50535 emaitza bilaketarentzat - [11051 - 11100] bistaratzen.

boto emaile, boto-emaile
iz. Botoa ematen duen edo eman dezakeen pertsona. Ik. bozkatzaile; boz-emaile; hautesle. Boto-emaileak ez daitezen etxean geldi bozkatzeko orduan. Boto-emaile berriak erakarri nahian dabil.
boto eskubide, boto-eskubide
iz. Botoa emateko ahalmena edo eskubidea. Hogei milioi herritarrek baino gehiagok dute boto eskubidea parlamentuko 328 diputatuak aukeratzeko. Palestinako Kontseilu Nazionaleko ordezkariek hitza izango dute Estrasburgon, baina ez dute boto-eskubiderik izango.

Aztergaia: boto-eskubide

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4B:EEBS:013 2002-11-12 Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z10:LBeh220 2021-03-23 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak

boto(-)eskubide 278.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

boto(-)eskubide 50.

Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: adib.: boto eskubide / ElhHizt: - / EskolaHE: adib.: boto eskubide

adib: boto 1 iz. Hauteskundeetan edo bozketa batean, norbaiten nahiaren adierazpidea. Ik. boz 2. Legegaiaren aldeko botoak. Baiezko, ezezko botoak. Botoetara jo. Boto gehien atera edo lortu duen hautagaia. Zortzi boto alde eta hiru kontra. 2 iz. Botoa emateko ahalmena edo eskubidea. Auzi horretan ez dut hitzik, ez botorik. Bost epaimahaiko eta idazkari bat, botorik gabe. Boto eskubidea.

Lantaldearen irizpideak
Hitz konposatu hiztegi-sarrerarik ez dagokiona

elkarketa librea.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Terminoa da eta azpisarrera gisa jasotzekoa.

Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa boto eta eskubide sarreretan.

boto paper, boto-paper
iz. Hauteslearen aukera jasotzen duen orria, hautetsontzian sartzen dena. Leku askotan jendeak ezin izan zuen botoa eman, boto paperak falta zirelako. Boto-papera puskatu eta jan egin zuen hauteskunde-mahaiaren aurrean.

Aztergaia: boto-paper

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z8:LBeh 2016-11-29 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
Aurreko pasaldikoari egindako oharrak

Glosario parlamentarioa: boto(-)paper.

LBeh (2016-10-26): botopaper 104, Berria; boto paper 19: Berria 16, EiTB 2, Argia; ez dugu bozka-orri formarik aurkitu.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: botopaper 79, Berria; boto(-)paper 15: Berria 14, Juan Kruz Igerabide; bozka(-)orri 9, Berria.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

Euskalterm: boto-paper (termino normalizatua).

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2016: boto (botu*). Hona hemen botoekin zerikusia duten zenbait hitz. Boto asmo (boto intentzio*), boto baliagarri, boto baliogabe, boto egin, botoa eman, boto-emaile, botopaper edo bozka-orri (papeleta*), boz, boza eman, boz-emaile, bozaldi, bozka ('bozketa' esan nahi du, ez 'boto'), bozkaleku (hautesleku*), bozkatu, bozkatzaile, bozketa, postaz emandako boto / posta bidezko boto.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es papeleta / fr bulletin de vote: Elhuyar: txartel / NolaErran:bozka paper / Zehazki: boto txartel / Labayru: txartel / Adorez5000: hauteskunde-txartela / boto-txartela.

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Ondo eratua eta erabilgarria; azpisarrera gisa jasotzekoa boto(-)paper forman.

Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa sartzekoa boto sarreran.

botoa eman
du ad.-lok. Bozketa batean norberaren nahia adierazi. Ik. bozkatu; boza eman. Herritarrei bihar botoa ematera joateko eskatu zien. Emakumeek ez zuten botoa emateko eskubiderik. || Alderdi guztiek aldeko botoa eman zuten osoko bilkuran. Europako Konstituzioari ezezko botoa emango ziola adierazi zuen.

Aztergaia: botoa eman

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4B:EEBS:021 2002-11-12 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

botoa eman (eta botua emon, emon erain bana) 9: AB AmaE 2 ("Orrexegaitik nago oso sinistuta, / On Kaixok dakarrela burua galduta, / Botorik emongo nik beintzat eneuskio, / Zergaitik diputautzat ez daben balio", "Orduan enijoa botorik ematen, / Ez danari Euskaldun uts utsik agertzen"), KIkG 2 ("Geren izenak auteskunde-izendegian ezartzeko ta auteskunde-egunean autarki edo botoa emateko beartuak al-gaude katolikuok? Bai jauna, geren izenak auteskunde-izendegian ezartzeko ta auteskunde-egunean autarki edo botoa emateko bearturik gaude katoliku guztiok"), Enb ("Eztau Madrid'en gixonik, / Bixer baltz ez zuridunik, / Liga-kuari botua emon / Eraingo dauskunik"), Eguzk GizAuz ("Langillen Batz Orokarrak bere autarki edo botoak sozialistai emon eutsezalako, orixegaitik daukez oneik ainbeste aldun edo diputadu Madril'go Lege'etxean"), Or QA 2 ("Gure egunetan Aita Santu Leo XIIIgarrenak gauza bera agindu zienen prantses katolikueri, [...]: otoitza, damua, botoa ematea; lege onez lege tzarra kentzea", "oarkizun bat egin zienan katolikoeri, botoa guri eman zezaigutela"), Erkiag BatB ("Errian, garaitiko jenteak, ordua eltzen zanean, geienbat onen ala aren alde emoten ekian botua").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

botoa eman (b. emon, botua e.; aldeko botoa eman, kontrako botoa eman, baiezko botoa eman) 53: Euzkadi 1917-1921 bitartekoak 3 ("Berau ixan zan emengo abertzale zintzoen eta ziurrena, danok dakigu Arratzun zenbat negar erain otsien zorigaiztoko batzuk euren alde botua emoten ezebalako", "zer gero, zure senarrak nori voto'a eman zion? Nere senarrak? ba, piperpotieri", "Negar egin, eta botua eman emengo kintan alde diran españazaliai, orra gauza bi erara ez datozenak"), JBDei 1923 (""Botua" emon deutsezu Erlijiño ta uriaren alde geyen egingo dabenai, Aita Santuak diñoan lez"), Lab ("guk guziok botoa zure alde eman genduan"), Herriaren lekuko ("Botuak libre emateko garaian zail, eta beste alderdietan hainbeste balioko eskubidea dutenak hori ezertan ez edukitzea"), Txill ("Uste duzu zuk, halere, horiek guztiak eta botoa H. B.-aren alde eman dugun 171.316 abertzaleok, txorimaloak besterik ez garela?"), Egin 1979 ("herritarrak botatzera gonbidatu behar ziren, bakoitzak bere gogora eta gustora botoa emateko", "Kataluniak behin eman dio botoa bere Estatutuari"), OinEntz/5 ("Hauteskundeetan, pertsona aberats eta eskolatuek bakarrik zuten botoa emateko eskubidea, ehuneko bik alegia!"), X. Amuriza ("Katalunian Tarradellasek botua ematea nahikoa da"), Punto y Hora 1982 ("Dena dela, ez diet neure botoa emango"), UZEI 2 (""transeúnte" bezala enpadronatzen bazara hemen, beste herri batetan "residente" bezala enpadronatua egon behar duzu eta han bakarrik, esate baterako, zure botoa ematerik izango zenuke", "akordioaren aldeko botua eman beharko dute bazkide gehienek"), EHAA 1984 eta 1992 3 ("Mahaiko Lehendakariarentzako eskutitz-azala, horretan botoa emateko eskubiderik ez dueneko Artekariaren izendapen-agiriarekin", "Epaimahaiko kide guztiek izango dute hizpidea eta botoa emateko eskubidea, idazkariak izan ezik, honek ezin izango bait du botorik eman"), P. Arregi ("aurresan daitezke, mostra haundi batetan jakin daiteke nork irabaziko dituen hauteskundeak, [...] ez ordea, honek edo hark nori emango dion boto"), MAtx ("Txillardegi, beste hautagaiak sei boto bereganatu zituen, beste hiru euskaltzainek zurian eman baitzuten botoa"), R. Iraola ("Ohorezko bazkideak izendatzerakoan, berriz, ehun eta berrogeitamarrek eman dugu botoa"), X. Mendiguren B. ("ez da ahaztu behar, herrialde askotan, nahiz eta botoa emateko eskubiderik ez izan, armak hartzera eta gerra eta gerrila gogorretan parte hartzera behartzen direla haurrak"), J. Zabaleta ("akats formal batzuk kritikatu zituen HBk, eta aurkako botua eman zuen bilkura horretan"), BAO 1990 ("Hautesle bakoitzak botua dagokion Heziketa Ikastetxeko Barrutian emango du"), A. Irigoien ("Krutwig eta ni, botazioaren kontra geundela adierazi eta gero, botorik eman gabe gelditu ginen"), Egunk 1991-1999 bitartekoak 5 ("HBk eta EAk [guztira bederatzi zinegotzi] mozioaren alde eman zuten botoa", "UPNk aldaketaren aldeko botoa ematen badu...", "PNVk bestalde, bi idatzien aurka eman zuen botua", "IUren eta HBren zuzenketak bozkatzen badira, bien aldeko botoa emango duela", "HBk kontrako botoa eman beharko luke lehen bozketan"), Bertsolari 1992 3 (adib., "Ama batek, esaterako, oso garbi adierazten du eztabaidan aritu dela alabarekin eta berak Egañari botua ematen dion bitartean, alabak Sarasua aukeratu duena inteligenteena bezala"), J.R. Bengoetxea ("Aprobatutako testua seguruenik gaztelaniazkoa izango da zeren eta lege horri baiezko botua eman ziotenek gaztelaniaz irakurriko zuten"), Egin 1993 eta 1997 2 ("Botoa emango dutenek kolore desberdineko hainbat laukiren artean markatu ahal izango dute"), Ingurua/3 ("Ondoren erakusketa bat egin kartel guztiekin, eta eman botua kartelei"), 15 gertaera ("Espainiako estatuan gehiengoak aldeko botua eman zuen"), X. Galarreta ("Ez badiguzu botua ematen, bonba tranpak erabiliz lehertaraziko zaitugu"), Zer 1996 ("Euzkadi, laster, ikusiko da / askatasunen bidetan, / Euskalerriak bere botoa / emonik lendabizitan"), F. Ibargutxi ("Euzko Alderdi Jeltzaleak ez zuen orduan erantzunik eman eta baliteke igandeko udalbatzan aldeko boturik ez ematea"), Polizia 1998 ("botoa emateko eskubidea duten epaimahaiko kide guztiek"), Historia 1998 ("udal nafarren gehiengoak aurkako botoa eman ondoren"), A. Zelaia ("berezko interesak dituen administratzaileak kontu bereziaz ibili behar du zenbait legeriatan: delako interes horiek azaldu, botoa emateko orduan parte ez hartzea, transakzioaren berri ikuskatzaileari eman behar izatea, hurrengo batzar orokorrean gaia azaldu beharra organo honen oniritzia lortzeko asmoz, etab."), EUEstat 1997-98 3 (adib., "Hautesle-zentsuan inskribatutako pertsonak dira, adin-nagusiko izanik behin-betiko edo aldi baterako botoa emateko eskubidegabetuta ez dauden espainiar guztiak alegia"), Gara 1999 ("HBk eta IUk bakarrik eman zuten baiezko botoa"), Berrietan 1999 ("Goienetxeak beste alderdiei bere aldeko botoa emotea eskertu eutsoen"), Ttipi-ttapa 1999 ("nik kontrako botua emanen nuke"); boto-emanketa 2, OinLegBizk 1990 ("8garren Atala. Boto-emanketa eta kontaketa [...] Boto-emanketa bukatu ondoren, lehenengo Zinegotzitarako botoen kontaketa egingo da"); boto emate (eta botoemate) 3: ESB Programa ("Alkatea, herriko bizilagun guztien botoemate orokorraz hautatua izanen da"), HistGizarte/II (zerrenda batean, "nº 96. Boto emateari buruz. / nº 97. Morella hartzerakoan liberalek jasan duten herriaren aldeko laguntza faltari buruz"), EUEstat 1997-98 ("Udal-hauteskundeetan, estatu espainolean bizi diren atzerritarrak ere sartzen dira hautesle-erroldan, baldin eta hiritar horiek boto emate arloan elkarrekikotasun-akordioa duten herrialdeetakoak badira").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

botoa eman : DFrec 11, AB38 2, AB50 6 (hauetan 1 hitz egiteko eskubidez baina botoa ematekorik gabe), HiztEn (AS), LurE (adib. gisa), Euskalterm 2 (hauetan 1 botoa emateko eskubide); boto(-)emate : AB50 3 (hauetan 1 isilpeko boto-emate, 1 isileko boto-emate); boto-emanketa : AB50 4 (hauetan 1 boto-emanketa isilpeko).

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

boto emate : EuskHizt (botazio sarreraren definizioan: "bozkatzea, boto ematea"); botoa eman : ElhHizt (AS, votar), HiruMila (votar, dar el voto), EskolaHE (adib. gisa) // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

definitzaile gisa ageri da botatu arautuan.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: adib. / ElhHizt: AS / EskolaHE: adib.

Informazio osagarria
Esapideei dagokien sistematika

eman: -a.

Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio

boto sarrerari dagokion azpisarrera.

botoi
1 iz. Atal txikia eta gehienetan biribila, jantzietan, apaingarri edo lotura gisa josten dena. Urrezko botoi handiak. Soinekoaren botoiak lotu, askatu. Botoi denda.
2 iz. Txirrinetan-eta, sakatzen den zati biribila. Atearen goiko bazterrean zegoen txirrinaren botoi zurira eraman zuen hatz erakuslea.
Ohiko lexiak

Aztergaia: botoi

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArauB
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z1:BatHizt 1994-01-13 Lantaldeak besterik gabe onartua
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:EEBS:08

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Jatorrizko forma

botoi(n)

Euskaltzaindiaren Arauak

AS: botoi(-)zulo.

Informazio osagarria
Sarrera bati dago(z)kion azpisarrera(k)

botoi-zulo

Lexemen erregulartasuna

-n zal.

botoi zulo, botoi-zulo
iz. Jantzietan-eta, bertatik botoia pasatzeko egiten den irekidura txikia. Botoi zuloan jartzen dio arrosa. Botoi-zuloak urre-harizkoak dira, eta botoiak nakarrezkoak.

Aztergaia: botoi zulo

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau58

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

AS

botoia sakatu
du/dio ad.-lok. (dio ad. denean, nor osagarririk gabea da). Nahi gabe okerreko botoia sakatu du. Konexioa berriro ezartzeko, kanpoaldean duen botoi bat sakatu behar da. Azkenean, baiezkoaren botoiari sakatu zion.
Ohiko lexiak

Aztergaia: botoia sakatu

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z11:EHadib 2023-05-16 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Ohiko lexien atalean jasotzekoa da.

botoitu, botoi/botoitu, botoitzen
du ad. Botoiak botoi zuloetatik igaroaraziz (jantzi bat) lotu. Pijama botoitu.

Aztergaia: botoitu

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArauB
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:HBB 1994-01-13 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

botoitu, botoi(tu), botoitzen. du ad.

Informazio osagarria
Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

bototu, botoi(tu), botoitzen

botswanar
1 adj. Botswanakoa, Botswanari dagokiona. Botswanar gizon-emakumeak.
2 iz. Botswanako herritarra.

Aztergaia: botswanar

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArauB

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

botswanar (herritarra).

botulismo
iz. med. Clostridium botulinum bakterioak eraginiko intoxikazio larria, giharren paralisia eta ikusmen eta arnasketa arazoak ezaugarri dituena. Medikuntzan eta kosmetikan erabiltzen den dosietan, toxina horrek ez du botulismoa eragiteko arriskurik.

Aztergaia: botulismo

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z11: LBeh35 2023-10-10 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

LB 34 (Berria 1, DiarioVasco 1, Elhuyar 3, Consumer 15, Laneki 5, UEU 9); ETC 154

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: botulismo s.m. (Med.) botulismo / Adorez: 0 / Labayru: botulismo 1 s.m. Med. botulismo / NolaErran: botulismo botulisme / Euskalterm: botulismo (4, Med.).

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Nazioartekoa eta jasotzekoa, dagokion markarekin.

Informazio lexikografikoa

Med.

botxu
iz. zub. Amildegia, leku malkartsua; haitzartea. Kakuetako botxua, parerik gabea.

Aztergaia: botxu

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z5:EEBS:40 1998-06-10 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH

Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Informazio lexikografikoa
Kategoria

iz.

Erabileremu dialektala

Zub.

Forma baten adiera(k)

harkaitza.

botz
iz. [Oharra: Euskaltzaindiak, botz-ek euskara idatzian izan duen erabilera kontuan harturik, forma hori ez erabiltzea gomendatzen du; ik. poz].

Aztergaia: botz

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArauB
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z1:BatHizt 1992-04-23 Lantaldeak baztertua, eta beste batez ordezkatzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Jatorrizko forma

bo(t)z, ik. poz [poz hobestekoa da]

Euskaltzaindiaren Arauak

botz* e. poz.

Informazio osagarria
Aldaera baztertuaren ordaina

poz hobetsi da (baina bozkario), eta "boz Ipar.: ik. poz".

bou
1 iz. Arrantzan egiteko modua, bi itsasontziren artean sarea arrastaka eramanez egiten dena; modu horretan arrantzan egiteko erabiltzen den itsasontzia.
2 iz. Kanoi eta metrailadorez hornituriko arrantza-ontzia, Espainiako Gerra Zibilean erabili zena. Batzuek Bizkai aldean geratu ziren, eta Eusko Itsas Gudarostean jardun zuten bouetan. Gipuzkoa eta Bizkaia bouetako kanoiak eztul pare bana egiteko baino ez ziren gai.

Aztergaia: bou

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4B:EEBS:008 2002-11-12 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

bou 8: E. Jimenez 7 ("Komenigarria litzateke bou hitzaren esangura argitzea. Bou izena ematen zaie arrastean eta lanean binaka ibiltzen diren arrantzuntziei. Hala ere, hemen aipatzen diren lau bouak bereziak dira. Bou horiek, 1936ko gerratea hasi zenean, zenbait kanoi eta metrailadoraz hornituriko gerrauntziak izan ziren [...] Itsas gudu hartan hondora joan zen Nabarra izeneko boua"; "Jose Antonio Agirrek [...] lau bouri Baionara joateko agindua eman zien"), J. Elberdin ("Mamelena ontzietako tripulazioak sareen erabileran eta binakako arrasteko sisteman, bou izena ere ematen zioten hartan, treba zitzan").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

bou : HiztEn (kat.ezko hitza #mdash#Itsas. Mediterranioko arrantzuntzia; arrastean eta binaka egiten dute lan), LurE (Itsas. elkarrengandik aldendutako txalupek tiratako sareaz egiten den arrantza; arrantza mota horretan erabiltzen den txalupa edo ontzi berezia), Euskalterm 3 (hauetan bou-flota, bou-sare 'flota al bou, red de bou') // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

bou : ElhHizt (Itsas. bou), EskolaHE // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, HiruMila, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: +

Lantaldearen irizpideak
Erabiltzekotan, forma horretan erabiltzekoa da

"katalanezko hitza" dela ager. liteke.

Informazio lexikografikoa
Kategoria

iz.

Jakite-arloak

Itsas.

bourbon
iz. Ameriketako Estatu Batuetako whiski mota, artoz eta beste zenbait alez egiten dena. Haren gerri bueltak ez zion bourbona ontzeko upel haietako bati inolako inbidiarik.

Aztergaia: bourbon

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4:HBL 1998-06-10 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz
Hiztegi Batuko Lantaldea: ZS:HBL 2008-07-08

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
EEBSko datuak [laburduren azalpena]

3 ager. (eta bourbon-soda, bourbonzale bana).

Erdaretako formak

OfQuLF: whisky fait à base de maïs || Bourbon || comté du Kentucky où cet alcool est né.

Bestelakoak
Zerrenda osagarriak

EEgunk.

Informazio osagarria
Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Izen propiotikoak.

Informazio lexikografikoa
Kategoria

iz.

Forma baten adiera(k)

Ameriketako edari-mota.

bourgestar
1 adj. Bourgeskoa, Bourgesi dagokiona.
2 iz. Bourgesko herritarra.
bourgtar
1 adj. Bourg-en-Bressekoa, Bourg-en-Bresseri dagokiona.
2 iz. Bourg-en-Bresseko herritarra.
box
1 iz. kirol. Automobilismoko edo motoziklismoko zirkuituetan, lasterketan parte hartzen ari diren ibilgailuak konpontzeko lekua. Presio handia izaten da boxetako geldialdietan.
2 iz. kirol. Hipodromoetan edo ukuiluetan, zaldi bakar batentzat prestaturiko gela.
3 iz. Ospitaleetan, larrialdi-zerbitzuan hartzen diren edo bakarturik egon behar duten pazienteentzako konpartimentua. Konorterik gabe iritsi bazen ere, esnatuta aurkitu nuen larrialdietako box batean.

Aztergaia: box

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z6:LBeh 2013-09-10 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak

LBeh (2013-06-10): box 12: Berria 6 ‘auto-lasterketetakoa’(“Horrez gain, boxetan ahalik eta gutxienetan gelditu behar denez, pneumatikoak zaindu behar dira, eta horrek esan nahi du ezin dela uneoro erasora joan”, “Bilboko Kale Nagusiko BBK aretoa lasterketetako box bihurtuko da”, “Nola demontre dira hain azkarrak?», izan da boxetan gehien errepikatu den galdera”), Berria 1 ‘ospitaletakoa’ (“Egoera horretan, urtarrilean, ospitalearen beste zati bat zabaldu zuen Eusko Jaurlaritzak: 70 ohe eta 14 box”), EiTB 2 ‘auto-lasterketetakoa’ (“Boxetan egindako lehenengo geldialdian Alonso zirkuitura itzuli zen gurpil bat oker jarrita zuela”), EiTB 2 (“Batean, esnea ekoizteko instalazioak; eta bestean, lehiaketetako behien boxak. Boxetan behiak erosoago daude; denetik dute: etzalekuak, lurzorua, metro karratuak, janlekuak, banakako askak”), Argia ‘ospitaletakoa’ (“ZIUko box hartan Platonen leize mitikoan bezalaxe sentitzen zen Leire”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: box 12: Berria 3 (adib.: “Ferrariren box-etik izugarri bultzatu zuten espainiarra gaindi zezan, baina itzuli batzuk falta izan zituen helburua lortzeko”, “Hau erraz antzematen da box-etako geldialdietan, gurpila ateratzean karbono hauts pila harrotzen baita”), Urtzi Urrutikoetxea 9 (adib.: “Baina ordu bat, bi, gehienez hiru orduren ostean asaldura handia dago kanpamentuko bidexka estuan, zeina alde bietatik hiru mailako kutxaz inguraturik dagoen, hemen Box deritzenak: gure lo-lekuak dira”, “Beheko box-aren azpira irristatzea adibidez").

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2013: box (boxes*). “Auto lasterketetan, autoari konponketak egiteko tokia. Buruan zihoan boxetan gurpilak aldatu eta erregaia hartzera sartu arte”.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es box / fr box; stand: Elhuyar: box Kirol. / Nolaerran: zaldi kaiola, autoleku / Zehazki: box Kirol. / Labayru: - / Adorez5000: box Kirol.

Lantaldearen irizpideak

nazioarteko forma da, onartzekoa erabileremua mugatuz.

Informazio lexikografikoa
Kategoria

iz.

Jakite-arloak

Kirol.

boxeatu, boxea, boxeatzen
du ad. Boxeoan aritu. (nor osagarririk gabe). Boxeatzen ikasi beharko nuela esan zidan.

Aztergaia: boxeatu

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4:HBL 1998-06-10 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Informazio osagarria
Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

boxea, boxeatzen.

Informazio lexikografikoa
Aditz-erregimena

du ad. (nor kasurik gabea).

boxeo
iz. Arerioa ukabilez jotzean datzan kirola, biren artean jokatzen dena. Boxeoa ez da borroka bakarrik.
Azpisarrerak

Aztergaia: boxeo

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau58
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:HBB 1994-01-13 Lantaldeak besterik gabe onartua
boxeo borroka, boxeo-borroka
iz. Auzokoen etxera jaisten gara futbol-partidak eta boxeo-borrokak ikustera.
Ohiko lexiak

Aztergaia: boxeo-borroka

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z11:EHdef 2023-12-12 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Ohiko lexien atalean jasotzekoa da.

boxeoan
adb. Denbora asko zeraman Babak boxeoan aritu gabe. Boxeoan egiteko eskularruak. Boxeoan ibili nintzen urte batzuetan. Boxeoan jarduten zuten maiz elkarrekin, eta orduan alde batera uzten zituzten beren arteko liskarrak.
Loturak

Aztergaia: boxeoan

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: EHL 2022-01-11 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Azpisarrera egin eta boxeoan aritu, egin, ibili, jardun adibideak jaso azpisarreran. Eta sarreran adibide bat jaso.

boxeolari
iz. Boxeoan aritzen den kirolaria. Urtain boxeolaria Europako txapelduna izan zen.

Aztergaia: boxeolari

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau58
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:HBB 1994-01-13 Lantaldeak besterik gabe onartua
boxer1
iz. Jatorriz alemana den txakur arraza; arraza horretako txakurra, ilaje motz arrea duena, zaintzarako erabiltzen dena. Boxer itxurako hiru gizontzar bibotedun.

Aztergaia: boxer

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4B:EEBS:003 2002-11-12 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz
Hiztegi Batuko Lantaldea: ZS:HBL 2009-03-10

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

'Txinako elkarte bateko kideak' adierakoak dira boxer 1 eta boxers 2: FranMezaL ("1900an Boxer zirelako jendalde odoltsuek jazarpen zakar bat sortu zuten Txina aldetik"), J.M. Arrieta 2 ("1900. urtean boxers nazionalistak jazarketa bat egin zuten egoera honen aurka", "Europarrek eta Japoniak berehala erantzun zuten, boxersen aurka expedizio bat bidaliz").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

boxer : AB38 1 (sekta edo elkarte ezkutukoa), HiztEn (1 txakur-arraza sendoa, jatorriz Alemaniakoa; 2 Txinako Yihetuan isilpeko elkarteko kideei Mendebaldean ematen zitzaien izena), LurE (tamaina handiko zakur arraza bat), Euskalterm 3 (boxer gizonezkoena 2); Boxers : LurE (Txinan sortu zen sekta edo elkarte ezkutukoa) // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB50.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

boxer : ElhHizt, EskolaHE (tamaina handiko txakur-arraza); Boxers : EskolaHE (Txinan sortu zen sekta edo elkarte ezkutukoa) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, HiruMila, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

Ez dugu 'Txinan sortu zen sekta edo elkarte ezkutukoa' adierako boxer formaren erdal ordainik aurkitu ap. ElhHizt, HiruMila, Lur EG/CE eta EF/FE, Vox es-eu, Casve FE, HaizeG FB, PMuj DCV.

Erdaretako formak

fr (DLLF): boxer (chien), boxer-short; en (Collins): boxer (dog); it (S. Carbonell): boxer (individuo del partito cinese xenofobo); de (Langenscheidts): Boxer (Hund).

Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Informazio osagarria
Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Arrazak

Informazio lexikografikoa
Kategoria

iz.

Forma baten adiera(k)

(txakur-arraza). 2 (Txinako elkarte ezkutuko kidea).

boxer2
iz. 1900ean Txinatik atzerritarrak kanporatzeko iraultza egiten saiatu zen elkarte ezkutuko kidea. Boxer iraultza.

Aztergaia: boxer

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4B:EEBS:003 2002-11-12 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz
Hiztegi Batuko Lantaldea: ZS:HBL 2009-03-10

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

'Txinako elkarte bateko kideak' adierakoak dira boxer 1 eta boxers 2: FranMezaL ("1900an Boxer zirelako jendalde odoltsuek jazarpen zakar bat sortu zuten Txina aldetik"), J.M. Arrieta 2 ("1900. urtean boxers nazionalistak jazarketa bat egin zuten egoera honen aurka", "Europarrek eta Japoniak berehala erantzun zuten, boxersen aurka expedizio bat bidaliz").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

boxer : AB38 1 (sekta edo elkarte ezkutukoa), HiztEn (1 txakur-arraza sendoa, jatorriz Alemaniakoa; 2 Txinako Yihetuan isilpeko elkarteko kideei Mendebaldean ematen zitzaien izena), LurE (tamaina handiko zakur arraza bat), Euskalterm 3 (boxer gizonezkoena 2); Boxers : LurE (Txinan sortu zen sekta edo elkarte ezkutukoa) // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB50.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

boxer : ElhHizt, EskolaHE (tamaina handiko txakur-arraza); Boxers : EskolaHE (Txinan sortu zen sekta edo elkarte ezkutukoa) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, HiruMila, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

Ez dugu 'Txinan sortu zen sekta edo elkarte ezkutukoa' adierako boxer formaren erdal ordainik aurkitu ap. ElhHizt, HiruMila, Lur EG/CE eta EF/FE, Vox es-eu, Casve FE, HaizeG FB, PMuj DCV.

Erdaretako formak

fr (DLLF): boxer (chien), boxer-short; en (Collins): boxer (dog); it (S. Carbonell): boxer (individuo del partito cinese xenofobo); de (Langenscheidts): Boxer (Hund).

Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Informazio osagarria
Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Arrazak

Informazio lexikografikoa
Kategoria

iz.

Forma baten adiera(k)

(txakur-arraza). 2 (Txinako elkarte ezkutuko kidea).

boz batez
adb. lap. eta bnaf. Aho batez. Probatu duten guztiek, batean eta boz batez, aitortzen eta erraten dute plazer hura plazer apurra eta laburra dela.

Aztergaia: boz batez

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4:HBL 1998-06-10 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH: AS

Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: AS / LurE: - / ElhHizt: AS / EskolaHE: -

Informazio osagarria
Esapideei dagokien sistematika

bat.

Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio

boz 1 sarrerari dagokion azpisarrera.

Erabileremu dialektala

Lap. eta BNaf.

Forma baten adiera(k)

aho batez.

boz emaile, boz-emaile
iz. Ipar. Boto-emailea. Milesker gure boz-emaile guztiei, segi dezagun aitzina!
boz1
iz. Ahotsa. Boz bat entzun zuen, bere izenaz deitzen ziona. Bera ez dut ikusten, bai boza entzuten. Jainkozko boz bat mintzo zitzaion. Boza altxatuz, goratuz. Boza histen zitzaion eta begiak bustitzen.
Azpisarrerak
boz2
1 iz. Ipar. Botoa, hauteskundeetako adierazpidea. Bildu zituen 3.779 boz, 5.351 bozen kontra. Boz eske ibiltzea. Zurien alde boz biltzaile bezala.
2 iz. Ipar. Botoa (ahalmen edo eskubidea).
3 iz. pl. Ipar. Bozketa, hauteskundeak. Herriko bozak.
boza eman
du ad.-lok. Ipar. Bozkatu. Ik. botoa eman. Goizean erruz joan ziren herritarrak boza ematera. Boza emateko eskubidea.

Aztergaia: boza eman

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4:HBL 1998-06-10 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH: AS

Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: AS / LurE: - / ElhHizt: AS / EskolaHE: -

Informazio osagarria
Esapideei dagokien sistematika

eman: -a.

Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio

boz 2 sarrerari dagokion azpisarrera.

Forma baten adiera(k)

bozkatu.

bozak egin
du ad.-lok. Ipar. Bozketak egin. Litekeena da bozak berriz egin behar izatea. Abuztuaren 20an egingo dira bozak. || Ukrainan presidentetzarako bozak egingo dituzte martxoaren 31n. Eskualdeko bozak egin aurretik.

Aztergaia: bozak egin

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z11:EHadib 2023-05-16 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Azpisarrera gisa jasotzekoa da erabilera eta adiera egokia azaltzeko. Ipar. marka dagokio.

Informazio lexikografikoa
Erabileremu dialektala

Ipar.

bozaldi
iz. Hauteskundeak, botoa ematen den aldia. Auzia ez da lehen bozaldian trenkatuko. Bigarren bozaldian nagusitu da, 191 boz bildurik.

Aztergaia: bozaldi

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z5:EEBS:39 1998-06-10 Lantaldeak besterik gabe onartua

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Informazio osagarria
Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-aldi.

bozeramaile
iz. Eleduna, norbaiten edo elkarte baten izenean mintzatzen dena. Jaurlaritzaren bozeramailea.

Aztergaia: bozeramaile

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4:EEBS:18 1998-06-10 Lantaldeak besterik gabe onartua

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: bozeramale / LurE: bozeramale / ElhHizt: + / EskolaHE: bozeramale

Informazio osagarria
Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-eramaile.

bozeto
iz. Artelan baten zirriborroa. Eskulturen bozeto ziren hainbat marrazki eta collage topatu genituen.

Aztergaia: bozeto

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: EArau 2005-09-23
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z5:EEBS:38 1998-06-10 Lantaldeak erabaki gabe utzia

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Corpusean eta OEH argitaratuan ez dugu bozeto/-tu formarik aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

bozeto EB 4: HezkSaila 2 ("Burutu behar den gaia aukeratu eta, bozetoa egin ondoren, tailatu behar den euskarrira eraman"; "Ideia ezberdinei buruz hausnartu, gehien gustatzen den hura aukeratu, gaia ezagutu eta sakondu, bozeto ezberdinak egin, era horretan posibilitate gehiago edukiz"); Egin 1977 ("Lan honek eskema edo bozeto itxura du"); EHAA 1988 ("Atera nahi den disko edo albunaren literatur eta musika-edukinaren %50a gutxienez jasoko duen maketa eta, proiektua aurkezterakoan eginda balego, azalaren bozeto-diseinua bidali beharko dira eske-idazkiarekin batera").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

bozeto : DFrec 1, AB50 2, HiztEn, Euskalterm 3 (hemen aurrebozeto 1). Ez dugu aurkitu ap. AB38, LurE.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

bozeto : ElhHizt. Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FB, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: bozeto / LurE: - / ElhHizt: bozeto / EskolaHE: -

Lantaldearen irizpideak
Euskaltzaindiaren esku utzi da forma erabakitzea

ez du baldintza minimoa betetzen, eta a) ordaintzat proposatu diren zirriborro, egitasmo egokiak izan litezte bi dimentsiokoentzat (baina eskultura batentzat ere bai?); b) egitamu honetarako egoki ote litekeen aipatu da, adieraren aldetik oso zehatza ez denez eta libre-edo egon litekeenez (baina ausartuko gara hori proposatzen?); c) J-L. Davantek bozetu forma onartuko luke, "Heg." marka erantsiz eta ordainek asetzen ez dutenez.

Formari buruzko oharrak

Euskaltzainen oharrak

 - [E115]: 'artista lan bat bai'.

 - [E116]: 'Ez dut ulertzen ongi zergaik proposatzen duen lantaldeak bozetu eta ez bozeto. Segur aski ere, koherenteago delako gure mailegu arauarekin. Baina salbuespenak ere egon daitezke. Hau, hor ematen diren arrazoiengatik, jende askok erabili du (XX. mendeko euskara, egungo idazleak, egungo prentsa), eta beti bozeto bezala ageri da. Beraz, hori da nik proposatuko nukeena, eznbestekoa ikusten bada, beti ere Heg marka jarririk'.

 - Erabakia: Erabakia (2005-09-23): 'sartu bozeto Heg.'.

bozgorailu
iz. Hotsak ozenago entzuteko erabiltzen den tresna elektromagnetikoa. Bozgorailuetatik ahots bat entzun zen.

Aztergaia: bozgorailu

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau58
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z2:IkHizt 1993-01-27 Lantaldeak besterik gabe onartua
bozina
iz. Heg. beh. Turuta, bereziki autoetakoa. Bat-batean auto baten bozina entzuten da.
Ohiko lexiak

Aztergaia: bozina

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:IrEm
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z5:EEBS:32 1998-06-10 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: Ik. turuta / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Informazio lexikografikoa
Kategoria

iz.

Erabileremu dialektala

Heg.

Mailak

Beh.

Forma baten adiera(k)

tutua.

Formari buruzko oharrak

Iritzi-emaileak

 - [P008]: [Sartzeko proposatzen dut] (1994-07-29)

bozina jo
du ad.-lok. Atzeko autoak bozina jotzen ari ziren. Bost minutu daramatza bozina jotzen! Kamioak bozina jo dio.
Ohiko lexiak

Aztergaia: bozina jo

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z11:EHadib 2023-05-16 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Ohiko lexien atalean jasotzekoa da.

bozio
iz. Heg. Tiroide guruinaren handitzea, lepoaren aurrealdean nabarmentzen dena. Ik. golo 2. OMEk gernu azterketak egin ditu han-hemen, eta bozioa dutenen kopurua ere aztertu du.

Aztergaia: bozio

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4:HBL 1998-06-10 Lantaldeak baztertua, eta beste batez ordezkatzekoa
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z10: LBeh19 2020-04-21 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak

bozio iz. [Oharra: Euskaltzaindiak, bozio-k euskara idatzian izan duen erabilera kontuan harturik, hitz hori ez erabiltzea gomendatzen du; ik. golo].

bozio 16; golo 1.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

bozio 3; ez dugu aurkitu golo formarik.

Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Lantaldearen irizpideak

Baztertutako forma onartzea proposatu da. Forma proposatuak ez du arrakastarik izan. Heg. markarekin jaso liteke.

Informazio osagarria
Mailegu baztertuaren euskal ordaina

Ik. golo.

bozka
iz. Ipar. Bozkatzea. Ik. bozketa. Bilkuran ziren, baina ez dute bozkan parte hartu. Bozka-eguna.

Aztergaia: bozka

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:IrEm
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4:EEBS:15 1998-06-10 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Informazio lexikografikoa
Kategoria

iz.

Erabileremu dialektala

Ipar.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

bozka-eguna.

Formari buruzko oharrak

Iritzi-emaileak

 - [K204]: "hauteskundeak [Lhande-renetik hartu ditut...]" (1995-03-03)

bozkaleku
iz. Bozkatzeko lekua. Herritarrak erruz joan ziren bozkatzera eta bozkaleku askotan ilara luzeak izan ziren goizetik iluntze arte; hori dela eta, bi orduz atzeratu zuten bozkalekuen itxiera.

Aztergaia: bozkaleku

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z6:LBeh 2013-09-10 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak

LBeh (2013-06-10): bozkaleku 85: Berria 84 (adib.: “Eusko Jaurlaritzak nabarmen gutxitu zuen bozkalekuetan zeuden ertzainen kopurua”), EiTB (“Ibarretxe boto-txartela prestatu gabe azaldu da eta bozkalekuan hartu izan ditu”); hautesleku 188: Berria 46 (“Egunean zehar, hainbat hautesleku bisitatu zituen Ratok”), EiTB 142 (“Hauteslekuak goizeko zazpietatik arratsaldeko laurak arte egongo dira irekita.”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: bozkaleku 76: Berria 75 (adib.: “eskualdeetan goiz ireki dituzte bozkalekuak”), Herria (“Prokuraketaren egiteko frogatu behar da lana, osagarria, bakantzetan, eskoletan edo hala beharrez bozkalekutik faltatua izan beharra dela maiatzaren 29ko erreferendum egunean”); hautesleku 48: Berria 47 (“Hauteslekuak zabaldu ahala ilara luzeak egin ziren hainbat hiritan”), Patxi Zubizarreta (“hauteslekura eramanik, lehenengo aldiz behartu zuten Wafd alderdia bazterrean uztera”).

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2013: hautesleku* e. bozkaleku; kolegio elektoral*, hauteskunde kolegio* e. bozkaleku.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es colegio electoral / fr collège électoral: Elhuyar: hautesleku / Nolaerran: hautesleen multzo [lekuari buruzkorik ez] / Zehazki: hautesleku. [#Ber. bozkaleku#] / Labayru: hautesleku / Adorez5000: hauteskunde-kolegioa.

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Konposatu onartzekoa, egokia eta erabilia.

bozkalentzia
iz. Ipar. Poz handia. Izugarrizko bozkalentzia erakutsi dute karriketan eta plazetan.

Aztergaia: bozkalentzia

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4:HBL 1998-06-10 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH

Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Informazio lexikografikoa
Kategoria

iz.

Erabileremu dialektala

Ipar.

Forma baten adiera(k)

poz handia.

bozkarazi, bozkaraz, bozkarazten
du ad. Ipar. Bozkatzera behartu. Lege famatu bat bozkarazi zuen Legebiltzarrean.

Aztergaia: bozkarazi

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArauB

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

bozkarazi, bozkaraz, bozkarazten. Ipar. du ad.

bozkariagarri
adj. Ipar. Bozkariatzen duena. Kolore gorri minak bozkariagarri zaizkie.

Aztergaia: bozkariagarri

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4:HBL 1998-06-10 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Informazio lexikografikoa
Kategoria

izond.

Erabileremu dialektala

Ipar.

bozkariatu, bozkaria, bozkariatzen
da/du ad. Bozkarioz bete. Ik. poztu. Esan diezaion haren etortzeak zenbateraino bozkariatzen gaituen. Bozkaria zaitezte Jaunaren baitan. Edan dezagun bihotzaren bozkariatzeko.

Aztergaia: bozkariatu

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArauB
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:HBB 1994-01-13 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

bozkariatu, bozkaria, bozkariatzen. da/du ad.

Informazio osagarria
Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

bozkariatu, bozkaria, bozkariatzen

bozkario
iz. Poz handia. Zerutiko bozkario eztia. Ezin agortuzko bozkario gozoaren iturburua. Utziz bozkarioa, doluan sar hadi. Oi!, zer bozkario, zer atsegin arima dohatsu harentzat! Bozkario handienean hiltzen. Bozkarioak argitzen ditu guztien begitarteak. Bozkarioak bihotzetik gainezka egin zion. Bozkariotan dira oro. Mariaren sortzeak bozkariotan ezarri du zerua. Gudu handiak izan dituzte munduan, baina orain bozkarioan dira, bakean. Bozkarioz betetzen.
Azpisarrerak

Aztergaia: bozkario

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau58
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:EEBS:07 1994-01-13 Lantaldeak besterik gabe onartua

Formari buruzko datuak

Lantaldearen irizpideak
Forma arautuaren azalpenaz oharra

AS gisa gehituz: bozkariozko .

bozkariotsu
adj. Ipar. Bozkarioz betea. Goresmenak senar-emazteei, eta izan dezatela bizitza bozkariotsu bat.

Aztergaia: bozkariotsu

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4:HBL 1998-06-10 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Informazio osagarria
Atzizkien araberako erabakiak

-tsu.

Informazio lexikografikoa
Kategoria

izond.

Erabileremu dialektala

Ipar.

bozkariozko
adj. O, Eguberri gaua, bozkariozko gaua. Bozkariozko negarrak. Bozkariozko oihu eta deiadarrak egiten dituzte.
Loturak

Aztergaia: bozkariozko

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4:HBL 1998-06-10 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH: AS

Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Informazio osagarria
Atzizkien araberako erabakiak

-zko.

Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio

bozkario sarrerari dagokion azpisarrera.

Kategoria

izlag.

bozkatu, bozka/bozkatu, bozkatzen
1 du ad. Botoa eman. (nor osagarririk gabe). Gobernuaren alde bozkatu dutenak.
2 du ad. Zerbait erabakitzeko, bozketa egin. Eusko Legebiltzarreko batzordean, Ibarretxe Planaren txostena bozkatu eta onartu zen.
3 du ad. Bozketa bidez onartu. Herriko kontseilua bildu da eta aurtengo aurrekontua bozkatu du, 275 milioira heltzen dena.

Aztergaia: bozkatu

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArauB
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:HBB 1994-01-13 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

bozkatu, bozka(tu), bozkatzen. du ad.

Lantaldearen irizpideak
Forma arautuaren azalpenaz oharra

bi erabilera posibleak argituz: 1 du ad. (nor kasurik gabea): gobernuaren alde bozkatu dutenak. 2 du ad.: aurrekontua bozkatu zuten.

Informazio osagarria
Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

bozkatu, bozka(tu), bozkatzen

bozkatzaile
iz. Bozkatzen duen pertsona, hauteslea. Ik. boto-emaile; boz-emaile. Bozkatzaile independentista gehienak bereganatu ditu NPDk.

Aztergaia: bozkatzaile

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau58
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:HBB 1994-01-13 Lantaldeak erabaki gabe utzia

Formari buruzko datuak

Lantaldearen irizpideak
Erabaki gabe utzi da forma
bozkatze
iz. Botoa ematea. Orok jasan behar dituzte bozkatze haren ondorioak. Bozkatze jeneralak, gezur jeneralak.

Aztergaia: bozkatze

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau58
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:HBB 1994-01-13 Lantaldeak erabaki gabe utzia

Formari buruzko datuak

Lantaldearen irizpideak
Erabaki gabe utzi da forma
Orrialde guztiak:
 

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper