50535 emaitza bilaketarentzat - [13501 - 13550] bistaratzen.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB |
Turdus pilaris.
- [E115]: "Durduila 2: amiltze"
- [E116]: "TXPk aipatzen duen durduila ere "forma berria" da (hau da, ez da ageri lantaldeak eskuratu digun zerrendan), eta hurrengo itzulian ikusiko dugu, informazioa bilduz, ez baitut aurkitu ez OEHn (ikus hor durdulaxka / durdullaska adizlagunari dagokion sarrera), ez EEBS eta gaurko prosaren corpusetan".
- Erabakia: Erabakia (2006-10-27): "ez aipatu".
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau63 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-02-23 | Bigarren mailan onartzekoa |
Ipar. `asaldura; zalantza'.
Ipar. Ik. asaldura, zalantza
- [E301]: "[nik zerrendatik kendu egingo nuke]" (1994-11-02)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-10-07 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
iz.
Ipar.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-10-07 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
izond.
Ipar.
g.er.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-02-23 | Bigarren mailan onartzekoa |
durduzarazi, durduzaraz, durduzarazten. Ipar. du ad.
durduzarazi, durduzaraz, durduzarazten
- [E301]: "[nik zerrendatik kendu egingo nuke]" (1994-11-02)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-02-23 | Bigarren mailan onartzekoa |
durduzatu, durduza(tu), durduzatzen. Ipar. da/du ad.
durduzatu, durduza(tu), durduzatzen
da/du ad.
- [E301]: "[nik zerrendatik kendu egingo nuke]" (1994-11-02)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau63 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:07 | 1994-02-23 | Bigarren mailan onartzekoa |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | ZS:HBL | 2010-03-16 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
duro h. ogerleko.
Ik. ogerleko
azpisarrera gisa gehi litezke duro-erdi eta bost duroko.
Txanpon zaharrak.
- [E302]: "duro-ren ordez hogerleko idaztea ongi egon daiteke, baina azken urtetan hogerleko erabili izan bada, zer dela eta berriro ogerleko zaharrera itzultze hori? Bizkaieratik hartua izan delako eta beti h-rik gabe idatzi delako? Euskara estandarrerako onartzean ez al du merezi logikaren legeak jarraituz hogerleko ipintzea?" (1994-11-10)
- [K201]: "h. ogerleko: Biak galduko dira, baina lehengo kontuak aipatzeko duro-ren alde nago ni, askoz ere zabalduago izan da ta, nik uste, zilarrezko duroa ere egingo nuke apustu, aitarena galdu izan ez balitz zoruko zirrikitu hartan behera" (2004-05-25)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | ZS:HBL | 2010-03-16 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
duro-erdi Medio duro. Ori barkatzeko duro erdi-banako bi meza atera bearrean zera. Muj PAm 71. Duro erdi bana eman ziyoten, / gelditu ziraden triste. Tx B II 38.
duro-erdi 1, Matekariak (Zenbat da "DURO"-erdi baten erdiaren erdia?). Ez dugu ogerleko-erdi formarik aurkitu.
Ez dugu aurkitu.
Ez dugu aurkitu.
Txanpon zaharrak.
duro sarrerari dagokion azpisarrera.
- Erabakia: Osoko bilkura (2015-07-17): Onartua: duro-erdi [AS duro sarreran]
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | ZS:HBL | 2007-10-02 |
Dur Sharrukin / dursharrukindar.
-tar osaerakoak.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau63 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-02-23 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-02-23 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
durundatu, durunda(tu), durundatzen. du ad.
durundatu, durunda(tu), durundatzen
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau63 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-02-23 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
AS nahiz adibide gisa gehituz: durundi egin .
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4B:EEBS:003 | 2002-11-13 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
EIH: adib. gisa / ElhHizt: - / EskolaHE: adib. gisa
egin.
azpisarrera nahiz adibide gisa jasotzekoa, durundi sarreran.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-10-07 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
-ka.
adlag.
g.er.
- [E103]: "kendu lerroa"
- [E116]: "gutxitan erabili da adizlaguna gure testuetan, eta durundika forman (R.M. Azkue, J.A. Arrieta) nahiz durundaka forman (Olabide, X. Amuriza); baina -ka osaerako erregularra da, eta ez dago zertan kendurik, nire ustez. Proposamena: bere horretan utzi lantaldearena".
- Erabakia: Erabakia (2006-10-27): "OK".
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:39 | 1998-10-07 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
-tsu.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-10-07 | Lantaldeak baztertua, eta beste batez ordezkatzekoa |
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
Ik. durundatu.
- [E123]: "durunditu* e. durundatu. Ez dirudi erabiltzen denik; ez dakit merezi duen sartzea"
- [E116]: "oraingo testu bakarrean aurkitu dut durunditu (J. Morales), eta OEHkoak dunduritu (Testament Berria 1828, Tx. Agirre) eta dunduriatu (Iztueta) dira; lehen itzulian durundatu emana dugunez eta durundi egin esapidea oraingoan, aipatu gabe utz liteke durunditu hau. Zuek esan".
- Erabakia: Erabakia (2006-10-27): "durunditu h. durundatu".
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:HBB | 1993-08-26 | Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4B:EEBS:003 | 2002-11-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
ik. OEH argitaratuan dute : Elsb LehE ("Elgarrekin goxoki afaldurik, dutea harturik"), Prop 1876-77 ("Edan zuenaz geroz haren dute undarra eta jan harek utzi sukreriak"), JE Ber ("Bedera gathelu-esne aski dugula dute xorta batekin").
dute 3, Iratz ("Mattin Bihotzandi [Dutea ekartzen diote]: Huna, andereak, etxekandrearen partez [...] Andere Bare: Dute onskoa! [...] Dutea baino ere ele goxoagoa!").
Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, HiztEn, LurE, Euskalterm.
dute : HaizeG BF-Lh DBF (thé), DRA (té), PMuj DVC (Bot. té); dute-ontzi : PMuj DVC (tetera) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, ElhHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF.
EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
iz.
Lap. eta Naf.
te-infusioa.
- [E208]: "dute: azalpena honela hobe legoke: 'tea, te-infusioa'"
- [E116]: "beharbada, bai, "hobe legoke" horrela, baina nahasgarria ere izan liteke: tea landarea ere bada (eta landare horren hostoak ere bai), baina dutea infusioa da, eta ez besterik. Nik ez nuke aldatuko".
- Erabakia: Erabakia (2006-10-27): "dute iz. Lap. eta BNaf. 'tea'".
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau63 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:IkHizt | 1993-02-25 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
dutxa (Arti Ipuin) eta dutxa artu (Lab SuEm) bana jaso dira.
dutxa (eta duxa, dutxapean bana) 29; dutxa hartu 10; dutxatu 26.
dutxa : AB38 10, AB50 5, HiztEn-LurE, Euskalterm 12; dutxa hartu : cf. infra; dutxatu : AB38, AB50 1, HiztEn (eta HiruMila, ElhHizt); dutxategi : AB50 1.
- [E202]: "42.121: izen horri dagokion aditza aipatzea komeniko litzateke: dutxa hartu, dutxatu ala biak?" (1995-01-09)
- [K104]: aditza dutxatu ala dutxa hartu?" (1994-11-04)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11: LBeh32 | 2023-10-10 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Ez dugu aurkitu.
LB 32 (Consumer 3, Laneki 29); ETC 3
Elhuyar: 0 / Adorez: 0 / Labayru: dutxaontzi 1 iz. plato de ducha Bainuontzia kendu eta dutxaontzia jarriko dute: Han quitado la bañera y en su lugar han puesto un plato de ducha. (bat) / NolaErran: 0 // Euskalterm: dutxaontzi (TN, plato de ducha, Merkataritza).
Terminoa eta jasotzekoa.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB |
dutxatu, dutxa(tu), dutxatzen. da ad.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm |
Ipar.
- [K204]: "errobineta edo grifoa, Ura ixurtzeko zuloa. "Aitak eman zerautan" Elizanbururen kantuan daukazue kopla guzien azken lerroan: "dutxuluaren pean, sotoko oporra" [Lhande-renetik hartu ditut "normalean, hemen, nik dakitala, erabiliak direnak" (1994-10-10)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB |
dushanbetar (herritarra).
- [E103]: "kendu lerroa"
- [E116]: "lehen itzulian erabakia dago".
- Erabakia: Erabakia (2006-10-27): "Ok". 171. arauak aurreko erabakia aldatu du: duxanbetar (2012-12-03).
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:37 | 1998-10-07 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
iz.
Hizkl.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:34 | 1998-10-07 | Lantaldeak baztertua, eta beste batez ordezkatzekoa |
dzast 2, B-G (Erkiag BatB: "mutikoak eskuetan orratz zorrotzak arturik, siki ta dzast, erraminta mutur aen sastakadetan aurkitzen eben euren amaia", Anab Poli: "Ba'dabilkitzu eltxoa gora ta beera (...) Alako batean dzast! sartuta ba'doa gaztara"); sast 5, B-IE (A BGuzur: "buruko orratz bategaz, sast!, sast!"; Otx: "sist, atzekatxu lenengotan; sast, urrengotan ez ain kezkatsu"; Zby: "Gabaz Akhelarretik Mainguka jinak, Hasten dire goizetik Gure sorginak, Debruz eginak, Sist handik, sast hemendik", Barb Sup: "Sist handik, sast hemendik; Zer liztafinak edo ausinak"); sast edo sist IE 1 (HU Aurp: "Ohartzen bazira zure sakelan, sast edo sist, sartzera doakizula esku arrotz bat, etzira luzaz egoiten zure baitan gogoeta"); sist eta sast IE 1 (Barb Sup: "Eta demontren firridan emaiten da Pello, sist eta sast bere behien akhulatzen"); zast 9 aldiz jaso da, beti Bilbao IpuiB obran: 6tan soila ("Nik orduan zast, eldu sama-samatik eta bertan ito yoat", "Eta zast, lau ankaz bere ganera jausi, sartu agiñak sama-saman, eta bertan ito eban sagu-duendea", "Eta, sasi-arte baten ezkutauta, zast!", "Zast, iges egin eban bere etxera", "Artu keriza bat, eta zast, boltzikotik jausten itxi eutson", "artu sutan egoan burduntzia, eta zast, begi-begitiik sartu eutson lo-zorroan egoala"), zist eta zast birritan ("Eta geiagoko barik, artu makillea eta zist eta zast, emonalean zigortu ei iuen agurea", "Artu makilla lodi bat, ta zist eta zast, etxe guztian ibilli eban aidian ara ta ona txarri gaixua") eta zist-zast behin ("Lotsa larregirik be ez eukan-da, zist-zast, zaratatxu bi bota eutsazan arpegi-arpegira); zizt eta zazt G behin (Ag G: "Ta irugarrenaren gañean, asieran bezela zeuden jokalariak, zail, zimel, zauli ta kementsu, zizt eta zazt, dinbi ta danba, batak besteari aurrerik artu ezinda"); sisti-sasta 2, B-IE (Otx: "eta gero, edari ain gozua indar atsegin ixan yaken-da, abespeluban, [egazti gaxuak] sisti-sasta ta dzanga-dzanga"; HU Aurp: "Pontu zonbait gero, sisti, sasta, eta horra aita gaixoaren galtzak antolatuak").
dzasst EB 1 (H. Etxeberria: "Dzasst!! egin zuen ziztu aizkoraren zorrotzak"); dzast EB 3 (Irakur/3: "halako batean, dzast!! eskua lurreraino luzatu, gizon hura hartu eta hara gora eraman zuen betiko", J.M. Arrieta: "Jaso zuen burdina goria eta dzast! sartu zion begi bakarrean", Anait 1974: "Ene hauzoa erdianalfabetua duk; eta, dirudienez, aperturismo barik apurturismoa ulertu eta dzast! makilada batez buruan jo eta ia ia apurtu egin zidaan, apurtu ere"); xast G 1 (A. Arozena: "¡Xast!, moxtu diot xortena"); zast 4, G-EB (I. Goikoetxea: "bere bi besoetako indar guztiaz, lo korronka egoanari, zast! begi-begitik sartu zion", I. Oñatibia: "Jarri bat uztaian, eta zast! sagarra trebeki bi erdi egin zuan"; Zipristin/3: "Bapatean zast!, liztorrak Kangurinaren sudur punta eztenkatu zuen"; K. Santisteban: "anartean, ez bat ez bi, zast!, haize!, mendian zehar alde egin zien"); zasta EB 2 (J. Arratibel: "orratz handi bat atera eta... zasta! buruaren erdi erdian sartu zion emakumeari", J.M. Mendizabal: "nabarmen zegoen (usmatu ala susmatu?) norbait bizi zela gure mutilak zasta! esku betean atzaman nahian").
sast : HiztEn (zerbait nonbait sartzearen, bereziki sastatzearen, onomatopeia), LurE (gauzaki zorrotz bat beste batean sartzearen onomatopeia); zast : DFrec 1 ("bat beharren dugunean suge bihurtzen ziaguna eta zast egiok hatz orain"), HiztEn (ik. sast).
dsast : DRA (onom. de introducción rápida), dsaust (onom. de introducción rápida); dzast : Lh DBF (bruit produit par un objet brusquement enfoncé), PMuj DVC (ruido de meter en una abertura; dzast egin: resbalar sin botar la pelota en el ángulo); dzastada : PMuj DVC (acc. de meter); sast : EuskHizt(gauzaki zorrotz bat beste batean sartzearen onomatopeia. ik. zizt), HiruMila (onomatopeia de la introducción de objeto en otro), ElhHizt (onom. ¡zas!: onomatopeya de un pinchazo, punzada), EskolaHE (gauzaki zorrotz bat beste batean sartzearen onomatopeia; ik. zizt), Casve EF (onomatopée de piqûre, d'un objet que l'on enfonce; cf. sist, zast), Lh DBF (onomat. d'une piqûre, d'un coup de couteau, etc.), DRA (onom. de introducción de un objeto en otro), PMuj DVC (1 pinchazo, punzada, etab.; 2 jugarreta, fechoría, etab.); sasta : HiruMila (1 punzada; 2 picadura; 3 asoleo; 4 acción súbita; 5 una cierta cantidad), XarHizt (onomat.: coup de couteau, d'épée; ik. sista), HaizeG BF (coup porté avec un instr. pointu, piqûre d'insecte), Lh DBF (1 coup porté à l'aide d'un instrument pointu; 2 piqûre d'insencte; 3 brûlures du soleil; 4 se dit des élancements de al douleur aiguë qu'occacionne un mal; 5 action subite, inopinée; 6 travail rapide; sin. sast), DRA (1 punzada; 2 punjaza: fig., sentimiento de aflicción; 3 picadura; 4 asoleo; 5 acción súbita, golpe imprevisto; 6 una cierta cantidad), PMuj DVC (1 punzada, picadura...; 2 jasa, sajadura; 3 golpe (onom.); 4 punzón; 5 conjunto, grupo); xast : HaizeG BF (onom. pour désigner une action subite), Lh DBF (onomat. exprimant qu'une chose se fait soudainement et rapidement), DRA (onomatopeya que expresa que una cosa se hace pronto y rápidamente); zas : ElhHizt (interj.: ¡zas!); zast : EuskHizt (ik. zist), Lh DBF (onomat. d'un trait), DRA (onomat. de punzada, de picada), PMuj DVC (tris, sonido leve; zast, czast egin: introducirse, meterse); zasta : HaizeG BF (piqûre), Lh DBF (piqûre), DRA (picadura, punzada); zazt : Lh DBF (var. de sast); zazta : Lh DBF (ik. zasta) // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE.
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
Ik. sast (aski direlakoan hau eta z-z segidakoren bat aski direlakoan, eta dz- ez baita soinu ohiko-arrunta).
- [E208]: "dzast: onomatopeia hau oso ezaguna da Bizkai aldean. Nik neuk bere horretan utziko nuke, agian Bizk. jarrita"
- [E116]: "egia da XK-k dioena, horrela idatzia ageri baita batzuetan (OEH argitaratuan badira lantaldearen txostenean ikus litezkeenak baino gehiago), baina nik ez dakit esaten horixe eta horrelaxe ahoskatua den Bizkai aldean ezaguna. Txistukarien artikulazio-puntuko asimilazioa eragiten duen legea aipatu zuen K. Mitxelenak (ik. FHV, 14.3), eta bide horretatik jo du lantaldeak, s-s eta z-z segidakoak proposatuz, batasuna egiteko; salbuespenak ere izaten dituzte, ordea, legeek, eta horietakoa izan liteke kasu hau. Zuek ikus"
- [E123]: "nola idatzi ari gara arautzen, eta, alde horretatik, uste dut egokia dela lantaldearen proposamena, Mitxelenak aipatutako legearekin bat datorrena".
- Erabakia: Erabakia (2006-10-27): "dzast onomat.".
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-11-03 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
ik. oharra s.u. eiaka.
-ka.
adlag.
Ipar.
galdezka.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-02-23 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau63 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:IkHizt | 1993-02-25 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:08 |
ebaketa Mat., Log.
-keta Mat.etan: cf. batuketa, kenketa, eragiketa, etab.
matematika, logika erabileremuetan (ez, ordea, medikuntzan eta: cf. ebakuntza)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau63 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-02-23 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-02-23 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
ebakiarazi, ebakiaraz, ebakiarazten. dio ad.
ebakiarazi, ebakiaraz, ebakiarazten
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau63 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:IkHizt | 1993-02-25 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:MatHizt | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:08 |
bi planoren arteko ebakidur-zuzen; prisma baten ebakidura zuzen
-dura Mat.etan: cf. batura, berretura, kendura, etc.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4B:EEBS:003 | 2001-12-12 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
ez dugu aurkitu.
ebakigailu 3, GAO 1999 (zerrenda batean, adib.: "Hitaka Ebakigailua 5231 / K-Super Remallosa 2320 / Juki Josteko Makina...").
ebakigailu : AB38 2 ('cortador'), HiztEn (Elektr. zirkuitu elektrikoa eteteko edo beste batzuetatik bereizteko balio duen segurtasun-tresna), Euskalterm 3 (karro-ebakigailu, azulejo-ebakigailu 'cortaazulejos', 'cortamosaicos'; beira-ebakigailu 'cortavidrios') // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB50, LurE.
ebakigailu : ElhHizt (Elektr. seccionador) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.
EIH: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
-gailu osaerako ongi eratua.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-10-07 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
-gaitz.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | EArau | 2006-10-27 | |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:40 | 2004-07-06 | Lantaldeak erabaki gabe utzia |
Ik. OEH argitaratuan ebakin forma testu-lekukotasunik gabea.
ebakin (eta zulakaitz-ebakin 3, zopizar ebakin 1) 8: L. Oñederra ("Bestalde, bilakabide paradigmatikoek badute zerikusirik hizkuntzak segmentu edo ebakinak onestearekin, silaben onargarritasunarekin"), Dona Dona ("Umeei loreak eta fruitak agertzen diren errebisten ebakinak banatu"), Natur/6 ("Dibujoak eta argazkia #mdash# inoiz ere ez liburuetako ebakinekin"), M. Mendizabal ("Tarteak margotuko ditu, edo, ebakinez baliatuz, collage eran, bere lana moldatuko du"), Arkeoikuska 83 3 ("Ekain eta Urtiagako zulakaitz eta zulakaitz-ebakinen ikerketa", "Horretarako bi aztarnategietako zulakaitz eta zulakaitz-ebakinak hartu dira", "Bi elementu hauek elkarren osagarri direnez gero, Ekainen Urtiagako zulakaitzen zulakaitz-ebakinak aurkituko zirela eta alderantziz pentsatu zen"), GAO 1991 ("lumak, errautsak, zepak, hareak, kare gastatua, harri edo marmol zatiak, metal zatiak, beira, lastoa, txirbilak, zopizar ebakinak, trapuak, garauak, lupulua, paper zaharrak, egurrak, plastikoa, mundruna")
ebakin : DFrec 4, AB38 7, Euskalterm 2 (moketa-ebakin, izozki-ebakin) // Ez dugu aurkitu ap. AB50, HiztEn, LurE.
ebakin : HiruMila, ElhHizt, Lh DBF, DRA, PMuj DVC // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF.
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
forma berria da 'ebaki den puska' adierakoa; osaera okerrekoa dela esatera ausartu gabe, zalantzazkoa iruditu zaio lantaldeari.
-kin atzizkia -ki amaitu aditzekin: cf. eraikin vs eduki).
- [E123]: "Kontua da ebaki izena beste adiera batean erabiltzen dugula, ez 'ebaki den puska' adierazteko. Beraz, nik onartuko nuke ebakin"
- [E116]: "lantaldeak bere zalantza aitortu du hitzaren osaeraz; baina MAk egokitzat badauka, nik ere onartuko nuke, aski maiz erabili baita (lantaldearen txostenean ikus liteke hori, eta baita gaurko prosan ere; hona idazleak: K. Biguri, H. Cano, A. Epaltza, H. Etxeberria, J.M. Iturralde, X. Olarra, L. Oñederra, F. Rey, Txillardegi, J.L. Zabala). Baina definizioetan katramilatu gabe, adibide batekin argituko nuke (pixka bat egokitu dut testu batekoa): "iz.: ebakin bat da, atzoko egunkaritik moztua".
- Erabakia: Erabakia (2006-10-27): "Ok".
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-02-23 | Lantaldeak erabaki gabe utzia |
ebakiondo (ebaki-ondo, ebaki ondo) 6 aldiz jaso da (Or SCruz, Or Mi, Or Eus, Berron Kijote); ebakondo behin agertu da (MEIG)
ez da agertu
AB38ko testu batean jaso da ebakiondo ; ebakiondo proposatu dute LurE eta HiztEn entziklopediek
iz.: zauriaren ebakiondoak sendatzeko ukendua.
zauriaren ebak(i)ondoak sendatzeko ukendua
- [E302]: "Zer dago ebakiondo horren atzean? Ez ote da nahi gaztelerako "cicatriz" eta ebakiondo-ren artean zientzietakoen euskara-gaiztoan korrespondentzia biunibokoa eta hizkuntzalarien ijitu-euskaran bat-banakotasuna deitzen den halako hori? Baina "cicatriz" horretarako ez ote da egokiago, zenbaitetan behintzat, epai hitza eta beste batzutan berriz ebaki-orbain , ebaki-seinale edo ebakiondo bera ere? Dena dela, benetako galdera hau litzateke: sartu behar al da hitz hau zerrendan?" (1994-11-10)
- [E410T]: Batetik dago hitzaren maila. Noraino balio dezake horrek? Eta berak bakarrik? Ze pintatzen du orduan orbain hitzak? Bestetik formari begira ni gardentasunaren alde agertuko nintzateke, eta ebakiondo egingo nuke" (J. agirre, 1995-03-21)
- [K104]: sartu beharko da ebatondo ere, zabaldu samarra baitago, lehena hobesteko bederen (hala erabakitzen bada)" (1994-11-04)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-10-07 | Bigarren mailan onartzekoa |
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
Ik. erdainkuntza.
iz.
- Erabakia: Erabakia (2006-10-27): "Ok".
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau63 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:MatHizt | 1993-02-25 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau63 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-02-23 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
-tze
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:28 | 1998-10-07 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
horrela sortu eta erabili da, nahiz, berria izanik, ebakihortz formakoa egokiagoa izan.
-hortz.
- [E301]: "[nik zerrendan sartu egingo nuke, horrelakoak erabiltzeko premia noiznahi dugulako]" (1994-11-02)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4B:EEBS:004 | 2002-12-11 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Ez dugu aurkitu.
ebakuatu 4: X. Galarreta ("Basotxo baten ondoan pasatzean, esklabu neskak esan zion: "O jauna, behar bat ebakuatu nahi izango nuke!""), A. Sokarros ("Jandarmeriako Brigadei aholkatzen diegu familiak bertatik ebakua ditzaten..."), LMuj ("Bideak, herriskak, auzoak edonon ebakuatzen eta ihes egiten ari zirenekin beteta ageri ziren"), Gerra zibila ("Bizkaia, Gipuzkoa eta Arabako gerrako haurren elkarteak 30.000 ume ebakuatu zituztela kalkulatzen du"); ebakuazio (eta ur e. 1) 4: GAO 1990 3 ("Ebakuazioa isurbideen bitartez egingo da, aparailu bakoitzak itxiera hidrauliko bat edukiko duelarik", "ur honen ebakuazioaren aurretiazko pausu gisa", eta izenburu gisa, "ur ebakuazioa"), Gerra zibila ("batzuek ebakuazioa drama bat balitz bezala jartzen dute").
ebakuatu : HiztEn; ebakuazio : HiztEn, Euskalterm 4 (hauetan 1 lurralde baten ebakuazio, 1 ebakuazio-bideak, 1 ebakuazio-plan, 1 larrialdietako ebakuazio-irteera) // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, LurE.
ebakuaketa : HiruMila (ik. ebakuazio); ebakuatu : ElhHizt (evacuar), HiruMila (evacuar); ebakuazio : ElhHizt (1 evacuación, desalojo; 1 Med evacuación, excreción), HiruMila (evacuación) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.
a) Erdal evacuar / évacuer formen ordainak: HiruMila: 1 -tik irten, joan, alde egin; 2 desalojar: ebakuatu, -tik atera, kanporatu, hustu; 3 segregar: -ri jariatu, kanporatu, isuri; 4 evacuar el vientre: kaka egin, libratu // ElhHizt: 1 defecar: libratu, kaka egin, obratu; 2 desalojar: ebakuatu, hustu, -tik atera; 3 llevar: eraman; 4 cumplimentar: bideratu // Lur EG/CE: hustu eta EF/FE: 1 hustu; 2 atera, jalgi // Vox es-eu: 1 lugar: hustu, -tik atera; 2 Anat. libratu, obratu // XarHizt: sortir: jaldi, irten, ateratu; vider: hustu, kanporatu // Casve FE: elki, hüstü // HaizeG FB: sortir: jalgi, ateratu; vider: hustu // PMuj DCV: 1 desocupar, vaciar: ustu, uts-arazi, utsitu, lasaitu; 2 ev. el vientre: kaka egin, galtzak erantzi [lasatu]...; 3 despachar o cumplir un negocio: bururatu, burutu, bukatu; 4 salir las tropas: gudariak irten // Ez dugu aurkitu ap. T-L LBF; b) Erdal evacuación / évacuation formen ordainak: HiruMila: 1 f. desocupación: aldegite, joate, ebakuazio, hustuketa; 2 expulsión: kanporaketa, iraizketa, ebakuazio;3 vaciado: hustuketa; 4 secreción:jariapen // ElhHizt: 1 desalojo: ebakuazio; huste, hustuketa, -tik ateratze/irtete; 2 Med. defecación: libratze, obratze, kaka egite, ebakuazio // Vox es-eu: huste, hustualdi // XarHizt: kanporaketa, hustuketa // Casve FE: sortie: elkitze; vidange: hüste, arinaldi // HaizeG FB: huste // T-L LBF: sortir: jalgi, atheratu; vider: hustu // PMuj DCV: utsaldi, ariñ-aldi; cfr. seceso, ev. de una herida: jariate, gadurri; ev. mucosa: kaduri // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE.
a) es evacuar; fr (DLLF): évacuer; exécuter, effectuer; evacuar un traslado: effectuer un transfert; evacuar el vientre: aller à la selle; it (S. Carbonell): evacuare; Giur. sbrigare (dar corso), el vientre, il ventre; en (Collins): 1 to evacuate, to move out of, leave empty, vacate, ciudad, población to evacuate; recipiente to empty, Med. llaga to drain; 2 evacuar el vientre: to have a movement of the bowels; 3 deber to fulfil, consulta to carry out, undertake; 4 Jur dictamen to issue; de (Langenscheidts): 1 Verw. räumen, Verw. evakuieren, verlagern; 2 ablassen, Kessel a. abblasen, abführen; 3 (ent)leeren, ausräumen, el vientre den Darm entleeren, Stuhlgang haben; 4 Verw. Sache, Formalität erledigen, Besprechung abhalten; b) es evacuación; fr (DLLF): évacuation; it (S. Carbonell): evacuazione; en (Collins): 1 acto evacuation; 2 Téc waste, exhaust; 3 Med. evacuation, bowel movement; de (Langenscheidts): 1 Verw. Räumung, Verw. Evakuierung; 2 Beseitigung, Abführung, Ablass; 3 Entleerung, Ausräumung, intestinal, de vientre Darmentleerung, Stuhlgang.
EIH: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
mailegu onartzekoen gutxienekoa betetzen du, eta onartzekoa da, ebakuazio izenarekin batean, arloa edo adiera argituz.
ebakua, ebakuatzen.
du ad.
larrialdi batean, jendeaz lekuak hustu.