- du ad. criar, educar;
umea hazten ari den emakumeak ez du barau egin behar: la mujer que está criando una criatura no debe ayunar
baserrian hazitako mutila: chico criado en el caserío
sendi abertzalea hazi duten gurasoak: padres que han criado una familia nacionalista
erdaraz hazi zutelako: porque lo educaron en castellano
gaizki hazitako umea: criatura mal educada
haurrak ongi hazi eta hezi: criar y educar bien los niños
alaba hazten ari da: está criando la hija
- du ad. Irud. crecer, aumentar, agrandar, incrementar;
landuko duk lurra eta lurrak haziko hau: cultivarás la tierra y la tierra te hará crecer
egia da artoak mutil morroskoak hazten dituela: es verdad que el míz hace crecer chos forzudos
haren indarra hainbatean hazi da: ha aumentado mucho su fuerza
- du; alimentar, mantener, cuidar;
behiak hazten ditu: cuida vacas
artalez hazitako oiloa: gallina mantenida con granod e maíz
itxian hazi: criar en cautividad
- da/du; cultivar plantas;
lur ondo landuan hazitako artoa: maíz cultivado en tierra bien labrada
barazki ederrak hazten ditu: cultiva hermosas hortalizas
orain era guztietako landareak hazten dira: ahora se cultivan toda clase de plantas
- da; crecer, desarrolarse;
arin hazten den landarea: planta que crece rápida
asko hazi da zure haurra: ha crecido mucho tu niña
hamar zentimetro hazi: crecer diez centímetros
bizarra hazten utzi du: ha dejado crecer la barba
gure mutikoa hazi egin zaigu: se nos ha desarrollado nuestro chico
atzodanik gaur arte piperrak hazi egin dira: de ayer a hoy han crecido los pimientos
- da; (por extensión) aumentar, crecer, inflarse, hincharse;
zure maitasuna haziz doan eran: en la medida que crece tu amor
haziko dira gure indarrak: aumentarán nuestra fuerzas
udaberrian hazten diren ibaiak: los ríos que crecen en primavera
ibaiak hazi egiten dira neguan: los ríos suelen crecer en invierno
gehiegi hazi diren hiriak: las ciudades que han crecido demasiado
- du; (h. handitu) aumentar, crecer;
zerbaiten kopurua hazi: crecer la cantidad de algo
- adj. (participio pasivo) crecido/da, adulto/ta;
haurra eta pertsona hazia: iniño y persona adulta
mutil haziak zituen: tenía crichos crecidfos
hala haurrekin nola haziekin: tanto con niños como adultos
- iz. (Bot.) semilla, grano;
hazia jarri: sembrar
hazitarako patata: patata de siembra
hazitiko zuhaitza: árbol franco, árbol de semilla
hazi-ogia: pan de semilla
hazi-olioa: aceite de semilla
hazitarako baratza: huerto semillero
hazitarako unada: rodal semillero
- iz. irud. germen;
sozialismoaren haziak indarra hartzeko, gizartea ongi landurik zegoen: la sociedad estaba bien preparada para que el germen del socialismo se fortaleciera
gaiztoa hilda ere, geratuko da infernurako hazia: aún muriendo el malo quedará germen para el infierno
- iz. esperma, semen;
giza hazia: semen humano
bere hazia lurrean barreiatu zuelako: porque desparramó su esperma por el suelo
hazi-jartzea: inseminación artificial
hazi-lastoa: pajuela de semen
hazia jarri: inseminar
- iz. origen, causa;
gorrotoa da bekatu guztien hazia: el rencor es el origen de todos los pecados
- iz. Irud. casta, raza