, colada de trapos" A.
Oihal zikhindua eskuratzen du emaztekiak, eta [...] baderama xuritzerat. Urerat deneko [...] laguntzen du xuriketaren egiten.
Laph 157.
[Den lekutik aldara balezate gure ithurri maitea] daukat ur ketako, xuriketen <-kiten> berendako ere, irabazi guti luketen jendeek.
JE Bur 34.
Larunbatik ez iragaiten iguzkirik agertu gabe / Ama Birjinaren xuriketek idortu behar baitute.
GH 1923, 137.
(ap. DRA)
Bizpahiru etxeek beren leiho guzietarik agur egiten daukute lañoki, aireak [...] igitzen dituen xuriketez.
JE Ber 52.
2.
(L ap. A
; Dv).
"Fig.: discussion, explication sur un différend"
Dv.
"Sinceramiento, rehabilitación"
A.
Yakin nahi du nork yo duen, eta gutienerat, eman gogo dio mustupiletako bat; bainan ikustean bera baino hazkarrogokoarekin dituela xuriketak, atheratzen du urre bat zarpatik eta ematen dio.
Hb Egia 25.
Zonbaitek ez dute uste Beltranek hilarena egin zuela, bainan egiazki hil zenean pasatu zela Usuaren xuriketa hori.
Lf ELit 99 (ref. a la endecha que canta Usua tras la muerte de su padre Beltrán).
3.
"Dissimulation, flatterie, sournoiserie"
Lh.
v. xurikeria.
4.
"Action d'enlever l'écorce d'une branche"
Lh.
XURIKETA-EGILE
(xuriketagille Urt IV 132; xuriketegille Urt I 472). "Candidarius, xuritzaillea, bokhata iotzáillea, [...] xuriketagillea" Urt IV 132. "Albarius" Urt I 472.
XURIKETAKO.
"Xuriketak edo xuriketakoak, linges à blanchir" SP.