Euskaltzaindiaren Hiztegia

Gaztelaniazko ordainak

Adorez Hiztegia

hazi, haz, hazten:
  1. du ad. criar, educar;
    umea hazten ari den emakumeak ez du barau egin behar: la mujer que está criando una criatura no debe ayunar
    baserrian hazitako mutila: chico criado en el caserío
    sendi abertzalea hazi duten gurasoak: padres que han criado una familia nacionalista
    erdaraz hazi zutelako: porque lo educaron en castellano
    gaizki hazitako umea: criatura mal educada
    haurrak ongi hazi eta hezi: criar y educar bien los niños
    alaba hazten ari da: está criando la hija
  2. du ad. Irud. crecer, aumentar, agrandar, incrementar;
    landuko duk lurra eta lurrak haziko hau: cultivarás la tierra y la tierra te hará crecer
    egia da artoak mutil morroskoak hazten dituela: es verdad que el míz hace crecer chos forzudos
    haren indarra hainbatean hazi da: ha aumentado mucho su fuerza
  3. du; alimentar, mantener, cuidar;
    behiak hazten ditu: cuida vacas
    artalez hazitako oiloa: gallina mantenida con granod e maíz
    itxian hazi: criar en cautividad
  4. da/du; cultivar plantas;
    lur ondo landuan hazitako artoa: maíz cultivado en tierra bien labrada
    barazki ederrak hazten ditu: cultiva hermosas hortalizas
    orain era guztietako landareak hazten dira: ahora se cultivan toda clase de plantas
  5. da; crecer, desarrolarse;
    arin hazten den landarea: planta que crece rápida
    asko hazi da zure haurra: ha crecido mucho tu niña
    hamar zentimetro hazi: crecer diez centímetros
    bizarra hazten utzi du: ha dejado crecer la barba
    gure mutikoa hazi egin zaigu: se nos ha desarrollado nuestro chico
    atzodanik gaur arte piperrak hazi egin dira: de ayer a hoy han crecido los pimientos
  6. da; (por extensión) aumentar, crecer, inflarse, hincharse;
    zure maitasuna haziz doan eran: en la medida que crece tu amor
    haziko dira gure indarrak: aumentarán nuestra fuerzas
    udaberrian hazten diren ibaiak: los ríos que crecen en primavera
    ibaiak hazi egiten dira neguan: los ríos suelen crecer en invierno
    gehiegi hazi diren hiriak: las ciudades que han crecido demasiado
  7. du; (h. handitu) aumentar, crecer;
    zerbaiten kopurua hazi: crecer la cantidad de algo
  8. adj. (participio pasivo) crecido/da, adulto/ta;
    haurra eta pertsona hazia: iniño y persona adulta
    mutil haziak zituen: tenía crichos crecidfos
    hala haurrekin nola haziekin: tanto con niños como adultos
hazi2:
  1. iz. (Bot.) semilla, grano;
    hazia jarri: sembrar
    hazitarako patata: patata de siembra
    hazitiko zuhaitza: árbol franco, árbol de semilla
    hazi-ogia: pan de semilla
    hazi-olioa: aceite de semilla
    hazitarako baratza: huerto semillero
    hazitarako unada: rodal semillero
  2. iz. irud. germen;
    sozialismoaren haziak indarra hartzeko, gizartea ongi landurik zegoen: la sociedad estaba bien preparada para que el germen del socialismo se fortaleciera
    gaiztoa hilda ere, geratuko da infernurako hazia: aún muriendo el malo quedará germen para el infierno
  3. iz. esperma, semen;
    giza hazia: semen humano
    bere hazia lurrean barreiatu zuelako: porque desparramó su esperma por el suelo
    hazi-jartzea: inseminación artificial
    hazi-lastoa: pajuela de semen
    hazia jarri: inseminar
  4. iz. origen, causa;
    gorrotoa da bekatu guztien hazia: el rencor es el origen de todos los pecados
  5. iz. Irud. casta, raza
© Bostak Bat Kultur Elkartea

Azkue Biblioteka eta Artxiboa

ORDUTEGIA
9:00 - 14:00

Azkue Biblioteka eta Artxiboa Euskaltzaindiaren zerbitzura dago. Horrez gainera, zabalik dago ikertzaile ororentzat, eta bere ahalbideen neurrian euskal kultura gaien ikerkuntza eta hedapena sustatzen eta laguntzen saiatzen da.

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus