OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

disko gogor (eta diska gogor 1) 34: UZEI (hiztegian, "hard disk: disko gogor"), I. Eguren 4 (adib., "Ordenadoreak disko gogorra baldin badu, disko gogor horretan sartuta egoten da sistema eragilea"), EIMA 1995 22 (guztiak antzeko testuinguruan, "Diskete-kopurua: 1 DD; Disko gogorra behar da: ez; Instalazioa du disko gogorrerako: ez"), Informatika 2 (adib.: "Atal honetan diskoekin [disketearekin eta disko gogorrarekin] egiten diren eragiketa arruntenak aztertuko dira"), Windows 95 ("Disko gogorra edo diskete bat erabiltzen denean, datuak hasieratik gordetzen dira eta horrela azkar irakurtzen da"), H. Etxeberria ("Orduan euskarak kale egiten dit, hankamotz agertzen zait, ezaguera arrotz batek sortu didan gosea isiltzeko, nire lepagaineko diska gogorrean gordetako apurrak ez du eta hainbesterako ematen"), Microsoft 2000 2 (adib.: "fitxategi hauek bai disko gogorrean bai disketeetan, daude"), Gara 1999 ("Erabiltzaileak informazioa irakurtzen duen bitartean, birusa bere disko gogorrean kokatzen da izugarrizko abiaduraz").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

disko gogor : Euskalterm 1 // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, HiztEn, LurE.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

disko finko/gogor : ElhHizt (Inform. disco fijo, disco duro) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: AS / EskolaHE: AS

Hitz-andana ihartu edo ihartze bidekoak

-gogor.

Zerrendako forma adibide gisa ematekoa da

adibide gisa ematekoa, disko sarreran.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Terminoa da eta azpisarrera gisa jasotzekoa. Euskaltermen disko trinko ere jasoa dago termino normalizatu gisa; hori ere azpisarrera gisa jaso.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

disko konpaktu aztertzean azpisarrera gisa proposatua.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

diskodun balazta 3, TeknolMekan (adib.: "Diskodun balaztak. Higidura moteltzeko edo gerarazteko sistema, zintadun eta zapatadun balaztetan indar erradiala aplikatuz eta diskodun balaztetan indar axiala aplikatuz lortzen da").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

diskodun : AB38 3 (d. balazta, d. enbrage, d. kalibre), Euskalterm 3 (saihetsetako diskodun engranajea #mdash# rueda dentada con discos laterales; segamakina diskodun #mdash# segadora de discos; balazta diskodunak #mdash# frenos de disco) // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB50, HiztEn, LurE.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, ElhHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Adierazle egokia da, eta horren premia dago

forma berri, lantaldearen ustez egokia.

Atzizkien araberako erabakiak

-dun.

Kategoria

izond.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

balazta diskodunak.

Oinarri-eratorrien arteko erregulartasuna

-o+e-.

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-etxe.

diskogintza 7: Berria 6, EiTB.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: diskogintza 20 ap. Berria; diskagintza 1, Herria.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Hitz konposatu hiztegi-sarrerarik ez dagokiona

-gintza librea.

Mailegu onartzekoa da

oso erabilia, ongi eratua eta sartzekoa.

LBeh (2013-06-10): diskografia 50: Deia (“Euskal Herriko musika ulertzeko giltza nagusi bat da bere diskografia”), Consumer 4 (adib.: “Liverpool-eko laukote haren diskografia osoak 500 Megabyte betetzen du”), Berria 20 (adib.: “Diskografia aberatsa osatu du 25 urtetan The Black Crowesek”), EiTB 16 (adib.: “’Rubber Soul’ taldearen diskografiako lehendabiziko maixu-lana da”), Argia 6 (adib.: “Anariren diskografia begiratu genuen, bere obra, hots”), DiarioVasco 3 (adib.: “Diskografia ez ezik, Polentzi Gezalaren bizitza osoa ordenatu du”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: diskografia 27: Berria 25 (adib.: “Bide Ertzean-ek diskografia sendoa osatu du 1998tik gaur arte”), Herria (“Eta larrazken huntarako hitzemana zauku Errobiren diskografia osoa kutxa batean merkatura zabaltzea, taldearen historia kondatzen duen liburuxka batekin”), Unai Iturriaga (“Van Morrison... eta haren diskografia osoa”).

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es discografía / fr discographie: Elhuyar: diskografia / Nolaerran: - / Zehazki: diskogintza; diskoak, diskografia / Labayru: - / Adorez5000: diskografia, diskoak; diskogintza.

Nazioarteko forma da, beste gabe onartzekoa

nazioarteko forma da, eta beste gabe onartzekoa.

Aurreko pasaldikoari egindako oharrak

EH2016: diskoetxe iz. Musika-diskoak edo bestelako musika-grabazioak ekoizten dituen enpresa. Musikari bilbotarrak disko berri bat plazaratu du, Elkar diskoetxeak argitaratua.

LBeh (2016-10-26): diskografiko 31: Deia 2, Consumer 4, Berria 9, EiTB 13, Argia 2, DiarioVasco.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: diskografiko 10, Berria (adib.: “merkatu dikografikoa”).

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2016: ez dugu aurkitu diskografiko formarik.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es discográfico / fr de disque, du disque: Elhuyar: diskografiko / NolaErran: - / Zehazki: disko-; casa discográfica, disko etxea, mercado discográfico, disko merkatua / Labayru: diskografiko / Adorez5000: 1 diskografiko, disko-; 2 casa discográfica: diskoetxe.

Antzekoa da gaztelaniaz eta frantsesez (betetzen du "gutxieneko baldintza")

Maileguen gutxienekoa betetzen du, eta erabilia da.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

diskoidal EB 3 (SEIE 2, adib.: "Hilerrian batean eta bestean barreiaturik lau estela diskoidal dira, tamainu haundikoak", J.A. Berriotxoa: "zelula diskoidala").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

diskoidal : Euskalterm 2 (hauetan bat disko-formako sinonimoarekin); diskoide : Euskalterm 1 // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, HiztEn eta LurE // Eta "discoide" itzulitako disko-formako : Eukalterm 2 (disko-formako hilarri eta disko-formako apotezio, azken hau diskokarpo sinonimoarekin).

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

HiruMila: diskoidal , diskoide // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, ElhHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, XarHizt, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

Erdal discoidal, discoide / discoïde formen ordainak: diskoidal , diskoide : HiruMila; disko-formako : ElhHizt; biribil: Casve FE, T-L LBF; borobil, txirrin-antzeko, kurpil-antzeko: PMuj DCV // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE, XarHizt, HaizeG FB, Azkue Aurkibidea.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Mailegu baztertuaren euskal ordaina

Ik. disko-formako, etab.

Euskaltzaindiaren Arauak

Mat. 'jarraitua ez dena'.

Forma arautuaren azalpenaz oharra

azalpena osatzeko eskatuz: 1 izond. Mat., Fis. 'jarraitua ez dena'. 2 iz. Erl.

Euskaltzaindiaren Arauak

diskriminatu. diskrimina, diskriminatzen. du ad.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Zerrenda osagarriak

HezkAdmin: discriminación.

Atzizkien araberako erabakiak

-zio.

diskurtsibo 8: Ines Garcia (“baliabide diskurtsibo batzuk”), Gorka Berasategi ("ingurumen babeserako legeek erabilgarritasun diskurtsiboa dutela"), Irati Elorrieta ("modu diskurtsibo eta zuzenean aurkeztu du”), Andoni Eizagirre (“errepertorio diskurtsiboa”), EiTB 4 (adib.: “ahotsaren sendotasuna eta aberastasun diskurtsiboa”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: diskurtsibo 284: Berria 3, Xabier Arregi 256, Ibon Uribarri 17, Filosofiako gida 5, Xabier Amuriza 2, Joseba Zulaika, Pello Salaburu, J. Sarasua, Anjel Lertxundi.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Mailegu isiltzekoa edo gaitzestekoa da, ordain egokia duenez

ez dago maileguaren premiarik.

Antzekoa da gaztelaniaz eta frantsesez (betetzen du "gutxieneko baldintza")

baldintza minimoa betetzen du; gainera, diskurtso araua da.

Izenondo erreferentzialak

-ibo izond. erref.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

diskurs (eta -a?) 6, IE (Gy, Elsb Fram 2, CatLan; Tt Onsa, UskLiB); diskurso 4 (Mb IArg I, Gco I; LE Prog 2); diskursolari 1 (Tx B II); diskursu 1 (Lç); diskurts(a) 2 (Gy, Elsb Fram); diskurtsu 1 (Tx B II); diskus(a) 1 (AstLas).

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

EB dira (eta B 2) diskurso 2 (E. Osa, Pio Baroja); diskurtso 63 (Zam, Bizkaiko herri iturriak; Azurm, B. Urkizu 4, Egin 1977 / 1985 / 1986 / 1988; Eguna 1990, Elhuyar, F. Juaristi 2, Hemen 1988 21, HistGizarte/1, I. Tapia, I. Uria 10, I. Zabaleta, J. Muñoz, J.K. Arbilla 2, J.M. Lekuona 2, Jakin 1987 2, L.D. Izpizua 3, Mintzamena, P. Sastre, P. Urkidi, U. Larramendi); diskurtsu EB 6 (Azurm 2, M. Lopez 2, UZEI, Deia 1990); diskurtsibo 5 (Habe 3, A.M. Toledo, B. Urkizu).

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

diskurso : DFrec 2; diskurtso : DFrec 9, AB50 14, HiztEn, Euskalterm 6 (hauetan metodoaren d., d. dialektiko, d. filosofiko, d. sinbiotiko-eklektiko, d. bidezko ezagutza; eta diskurtso(zko) 2: d. eragiketa eta d. pentsaera, kontzeptu(zko) pentsaera sinonimoarekin); diskurtsoaniztasun : Euskalterm 1; diskurtsu : DFrec 1, AB38 1; diskursibo : DFrec 1; diskurtsibo : Euskalterm 1 (arrazoibide d. eta sozio-diskurtsibo 1: konkrezio sozio-diskurtsibo); // Ez dugu aurkitu ap. LurE // Eta 'discurso' itzulitako berbaldi : Euskalterm 5 (b.aren analisi: análisis del discurso, b.aren unibertso: universo del d., b.(aren) atal: parte del d.); hitzaldi : AB38 18, AB50 20 (hauetan sarrera-h. 4 eta sarrera h. 2), Euskalterm 8 (hauetan bukaerako h., mahaiondoko h., irratizko h., telebistazko h., urte berriko h., hasierako h., tronu-h., hauteskunde-h.); hizketaldi : AB38 1; itzaldi : AB38 1 ("discurso, conferencia"), AB50 2; mintzaldi : AB38 1, AB50 1 (inagurapen-m.), Euskalterm 1; saio : AB50 1; sermoi : AB50 1 ("sermón, discurso").

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

diskurtso : HiruMila, ElhHizt; diskurtsu : EuskHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE // Ez dugu aurkitu ap. XarHizt, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

Erdal discurso / discours formen ordainak: HiruMila: 1 hitzaldi, berbaldi, diskurtso ; 2 iragate; 3 arrazonamendu, oldozketa, gogarte // ElhHizt: 1 diskurtso , hitzaldi, elkarrizketa, hizketa, hizketaldi; 2 diskurtso ; 3 iragaite (denbora), denbora-tarte; 4 diskurtso , berbaldi // Lur EG/CE: diskurtsu , hitzaldi, mintzaldi // Lur EF/FE: solasaldi, hitzaldi, mintzaldi, diskurtsu , berbaldi // XarHizt: hitzaldi, mintzaldi, solas, elasturia, pergario, berbaldi // Casve FE: eraste, mintzaldi // HaizeG FB: hitzaldi, solas-aldi, mintzaldi; (paroles, bavardages) kalaka; (vieux) zaramatika; (sermon) prediku, predikaldi; (licencieux) linburkeri // T-L LBF: solas aldi, hitzaldi; (sermon) prediku; (paroles) hitz, elhe, solas // PMuj DCV: 1 raciocinio, inteligencia: adimen, ulermen; 2 acto de discurrir: gogoeta, oldozketa, asmaketa, pentsaketa; 3 uso de razón: ezaguera; 4 sermón, conferencia: itzaldi, solasaldi, mintzaldi, izketa; 5 charla, conversación: autu, mintzo, solas-aldi, izketa, solasketa, jardun, izket-aldi, autueta, berriketa; 6 transcurso del tiempo: joate, igaro-aldi, iragaite // Azkue Aurkibidea: aharantza, asmabide, asmamen, berbaldi, eraste, irauntsi, itzaldi, jardun, mintzura, solas; discurso largo: khordeiru.

Zerrenda osagarriak

EEgunk: "diskurtso (†  diskurtsu)".

Euskaltzaindiaren esku utzi da forma erabakitzea

latinetiko mailegu berriei -u amaiera dagokie, baina forma hau ez da berria; erabili, berriz, -o formakoa erabili da, bai kasu honetan, bai errekurtso-renean; cf. kurtso arautua ere.

diskutigarri adj. [Oharra: Euskaltzaindiak, diskutigarri-k euskara idatzian izan duen erabilera kontuan harturik, hitz hori ez erabiltzea gomendatzen du; ik. eztabaidagarri].

diskutigarri 10; eztabaidagarri 372.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

diskutigarri 8; eztabaidagarri 126.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Mailegu isiltzekoa edo gaitzestekoa da, ordain egokia duenez

Saih.

Debekua bere horretan uztea proposatu da. eztabaidagarri finkatuta dagoela dirudi, baina badaezpada gomendioa mantentzea proposatu da.

diskutitu ad. [Oharra: Euskaltzaindiak, diskutitu-k euskara idatzian izan duen erabilera kontuan harturik, hitz hori ez erabiltzea gomendatzen du; ik. eztabaidatu].

diskutitu 16; eztabaidatu 3067.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

diskutitu 16; eztabaidatu 1939.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Mailegu isiltzekoa edo gaitzestekoa da, ordain egokia duenez

Saih.

Debekua bere horretan uztea proposatu da. eztabaidatu finkatuta dagoela dirudi, baina badaezpada gomendioa mantentzea proposatu da.

Zerrenda osagarriak

HezkAdmin: dislalia.

Kategoria

iz.

Jakite-arloak

Med.

Zerrenda osagarriak

HezkAdmin: dislexia.

Kategoria

iz.

Jakite-arloak

Psikol.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

LB: 53 (UEU 36); ETC: 140

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: dislexiko iz./izond. (Psikol.) disléxico, -a; Adorez: dislexiko: adj. (Psikol.) disléxico/ca; haur dislexikoek arazoak izaten dituzte irakurketan: los niños disléxicos suelen tener problemas en la lectura; Labayru: dislexiko 1 iz., adj. Med. disléxico -ca; NolaErran: dyslexique a) médecine dislexia- – dislexiko b) personne dislexiadun – dislexiak jo – dislexiko.

dislexia iz. Psikol. Testuak irakurtzeko eta ulertzeko zailtasuna, garuneko lesio batek eragina dena. Irakurtzeko, idazteko, nahiz hitzak letraz letra esateko arazoak eragin ditzake dislexiak.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Nazioartekoa eta jasotzekoa, dagokion markarekin, dislexia arautua bezala.

Jakite-arloak

Psikol.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

LB 45 (Elkar 1, Consumer 5, Laneki 34, UEU 5); ETC 127

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: disnea iz. (Med.) disnea / Adorez: 0 / Labayru: disnea iz Med. disnea / NolaErran: 0 // Euskalterm: disnea, arnasestu (4).

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Termino espezializatua da, baina ezaguna. Sartu.

Jakite-arloak

Med.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-ezin.

Kategoria

izond.

Jakite-arloak

Kim.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-garri/-kor (erdal -ble atzizkiaren ordaina: beste hainbatetan bezala, zail dirudi atzera egin eta -kor osaerakoa proposatzea).

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Euskaltzaindiaren Arauak

disolbatu, disolba, disolbatzen. da/du ad. Kim. (beste eremuetan hobe desegin, sakabanatu, urtu, etab.)

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

disolbatu, disolba, disolbatzen

Jakite-arloak

Kim.; erabilera arruntean hobestekoak dira desegin, sakabanatu, urtu, etab.

Euskaltzaindiaren Arauak

Kim.

Jakite-arloak

Kim.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Forma arautuaren azalpenaz oharra

gehitzeko eskatuz: izond. Mus.

LBeh (2014-04-03): disonantzia 32: Berria 10 (adib.: “Belkinek, beste aldetik, trebetasunez gainditu zuen izatez erritmo bizikoa den joaldia, disonantziez eta hari bikoitzez eginez egin beharreko lana”), EiTB (“Marinaren belarriek baino ez dute ulertzen hizkuntza berezi hau. Disonantziarik txikiena badago...”), Jakin 17 (adib.: “Disonantzia horiek aztertzeko, hasieran aipatu ditudan fisikaren ikerkuntzak kontuan hartzea oso baliozkoa litzatekeela iruditzen zait”), Argia 4 (adib.: “Asko dira euskalduntzen direnak, baina gero disonantzia fenomenoak sortzen dira, eta kosteak eta onurak balantzan jartzerakoan bi lan ezkorrak ateratzen zaizkio jende askori”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: disonantzia Berria 3 (adib.: “Elementu horiekin, klimaxa, soinuen leherketa cluster-ean, etengabeko ondulazio gozoa eta disonantziaren fintasun sentsuala lortu ditu”), Xabier Paya (“Disonantzia metalikoak pianoarekin nahasi ahala gelak ilundu eta kaleko hormak agertu dira gau argitan”), Monika Etxebarria (“Misantropiak ere badu bere tokia kontzertu honetan: osotasunaren harmoniarako beharrezkoa den disonantzia baizik ez da”).

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2013: -.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es disonancia / fr dissonance: Elhuyar: (Mus.) disonantzia; desadostasun, desakordio / Nolaerran: - / Zehazki: egokitasunik ez(a), adostasunik ez(a); (Mus.) disonantzia, harmoniarik ez(a) / Labayru: Mus. disonantzia; desadostasun, adostasunik | akordiorik eza, bat(era) ez etortze, bat ez egite, konforme | ados ez egote, desakordio; desavenencia ezinetorri, konponduezin, alde / Adorez5000: desadostasun, desegokitasun, egokitasunik ez(a), adostasunik ez(a); (Mus) disonantzia, harmoniarik ez.

Nazioarteko forma da

nazioarteko forma da, eta onartzekoa.

Kategoria

iz.

Jakite-arloak

Mus.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

EB dira disoziatu 5 (M. Murua; Elhuyar; J. Iturbe; UZEI 2); disoziatze 1 (J. Iturbe), eta disoziazio 7 (FisKim/5; Zinetika; Lehen Ziklo Esper 1987 3; UZEI 2).

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

disoziatu : AB38 2; HiztEn; Euskalterm 3; disoziazio : AB50 1; HiztEn; LurE; Euskalterm 10 (horien artean disoziazio elektrolitiko, disoziazio-konstante, disoziazio ioniko, disoziazio-gradu, disoziazio-maila, disoziazio-energia, disoziazio-kurba, nortasunaren disoziazio); disoziazio elektrolitiko : AB38 1; LurE (AS) // Ez ditugu aurkitu ap. DFrec // eta 'disociado' itzulitako deselkartu : AB50 1.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

disoziatu : ElhHizt; HiruMila; disoziazio : ElhHizt; HiruMila; EskolaHE // Ez ditugu aurkitu ap. EuskHizt; Lur EG/CE eta EF/FE; XarHizt; Casve EF; HaizeG BF; Lh DBF; DRA; PMuj DVC.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

a) 'dissociable': berezgarri (Casve FE), berexgarri (HaizeG FB-T-L LFB); b) 'disociación/dissociation': disoziazio (ElhHizt, HiruMila); bereztarzün, berezte (Casve FE); eta PMuj DCV: bereizpen, bereizketa, banatze; c) 'disociar/dissocier': disoziatu (ElhHizt: Quím.; HiruMila); banandu (ElhHizt); bereizi (ElhHizt, XarHizt; berexi: HaizeG FB, T-L LFB); berezi (Casve FE, PMuj DCV); eta PMuj DCV gainera: banatu, barreatu, bakandu // Ez ditugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE.

Erdaretako formak

fr (DLLF): dissociable; dissociation; dissocier; it (S. Carbonell): dissociabile; dissociazione; che dissocia; dissociativo; dissociare; separarsi, sciogliersi; ca (DCC): dissociació; dissociar; en (Collins): dissociation; to dissociate, separate; de (Langenscheidts): (auf)spaltbar, trennbar; Trennung, (Auf-)Spaltung, Dissoziation; trennen, absondern; (auf-, ab-)spalten; zerfallen.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

disozia, disoziatzen.

Aditz-erregimena

da/du ad.

Jakite-arloak

Kim.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Kategoria

iz.

Jakite-arloak

Kim.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Kategoria

iz.

Erabileremu dialektala

Heg.

Mailak

Beh.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

disparatea kosta zaio etxe berria.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: Ik. tiro egin / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

dispara, disparatzen.

Maileguaren aldean hobestekoa

Ik. desarratu.

Aditz-erregimena

du ad.

Erabileremu dialektala

Heg.

Forma baten adiera(k)

tiro egin.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Zerrenda osagarriak

HezkAdmin: dispensa.

Maileguen egokitzapen sistematikoa

-n(t)s-.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ik. OEH.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Tradizioak baztertu duen forma

Bazt.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Maileguen egokitzapen sistematikoa

-rts-.

Kategoria

iz.

Jakite-arloak

Fis., Kim.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ik. OEH.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Kategoria

iz.

Diakronia

Zah.

Txostenaren laburpena

Ez dugu aurkitu ap. OEH-EEBS.

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

disprosio: LurE-Harluxet.

Sektore jakin bateko informazioa

Laburtzapenen hiztegian: Dy.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

disprosio: Zehazki, ElhHizt, HiruMila.

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Elementu kimikoak.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ik. OEH.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Tradizioak baztertu duen forma

Bazt.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

distal 9 aldiz jaso da, EB 3 autoretan: M. Etxaide 2 ("Intsektu eta miriapodoetan, hanka-segmentu tibiarekiko distala", "Hankako hezur labur eta zuzena, hezur metatartsiano fusionatuak tartsianoen lerro distalarekin bat egiten direnean eratzen dena"), M.A. Unanua ("Dirudienez, Clupeiforme-ek, bularraldean erradio-elementuen ilada proximalak izateaz gainera, erradial distalen ilada bat dute"), J.A. Berriotxoa 6 (adib.:"Basealdetik zabalduak eta alboak, itxuran behintzat, paraleloak distal aldean").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

distal : HiztEn, Euskalterm 2 (hauetan bat ekintza distal) // eta "distal" itzulitako urruneko : Euskalterm 2 (urruneko hodi bihurgunetsu: "tubo contorneado distal"; urruneko tubulu: "túbulo distal").

Hiztegietako informazioa

distal : ElhHizt // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, XarHizt, Casve EF/FE, HaizeG BF/FB, Lh DBF, T-L LBF, DRA, PMuj DVC/DCV, Azkue Aurkibidea.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Kategoria

izond.

Jakite-arloak

Anat.

Jatorrizko forma

distantzia, bide

Jatorrizko forma

bi punturen arteko distantzia

Jatorrizko forma

gurutzatzen diren bi zuzenen arteko distantziarik txikien

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

distentsio (eta distentsio efektu, d.-baldintza) 7: J.A. Fernandez 2 ("azaleko zonaldean lurrikarak tentsional motakoak dira, hots, hondorapena hasten denean makurtzapen eraginez azalak distentsio bat jasan behar du", "Gehipen honen lehenengo ondorioa distentsio efektu bat da eta efektu honek, hain zuzen, faila blokeen desplazamendu berezia azal dezake"), Ingurua/LH ("Distentsioa: Hezur baten haustura"), A. Garro ("distentsioa, narritadura"), EHAA 1992 ("iharduerak duen izaera ludikoari esker, praktika musikala berezkotasun- eta distentsio-baldintzetan izatea lortzen du"), Hautaprobak 1994-96 ("esfortzu maximoa bertikala eta esfortzu minimoa edo distentsioa N-S norabidekoa"), Tx. Txakartegi ("Urdailaren distentsiorako atalase beherea du umeak, eta bere adierazteko era oso indartsua da").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

distentsio : AB50 1, HiztEn, Euskalterm 4 (hauetan muskulu-d., lurroskolaren d., abdomeneko d.); distentsibilitate : Euskalterm 1 // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, LurE.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

distentsio : ElhHizt, HiruMila // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

Erdal distensión / distension formen ordainak: ElhHizt: 1 distentsio, baretze, lasaitze; 2 distentsio; HiruMila: (de un músculo) zaintiratu; Casve FE: lüzatze, hedatze, zabaltze; HaizeG FB: luzaki, zainartadura, ihardokidura, enartadura, behardura; PMuj DCV: zain-tiratu, zaiñ-urratu, zain-beartu, zaiñartatu, biurdura, zain etena, biurri, erasan // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE, Vox es-eu.

Erdaretako formak

fr (DLLF): distension, claquage [cf. détente: distensión (politique)]; en (Collins): distension, stretching, relaxation; Pol détente, Med strain; it (S. Carbonell): tensione, stiramento; de (Langenscheidts): Streckung, Entspannung, Zerrung, Dehnung.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Antzekoa da gaztelaniaz eta frantsesez, eta arloa mugatuz onartzekoa

mailegu onartzekoen gutxienekoa betetzen du Anat. arlokoak, baina ez Pol. arlokoak.