urratu1, urra, urratzen
1 da/du ad. Papera, oihala, larrua eta kidekoak lanabesen laguntzarik gabe hautsi. Tenpluko oihala goitik behera urratu zen. Paketearen azal lodia behingoan urratu zuen. || (Partizipio burutua izenondo gisa). Aurkeztu zitzaion gizon bat, soineko urratu eta buru hautsez betearekin. Irazki nahasia eta urratua ehun ederragoren baten gai bihur daiteke goragoko Ehule haren eskuz.
2 du ad. Zerbait, hautsiz edo ebakiz bezala, zeharkatu. Haren otoitzak hodeia urratzen du eta zerura hegan egiten. Ontzia doa jostalari itsas erdira, urratuz eta erdibituz ura alde bietara.
3 du ad. Hautsi, puskatu, desegin. Oinekin lurra urratzen du. Lurra goldeaz urratzea, lehenengo lana. Urratzen zizkien gorputzeko haragi guztiak burdinazko azazkalekin. Nire lokarriak urratu dituzu, Jauna. Eratxiki nazazu, amodioaren ezin urratuzko amarraz. Etxola txar erdi urratu batean. Ikusi genuen haren sabela urratua eta har zikinez betea. || Ontziko jende guztiak irriz urratuak zeuden.
4 da/du ad. (Gauza abstraktuez mintzatuz). Galtzen dituzte mezak, urratzen dituzte jaiak eta barauak. Ezkontza urra daiteke? Marka guztiak urratu. Egun-argiak urratzen duen amets itxura.
5 du ad. (Bidea, ildoa) ireki. Materiazko estalki gogorrean barrena, biziak badaki bidea urratzen. Bide berriak urratzen eta zaharrak zabaltzen ari zaizkigun gaurko olerkariak. Aspaldidanik irekirik dauden bideak atzera urratzen ibiltzea alferrik ibiltzea litzateke. Goldelari bakoitza ildoa urratzen hasi zen.
6 da/du ad. (Egunaren, argiaren) lehen zantzuak egunsentiarekin agertzen hasi. Argia urratu baino lehen jaiki. Eguna urratzen hasi zenean. Igande goiza urratzearekin atera zen.