Aurkibide analitikoa: B

ba-:

ba- aditz trinkoekin (→ ba-), (→ galdegaiaren legeak)

ba- baieztekoa trinkoetan eta mendeko perpausetan (→ ba-)

ba- baldintza (→ ba-), (→ baldintza-perpausak), (→ baldin (eta) ... ba-)

ba-… ere (baldintza-perpausa) (→ baldintza-perpausak)

ba-… ere (kontzesio-perpausa) (→ ba-)

ba- eta azentua (→ ba-)

‘ba ote… -ik’ (→ ote), (→ ba-)

ba- zehar-galderetan (bizkaierazko testuetan) (→ ba-)

Bach, Johann Sebastian (→ Errenazimentuko pertsona-izenak)

bada/ba (lokailua) (→ ba-)

bada eta balitz (→ baldintza-perpausak), (→ ditu ≠ lituzke, zait ≠ litzaidake...)

‘bada gertatu… zela/zenetik’ (→ badira hainbat urte... -(e)la/-(e)netik)

‘badago zera’ (→ ?salda dago / badago salda)

bai… bai… (→ alborakuntzazko juntadura (bai... bai, nahiz... nahiz eta gisakoak))

*Baida posible! / Bada posible! (→ ba-)

bai eta # hala nola (→ hala nola)

bailitzan (→ bailuan, bailitzan, bailegoan, bailiren...)

bailuen (→ bailuan, bailitzan, bailegoan, bailiren...)

baino:

‘baino ez’ (→ besterik ez (baino ez, baizik ez), salbuespena adierazi nahi denean)

‘batek baino gehiagok’ (→ konparazio-perpausetako arazo batzuk)

‘duten baino’ ≠ ‘dutena baino’ (→ konparazio-perpausetako arazo batzuk)

juntagailu aurkari funtzioan (→ bainan > baina ≠ baino (bainon))

*Lagundu baino, kalte egiten du (→ baino ≠ baino gehiago/areago), (→ konparazio-perpausetako arazo batzuk)

‘zure baino…’ (→ konparazio-perpausetako arazo batzuk)

bainoago (→ baino ≠ baino gehiago/areago)

bait- ≠ -(e)lako (→ bait-)

BAIT-erlatiboak (→ bait-)

baita (…) ere (→ ere lokailua)

-baita, etxearen izena markatzekoa (Pierrebaita) (→ -enea)

baizik (→ bainan > baina ≠ baino (bainon))

baizik ez (→ besterik ez (baino ez, baizik ez), salbuespena adierazi nahi denean)

… bakarrik / … soilik / … baino ez (→ ... baino ez / ... bakarrik / ... soilik)

bakartu/aislatu (→ isolatu)

bake/pake (→ b, d eta g letren aldakortasuna)

bakoitz(eko) (→ -ko atzizki banatzailea), (→ neurri-sintagmak: botila (bat) ardo(a) ≠ ardo-botila (bat)), (→ zenbatzaile banatzaileak)

‘bakoitzari berrehun’ = ‘berrehuna’ (→ zenbatzaile banatzaileak)

baldin eta… ba- (estilo-baliabidea) (→ mendeko perpausen hasiera markatzeko partikulak), (→ baldin (eta) ... ba-)

baldintza:

ba-… ere’ baldintzazkoa: ‘(…,) norbait badator ere’ (→ baldintza-perpausak)

baldintza-formen gehiegikeria (→ baldintza-perpausak)

‘etorriko nintzen’ / ‘etorriko nintzatekeen, 238 (→ baldintza-perpausak)

‘etortzen bazara’ / ‘baldin bazatoz’ (→ baldintza-perpausak)

*Saiatzen bada, lortuko luke (→ baldintza-perpausak)

baldintzaezaugarri (→ baldintza ≠ egoera)

baldintza ≠ oinarri (→ baldintza ≠ egoera)

baldintza ≠ sasoi (→ baldintza ≠ egoera)

baldintza: ‘-t(z)eko baldintza’ (→ -t(z)eko/-t(z)earen)

balet/ballet (→ ll digrama (elle))

balio: ‘Zenbat balio du?’, ‘Zer balio du?’ (→ balio izan)

‘balio izan hastea/hasteak(→ balio izan)

balio izan ≠ kosta(tu) (→ balio izan)

balioanitz/balioaniztun (→ anitz)

balitz bezala: *hori gutxi balitz (→ bezala)

Balkanak (→ Europako toponimia fisikoa)

bana; ‘bana hartu’ / ‘bakoitzak bat hartu’ (→ zenbatzaile banatzaileak)

banatzailea (→ zenbatzaile banatzaileak)

*bapatean/bat-batean (→ bat-batean (*bapatean))

barbaroak (‘herri barbaroak’) (→ Antzinateko herriak. Ekialdeko eta Europako herriak)

barik:

‘diru/dirurik barik’ (→ partitiboa (-ik))

‘lagundu barik’ (→ konparazio-perpausetako arazo batzuk)

barna: ‘-n barna’ (→ zehar postposizioa (-n zehar; -tik zehar))

barne: ‘etxe barnean’ = ‘etxearen barnean’ (→ ondoan: Zarautz ondoan, Zarautzen ondoan)

barnealde, barneko alde, barnekalde (→ atzealde, atzeko alde (atzekalde) )

barrena: ‘-n barrena’ (→ zehar postposizioa (-n zehar; -tik zehar))

barru: ‘etxe barruan’ = ‘etxearen barruan’ (→ ondoan: Zarautz ondoan, Zarautzen ondoan)

barrualde, barruko alde, barrukalde (→ atzealde, atzeko alde (atzekalde) )

barteko/bartko (→ bart)

baserri, kale eta gisakoen idazkera (→ toponimia txikia: nola idatzi herriko kale, baserri eta abarren izenak)

baso (edalontzia) (→ edalontzi, edontzi, baso)

‘baso bat ur’ ≠ ‘ur-baso bat’ (→ neurri-sintagmak: botila (bat) ardo(a) ≠ ardo-botila (bat))

bat:

‘bat baino gehiago’ (→ baino gehiago: batek baino gehiagok, bati baino gehiagori...), (→ konparazio-perpausetako arazo batzuk)

‘batek baino gehiagok’ (→ baino gehiago: batek baino gehiagok, bati baino gehiagori...), (→ konparazio-perpausetako arazo batzuk)

‘bati baino gehiagori’ (→ baino gehiago: batek baino gehiagok, bati baino gehiagori...)

bat/-bete (→ bat zenbatzailea)

bat ≠ -en bat (→ bat zenbatzailea)

bat eta -a artikulua (→ bat zenbatzailea / -a artikulua (batzuk/-ak))

bat kopuru zehaztugabeekin (→ bat zenbatzailea)

baten kokagunea: ‘1 cm-ko’ / ‘1 cm-eko’?; ‘1 €-en’ / ‘1 €-ren’? (→ bat zenbatzailea)

deklinabidea (*batetan…) (→ bat zenbatzailea)

‘esanaz batera’ (→ aldiberekotasuna: esanaz batera, ikusteaz bat, sartzearekin batera...)

?Garai on bat da… (→ bat zenbatzailea / -a artikulua (batzuk/-ak))

#Gizonezkoa hil da istripuan (→ bat zenbatzailea / -a artikulua (batzuk/-ak))

‘ikusteaz bat’ (→ aldiberekotasuna: esanaz batera, ikusteaz bat, sartzearekin batera...)

*Ipotx bat bihurtu zen (→ bat zenbatzailea / -a artikulua (batzuk/-ak))

‘sartzearekin batera’ (→ aldiberekotasuna: esanaz batera, ikusteaz bat, sartzearekin batera...)

‘zazpi bat mila lagun’ / ?Zazpi mila bat lagun (→ bat zenbatzailea)

?Zu tonto bat zara (→ bat zenbatzailea / -a artikulua (batzuk/-ak))

bata bestea = elkar (→ elkar)

batbedera (→ norbera/bakoitza)

batuketa (→ eragiketa aritmetikoak / kalkuluko eragiketak)

batzuk:

*batzu/batzuk (→ batzuk)

*batzuetaz/batzuez (→ batzuk), (→ -z/-taz)

batzuk eta kalkoak (→ batzuk)

batzuk eta korrelazioa (→ batzuk)

*batzutan/batzuetan (→ batzuk)

baxenabartar (→ euskal herritarrak eta herritar-izenak)

bazkaltiar (→ -ar atzizkia (aldaerak: -tar (-dar), -ztar))

baztertu/aislatu (→ isolatu)

be/bere (ere) (→ be)

*belgiar/belgikar (→ -ar atzizkia (aldaerak: -tar (-dar), -ztar)), (→ herritar-izenak (jatorri-adjektiboak)), (→ kanpoko herritar-izenak)

behar izan:

‘behar balu’ = ‘beharko balu’ (→ behar izan)

‘Behar duzu etorri?’ / ‘Etorri behar duzu?’ (→ behar izan)

‘beharko du’ = ‘behar izango du’ (→ behar izan)

‘Ederra izan behar du horrela bizitzea(k)’ (→ behar izan)

‘etorri behar du/da’ (→ behar izan)

*Ez duzu zertan etorri behar (→ behar izan)

behe:

‘beheko eta goiko bizilagunak’ (→ azpi ≠ behe)

-tik behera (→ azpi postposizioa)

-tik beherako (→ azpi postposizioa)

behekalde, behealde, beheko alde (→ atzealde, atzeko alde (atzekalde) )

behin (denbora-maiztasuna): ‘-an behin’, ‘-rik behin’… (→ zenbatzaileak eta maiztasuna (lau astean behin, astero... *zenbatero (> zenbatean behin))), (→ -ero/-oro/-ro)

bejondeizula (→ bejon-)

bekatu/pekatu (→ b, d eta g letren aldakortasuna)

bekit: *zilegi bekit (→ bedi)

beldur:

*beldur asko (→ izen zenbakarriak / izen zenbakaitzak)

beldur izan (→ gose (egarri, beldur, logura...) izan)

‘beldurrak egon’ (→ gose (egarri, beldur, logura...) izan)

*belgiar/belgikar (→ -ar atzizkia (aldaerak: -tar (-dar), -ztar)), (→ herritar-izenak (jatorri-adjektiboak)), (→ kanpoko herritar-izenak)

Belgika izena nola ahoskatu (→ atzerriko izenen eta hitzen ahoskera)

*benetazko (→ benetako (*benetazko))

*beñipein (→ behinik behin)

Beozia (→ Antzinateko eskualdeen izenak (nazioartekoak))

‘ber gauza’ (= ‘gauza bera’) (→ bera)

bera:

alkate bera’ ≠ ‘alkatea bera’, 293 (→ bera)

bera ≠ berdina (→ bera ≠ berdin)

bera: deklinabidea (→ bera)

bera izenondoa/aposizioa (→ bera)

bera izenordaina eta adjektiboa (→ bera)

berak/haiek (→ hura/bera (haiek/berak))

beraiek (→ genitibo bihurkaria: nire/neure; haren/bere), (→ hura/bera (haiek/berak))

beraien (→ genitibo bihurkaria: nire/neure; haren/bere), (→ hura/bera (haiek/berak))

beraren (→ bera), (→ genitibo bihurkaria: nire/neure; haren/bere), (→ hura/bera (haiek/berak))

*berataz/beraz (→ bera)

*berde koloreko / kolore berdeko (→ kolore: *gorri kolore, *gorri koloreko (> kolore gorri(ko)))

*berdina esan / berdin esan / modu berean esan (→ bera ≠ berdin)

bere/be (Bizk.), ere (→ be)

bere/haren (→ genitibo bihurkaria: nire/neure; haren/bere)

bere bihurkariaren gehiegizko erabilera (→ genitibo bihurkaria: nire/neure; haren/bere)

bere burua (sing.) / beren burua (plur.): bereizi behar? (→ bihurkaria (perpaus)), (→ burua (X-ren burua): neure burua, zeure burua, bere burua, beren/euren burua(k))

bere lokailua (Bizk.) (→ be)

berean/bertan (→ bera)

bereizi, berezitu/bereiztu (→ berezi ≠ bereizi)

berekoi, nirekoi… (→ berezko, neurezko, geurezko...; berez, nirez...; berekoi, nirekoi...)

berez, nirez… (→ berezko, neurezko, geurezko...; berez, nirez...; berekoi, nirekoi...)

bero:

*bero asko (→ izen zenbakarriak / izen zenbakaitzak)

‘beroak egon’ (→ gose (egarri, beldur, logura...) izan)

berri:

aditz burutua + berri (‘etorri berri’) (→ berri)

‘berri bat’ ≠ ‘beste bat’ (→ berri)

berroketa (→ eragiketa aritmetikoak / kalkuluko eragiketak)

bertan/berean (→ bera)

bertso: ‘bertsotan’/‘bertsoetan’ (→ mugagabea)

bertsu (→ bera)

bertze/beste (→ -st-/-rtz- (beste/bertze, bost/bortz))

beste:

beste = inor (→ beste (bestek / besteek / beste batzuek))

‘beste (gol)a’ ≠ ‘beste gol bat’ (→ beste (bestek / besteek / beste batzuek))

‘beste liburua(k)’ ≠ ‘beste liburu bat(zuk)’ (→ beste (bestek / besteek / beste batzuek))

‘beste bat’ ≠ ‘berri bat’ (→ berri)

*beste egunean / lehengo egunean (→ beste ≠ lehengo)

determinatzailea (→ beste (bestek / besteek / beste batzuek))

izenordaina (→ beste (bestek / besteek / beste batzuek))

bestelako: ‘-en bestelako’, ‘-z bestelako’ (→ berdin/desberdin (?bestearen desberdina) (*-(e)z desberdin))

besterik:

besterik eta numero-komunztadura (*Ez zeuden bakar batzuk besterik) (→ besterik ez (baino ez, baizik ez), salbuespena adierazi nahi denean)

besterik eta pertsona-komunztadura (*Zu besterik ez zaitut maite) (→ besterik ez (baino ez, baizik ez), salbuespena adierazi nahi denean)

(‘-tu/-t(z)ea besterik ez duzu’) (→ besterik ez (baino ez, baizik ez), salbuespena adierazi nahi denean)

bete: ‘esku bete X’, ‘katilu bete X’ (→ (-)bete)

beti: ‘beti legez. ?betiko legez (→ legez (lez))

Betleem (→ Antzinateko hirien izenak)

beza (→ bedi)

bezala:

bezala / antzeko, moduko, hala nola, esate baterako(→ bezala)

bezala atributuekin: Soldadu (bezala) joan (→ bezala)

bezala eta adibideak (→ bezala)

*bezala ezagutu / izenez, deritzan(→ bezala), (→ delako/izeneko/deritzan...), (→ ezagutu)

bezala / moduan, modura, gisa(ra), -tzat (→ bezala), (→ -tzat kasua)

‘esan duen bezala’ = ‘esan duenez’ (→ konparazio-perpausetako arazo batzuk)

(eta hori) *gutxi balitz (→ bezala)

bezalako eta adibideak (→ bezala/bezalakoa)

ez bezalako (→ berdin/desberdin (?bestearen desberdina) (*-(e)z desberdin))

bi izen baino gehiagoko elkarketa (→ berrelkarketa)

bi zenbatzailearen kokagunea (→ bat zenbatzailea), (→ bi zenbatzailea)

bide, ‘dirudienez’ (→ bide), (→ omen, ei, bide)

bide-erdi ≠ erdibide (→ erdi)

biderkatu (-z/*-gatik) (→ biderkaketa > biderketa), (→ biderkatu), (→ -gatik)

biderketa:

?2ko taula / 2aren taula (→ biderkaketa > biderketa)

nola deklinatu (→ biderkaketa > biderketa)

nola irakurri (→ biderkaketa > biderketa)

*bideska/bidexka (→ -xka/-xko)

bielorrusieraren transkripzio-sistema (→ alfabeto zirilikoz idatzitako izenak)

biga (bi) (→ zenbaki kardinalak)

‘Bihar mendira noa’, ‘Bihar ezkontzen da’ (→ aditzaren aspektua eta kalkoak)

bihurkari edo erreflexiboak (→ burua (X-ren burua): neure burua, zeure burua, bere burua, beren/euren burua(k))

bihurkariak eta kalkoak:

?Asko gorrotatzen naiz (→ bihurkaria (perpaus))

*Galtza berriak erosi naiz (→ bihurkaria (perpaus))

bihurtu eta atributua (‘ardo bihurtu’, *ardoan bihurtu) (→ bihurtu), (→ atribuzio-perpausa: mugagabea eta mugatua)

bilakatu (→ bihurtu), (→ atribuzio-perpausa: mugagabea eta mugatua)

Bilbo-Behobia autobidea (→ kanpoko herritar-izenak)

Bilboko autobusa / Bilborako autobusa (→ -ko/-rako (noizko, norako, zertako))

Bilboko hiria, Bilbo hiria (→ -ko eta -en izenlagunak (NONGO eta NOREN): noiz -ko eta noiz -en), (→ Bilbo/Bilbao)

bio- (→ aurrizkiak (kultura-aurrizkiak): bio-, geo-, psiko-, sozio-...)

bira (izan aditza) (→ bedi)

bitarte (= arte) (→ -raino/arte)

bitartean (kalkoa) (→ bitartean)

bitarteko (-tik, -ra): ‘0tik 9ra (bit)arteko zenbakiak’ (→ -raino/arte)

bitez (*hala bitez) (→ bedi)

biz (*hala bedi) (→ bedi)

Bizantziar Inperioko dinastiak (→ dinastien izenak)

Bizantziar Inperioko pertsona-izenak (→ Antzinateko pertsona-izenak)

*Bizkai probintzia / Bizkaia probintzia (→ aposizioa eta komunztadura)

Bizkaia/Bizkai (→ izen berezi artikuludunak eta a itsatsidunak), (→ euskal herrialdeen izenak)

Bizkaia, Bizkai osoa (→ euskal herrialdeen izenak), (→ izen berezi artikuludunak eta a itsatsidunak)

Bizkaiko eskualdeak (→ euskal eskualdeen izenak)

Bizkaiko golkoa (→ Europako toponimia fisikoa), (→ munduko aintzirak, ibaiak, itsasoak, mendiak eta uharte nagusiak)

bizkaitar (→ euskal herritarrak eta herritar-izenak)

*biztanlego (→ -go (-eria))

Boccaccio (→ Erdi Aroko eta Goi Erdi Aroko pertsona-izenak)

bokatiboa:

bokatiboa eta artikulua (→ bokatiboa)

bokatiboa eta azentua (→ bokatiboa)

bokatiboa eta koma: puntuazio-markak 466. or.

borboi/*borboitar (→ dinastien izenak)

bortz /bost (→ -st-/-rtz- (beste/bertze, bost/bortz))

*bostgarren, *boskarren / bosgarren (→ zenbaki ordinalak)

*bostna/bosna (→ zenbatzaile banatzaileak)

bota: ‘boteaz’/‘botaz’ (→ partizipioa eta kasu instrumentala: -z/-az (ikusiz/ikusiaz; esanez/esanaz; kantatuz/kantatuaz))

‘botila (bat) ardo(a)’ ≠ ‘ardo-botila (bat)’ (→ neurri-sintagmak: botila (bat) ardo(a) ≠ ardo-botila (bat))

boto: ‘botoetan galdu’, *bototan galdu (→ mugagabea)

Bretainia (→ Europako eskualde historiko-politiko nagusiak)

brometan (→ mugagabea [dig+])

Buenos Airesera / Buenos Airesetara (→ Landes/Landak)

bukatu:

bukatu (?-ekin) (→ -ekin soziatiboa eta zenbait muga-arazo)

bukatu (-z) (→ amaitu)

bukatu eta zenbakiak (→ amaitu)

bulgarieraren transkripzio-sistema (→ alfabeto zirilikoz idatzitako izenak)

buru bihurkaria:

?Asko gorrotatzen naiz (→ burua (X-ren burua): neure burua, zeure burua, bere burua, beren/euren burua(k))

bere burua / beren (euren) buruak (→ burua (X-ren burua): neure burua, zeure burua, bere burua, beren/euren burua(k))

*Garbitu zara aurpegia? (→ burua (X-ren burua): neure burua, zeure burua, bere burua, beren/euren burua(k))

geure burua / geure buruak (→ burua (X-ren burua): neure burua, zeure burua, bere burua, beren/euren burua(k))

neure burua / *nire burua (→ burua (X-ren burua): neure burua, zeure burua, bere burua, beren/euren burua(k))

neure buruan pentsatu / neure buruarengan pentsatu (→ burua (X-ren burua): neure burua, zeure burua, bere burua, beren/euren burua(k))

burutu, garatu, gauzatu… aditzak eta nominalizazio-estiloa (→ aditz-perifrasiak eta alferreko perifrasiak), (→ nominalizazio-estiloa (nominalizazioa ≠ aditz-izena))

burutua, burutugabea, gertakizuna, puntukaria (aspektua) (→ aditzaren aspektua eta kalkoak)

buruz, buruan: ‘-i buruz’, ‘-en buruan’, *zure buruz (→ buru postposizioa (-en buruan; -i buruz))

bustidura (→ kontsonante busti-palatalen grafia eta ahoskera)

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper