50535 emaitza bilaketarentzat - [11351 - 11400] bistaratzen.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm |
- [E301]: "[nik zerrendan sartu egingo nuke, horrelakoak erabiltzeko premia noiznahi dugulako]" (1994-11-02)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-07-14 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
adlag.
Ipar.
bor-bor.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z1:BatHizt | 1994-01-13 | Bigarren mailan onartzekoa |
burasoak, gurasoak
Ipar. h. guraso.
Ipar.: ik. guraso.
ez-sing.
- [A106]: "oraingo zerrenda honetatik kentzea [proposatzen du]". (1993-02-10)
- [E205]: berdin" [hots"> zergatik iparraldeko forma hauei bai eta bizkaierari ez?"] (1993-02)
- [E301]: guraso bakarrik onartu dugu". (1993-02)
- [E124]: espainolez asko dira abuela eta agujero hitzen ordez agüela (eta güela) edo eta aujero edo bujero diotenak, baina azken aldaki hauek ez datoz ezein hiztegitan, ez eta bigarren mailan ere. Gaur irakurtzen dakien edozein euskaldunek badaki, edo jakin beharko luke, gurasozer den. Badira literaturako gurdi eta uztarri ezagunen ondoan burdi eta buztarri formak ere, baina ez ditugu jartzen" (1995-01-25)
- [E301]: guraso [bakarrik proposatzen dut]" (1994-11-02)
- [P008]: [Zerrendatik kenduko nuke] (1994-07-29)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-07-14 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
iz.
Zub.
talka.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau58 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-01-13 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-07-14 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
iz.
Ipar.
g.er.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-07-14 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
ik. OEH
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
-ka.
adlag.
jauzika.
hasi zen burbutzika bildots bat bezala.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11: LBeh72 | 2022-06-07 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
OEH: burdel 1. (Lar, Aizk (L)), bordel (Aizk (L)). Burdel. "Burdel, es voz Bascongada [...]. Burdela " Lar. * Emazte ederra bordeleko, gizon ederra urkabeko. Bela 20. Ipar-aldeko hiri haundi honetan galdurik / burdelak ikusten / larehun pesetakoak eta irurehunekoak. Lasa Poem 69. 2. "(V-ger), sucio, asqueroso (?)" A. Cf. VocNav: "Es un burdel, dícese del desordenado y desaseado (Sangüesa)".
LB: 67: Aizu (Kortesen, kale hotzean gizonen zain dauden emakume zuriek zein beltzek, zaharrek zein gazteek kafetxorako tartea hartzen dute burdel tristeetan.), Argia 5 (Ez esan gure amari kazetaria naizenik, nahiago dut burdel batean pianoa jotzen dudala pentsatzen segi dezan dio errefrauak), Berria 5 (gian, burdel merkeren batean, hara osaba legionarioren batek gonbidaturik) , ETC: 266.
Elhuyar: burdel 1 iz. burdel, casa de citas 2 iz. (hed.) desorden; algarabía; Adorez: 0, Labayru: burdel 1 adj. desordenado -da, desaseado -da; 2 iz. burdel; NolaErran: bordel sur la place du village il y avait une autre sorte de bordel: les femmes se trouvaient sous les arbres herriko plazan, kamioien erdian bazen beste bordel mota bat: emazteak baziren arbolen pean.
es burdel; fr bordel: Elhuyar: s.m. burdel, putetxe / Adorez: m. putetxe, burdel, emagaldu-etxe/emagaldu etxe / Labayru: 1 s.m. putetxe, burdel, prostituzio-etxe / NolaErran: hôtel bordel putetxe (zab.) (arrunt.) emagaldu etxe usategi la belle femme au bordel, le bel homme à la potence emazte ederra bordeleko, gizon ederra urkabeko (erref.) il avait loué le plus fameux bordel de la ville pour la nuit hiriko putetxe ospetsuena alokatu zuen gau guziko sur la place du village il y avait une autre sorte de bordel: les femmes se trouvaient sous les arbres herriko plazan, kamioien erdian bazen beste bordel mota bat: emazteak baziren arbolen pean chaos nahaspila mettre le bordel bazterrak nahasi que ces jeunes s'amusent sans mettre le bordel gazte horiek josta bitez bazterrak nahasi gabe arrête de gueuler, bordel (de merde)! isil hadi hortik, errekoño!
putetxe iz. Arrunk. Prostituzio etxea. Putetxeetara joateko ohitura zuten.
Erabilia eta jasotzekoa. Bide batez, prostituzio(-)etxe forma neutroa ere jasotzea proposatu da.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau58 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm |
AS
- [K204]: burdinbarra: [Lhande-renetik hartu ditut...] (1995-03-03)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-07-14 | Lantaldeak baztertua, eta beste batez ordezkatzekoa |
ik. OEH: AS
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: burdingorri / LurE: burdingorri / ElhHizt: - / EskolaHE: -
Ik. burdingorri.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:Merkat | 1994-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm |
AS: Sin. alanbre.
ik. alanbre
- [K204]: burdinhari: [Lhande-renetik hartu ditut...] (1995-03-03)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:36 | 1998-07-14 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Ik. OEH argitaratuan: burnarri Izt C 7 (hauetan burnarri meatze 1), IPrad EEs 1915; burni-arri A Ardi 2.
burdin-harri EB 1 (NZ); burdinarri EB 1 (X. Mendiguren Bereziartu); burni-arri G 2 (A Ardi, OEHko testuinguru berak).
burdin harri : DFrec 1, AB38 2. Ez dugu aurkitu ap. AB50, HiztEn, LurE, Euskalterm.
burdin harri : ElhHizt (AS); burdinharri : Lh DBF; burdinarri , burniarri : DRA; burdin-arri , burni-arri : PMuj DVC. Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF.
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: AS / EskolaHE: -
-harri.
burdina sarrerari dagokion azpisarrera.
g.er.
- [K204]: burdinharri: [Lhande-renetik hartu ditut...] (1995-03-03)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-07-14 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
-hesi.
burdina sarrerari dagokion azpisarrera.
- [K204]: burdinhesi: [Lhande-renetik hartu ditut...] (1995-03-03)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4B:EEBS:003 | 2002-11-12 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
burni-salda 1, NEtx Antz ("Ni naiz urtzalleetan / aurrena kantatzen; / izerdia dariot / burni-salda urtzen") // Ik. OEH argitaratuan SM EiTecl.
burni-salda 3, L. Dorronsoro (""Thomas"-biurgalluan ordu laurden batean, altzairu biurtua gelditzen da burni-salda", "Baña, zer da, labegore baten barruan gertatzen dana? Ze mixteriozko jokuk biurtzen du burni-meakia burni-salda?", "1.800 edo 2.000 gradutaraño berotutakoan, meakia urtu egiten da, burnia beeko "arragora" jexten dijoa, ta an karbonoarekin alkartzen da, burni-salda sortzeko").
Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, HiztEn, LurE, Euskalterm, ez ap. EuskHizt, ElhHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.
EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
-salda.
burdina sarrerari dagokion azpisarrera.
burdina urtua.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau58 |
AS
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm |
AS: Ipar. 'metal-ura'.
- [K204]: "burdinur: burdina daukan ura [Lhande-renetik hartu ditut...]" (1995-03-03)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau58 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm |
AS
- [K204]: "egurra arrailtzeko baliatzen den burdin bat [Lhande-renetik hartu ditut...]" (1995-03-03)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau58 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z1:BatHizt | 1992-08-27 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:Merkat | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:02 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | ZS:HBL | 2009-05-14 |
burdina: LurE-Harluxet.
Laburtzapenen hiztegian: Fe.
burdina: Zehazki, ElhHizt, HiruMila, HiztHand.
burdina, burdin-
AS: burdin barra, burdin hari Sin. alanbre, burdin sare, burdin ur Ipar. 'metal-ura', burdin ziri
AS gisa gehitzeko eskatuz: burdin harri, burdin hesi, burdin salda ; eta adib. gisa: Burdin Aro.
burdin barra, burdin sare, burdin ur (Ipar.; ik. metal-ur), burdin ziri
Elementu kimikoak eta Mineralak.
- [K204]: "suburdinak: supazterreko burdinak (chenêts) [Lhande-renetik hartu ditut...]" (1995-03-03)
- [E302]: eguneroko lanean sortu (...) zenbait zalantza (...). Bukaerako a berezkoa duten hitzen eratorriak, diminutiboak espreski, a hori galdu beharko lukete, agian. animalitxo, burdintxo, makiltxo, piztitxo" (1994-07-22)
- [E115]: 'Burdin: + burdin-sarde'.
- [E116]: 'lehenbiziko itzulian onartu zen hori'.
- Erabakia: Erabakia (2005-09-23): ': burdin sarde azpisarrera gehitu'.
- Erabakia: Osoko Bilkura (2015-09-25): iz. Kim. markak gehitu.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-07-14 | Lantaldeak baztertua, eta beste batez ordezkatzekoa |
ik. OEH: AS
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: burdingorri / LurE: burdingorri / ElhHizt: - / EskolaHE: -
Ik. burdingorri.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11:EHadib | 2023-05-16 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Ohiko lexien atalean jasotzekoa da.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:41 | 1998-07-14 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
-haga.
iz.
palanka.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-01-13 | Lantaldeak erabaki gabe utzia |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-07-14 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
burdiñara 1: GavS ("Atxur, burdiñara ta golde biurturik, nekazari langiñak ongi giaturik, emango digu lurrak garia ta artoa"); burniare 1: Ibiñ Virgil ("Burniareak iñoiz ikutugabeko ta gizonen mendean iñoiz izan gabeko arloak").
burdiñara eta burdiñare bana, B (S. Muniategi: "Lurrarekiko artu-emonean ta lurrinpean bizitzen ikasia oi dan gazigezatasunez burdiñaraz, labortzez itaurren edo onenean astoaz egur, bedar billa egungo beartasunez"; S.T. Rekalde: "belarra ebatekoak, jasotekoak, kamioe aundi ugarrez erdi janak, zaldi nar, burdi, burdiñare, goldak, zer ezegoan an!"); burniare EB 1 (J.L. Aramendi: "bidea argitzeko lanpara handia eta adar eta beste oztopoak bidetik kentzeko behar zuen aurreko burniarea").
burdinare : HiztEn, LurE. Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, Euskalterm.
burdinare eman dutenak: EuskHizt, HiruMila, ElhHizt, EskolaHE, DRA; burdin-ara : PMuj DVC. Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF.
Ez dugu Nekazaritza hiztegian aurkitu.
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
-are.
iz.
(are-mota).
- Erabakia: EBB (1995-10): kendu egin da.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-07-14 | Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z9:OEH-AS | 2017-12-19 | Lantaldeak erabaki gabe utzia |
OEH: BURDINAZKO (V-gip; Dv; burdinezko G-azp, B, BN-arb; SP, Lar, Añ (V, AN); burnizko V-gip, G, AN-gip-5vill; Lar, Añ (G); burniazko Lcc; bürdüinazko S; Casve; burrinezko V-arr, AN-erro; Añ; burnezko Bera, BeraLzM). Ref.: Etxba Eib (burdiñazkua, burnizkua); EI 104; Gte Erd 69. De hierro, férreo. "Argolla de hierro, burniazko argollea" Lcc. "Afilar cosa de hierro, burniazko gauzea afiladu" Ib. "Qui est de fer" SP, Dv. "Férreo" Lar, Añ. "Almete, yelmo, burnizko burukoa" Lar. "Burdiñazko begituna, argolla" A. "Burdiñazkua, de hierro, férreo. Oiñ, gauzarik geixenak dira burdiñazkuak" Etxba Eib. "Burnizkua, lo mismo que burdiñazkua. Eukan ontzitadi guztia zan burnizkua" Ib. "Koldea mie burrinezko (AN-erro), arado de una púa" EI 104. "Burdinezko aitzurra deuka (G-azp, B, BN-arb), burriñezko atxurre (V-arr), burnizko ankak deuzka mahai horrek (AN-gip-5vill), bürdiñazko haitzürra (S)" Gte Erd 69. Tr. La forma burdinazko, que supone burdina, es casi general en vizcaínos y septentrionales, documentándose incluso en autores que emplean burdin (como J. Etchepare y Barbier). Los escritores guipuzcoanos emplean sobre todo burnizko, aunque hallamos burniazko en Iztueta y en alguna ocasión en Aguirre de Asteasu. Ethor zitezen burdinazko borthara, zibitatera daramanera. Lç Act 12, 10 (He burdiñazko, TB, Dv, IBe burdinazko, Ol burnizko, IBk burdinezko). Emanen draukat bothere Jentilén gainean. Eta gobernaturen dituke burdinazko zihorrez. Lç Apoc 2, 26s (Ip bürdüñazko).
adib: burdina1 iz. Metal grisa, 1.535 °C-tan urtzen dena, gogorra eta, gori dagoenean, lantzen erraza, industrian gehien erabili ohi dena (Fe; zenbaki atomikoa, 56). Burdina sutegian gorritu, goritu. Burdina lantzen. Burdina urtu. Burdina ingudean jo. Burdinazko kakoak. Burdinazko kaiola batean. Burdin mea. Burdin arotza. Burdin lanak. Burdin lantegia. Burdina goriz erre. Burdin Aroa. Balizko olak burdinarik ez (esr. zah.). 2 iz. Burdinazko gauzakia. Sutan goritutako burdina bat. Talo burdina.
burdinazko 460.
burdinazko 748.
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
-zko.
-zko bukaera duten orain arte araututako guztiei tratamendu bera emateko berraztertzeko eskatuko zaio erredakzio-taldeari. Orain beirazko, berinazko, kristalezko, urrezko, zilarrezko sarrera dira EHn, altzairuzko, metalezko azpisarrera; eta brontzezko, burdinazko, aluminiozko, zurezko, egurrezko adibide. EHLk urrezko eta zilarrezko sarrera gisa jasotzekoak direla uste du (adiera automatikoa baino gehiago jasotzen dituelako), baina besteek maila berean joan beharko luketela.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau58 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:IkHizt | 1993-01-27 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
- [E124]: "herri-hitz jatorra trenbideada, eta beste hori tren hitzari arrotz eritzi dion norbaitek alferrik eta gaizki asmatua da. Egurbide edo ikatz-bide 'menditik egurra edo ikatza ateratzeko bideak' dira. Gainerako adibideetan (mandabide, zalbide, errepide edo gurpide) mandoak, zaldiak, erregea edo gurdiak dabiltzan bidea adierazten da. -bide elementua duten kasu guztiotan 'bide horretatik zer edo nor dabilen' aipatzen da, eta ez bide hori zerezkoa den. Herriak, beraz, sen onaz jokatu du trenbide hitza asmatzean. Ez ditzagun, hortaz, sasiasmatzaileen buruberokeriak berrets. Burdinbidea, ezer izatekotan, meatzetik burdina ateratzeko bidea litzateke" (1995-01-25)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-07-14 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
-gintza.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau58 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:IkHizt | 1993-01-27 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:Merkat |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-07-14 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
burdin(du), burdintzen.
da/du ad.
g.er.
burdina bihurtu.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:41 | 1998-07-14 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
-teria.
- [K204]: [Lhande-renetik hartu ditut...] (1995-03-03)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau58 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-01-13 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:38 | 1998-07-14 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Ik. OEH argitaratuan burnigiñ 2: Ldi IL, Ol Is 44,12 (Ker errementariak).
burgiñ 1 (J. Lekuona: "burgiñek, ardo-saltzailleek, okiñek"); burnigiñ 2 (Ldi IL eta GH 1930: OEHko testuinguru bera).
Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, HiztEn, LurE, Euskalterm.
burdingin : PMuj DVC; burnigin : DRA, PMuj DVC. Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, HiruMila, ElhHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF.
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
-gin.
iz.
g.er.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau58 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-01-13 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:IkHizt | 1993-01-27 | Lantaldeak erabaki gabe utzia |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-07-14 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Ik. OEH argitaratuan: burdingorri : Ezale 1897; burdin gorri : Zerb IxtS; burdin-gorri : Azurm HitzB; burnigorri : IPrad EEs 1915.
burni gorri G 1 (J.M. Lertxundi: "Burni-gorrizko ontzi batean sartu dezagu gero ontzia goritu arte berotu ta aldan bezela iraulkatu, lur guztiak, erori gabe, burni goria ikutu dezan").
burdingorri : AB38 2 (burdin gorri), HiztEn-LurE; burnigorri : DFrec 1. Ez dugu aurkitu ap. AB50, Euskalterm // cobre formaren ordainak: AB38: kobre 41, kupre 4, tupiki 2, urraide (cobre nuevo) // AB50: kobre 3 // Euskalterm: kobre 44 (hauetan kobre bromuro, k. azetato, k. artseniato, k. artsenito, k. kromato, k. fluoruro, k. fosfato, k. hidroxido, k. monoxido, k. nitrato, k. nitrito, k. oxido, k. sulfato, k. ioduro, k.-gatz, k.-aleazio, zementazio-k., k.-galdategi, k.-lingote, k.-altzairu, k.-seikote).
EraikHizt: kobre.
burdingorri : EuskHizt, ElhHizt, HiruMila, DRA, PMuj DVC (burdin-gorri); burnigorri : DRA, PMuj DVC (burni-gorri, burni-gorrizko) // Ez dugu aurkitu ap. EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FB, XarHizt, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF.
Erdarazko cobre/cuivre beste hiztegietan: burdingorri : HiruMila, HaizeG FB (burdin-gorri), T-L LFB (burdin gorri), PMuj DCV (burdin-gorri, burni-gorri); kobre : ElhHizt 1 (Quím.), HiruMila (eta kobre sulfatoa), Lur EG/CE eta EF/FB, XarHizt, Casve FE, HaizeG FB, T-L LFB, PMuj DCV; okain : HaizeG FB, T-L LFB, PMuj DCV; tupiki : HiruMila, Lur EG/CE eta EF/FB, PMuj DCV, Azkue Aurkibidea: (eta topinki) // Eta gainera: Casve FE: ürregorri; PMuj DCV: urre-antz.
fr (DLLF): cuivre; it (S. Carbonell): rame (eta 'cobrizo' ramifero, cuprifero); ca (DCC): coure; en (Collins): copper; de (Langenscheidts): Kupfeer.
kobre, (burdingorri)
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: -
-gorri.
iz.
g.er.
kobrea.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm | 1998-07-14 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
erabili gabea da, baina argi-egokia, lantaldearen ustez.
-kara.
izond.
burdinaren itxurakoa.
- [K204]: "burdina iduria [Lhande-renetik hartu ditut...]" (1995-03-03)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau58 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-01-13 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau58 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:06 | 1994-01-13 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-01-13 | Lantaldeak erabaki gabe utzia |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-07-14 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
burdinori (eta -ñ-) 13, B-G (Laux BBa, Erkiag Arran; (JMB ELG 11; eta "burdiñori-aldi"); OEH argitaratuan burdin-(h)ori 2 (Ker Apoc 18,12: "Ez marfillez, zur ederrez, burdin-oriz, burdiñaz naiz marmolez egindako ezer be"; IBk Apoc 1,15: "Haren oinek labe goriko burdin-horia ziruditen"); burniori 2 (JMB ELG eta "burniori-aldi") eta OEH arg. beste 3 (Ol Deut 28,23: "Buruaren gañean, ortzia burniorizko dukezu; eta oinpean lurra burnizko"; Ol Is 45,2: "Burniorizko ateak autsiz eta burnizko morroilloak puskatuz"; Amez Hamlet: "Zergatik egunean-egunean orrenbeste burniorizko suaga galdatzea ta atzerrian erositako guda-abasen biltze au?"); burne-ori 2 eta burni-ori 6 (Zait Sof) eta OEH arg. beste 1 (Ol Iob 28,2: "Burnia, lurretik idokitzen da; eta burni-oriya arria urtuz dugu").
burdinori 2, B-EB: L. Unzueta ("zaldia galapan, hauts artean, lantza eskuan etorren metalezko zalduna, bide osoa egun berean egiteko asmoaz, baina burdinoriaren itsu-mutsuan bideko edertasunak ikusi ezin eikezana"); Oihenart Taldea ("Beste batzu, berriz, burdinoriz eginak: ekaizkoltxabalak lehenik, gero hegalmakurrak, koskatuak eta zulodunak"); burniori 1 eta burnori 3 (GBarand Ilias: "Ba-zijoan aurrenekoen gaindi, sugarra zerion burnioriz jantzita"; "Tzeu'ren seme adoretsua burnori zorrotzez sakaildu zezan", "Bular gañeko burnoriak arrigarrizko abarrotsa sortzen dio", "Are ta Ektor burnori jazkiduna oldarka ari ziralako").
burdinori : AB38 3 (hauetan bat burdinori-haro), AB50 10, HiztEn-LurE // 'bronce' itzulitako bestea: brontze : AB38 22, Euskalterm 30 (hauetan 2 letoi sinonimoarekin).
burdinori : EuskHizt, HiruMila (ik. brontze), ElhHizt, DRA (burdin-ori, burdin-hori), PMuj DVC (burdin-ori); burniori : DRA, PMuj DVC (burni-ori) // Ez dugu aurkitu ap. EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, XarHizt, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF.
Erdal bronce / bronze formen ordainak: borontze : PMuj DCV; brontza : T-L LBF; brontze : HiruMila, ElhHizt, Lur EG/CE eta EF/FE, XarHizt, PMuj DCV; brunza : Casve FE; burdinori : HiruMila, HaizeG FB (burdin hori), T-L LBF (burdin hori); letoi gorri : ElhHizt (AS: bronce rojo); tupiki : PMuj DCV // Ez dugu aurkitu ap. Azkue Aurkibidea.
Erdaretakoak: fr (DLLF): bronze; it (S. Carbonell): bronzo; ca (DCC): bronze; en (Collins): bronze; de (Langenscheidts): Bronze.
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: -
-hori.
iz.
g.er.
brontzea.
- [E301]: "brontze [proposatzen dut, ordez]" (1994-11-02)
- Erabakia: EBB (1995-10): kendu egin da.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau58 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-01-13 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
- [K204]: [Lhande-renetik hartu ditut...] (1995-03-03)
- [E109]: burdinatsu beharko luke.
- Erabakia: EArau (1996-05-31): ez da onartu.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-07-14 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
iz.
(sagar-mota).
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau58 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
iz.
iz.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-07-14 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
-zuri.
iz.
latorria.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau58 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z1:HBB | 1994-01-13 | Lantaldeak baztertua, eta beste batez ordezkatzekoa |
burduntzali* e. burruntzali.
ik. burruntzali
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau58 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-01-13 | Lantaldeak baztertua, eta beste batez ordezkatzekoa |
burduntzi* e. burruntzi.
ik. burruntzi
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:32 | 1998-07-14 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
ik. OEH
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: -
iz.
g.g.er.
koroa.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau58 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-01-13 | Bigarren mailan onartzekoa |
"La forma más empleada, tanto al Norte como al Sur, es buru-hezur (...), bur(h)ezur se encuentra en Leiçarraga y en los suletinos (...), además de en dos ejs. guipuzcoanos de comienzos de este siglo"
EBko testuetan buruhezur da forma nagusia, 15 agerraldirekin; burezur 3 aldiz aurkitu da
burezur: HiztEn, LurE, Euskalterm
ik. buru-hezur
- [E124]: "zalantzarik gabe, elkarketari begiraturik burezurjatorragoa da (eta laburragoa ere bai) eta holaxe agertzen da azken aldion anatomiaz argitaratu diren azken atlas nagusietan, burmuin-ekin batera. Nik forma hori nahigo dut" (1995-01-25)
- [E301]: garezur [proposatzen dut, ordez]" (1994-11-02)