(...)
La Sierra-n sortu eta herriaren albotik igaro ondoan, Barranco de Errotaxarra edo Barranco del Puente de Sada-rekin elkartzen den erreka da. Río oscuro izena, dena den, herri aldean baizik ez du hartzen, ez gorago, ez beherago (Barranco de Zaldu).
Izena uraren iluntasunari zor lekioke, baina ez dirudi hau udalerriko beste errekak baino ilunagoa denik. Iluntasuna ertzetako zuhaiztien ondorena ere izan daiteke (cf. Galipentzuko Valescura), hots, zuhaitzek egiten duten itzalari zor dakioke (Zugarketa edo Los Zugarres errekaren ondo-ondoan dago). Cf. Goizuetako Errekailluna, Errekailluneko malda [Echeverría Salaverría, "Goizuetako toponimia...", 105. or.].
Hidronimo hau aurrenekoz 1894eko katastroan aurkitu dugu, oso berandu beraz.
(...)
amaia (barranco de), (canto del río de), (paso de) -
(1994)
OV.11, 486-687
(...)
Izen honen etimologia zein izan daitekeen ez dakigu, baina ez dugu uste mendebaldeko amaitu (< hamabi + tu [FHV, 496 eta 539 . orr.]) 'bukatu' aditzarekin zerikusirik duenik. Lehen aldiz 1584ean ediren dugu.
Urrotz eta Lizoain herrietan azaltzen den beste Amaia ere, Leatxekoa bezala, ubide baten ertzean zegoen.
Egungo Lamaia [lamáya]-k herri ondoko, El Calvario eta Cuesta de la Magdalena-ren arteko, alderdi bat ematen du aditzera. Barranco edo Río de Amaia [Amaia-tik Río oscuro-ra jaisten den errekasto txiki bat ere bada, baina dokumentazioko río-k Barranco de Amaia edo Río de Amaia gaurko Río oscuro bera dela pentsa erazten digu.] Puente del Calvario-koa da, hots, Río oscuro bera.
Canto del Río de Amaia hilerri ondoan dagoen gainttoa zatekeen, adierazi nahi zena urbazterra bera ez bazen behinik behin.
Paso de Amaia gaur zubia dagoen tokian egon zitekeen, baina Los Zugarres-en aldameneko El Paso ere izan zitekeen.
Egungo forma 1849an azaltzen da aurreneko aldiz.
(...)
Bilduma: Nafarroako Artxibategi Nagusia, Protokolo saila
Aldizkaria:
Argitaletxea:
Tokia: Iruñea
Data:
Erreferentzia:
Oharrak:
Mota: artxibategia
Erauzketa: partziala
Alorra: dokumentazioa
OV.11 - Eslaba aldeko euskararen azterketa toponimiaren bidez
Laburdura: OV.11
Egilea: SALABERRI ZARATIEGI, Patxi
Titulua: Eslaba aldeko euskararen azterketa toponimiaren bidez
Lan oharra:
Paratzailea:
Bilduma: Onomasticon Vasconiae 11
Aldizkaria:
Argitaletxea: Euskaltzaindia
Tokia: Bilbo
Data: 1994
Erreferentzia:
Oharrak: NTM bilduma egin zenean, artean argitaratu gabeko doktore tesia.
Mota: bibliografia
Erauzketa: guztizkoa
Alorra: hizkuntza azterketa
NAN.PR.KDA - Kasedako protokoloak
Laburdura: NAN.PR.KDA
Egilea:
Titulua: Kasedako protokoloak
Lan oharra:
Paratzailea:
Bilduma: Nafarroako Artxibategi Nagusia, Protokolo saila
Aldizkaria:
Argitaletxea:
Tokia: Iruñea
Data:
Erreferentzia:
Oharrak:
Mota: artxibategia
Erauzketa: partziala
Alorra: dokumentazioa
ELBA.IRU - Iruñeko Elizbarrutiko artxibategia
Laburdura: ELBA.IRU
Egilea:
Titulua: Iruñeko Elizbarrutiko artxibategia
Lan oharra:
Paratzailea:
Bilduma: Iruñeko Elizbarrutiko artxibategia
Aldizkaria:
Argitaletxea:
Tokia: Iruñea
Data:
Erreferentzia:
Oharrak: Iruñeko Elizbarrutiko artxibategia: gazt. Archivo Diocesano de Pamplona.
Mota: artxibategia
Erauzketa: partziala
Alorra: dokumentazioa
NA.TM - Nafarroako Toponimia eta Mapagintza
Laburdura: NA.TM
Egilea: JIMENO JURÍO, José María (zuz.)
Titulua: Nafarroako Toponimia eta Mapagintza
Lan oharra: 59 liburuki
Paratzailea:
Bilduma:
Aldizkaria:
Argitaletxea: Nafarroako Gobernua & Trabajos Catastrales S.A.
Tokia: Iruñea
Data: 1992-1999
Erreferentzia:
Oharrak: Nafarroa. Toponimia eta Mapagintza: gazt. Toponimia y Cartografía de Navarra.
Erreferentzia gisa liburuki zenbakia ematen da aditzera eta apurka-apurka, orrialdea ere gaineratuz joango da.
Lan honen iruzkin kritikoa argitaratu zen in FLV, 64 (1993).
Mota: bibliografia
Erauzketa: guztizkoa
Alorra: ofizialtzea
NAA.KAT - Katastroa
Laburdura: NAA.KAT
Egilea:
Titulua: Katastroa
Lan oharra:
Paratzailea:
Bilduma: Nafarroako administrazioko artxibategia
Aldizkaria:
Argitaletxea: Nafarroako Gobernua, Kartografia Zerbitzua
Tokia: Iruñea
Data:
Erreferentzia:
Oharrak: Gazt. Archivo administrativo de Navarra. Catastro.
Mota: artxibategia
Erauzketa: partziala
Alorra: dokumentazioa
NA.TOF - Nafarroako Toponimia Ofiziala / Toponimia Oficial de Navarra
Laburdura: NA.TOF
Egilea: ZZ. AA.
Titulua: Nafarroako Toponimia Ofiziala / Toponimia Oficial de Navarra
Lan oharra:
Paratzailea:
Bilduma:
Aldizkaria:
Argitaletxea: Nafarroako Gobernua
Tokia: Iruñea
Data: 2019tik
Erreferentzia:
Oharrak: 2019. urtetik datutegi osoa deskargarako eskaintzen da: https://gobiernoabierto.navarra.es/eu/open-data/datos/toponimia-oficial-navarra
Mota: datu baseak
Erauzketa: guztizkoa
Alorra: dokumentazioa
Lege-oharra
Corpus onomastiko honetan, hirugarrenen lanen edukiak sartu dira, arloan ospea eta gaitasuna dutelako. Ondorio horretarako, behar diren baimenak eta lizentziak eskatu ditu Euskaltzaindiak, eta, horrenbestez, behar diren jabetza intelektualeko eskubideak eskuratu, oker edo hutsik ezean. Edukiren batek hirugarrenen eskubideak hausten dituela uste baduzu, eman iezaiozu berehala horren berri Euskaltzaindiari (honako helbide elektroniko honetara idatziz: info@euskaltzaindia.eus), beharrezko neurriak berehala har daitezen.