(Lar(-alle), Dv),
argizale (BN, S; VocBN),
argitzaleRef.:
A, Lrq(argizale)
. Alumbrador, iluminador; (el) que explica, enseña, instruye, guía, inspira."Alumbrador", "iluminador", "revelador, de otras cosas" Lar."Celui qui éclaire, explique, interprète"Dv.
v. KALE-ARGITZAILE. Ene bizitzearen gobernaria, espirituaren gidaria, adimenduaren argitzailea. Mat 293.
Eskalea emailleagana, biluza bestitzailleagana, lizuna uragana eta itsua argitzailleagana. Ib. 248.
Eman gabe ere othoi etzaudela Fedea, / Zeña baita arimaren zuzi argitzaillea. EZMan I 39.
Mundura heldu den guziaren argitzaille mirakulluzkoa. Harb 17.
Zu ene Iainko Iauna profeta guzien inspiratzaillea eta argitzaillea zarena. SPImit III 2, 1.
Arimen bake dohatsua, / Bihotzen argitzaillea. Gç 183.
Ene laguntzaillea, habea, ene sustengatzaillea, irakatsaillea, ene argitzaillea. Ch III 59, 3.
Jinko Jauna, profeta ororen argizalia eta inspirarzün her emailia. Mst III 2, 1.
Aláber Maria / dá erakasléa, / eta kidaria / eta argizaléa, / baitu erakásten / zerura bidéa, / argitzen eta kidatzen. LEKop 28.
Zu zaude laño artean, bear dezu beste argitzalle bat. MgCO 159.
Espiritu Santua bera gure argitzalle. Gco I 407.
Orazinoe egijazkuaren Bide argizaillia. fBIc II 285.
Eman izan zitzaion Birjina sainduari izentzat Maria, zeinak sinifikatzen baitu argitzailea. Jaur 346.
Aita ona, Artzain lehiatsua, Argizale itzalik gabekoa!Prop 1888, 8.
Zeru sakon zelaiak argitzalla bagarik, / Zearka ibilliaz dabezala isten?ABAmaE 431.
Hola dio Liburu-Sakratuen xehatzaile eta argitzaile guziz jakintsun batek, Aita Korneliok. ArbErlis 91.
Itsuek ez dutela argirik gidatzen, huna hau itsu eta bizkitartean bertzen argitzale. HUAurp 190.
Jaun prefetak begietan duen errient bat... debruak ereman baitu, izanik ere nehon den haur-altxatzale, argitzalerik hoberena. Ib. 138.
(s. XX)Ximixta hori eta gorriak ilhunbearen argitzaile. BarbSup 142.
Neke-sendalaria, / buru-argitzallea, / lanaren saria...LdiBB 4 (cf. Mde HaurB 87: ohera eraman zuen alaba besoetakoa, "neke-sendalari, buru-argitzailea" izan behar zatekeen ohera, poeta hizpidean bazegoen...).
Zuri ospe, ene Iainko, ene irakasle, ene belarrien ernarazle, biotzaren argitzale. OrAitork 282.
Edan ahal izanen zuen, mozkortasun argitzaileak zer egin behar zuen iragarriko zien arteraino. MdeHaurB 82.
Arima zuzenean, adimendua da ez bakarrik argitzale bainan manatzale, eta hortik heldu zaio zuhurtzia. Lf( inZaitPlat XVI
).
Casabonne legarkari hanitx untsa ikhusirik zena, jente argizale zuhurra zen. Herr 1961 (ap. DRA).Eskuara zakiatelakotz, hemen gaindiko krimen argitzale ni nuk. LarzSenper 20.
Herriko guaitazalek die / egün oroz kukuxkatü / Eia etsaien argizaliek / zuiñ bide diren haitatü. "Les éclaireurs adverses"
.CasveSGrazi 146.
v. tbn. Dh 79. Zby RIEV 1909, 400. Jnn SBi 33.
Informador. Aste guzi-guziez lanean ari baitzazko urririk berriketari edo argitzale suhar andana eder bat. (Invitación al banquete de Herria, 1955). DRA.
Orotariko Euskal Hiztegia
Azkue Biblioteka eta Artxiboa
ORDUTEGIA 9:00 - 14:00
Azkue Biblioteka eta Artxiboa Euskaltzaindiaren zerbitzura dago. Horrez gainera, zabalik dago ikertzaile ororentzat, eta bere ahalbideen neurrian euskal kultura gaien ikerkuntza eta hedapena sustatzen eta laguntzen saiatzen da.