Euskaltzaindiaren Arauak

Ipar. 1 'bikia'. 2 'bikoitza'. 3 'bikoitia'.

Forma baten adiera(k)

1. (Ipar.): ik. biki; 2. bikoitz; 3. bikoiti

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

birjabe(tu), birjabetzen.

Aditz-erregimena

da ad.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Atzizkien araberako erabakiak

-tze (onartu egin da, erabili gabea den arren, -pen edo -keta osaerakoak baino egokiagoa delakoan).

Euskaltzaindiaren Arauak

birjaio, birjaiotzen. da ad.

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

birjaio, birjaio, birjaiotzen

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ik. OEH argitaratuan birjaiotza : Ag EE ("Ikusi daugo Arzedianoaren etxe kondairabea, (...) Birjaiotzako (Renacimiento) murru zatiak, musaga eta elkargoe batzuek").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

'Berpizkunde garaia' adierakoak dira B. Latiegiren birjaiotza 8 ("Eta, moralitate orotik iare, egin zuten Birjaiotzako gizakumeek majiñabat erailketa, ezkon-loiketa, eta edozein motako ekintza gaizto"; "Emen, Birjaiotzako jakintsuek ez zioten Grezi'ko filosofi zaarrari jaramon geiegirik egin"; "Aiei jarraiki, gizonaren edertasuna artu zuten gai Birjaiotzako ertilariek ere") eta birjaiotzatar 1 ("Grezi'ko eta Erroma zarreko olerkariak irakurtzea zan birjaiotzatarren gozotasunik aundiena"); 'berriro jaiotzea' adierakoa birjaiotze 1: J.L. Arriaga ("Mitologia hauetatik bakarrik bait da posible Hitler eta bere lagunak ulertzea, Wotan jainko astakirtenaren birjaiotze bat bezala, noski").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

birjaiotza : DFrec 2 ("Errenaisantza kultura klasikoaren birjaiotza"; "xxx olerkari arlotea xxxko birjaiotza-zaleetan ospetsuenetako bat"); AB38 1 ('renacimiento'); AB50 1 ('renacimiento'); birjaiotze : AB38 1 ('renacimiento'); LurE (birjaio aditzaren aditz izena); Euskalterm 1 (Teol.: 'renacimiento, nuevo nacimiento') // Ez ditugu aurkitu ap. HiztEn.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

Beste hiztegietako formak: bir-jaiotz : PMuj DVC (palingenesia, regeneración, renacimiento); birjaiotza : DRA (Renacimiento. Ag EE); birjaiotze : EuskHizt (birjaio ad.-aren aditz izena); HiruMila (acción de renacer, renacimiento) // Ez ditugu aurkitu ap. ElhHizt; EskolaHE; Lur EG/CE eta EF/FE; XarHizt; Casve EF; HaizeG BF; Lh DBF.

birjaiotza iz. [Oharra: Euskaltzaindiak, birjaiotza-k euskara idatzian izan duen erabilera kontuan harturik, hitz hori ez erabiltzea gomendatzen du; ik. pizkunde].

birjaiotza 23; pizkunde 435.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

birjaiotza 2; pizkunde 173.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Eratorri-konposatu isiltzekoa da

Saih. Ik. pizkunde.

Debekua bere horretan uztea proposatu da. Ordezkoak arrakasta izan du, baina ageri dira oraindik birjaiotza gutxi batzuk.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-tze.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

-g- dunak 33 jaso dira; -j-dunak, berriz, 416

Lexemen erregulartasuna

g/j

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-tasun/-tate.

Kategoria

iz.

Diakronia

Zah.

Forma baten adiera(k)

birjintasuna.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

birjinitate : Lç Lc 2; EZ Man II; EZ Noel; Harb; Ax; SP Phil; Tt Onsa; Bp II; Mih; CatLan; Brtc; Dh; MarIl; Jnn SBi; Lap; Ip Hil; UN-Lilia; Balad; birjindade : OA; Mb IArg; Xe; birjinidade [birjiñidade]: Cb Just; LE Doc; Gco II; AA III; fB Olg; JJMg BasEsc; Astar II; fB Ic III; NEtx IzotzK; biryinitate : Lg II; birjintasun : Añ MisE; Legaz; Or MB IX; MAtx Gazt; birjinatasun [birjiñatasun]: Mat; Harb; Hm; CatLav; Gco II; Oteiza Lc 2; Lard; Aran SIgn; birjentasun : Mb IArg I; Ub

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

birjinidade : ager. 1 (gerra aurreko B); birjinatasun : ager. 1 (IE); birjintasun : 10 ager. (G:1; EB: 9)

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

"En DFrec hay 8 ejs. de birjintasun, meridionales"

Forma nagusia da gaur

birjintasun da gaur erabiliena, eta ez dago besteren premiarik

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-tate/-dade/-tasun

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

birjos, birjosten.

Aditz-erregimena

du ad.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-tze.

Kategoria

iz.

Euskaltzaindiaren Arauak

bederatzi birletako joko hori biziki maite dugu herrian.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

Bederatzi birletako joko hori biziki maite dugu herrian

OEHko datuak [laburduren azalpena]

birlandatze : Ibiñ Virgil ("Masti-lantzeak; birlandatzeak, landarak nola iarri, zuloen sakonera").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

birlandaketa 9: organoez 5, NaturZ/OHO ("Ba al dakizu zer den organo birlandaketa bat?"; "Eritutako organo baten ordez sano den bat jartzeari birlandaketa deitzen zaio"); eta 4, landareez ari: Ingurua/LH ("basoaren birlandaketa"), NPAO 1994, J. Errekondo 2.

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

birlandaketa : AB50 1 (repoblación); HiztEn (birlandatzearen ekintza eta ondorioa); Euskalterm 2 (replantación; trasplante); birlandapen : AB38 3 (repoblación 1, transplante 2); birlandatze : AB38 2 (repoblación forestal; transplante); HiztEn (birlandaketa. Birlandatze-lana); LurE (birlandatu aditzaren aditz izena); Euskalterm 1 (enbrioi-birlandatze: trasplante de embriones) // Ez ditugu aurkitu ap. DFrec.

Sektore jakin bateko informazioa

Admin. eremukoak: birlandaketa : AdminEL (zuhaitz-/bir/landaketa: repoblación forestal); AgAld hitz-bilduma (repoblación forestal).

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

Beste hiztegietakoak: birlandaketa : HiruMila (trasplante); Casve EF (transplantation); birlandatze : EuskHizt (birlandatu ad.-aren aditz izena; iz. birlandatze lana. Bihotz birlandatzeak); HiruMila (1 acción de transplantar; 2 transplante; enbrioi-birlandatzea: transplante de embriones); PMuj DVC (bir-landatze: 1 trasplante; 2 repoblación, replantación) // Ez ditugu aurkitu ap. ElhHizt; EskolaHE; Lur EG/CE eta EF/FE; XarHizt; HaizeG BF; DRA.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Ondoko erabilerak argituko du formen arteko lehia

birlandatze aski izan litekeela aipatu da, nahiz birlandaketa den erabiliena, esku arteko datuetan.

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-keta/-tze.

Euskaltzaindiaren Arauak

birlandatu, birlanda, birlandatzen. du ad.

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

birlandatu, birlanda, birlandatzen

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-tze/-keta.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Sistematika batean bil daitezkeen aditzoinak

birlant/birlandu, birlantzen.

Aditz-erregimena

du ad.

Maiztasuna

g.er.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-tze.

Kategoria

iz.

Maiztasuna

g.er.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ik. OEH argitaratuan testu-lekukotasunik gabeko hauek: 1 birlari (V ap. A; Dv). 1 Jugador de bolos. 2 "Botillero (asesor en el juego de la pelota). BU Voc. de pelota" DRA // 2 birlari "(V-oroz), hilo grueso retorcido" A. v. birrari.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

birlari 7, denak ap. HerrizH 1988 (adib. "Ohitura xaharrak ez galdu nahian Union Basque batasunak lehen xapelgoa muntatu zuen 50 bat birlariekin"; "Herri huntarik, 10 birlariek parte hartu dute aurten, ez baita batere gaizki").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

birlari : HiztEn ("bola-jokoaren jokalaria"). Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, LurE, Euskalterm.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

birlari : ElhHizt, Lur EG/CE eta EF/FB, DRA, PMuj DVC. Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, HiruMila, EskolaHE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Kategoria

iz.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

hamar birlarik parte hartu dute aurtengo txapelketan.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Kategoria

iz.

Maiztasuna

g.er.

Forma baten adiera(k)

antifona.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

OEH: BIRLETAN (H; firletan BN-baig; H; girletan H). Ref.: A (firletan); Satr VocP (firletan). "Birletan, firletan, girletan haritzea, jouer aux quilles" H. "Firletan, jugando a bolos" Satr VocP. Han asko dosteta egin litazke, edo birletan edo baxuinean. EskLAlm 1868, 2 (ap. DRA). Muthikoska batzu karta frantsesekin jokotan eta frantsesez mintzo; handiagoko batzu kaskoin herrietan bezala girletan. Zby RIEV 1908, 84. Pasa arratsaldea plek eta girletan. Eskual 21-4-1893, 4. Zorigaitzez, aztaparretan du orai [gizonak] bonba atomika gaitza. Birletan ar ditake, erhien puntan ortzia, ahur barnean ximixta. SoEg Herr 7-5-1959, 1. Herri batzuetan neskatxek ere bazakiten birletan. Herr 18-11-1965, 3. Han biltzen ziren gaindolarrak firletan jokatzeko. Satr in Bordel 21.

birletan 1, DiarioVasco (“Bertan, Legazpiko bi taldek hartu zuten parte eta horietako batek klasifikazioko lehen postura iritsi zen Ategorrietako taldearekin 340 birletan berdindurik”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

birletan 18: Herria 16 (“Badu zenbait aste, Auxotea ostatuak, biranazkako zoingehiagoka berezi bat antolatzen duela igande aratsaldetan, birletan”), Jean Baptiste Etxarren 2 (“Igande arratsaldetan bazen Luzaiden birletan aritzeko usaia edo ohitura”).

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia eta erabilia; azpisarrera gisa jasotzekoa, kartetan bezala.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Hurrengo bilerarako prestatuko dugun proposamenaren barruan jasotzekoa; mahai-jokoak, jolasak eta kirolak sailekoak. (2021-11-23)

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Azpisarrera gisa mantentzekoa Ipar. markarekin. Eta aritu aditzarekin adibide bat gehitu. (2022-01-11)

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa birla sarreran.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: +

Euskaltzaindiak euskara baturako proposatua

Arauak jasoa du forma, bere azalpenekin, eta oraingoz ez dago zer erantsirik.

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Familia-loturak.

Kategoria

iz.

Erabileremu dialektala

Bizk.

Forma baten adiera(k)

biloba.

Euskaltzaindiaren Arauak

birloratu, birlora, birloratzen. da ad.

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

birloratu, birlora, birloratzen

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Atzizkien araberako erabakiak

-tze.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

birmaniar arraza: OinEntz/5 (“Bi kategoria nagusitan banatzen dira katuak: hile motzdunak eta hile luzedunak. Lehenen artean europear eta siamesa arrazakoak dira preziatuenak; bigarren taldean pertsiar eta birmaniar arrazakoak”).

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu ap. Harluxet, LurE.

Sektore jakin bateko informazioa

Ez dugu aurkitu ap. NekHizt.

Euskaltzaindiaren Arauak

birmaniar (herritarra).

Eratorri-konposatu baztertzekoa da, onartu ez denez

Hedatu gabea da lantaldearen ustez (eta ezezaguna).

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Arrazak

Euskaltzaindiaren Arauak

birmaniera (hizkuntza).

LBeh (2016-10-26): birmasterizatu : Berria 5 (adib.: “Lehen emanaldietan zenbait aurkako kritika jaso bazituen ere, suspensezko zinemaren maisulan gisa iritsi da filma mende erdia betetzera. Urteurrenaren harira, kalitate hobeko bertsioan eta birmasterizaturik merkaturatuko dute filma”), EiTB (“The Beatles taldearen emanaldiak berreskuratu nahi dituzte horrela, 1964 eta 1965 artekoak, modu digitalean birmasterizatuak eta material berriarekin”); bermasterizatu 20: Berria 3 (adib.: “Taldearen hirugarren diskoa izan zen Check Your Head lanaren bertsio berriak kantu originalak bermasterizatuta batuko dituen disko bat izango du”), EiTB 16 (adib.: “Emanaldi hori iaz berriz argitaratu zen bermasterizatuta No Bull DVDan, Black Ice diskoaren argitalpenaren aitzakian”), Argia (“Hain justu, Elkarrek bere katalogoko sei disko berrargitaratu ditu jatorrizko formatuan, biniloan, bermasterizaturik”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: Ez dugu aurkitu bermasterizatu, birmasterizatu formarik.

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2016: birmasterizatu (bermasterizatu*). Hautsi da anphora' historikoa berriz argitaratu zuen, birmasterizaturik.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilgarria eta premia dago, tekniko samarra bada ere.

Aditzoinaren erabilerak

birmasterizatu, birmasteriza, birmasterizatzen.

Aditz-erregimena

du ad.

Jakite-arloak

Teknol.

Euskaltzaindiaren Arauak

birmoldatu, birmolda, birmoldatzen. da/du ad.

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

birmoldatu, birmolda, birmoldatzen

LBeh (2013-06-10): birnahasketa 53, EiTB (adib.: “Kantu horien birnahasketekin singleak kaleratzeko asmoa ere adierazi du“), birnahastu 4, EiTB (“Lehen hamar diskoak mono bertsioan argitaratuko dira birnahastuta Mono Master diskoarekin”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: birnahasketa 1, Berria (“Andonis Foniadakisek sortutako lan honek Bachen musika korala du oinarri, eta bertan San Juan eta San Mateoren Pasioetako koroak entzuten ditugu, haien birnahasketekin egindako pasarte abstraktu batzuekin batera”).

Tradizioak baztertu duen forma

hedatu gabea da.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia da eta beharrezkoa musika arloan.

Aditzoinaren erabilerak

birnahasi, birnahas, birnahasten

Aditz-erregimena

du ad.

Jakite-arloak

Mus.

LBeh (2014-04-03): birnahasketa 54, EiTB (adib.: “Aniztasuna da disko berriaren ezaugarri nagusia eta aniztasun horren erakusgarri dira lan horretan bildu dituzten bi birnahasketak eta Gorka Merchan zinema-zuzendari donostiarraren La casa de mi padre filmerako osatutako "Ispilua" abestia”, “Musika-ekoizle britainiar ezagunak The Rolling Stones, U2, JustinTimberlake, Muse, New Order eta beste artista eta talde garrantzitsuaskoren birnahasketak egin ditu”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: birnahasketa 1, Berria (“Andonis Foniadakisek sortutako lan honek Bachen musika korala du oinarri, eta bertan San Juan eta San Mateoren Pasioetako koroak entzuten ditugu, haien birnahasketekin egindako pasarte abstraktu batzuekin batera”).

Aurreko pasaldikoari egindako oharrak

Lantaldeak birnahasi forma (2013-09-10) baztertua: “hedatu gabea da”.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia da musika arlorako. Sartzekoa da, bide batez, birnahasi aditza ere.

Kategoria

iz.

Jakite-arloak

Mus.

birpentsatu 21: Joseba Agirreazkuenaga, Iñaki Antiguedad, Nere Lujanbio, Koldo Aldabe, Javier Retegi, Iñaki Petxarroman, Andoni Eizagirre, Joxe Manuel Odriozola, Jon Eskisabel 2, Berria 2, Gorka Julio, J.B. Andueza, Jon Benito, Xabier Strubell, Maite Asensio 3, Mikel Peruarena, EiTB.com; berpentsatu 3: Iñigo Astiz, Onintza Irureta, Urko Apaolaza.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: birpentsatu 9: Berria 2, Joxerra Garzia 2, Iñaki Arranz, Anjel Lertxundi, Joxe Azurmendi, Filosofiako gida, Monika Etxebarria; berpentsatu 1, Berria.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Eratorri hiztegi-sarrerarik ez dagokiona

bir-.

Ez du "baldintza minimoa" betetzen, baina onartzekoa da

hedatua eta erabilia.

Aditzoinaren erabilerak

birpentsatu, birpentsa, birpentsatzen.

Aditz-erregimena

du ad.

birplanteatu 15: Mikel Asurmendi, Gorka Moreno, Juanjo Olasagarre, Iñaki Arruti, Iñaki Petxarroman, Andde Sainte-Marie, Berria, Ainara Gorostitzu, Bixente Serrano, Jon Eskisabel 2, EiTB.com 4.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: birplanteatu 18: Berria 10, Filosofiako gida 5, Joseba Zulaika, Iñaki Heras, Joxe Azurmendi; berplanteatu 1, Berria.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Eratorri hiztegi-sarrerarik ez dagokiona

bir-.

Ez du "baldintza minimoa" betetzen, baina onartzekoa da

hedatua eta erabilia.

Aditzoinaren erabilerak

birplanteatu, birplantea, birplanteatzen.

Aditz-erregimena

du ad.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

LB: 72, ETC: 116.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: birpopulatu da/du ad. repoblar(se); Adorez: birpopulatu: da/du ad. repoblar; Labayru: birpopulatu 1 ad. da repoblar; NolaErran: 0; Euskalterm: birpopulatze (TN).

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia eta jasotzekoa.

LBeh (2014-04-03): birprogramatu 36: Elhuyar 25 (adib.: “Hori uste dute, behintzat, enbrioi akasdunak birprogramatzen ari diren ikertzaileek”), Berria 6 (adib.: “Zelula helduak pluripotente izateko birprogramatu daitezkeela frogatzeagatik jasoko dute biek 2012ko Medikuntza eta Fisiologiaren Nobel saria”), EiTB 4 (adib.: “40 urte geroago, Yamanakak ukitu gabeko zelula helduak zelula amak bilakatzeko birprogramatu ahal zirela atzeman zuen”), Argia (“Stuxnet gai da birprogramatzeko PLCak, kontrolatzaile programagarriak, bide batez aldaketak ezkutatuz”). // LB: 52 (horietatik Consumer 24); ETC: 117

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: ez dugu aurkitu birprogramatu formarik. // Elhuyar: 0 / Adorez: 0 / Labayru: 0 / NolaErran: 0 // Euskalterm: 0

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2013: -.

Eratorri-konposatu zuzena da, baina zalantzak daude hiztegian jasotzeaz

Formaren aldetik ez dago arazorik, baina ez da hainbeste erabili eta espezializatuegia izan daiteke.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Jasotzekoa da dagokion markarekin.

Jakite-arloak

Biol.

Sektore jakin bateko informazioa

Laburtzapenak: Etiopia.

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

birr: HiztEn-LurE.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

birr: Estilo Liburua.

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Moneta: iz. (Etiopiako dirua).

OEHko datuak [laburduren azalpena]

birraitaita ‘bisabuelo’: Zam Voc.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

birraitaita 1, Berria (“Halako batean, burua airean zuela, birraitaitak birramama hil zuela kontatu zuen, liskar horretan amama ere tartean zela”); birraitite 1, Deia (“Merendola bategaz Uxueren urteak ospatuko doguz. Zorionak maitia zure guraso, lau birramamak eta birraitite, aitite-amamak, osaba-izeko eta Lide, Lander, Peru, Katalin eta Maialen zure lehengusiña txikiaren partez”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: birraitita 2, Xabier Amuriza (“Baliteke umeek aititaren antza edukitzea, baita birraititaren itxura ekartzea ere, gurasoek euren gorputzean askotariko lehenki ugari nahasturik gordetzen baitute sarritan, lehen jatorritik hara aitatik aitara datorrena; hortik Venusek itxura ezberdineko figurak moldatzen ditu “, “Rufinori sarri entzun neutsan bere osaba Andres Arrola (neure birraitita zana) birritan joan zala gerrara: behin deiturik edo altzaurik eta beste behin auzoko baten ordez”); birraitite 1, Unai Elorriaga (“Ipini birraitite koitadua”).

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es bisabuelo / fr arrière-grand-père: Elhuyar: birraitona, aitabisaba / Nolaerran: birraitatxi (BL) – birraitaso (BL) – birraitona / Zehazki: birraitona, birraitita, aitabisaba / Labayru: birraitita/birraitona, birraitaita, aitalehen, arbaso / Adorez5000: birraitona, birraitaita, aitabisaba, aitalehen.

Zerrenda osagarriak

Prestas: 22 lek. (B 21 / G 1) / HitzIrud: "berraitita = bisabuelo".

Tradizioak ez du besterik agintzen

forma hau dagokio aitaita arautuari, -aitita ezagunagoa bada ere.

Euskaltzaindiak euskara baturako proposatua

Arauak jasoa du forma, bere azalpenekin, eta oraingoz ez dago zer erantsirik.

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Familia-loturak.

Kategoria

iz.

Erabileremu dialektala

Bizk.

Forma baten adiera(k)

birraitona.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH: birraitona ‘bisabuelo’: A DBols.

Euskaltzaindiak euskara baturako proposatua

Arauak jasoa du forma, bere azalpenekin, eta oraingoz ez dago zer erantsirik.

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Familia-loturak.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH: birramama ‘bisabuela’: A.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Euskaltzaindiak euskara baturako proposatua

Arauak jasoa du forma, bere azalpenekin, eta oraingoz ez dago zer erantsirik.

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Familia-loturak.

Kategoria

iz.

Erabileremu dialektala

Bizk.

Forma baten adiera(k)

birramona.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH: birramona ‘bisabuela’: A DBols.

Euskaltzaindiak euskara baturako proposatua

Arauak jasoa du forma, bere azalpenekin, eta oraingoz ez dago zer erantsirik.

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Familia-loturak.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

birresku B 2 (A BGuzur: "Itaundu eben gero Izpastertarrak nortzuk zirean birreskuak"; "Baiña arako birreskuen erdian Batxi-guzur ikusi ebenean, txistu batak, txistu besteak").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

birresku EB 2 (Txill: "Eta molda ditzagun bost aletako azpi-multzoak: bir-esku / esku / eri (...) bost-bostekoak (hemen "bir-esku" bataiatu ditugun bigarren mailako azpi-multzoak) eta abar").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

birresku : AB38 1, HiztEn, LurE.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Kategoria

iz.

Erabileremu dialektala

Bizk.

Maiztasuna

g.er.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS: birrin-birrin egin

Sarrera bati dago(z)kion azpisarrera(k)

birrin-birrin egin

Euskaltzaindiaren Arauak

AS