Ohiko euskal mintzamoldeen antologia

Arruta - Atlasa - Ohiko euskal mintzamoldeen antologia

6

<< Hasiera

6.8. ARRUTA-SARRIKOTA-AMIKUZE 

 

Ogi-mozte: eskarria, ezpalak eta azaguak

Inkestagilea, hemen, ogia edo garia mozten zelarik egiten ziren ogi-zangoen multzo zenbaiten izendaketaz ari da. 'Eskarri', 'espal' eta 'azago' hiru gauza direla azaltzen du lekukoak.

INK.: Nik ez dut ongi konprenitu zer den eskaarria...

LEK.: Eh ben! lehenik lastoa phikatzen ginian horrekila, holako putxukaka, putxukaka, bizpalau lastoekilan estekatzen ginian hua eta ezarten hola elgian, et puis, denbora ederra bitzen, gio sartzen eta ezkaatzeat, hua taula baten gainian bihikatzen huntan.

INK.: Zerekin, eskuz?

LEK.: Ba eskuz! goai tanpaka eh! holako putxukak bitziren, tanpaka iten eta untsa bihikatü zenian gio hua esküz puntatik har eta hola iesten esküz, eta iten ginien holako meta bat eta gio hartaik eskarriak iten gintian, bi, alo bi… bi zer hartzen ginian ta elgar hola iten eta gio huntan khorropillo gisa zarten, eta gio hartan zera, ogia iten ginian, azaukatzen.

INK.: Hori zen eskaarria, hori da.

LEK.: Ba eskarria, hori, eskarria.

INK.: Bost balinbadira, nola erranen duzu: egin tut bost…?

LEK.: Bost eskarri.

INK.: Eta ezpala zer da orduan?

LEK.: Ezpalak, eh ben! eta maxinak phikatiak, ezpala, goai, huntan, alo, huntan largo eta hola lodi maxinak üzten zitielaik, zangoz iten hien, badakik pedalaz hola üzteko eta berriz altxatzen zen beste hainbeste berriz, elgiain inguru inguru, abe(re)-pare batekilan.

INK.: Eta azaua, zer da?

LEK.: Eh ben! azagua, eta, haundi, lau edo bost ezpal, hartan eskarria hartan ezarten duk, hek tuk azaguak.

phikatzen

ebakitzen, mozten

horrekila

igiteiaz ari da

putxukaka

Adberbioa. 'putxuka' da multzo txipi edo ate ttipi bat

elge

itzultzen den landa, soro, alorra (ez da belarra dakarren lur-pieza baizik

eta ereindako eremua). Fr.

'emblavure'

ezkatz

ezkaratz, etxeko barne handia, hain zuzen gari-jotze edo ogi-jotze haren barruan egiten baitzen (ez da 'sukalde' ez 'aberetegi')

maxina

makina, mekanika

goai

orai. Hemen 'aldiz, berriz, ordea, barrez' erran nahi du

tanpaka

onamatopeia (kolpeak emanez…)

iesten

iresten, orraztatzen

alo

demagun

zarten

ezartzen, ipintzen

hien

huen

abere

behi edo idi

hek

heiek

tuk

dira + toka

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper