Harremana

    9 emaitza guri bilaketarentzat - [1 - 9] bistaratzen.

    guri
    1 adj. Leuna eta biguna. Ile ederra, masail leunak, azal guria. Artile eta oihal gurienak. Gazta guria. Ohe guri batean etzana. Mendiko haize guria. Bizitza guria eta atseginetara emana. Soro jori eta larre guriak.
    2 adj. Gizena, betea, baina indartsua eta osasuntsua. Ik. mardul. Emakume txit guria eta txit ederra. Esku guria. Neskaren mami guriak. Lodi eta guria edo argala eta mehea delako. Mutil bat aurpegi betekoa, guri-guria. Txahal guri-guri bat. Lehengo abadeek lepo guri-guria izaten zuten.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak Azkue Hiztegia
    guriarazi, guriaraz, guriarazten
    du ad. Guritzera behartu. Guriaraziak zituen bihotzik gogorrenak.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak

    Aztergaia: guriarazi

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Araua: Z3:EArauB

    Formari buruzko datuak

    Erabilerak
    Bestelakoak
    Euskaltzaindiaren Arauak

    guriarazi, guriaraz, guriarazten. du ad.

    Formari buruzko oharrak

    Euskaltzainen oharrak

     - [E210]: Baztertzekoa, guritu bera nahikoa baita.

     - Erabakia: (H2.2 / 2010-01-25): Bere horretan utziko da lehen itzulian arautua.

    gurikeria
    iz. Atseginetarako gehiegizko joera, bigunkeria. Atsegin eta gurikeriak. Gurikeriaz ohean egoten bazara. Gurikerian bizi nahi duena. Gurikerian ohitutako gorputzak.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak

    Aztergaia: gurikeria

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Araua: Z3:EArau74
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:HBB 1994-11-24 Lantaldeak besterik gabe onartua
    guriki
    adb. Guritasunez; gurikeriaz. Aberatsaren gorputz guriki hazia.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak Azkue Hiztegia

    Aztergaia: guriki

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4:HBL 1999-10-05 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

    Formari buruzko datuak

    Erabilerak
    Txostenak
    OEHko datuak [laburduren azalpena]

    Ik. OEH

    Bestelakoak
    Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

    HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

    Informazio osagarria
    Atzizkien araberako erabakiak

    -ki.

    Informazio lexikografikoa
    Kategoria

    adlag.

    gurin
    iz. Esne gaina irabiatuz egiten den gai koipetsua, sukaldaritzan-eta erabiltzen dena. Gurinaz egindako bizkotxoak. Gurina urtu.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak Azkue Hiztegia

    Esaera zaharrak

    Burua gurinez duenari ez dagokio izatea labekari.

    Aztergaia: gurin

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Araua: Z3:EArau74
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z1:BatHizt 1994-11-24 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z2:Merkat
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:EEBS:10

    Formari buruzko datuak

    Erabilerak
    Txostenak
    OEHko datuak [laburduren azalpena]

    1) 'mantequilla, manteca, grasa' adieran 74 ager. jaso dira; urin eta eratorriak (urintatu, urindu, urinki, urintsu, urinstatu) 70 aldiz, IE 68 (Volt, Mong, Lg, Dv, ECocin, Ox, Barb, JE, Zub, Const, FIr) eta G 2 (Gazt, Or); gurin G 4 (Lasa, Or) bakarrik azaldu da; 2) 'jugo, sustancia, zumo' adieran 15 ager.; urin 14 aldiz azaldu da: IE 13 (Lç, Ax, Dv, JE, Hm) eta G 1 (Ibiñ); gurin behin bakarrik agertu da, G (Ibiñ); 3) 'producto resinoso de ciertos árboles' adieran urin forma bakarrik jaso da, bi ager., IEkoak (ES, JE); 4) 'esencia' adieran urin formaren bi ager., IE (JE, Mde).

    EEBSko datuak [laburduren azalpena]

    1) gurin 'manteca, mantequilla' 11 aldiz ageri da; urin 6 aldiz, 'jugo' adiera duela (5etan gorputzekoei egiten die erreferentzia: urdail-urin, are-urin, liseri urin...); 2) gurin, guriñ formak (29 ager.) gehienbat Bn aurkitu dira: B 13 ager., G 2; IEn ez da azaldu; 29tik 27 kasuk 'manteca, mantequilla' adiera dute; bi kasuk 'guri' esanahia. (G eta EB agerraldi bana).

    Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

    DFrec: gurin 'mantequilla' (3); AB38: gurin 'mantequilla' (22), urin 'jugo' (2) eta urintzaille 'engrasador' (1); AB50: gurin 'mantequilla' (2).

    Bestelakoak
    Jatorrizko forma

    gurin, ik. urin [urin hobestekoa da]

    Lantaldearen irizpideak
    Beste bat hobesteko arrazoi pisuzkorik ez dago

    tradizioak hartarako bide handirik ematen ez duen arren, gurin forma franko hedatu da azken aldiotan, besteak beste 'mantequilla/beurre' adierazteko adierazlerik ez zegoelako; egindako bideari jarraitzea proposatzen du batzordeak

    gurineztatu, gurinezta, gurineztatzen
    du ad. Gurinez estali edo hornitu. Ogia ebaki eta gurineztatzen hasi zen. || (Partizipio burutua izenondo gisa). Ogi xerra gurineztatu bat.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak

    Aztergaia: gurineztatu

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4:HBL 2002-06-12 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

    Formari buruzko datuak

    Erabilerak
    Bestelakoak
    Adierazle egokia da, eta horren premia dago

    lantaldeak proposatua da, forma hobetsi gisa, burraztatu sarreran.

    Informazio osagarria
    Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

    gurinezta, gurineztatzen.

    Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

    -tu/-ztatu.

    Informazio lexikografikoa
    Aditz-erregimena

    du ad.

    gurintxo
    iz. Gongoila. Hazi-beharrak ekarri dizkion hazi-minak dituela gure hizkuntzak, haurren hazizurri eta gurintxoen gisakoak.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak

    Aztergaia: gurintxo

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:HBB 1994-11-24 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4:HBL 1999-10-05 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

    Formari buruzko datuak

    Erabilerak
    Bestelakoak
    Aurreko pasaldikoari egindako oharrak

    gurintxo = gongoil

    Inguruko formen erabilerak

    ik. informazioa s.u. gongoil.

    Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

    HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

    Informazio osagarria
    Zerrendakoaren pareko forma(k)

    ik. gongoil

    Informazio lexikografikoa
    Kategoria

    iz.

    Forma baten adiera(k)

    gongoila.

    Formari buruzko oharrak

    Euskaltzainen oharrak

     - Erabakia: EBB (1997-04): kendu egin da.

    guritasun
    iz. Guria denaren nolakotasuna. Guritasun guztiei uko egina zen gure santua.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak

    Aztergaia: guritasun

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Araua: Z3:EArau74
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:HBB 1994-11-24 Lantaldeak besterik gabe onartua
    guritu, guri/guritu, guritzen
    1 da/du ad. Bigundu edo leundu. Egos itzazu irasagarrak guritu arte. Ez da bihotz gogorrik, Jaunaren graziak guritzen ez duenik. Gehiegizko artak guritzen du gaztea, eta nagitzen.
    2 da/du ad. Gizendu, marduldu. Txahalak guritzen.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak Azkue Hiztegia

    Aztergaia: guritu

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Araua: Z3:EArauB
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:HBB 1994-11-24 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

    Formari buruzko datuak

    Erabilerak
    Bestelakoak
    Euskaltzaindiaren Arauak

    guritu, guri(tu), guritzen. da/du ad.

    Informazio osagarria
    Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

    guritu, guri(tu), guritzen

     

    Azkue Biblioteka eta Artxiboa

    ORDUTEGIA
    9:00 - 14:00

    Azkue Biblioteka eta Artxiboa Euskaltzaindiaren zerbitzura dago. Horrez gainera, zabalik dago ikertzaile ororentzat, eta bere ahalbideen neurrian euskal kultura gaien ikerkuntza eta hedapena sustatzen eta laguntzen saiatzen da.

    Bibliotekaren katalogoa Artxiboaren katalogoa
    ERAKUSKETA BIRTUALAK

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    z-lib login Immediate Frontier Trade automation saves time and increases efficiency. Immediate Connect offers advanced automation features to enhance your trading strategy.

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Orokorrak