Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Euskara batuan hobestekoa

Ik. 1 eraginkor; 2 egingarri ('egin daitekeena' adieran, alegia).

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

a1) Munduan zehar (“egiptoar esklabu gaztetzat hartua”), UnescoAlb (“egypziar dirudunen artean”), J.A. Agirre (“Merkatariek Egipto-ar gizuren bati birsaldu zuten”); a2) Kirolak 1975 (“Egyptiar jatorriko Astronomi Dantza”), I. Elizegi (“Egiptiar harrizko irudien artean igarotzerakoan”), GaztEntz (“Hebraitar, egiptoar, erromatar eta greziar zibilizazioetan”, “egiptiar piramide bikainetan”), X. Mendiguren B. (“egiptoar literaturen eragina”), Tutankamon-en hilobia (“Egiptoar Saileko begiratzailea”), Atlantida (“egiptoar iturrien arabera”, “egiptoar kronologia”), Teknologia/DBH (“Egiptoar baxuerliebe honek Akenaton faraoia irudikatzen du”); b1) B. Larraul (“Maria Ejiptotarra”), Atlantida (“Selandria egipziarra”), UnescoAlb (“agintari eta bisionario egypziarrak”), Tutankamon-en hilobia (“zenbait agintari eta funtzionario egiptoar aurrean zirela”), Tutankamon-en hilobia (“hiru ikuskatzaile egiptoar”); b2) GaztEntz (“tenplu egiptiar eta greziarrak bezalaxe”), Bitez (“Arte egiptoarretik”).

Euskaltzaindiaren Arauak

(herritarra).

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

-tar osaerakoak.

Euskaltzaindiaren Arauak

EArauak 47

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-era.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu

LB 32 (Argia 4, Berria 6, EiTB 7, Elkar 11, Erlea 1, Goiena 3); ETC 220

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: egiptologo iz. egiptólogo, -a / Adorez: 0 / Labayru: 0 / NolaErran: 0 // Euskalterm: 0.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Nazioartekoa da eta sartzekoa.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ik. OEH

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: Ik. egitate / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Kategoria

iz.

Erabileremu dialektala

Bizk.

Forma baten adiera(k)

egitatea.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS: egitez.

Forma arautuaren azalpenaz oharra

AS gisa gehituz: egitezko .

Sarrera bati dago(z)kion azpisarrera(k)

egitez

OEHko datuak [laburduren azalpena]

egiteko 2. (V, G-goi, B; Lar) Ref: A; JMB At. Acción; hecho, obra. (A menudo en sentido peyorativo). "Egitekoren bat egin (Vc), hacer alguna picardía" A. "Egitekoren bat egin, hacer algo bueno (sentido irónico). Mutiko orrek egin dau egitekoren bat" Zam Man 28. "Acción desgraciada, delictiva" JMB At. Cf. EGITEKOA EGIN. v. egintza. EGITEKOA EGIN. a) "Guk egin ddoagu egitekoa!, ¡qué hazaña hemos hecho! (V-arrig)" A EY III 299. "Nik egin dot egitekoa!, ¡qué enormidad he hecho yo! Unos lo dicen en el sentido de '¡qué disparate!', otros en el de ¡qué hazaña!'" Ib. 283. Cf. supra (2). * Oraindik egingo det nik egitekoa. Ag G 310. Aurten egin dau baña / egitekua. Enb 167. Egunen baten ein biar dot eitxekoren bat. SM Zirik 120. b) Hacer sus necesidades. * Jezar leku batera igon eban Aramaiok eta... egitekoa egin eban. Kk Ab II 13.

LB: “Argi ikusi nuen atsekabe ugari zetozkidala gainera; baina egitekoa eginda zegoenez gero, ez nuen kezka handirik” (Karmel), “Bertze ikuspuntutik, baina... ez al zen aski eta sobera izanen buruan zuèn egitekoa egitea, zeren, hura, bertzerik gabe, bere errebeldiaren adierazpidea izan baitzitekeen, apezaren autoritatearen aurka” (Elkar); EPG: 19, ETC: 0

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

Elhuyar: egitekoa egin hacer una hazaña/enormidad; hacerla buena, hacer un disparate guk egin dugu egitekoa!: ¡qué hazaña hemos hecho! hik egin duk egitekoa, babo horrek!: ¡buena la has hecho, majadero!; Adorez: egiteko 4 loc. nik egin dut egitekoa!: ¡vaya disparate lo que he hecho! / ¡qué hazaña he realizado!; Labayru: 0

egiteko 1 iz. Norbaitek egiteko duen gauza, norbait ari dena edo norbaiti dagokiona. Ik. eginkizun; zeregin. Gorputza hilduratzea, heztea eta menderatzea da kristauaren egiteko handia. Zer da gure bizia bera salbamenduko egitekoaren aldean? Euskaltzaindiak bere egitekoak betetzeko behar dituen laguntzak. Eguneko egitekoak bukatu ondoan. Ez da ongi gizona emakumeen egitekoetan sartzea. Mundu honetako egitekoak ezertan ez dituena. Egitekoak geroko uztea. Bere egitekoetan ziharduela. Ez da hori zure egitekoa. Bada, idazteari dagokionez ere, ez naiz egiteko gabe. 2 iz. Egitea, egintza. (Batez ere egitekoa egin, egitekoren bat egin eta kideko esapideetan erabiltzen da, ironiaz edo gutxiespenez). Ik. azio; ezegiteko. Egunen batean egin behar dut egitekoren bat. Guk egin dugu egitekoa!

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Esapidea da eta azpisarrera gisa jasotzekoa, baina oharra eta adibidea kentzea komeni da egiteko 2 sarreratik.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa egiteko sarreran.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

egiteko 2. (V, G-goi, B; Lar) Ref: A; JMB At. Acción; hecho, obra. (A menudo en sentido peyorativo). "Egitekoren bat egin (Vc), hacer alguna picardía" A. "Egitekoren bat egin, hacer algo bueno (sentido irónico). Mutiko orrek egin dau egitekoren bat" Zam Man 28. "Acción desgraciada, delictiva" JMB At. Cf. EGITEKOA EGIN. v. egintza. EGITEKOA EGIN. a) "Guk egin ddoagu egitekoa!, ¡qué hazaña hemos hecho! (V-arrig)" A EY III 299. "Nik egin dot egitekoa!, ¡qué enormidad he hecho yo! Unos lo dicen en el sentido de '¡qué disparate!', otros en el de ¡qué hazaña!'" Ib. 283. Cf. supra (2). * Oraindik egingo det nik egitekoa. Ag G 310. Aurten egin dau baña / egitekua. Enb 167. Egunen baten ein biar dot eitxekoren bat. SM Zirik 120. b) Hacer sus necesidades. * Jezar leku batera igon eban Aramaiok eta... egitekoa egin eban. Kk Ab II 13. Corpusak: LB: ;EPG: ; ETC: Hiztegiak: Elhuyar: 0; Adorez: 0; Labayru: egiteko 2 iz.hecho, obra, acción. Sarritan zentzun gatxeresleaz. Mutiko horrek egin dau egitekoren bat, begietan igarri deutsat eta: Algo ha hecho ese niño, se lo he notado en los ojos

egiteko 1 iz. Norbaitek egiteko duen gauza, norbait ari dena edo norbaiti dagokiona. Ik. eginkizun; zeregin. Gorputza hilduratzea, heztea eta menderatzea da kristauaren egiteko handia. Zer da gure bizia bera salbamenduko egitekoaren aldean? Euskaltzaindiak bere egitekoak betetzeko behar dituen laguntzak. Eguneko egitekoak bukatu ondoan. Ez da ongi gizona emakumeen egitekoetan sartzea. Mundu honetako egitekoak ezertan ez dituena. Egitekoak geroko uztea. Bere egitekoetan ziharduela. Ez da hori zure egitekoa. Bada, idazteari dagokionez ere, ez naiz egiteko gabe. 2 iz. Egitea, egintza. (Batez ere egitekoa egin, egitekoren bat egin eta kideko esapideetan erabiltzen da, ironiaz edo gutxiespenez). Ik. azio; ezegiteko. Egunen batean egin behar dut egitekoren bat. Guk egin dugu egitekoa!

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Esapidea da eta azpisarrera gisa jasotzekoa, baina oharra eta adibidea kentzea komeni da egiteko 2 sarreratik.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa egiteko sarreran.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Tradizioak baztertu duen forma

Bazt.

Atzizkien araberako erabakiak

-tsu.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

egitera(tu), egiteratzen.

Aditz-erregimena

du ad.

Maiztasuna

g.er.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS

OEHko datuak [laburduren azalpena]

egitezko 7: Añ 2 ("ez aozkoa, ezpada eskuz ta egitezkoa", "pekatu egitezkora igaroteko gogorik edo deseorik ez euki arren"), Itz Azald 2 ("Gogozkoa, berbazkoa eta egitezkoa; gogozkoa izango da [...] eta egitezkoa, egikerakaz egiten danean, lapurretea legez"), Ldi IL ("Ta, bestetik erderaz aritzea errezago, bestetik erderaren bidez geren buruok ederrago erakusten aal, milla akiakula sumatzen ditugu egitezko erdeltzaletasun ori bidezkotzeko"), Vill Jaink 2 ("Bearrezko izate ori, ots, nezesidadea bi eratakoa izan diteke: egitezkoa bat, eskubidezkoa beste bat", "Baiña bestela gertatzea, asmatu ere ezin diteken gauza baldin bada, orduan beartasun ori ezta egitezkoa bakarrik, eskubidezkoa ere ba-da"). // Cf. gainera, Lç: "Hala nola, ungi egitezko irauterekin gloria eta ohore eta imortalitate bilhatzen dutenei, bizitze eternala".

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

egitezko 8: Akes ("Bigarren neke-iturria arimak bere izatezko, egitezko eta gogo-barruko aultasuna dau"), GAO 1992 3 (adib.: "Egitezko akatsak ezein unetan zuzendu ahal izango dira ofizioz edo interesatuaren eskariz"), EHAA 1995 ("Eskabideetan antzematen diren egitezko hutsegiteak edozein unetan zuzendu ahal izango dira, Administrazioaren kabuz edo interesdunaren eskariz"), HerriAdminLegea 1999 ("Herri-administrazioek, beren kabuz edo interesdunek eskaturik, edozein unetan zuzendu ditzakete beren egintzetako errakuntza materialak, egitezkoak edo aritmetikoak"). // Cf. gainera: OinLegBizk 1990 2 ("Batzar Nagusietarako hauteskundeetarako deia egitezko dekretoak Batzar Nagusien manualdia bukatzea dakar", "Deia egitezko dekretoan, hauteskunde-barruti bakoitzari 3garren atalak agintzen duenaren arauera dagozkion Biltzarkide, Ahaldun-Batzarkideak zehaztuko dira").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

egitezko : AB50 4, Euskalterm 11 (horietan: egitezko delitu, e. estatu, e. esku-harmen, e. bekatu, bat-egitezko 2...) // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, HiztEn, LurE.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

egitezko : EuskHizt (adib gisa: egitezko bekatua), DRA (1 actuante, operante, que se manifiesta en obras; 2 especial, singular), PMuj DVC (empírico, práctico) // Ez dugu aurkitu ap. ElhHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Atzizkien araberako erabakiak

-zko.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

egite sarrerari dagokion azpisarrera.

Kategoria

izlag.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

egitezko bekatua.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-keta/-tze.

Euskaltzaindiaren Arauak

egituratu, egitura(tu), egituratzen. du ad.

Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

egituratu, egitura(tu), egituratzen

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: - / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Zerrenda osagarriak

HezkAdmin: estructuración.

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-tze/-keta.

LBeh (2013-06-10): egiturazko 203: Elhuyar 2 (“egiturazko etiketak”, “etiketa semantiko edo egiturazko berriak sortu dituzte”), Consumer 2 (“Aldaketa handiak gertatzen direnean edo egiturazko berrikuntzak abian jartzen dituztenean, mesfidantza eta zalantza handiak sortzen dira han eta hemen”, “Kriska badu jatorri historiko bat, egiturazkoa”), Berria 127 (adib.: “egiturazko lanpostuak betetzen dituzten langileak”, “Emakumeenganako indarkeria egiturazkoa da”), EiTB 37 (adib.: “egiturazko erreformak berehala egitea nahi dute Europar Batasuneko Finantza ministroek”, “hazkundea areagotzeko, egiturazko beste erreforma batzuekin lagundu beharko dute”), Jakin 16 (adib.: “Egiturazko defizit demokratikoa dauka, beraz”), Argia 18 (adib.: “langabeziaren egiturazko arazoa”), DiarioVasco (“Mutiloako R-1 Areako eremu baten egiturazko antolaketa”); estruktural 135: Elhuyar 4 (“Biologia Estrukturalaren Unitatea”, “berrantolaketa funtzional eta estrukturala”), Consumer 12 (adib.: “akats estrukturalen bat estal baitaiteke horrela”, “arazo estruktural asko saihestu daitezke”), Berria 46 (“antropologia estrukturalaren aitak 100 urte beteko ditu”, “eskola porrota estrukturala edo teknikoa da”), EiTB 25 (adib.: “arazo estruktural bat konpontzea eskatu dio”), Jakin 17 (“Aldakuntza estrukturala da Bolognak dakarrena”), Argia 31 (adib.: “Hainbeste urtez arazo estruktural bat estaltzen aritu izanagatik”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: egiturazko : Berria 73 (adib.: “Egiturazko arazoak eta sasi tresnak”, “Egiturazko arazo bat dela ez dugu ahaztu behar”), Itziar Laka 52 (adib.: “egiturazko konbinazioak”, “badira egiturazko arrazoi sakonak”), Koro Navarro 19 (adib.: “Europar Batasunak adibidez, eskatzen dituzten egiturazko doikuntza-programak”), Iñaki Heras 5 (adib.: “Hortaz, doikuntzaren ondorioz egiturazko langabezia-tasa handiko denboraldiak izaten direla azpimarratzen dute”), Xabier Arregi 5 (adib.: “formaren araberako egiturazko azterketak, zenbakiak, osagaien kokapenak eta handitasunak baimendu du”), Irene Aldasoro (“Larruazala da egiturazko beste elementu nagusia”), Xabier Olarra 2 (adib.: “egutegian eskala-handiko erregulartasun egiturazkoak atzemateko”), Josu Zabaleta 2 (“Beste erredundantzia batzuk egiturazko erregulartasun nagusiek eragiten dituzte”), Markos Zapiain (adib.: “Azken orduko egiturazko bitxikeria goitik behera betetzen duen hainbat eleberri posmodernok, ostera, kaka-mokordo batek bezainbesteko zirrara du eragiten”); Jon Alonso (“egiturazko aldaketak”), Amaia Lizarralde (“balio neoliberalek ezarritako agendari ematen diote egiturazko lehentasuna”), Koldo Zauzo (“Egiturazko zenbait akats ekarri du uste ustel horrek”); estruktural 63: Berria 30 (adib.: “Sistemak oinarri estrukturala zuen, baina funtzionalagoa izaten hasi zen”), Filosofiako gida 10 (adib.: “Kontzeptu-mota bakoitzaren karakterizazio estrukturala zein funtzionala egiten du”), Xabier Arregi 9 (adib.: “Nahikoa litekeena da eraldaketa hau, berak planteatzen dituen arazoak, darabiltzan tresnak, beraren bidez definitzen diren kontzeptuak, erdiesten dituen emaitzak, ez daitezela izan, neurri bateraino, azterketa estrukturala deritzon horrekiko arrotzak”), Iñaki Heras 4 (adib.: “langabeziaren determinatzaile estrukturalak ez badira aldatzen, langabeziak berriz ere gora egingo du”), Irene Aldasoro 3 (“elementu estrukturalek jasan ohi dituen indarrak bi motatakoak dira”), Joseba Zulaika 2 (“Horrela, parrizidioa beharkizun estrukturala suertatzen da”), Juan Garzia (“sistema horien funtzioa informatiboa da, eta ez estrukturala”), Xanti Iruretagoiena (“badu halako iluntasun estruktural maila bat”), Edorta Agirre (“Pikareska estrukturalik gabeko mundura egokitu”), Txema Ramirez de la Piscina (“ezintasun estrukturala dauka bere baitan”), Isabel Arrigain (“adierazien elkarketa positiboa eta estrukturalari eskerrak ezarritakoa”).

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es estructural / fr structurel: Elhuyar: egiturazko, estruktural / Nolaerran: egitura, egiturazko, estruktural / Zehazki: egitura-, egiturazko, estruktural / Labayru: egiturazko, egitura(-), estruktural / Adorez5000: egitura-, egiturazko, estruktura-, estruktural.

Eratorri-konposatu berria da, eta hobestekoa maileguaren aldean

Onartzekoa da, eta hobestekoa estruktural mailegu arautuaren aldean. estruktural arautuari ‘egiturazko’ definitzailea gehitzea eskatu da.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

azpisarrera gisa sartzekoa egitura sarreran.

Kategoria

izlag.

Forma arautuaren azalpenaz oharra

AS gisa gehituz: egiunezko .

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

ekloga 6, I. Ruiz (adib.: "Virgilioren laugarren eklogari buruz zuzenean jarduten dutela", "Samaniegoren alegiekin bezalatsu egin eta nahi izan ditu Iturriagak baita Virgilioren eklogen itzulpenekin ere", "ekloga osoan zehar").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

egloga : HiztEn, LurE // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, Euskalterm.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

egloga : ElhHizt, EskolaHE // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, HiruMila, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Kategoria

iz.

Mailak

Liter.

LBeh (2013-06-10): ego 74: Deia (“herriaren egoa baitago jokoan”), Consumer 4 (adib.: “Kritikarien artean ere badira ego handikoak?”, “Sukaldarien egoak”), Berria 35 (adib.: “Ez dakit bere egoa baretzeko nahikoa izango den”), EiTB (“Aktoreen egoak borroka latzak sortuko ditu”), Jakin 2 (“Egoa, nia...”), Argia 29 (adib.: “bakoitza bere ego, mania, helburu eta miseriekin”), DiarioVasco 2 (adib.: “Horren emaitza irakurlearekin partekatzeko edo egoa elikatzen jarraitzeko?”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: ego Berria 22 (“Reeden karismak eta talentuak eta Caleren esperimentazio nahiak bat egin zuten, eta bien arteko ego borrokak utzi zuen bitartean, handik musika bizi, iraultzaile, eder eta irekia sortu zen”), Edorta Jimenez 5 (ego eta alter-ego formak), Karlos Zabala 2 (“askoz hobeto ego-arentzat”), Patxi Iturritegi (“Noizean behin haren ego zapuztuak masajetxo bat behar izaten du terapia moduan, hori da dena”), Pako Aristi (“Chavez oso pertsonalista da, ego izugarria dauka”), Iñigo Aranbarri (“Izango da iragan epikoagoak liluratuta, Amical Mauthausen elkarteko lehendakari ohi Enric Marco-k bezala, "horrela jendeak gehiago entzuten didalako", gezurretako alter ego-rik asmatuko duenik”), Pello Salaburu (“"ego-a" elikatzen dute”), Jose Angel Irigaray (“ego hanpatua, narzisismoa”), Anjel Lertxundi (“iritzi publikoaren txaloek poetaren ego zalapartatsua hauspotu dute”), Joseba Zulaika (“Super-ego abertzaleari bere bizitza osoa entregatzearen kulpa garbitzeko agian, Etxebarrietak ausarkeriaz onartu zuen heriotza”), Koro Navarro (“Izan ere, ego-a adoratzen dute horiek”), Karlos Linazasoro (“hitz egin zuen ego kolektiboaz”), Anjel Lertxundi (“irakasle hori Leandroren alter ego bat dela”), etab.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es ego / fr ego: Elhuyar: ego / Nolaerran: ego / Zehazki: ego / Labayru: ego / Adorez5000: ego.

Nazioarteko forma da, beste gabe onartzekoa

Nazioarteko forma da eta beste gabe onartzekoa erabileremua zehaztuz.

Kategoria

iz.

Jakite-arloak

Psikol.

Jatorrizko forma

propietateak, egoerak, materiaren aldakuntzak

LB: 61 (Argia 2, Berria 9, Deia 1, Europar Batasuna 1, EiTB 4, Elhuyar 1, Elkar 1, Euskaltzaindia 3, Goiena 1, Jakin 1, Laneki 4, UEU 33); ETC: 283

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: 0 / Adorez: egoera-aldaketa: cambio de estado / Labayru: 0 / NolaErran: 0. // Euskalterm: egoera-aldaketa cambio de estado (Fis., Inform. Pedag.)

egoera iz. Zerbait edo norbait dagoen modua. Beti egoera berean dagoena. Zein egoeratan dagoen jakiteko. Atseginezko eta zorioneko egoera. Euskal Herriko ekonomiaren egoera. Bere diru egoera larriagatik. Hizkuntza-egoera aztertzeko. Herriaren barne egoera nahasia. Egoera-aldaketak. Egoera berrira egokitzeko.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Azpisarrera gisa jasotzea proposatu da, dagokion markarekin.

Fis.

Zerrenda osagarriak

PFGZ: "Egoera zibil: Estado civil"

Eraikuntza librea, lexikalizatu gabea

eraikuntza librea.

Hitz-andana ihartu edo ihartze bidekoak

-zibil.

Formen arteko bereizketa semantikoak

egin da saiorik egoile ('hiri bateko bizilagun') vs. egoiliar ('etxe bateko bizilagun') bereizketaren alde; baina ez bide da hori testuetan oinarritzen (cf. Zerb)

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

-tar osaerakoak.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Jatorrizko forma

egotetxe, egoitza

Jatorrizko forma

osasun egoitza, osasundegi, sendategi

Zerrenda osagarriak

HezkAdmin: sede, residencia, dependencia; egoitza-aldaketa: traslado de residencia; egoitza-baimen: permiso de residencia; egoitza-eskola: escuela-hogar; egoitza-gune: zona residencial; egoitza-txartel: tarjeta de residencia; egoitza nagusi: sede central; egoitza ofizial: residencia oficial / BEZ: "Egoitza fiskala: Domicilio fiscal"

Forma arautuaren azalpenaz oharra

izond. eta adlag. kategoriak emanez (izen-banaketakoak zahar-baztertuak dira; eta aditz-izenkia, berriz, ez da hiztegi-kontua).

Forma arautuaren azalpenaz oharra

izond. eta adlag. kategoriak emanez (izen-banaketakoak zahar-baztertuak dira; eta aditz-izenkia, berriz, ez da hiztegi-kontua).

Euskaltzaindiaren Arauak

egokiarazi, egokiaraz, egokiarazten. du ad.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ik. OEH argitaratuan: egokietsi , Zink EEs 1920 ("Eztabaida barik, izki-ikur aunitz egokietsi ziran").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

egokietsi 4: OinLegBizk 1990 ("Finantz kontrola, egokiets daitezen prozeduren bitartez, Ogasuna eta Finantzak Sailak egingo du"), BAO 1993 ("Bizkaiko Foru Aldundiak beretzat gordetzen du, foru agindu honen bidez araupetutako aspektuetariko edozein eta normalizatzeko egokiets ditzakeen bestelakoak aldarazi nahiz garatzeko ahalmena"), UZEI 2 (adib.: "Gorka Alonso Iñarra Prokuradore jn.ak, bere ordezkaritza horretan eta ...(e)ko datarekin elkarren akordioz banantzeko demanda formulatu zuen, egokiesten ziren egitateen eta zuzenbidezko oinarrien arabera").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, HiztEn, LurE, Euskalterm.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

egokietsi : HiruMila (estimar oportuno, estimar pertinente) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, ElhHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Ongi eratua da

forma berri eta ongi eratua da (izond. + -etsi), zalantzazkoak diren iz. + -etsi osaerakoak ez bezala.

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

egokiets, egokiesten.

Aditz-erregimena

du ad.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu egokigailu formarik.

egokigailu 43: Argia (“Stancom enpresa aspalditxo ari da telefono higigarrietan bi SIM txartel eramateko egokigailuak merkaturatzen”), Berria 4 (“Urte luzez, ordenagailu eramangarrien kontzeptua engainagarria izan da. Izan ere, eramangarritasuna maletatxo astunek eragozten zuten: entxufeak, kable luzagailuak, USBak bikoizteko egokigailuak, kanpoko 3G modemak eta abarrekoek erraz zamatzen zuten ekipoa hiru kilotik gora”), EiTB 2 (“Pasa gaitezen Argi Egokigailutik, kanpora irten baino lehen”), Elhuyar (“Egokigailu xume batekin, etxeko telebista edo ordenagailua aldatu beharrik gabe, soinuaren hiru dimentsioetan murgildu ahal izango gara laster”), Consumer 15 (“Pieza osagarriak: taulan adierazitakoez gainera, zortzi ekipoek dauzkate bateria, korronte alterno eta jarraituko egokigailua, Audioa eta bideoko kableak, automobilerako egokigailua eta babes maletatxoa”), Laneki 20 (“Hortzetako eskuila egokigailu batekin finko mantendu, beste eskuarekin hortzetako pasta presionatu eta eskuilan doitasunez precisión zapaldu”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Ez dugu aurkitu egokigailu formarik.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

Euskalterm: egokigailu.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es adaptador / fr adaptateur: Adorez: 1 moldatzaile, egokitzaile; 2 egokigailu / Elhuyar: 1 adj/s egokitzaile; 2 s.m. (Tecnol.) egokigailu, moldagailu / Labayru: 1 adj. (que adapta) moldatzen | egokitzen duen(a); (que acopla) itsasten | eransten dion(a), lotzen duen(a) / 2 adj./s. (persona que adapta) moldatzaile, egokitzaile; (acoplador) eransle, buztartzaile/uztartzaile; 3 adj./s.m. (aparato que adapta) moldatzeko(a) | egokitzeko(a) (tresna), moldagailu, egokigailu / Zehazki: 1 adj-m,f egokitzaile; 2 m (aparato) egokigailu / NolaErran: 1 n (Cinéma) (Théâtre) egokitzaile – egokizale (ZU); 2 n (dispositif) egokigailu – egokigailü (ZU).

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia eta jasotzekoa.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ez dugu egokigarri , egokiketa formarik aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

egokigarri 3: K. Zalbide ("AC [kontrol egokigarri] batek prozesuko egoera etengabe jaso eta bertatik makinak benetan apurtzeko edota matxuratzeko arriskurik gabe jasan ditzakeen abiadurak kalkulatzen ditu"), OspitalEstat 1994 eta 1996 2 (adib.: "Lan delikatuak egiteko behar hainbateko indarrez hornitutako argi egokigarria edukitzea"); egokigarritasun 1, Bitez ("Serie-lanari ekin zion irudimenezko pinturan ere, egokigarritasun handia erakutsiz"); egokiketa 3: ArauErab 1988 2 ("Osagarritarako ekintzen eta hezkuntzaren egokiketaren zio diren oinarrizko irizpideekiko", "Ikastolak Herri-Ikastegi izatera aldatzeak beharrezko egin ditzan egokiketen ondorioz, eragiketa hauen berri Eusko Legebiltzarrari emanik"), EHAA 1992 ("Hezkuntza-sistemaren berrantolaketari dagokion babesa emateak beharrezko egin ditzan egokiketen ondorioz, eragiketa hauen berri Eusko Legebiltzarrari emanik").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

egokigarri : Euskalterm 3 (adaptable, ajustable, acomodable); egokiketa : AB50 2 (acondicionamiento) // Ez ditugu aurkitu ap. DFrec, AB38, HiztEn, LurE.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

Ez ditugu aurkitu ap. EuskHizt, ElhHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, DRA, Lh DBF, PMuj DVC.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Ongi eratua da

forma berri ongi eratua.

Atzizkien araberako erabakiak

-garri.

Kategoria

izond.

Forma baten adiera(k)

egoki edo molda daitekeena.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ik. OEH argitaratuan egokitu sarrera.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

egokitu 779.

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

egokitu : DFrec 67, AB38 3, AB50 33, HiztEn, LurE, Euskalterm 9.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

egokitu : EuskHizt, ElhHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, DRA, PMuj DVC. // Ez dugu aurkitu ap. HaizeG BF, Casve EF, Lh DBF.

Jatorrizko forma

aire egokitu

Euskaltzaindiaren Arauak

egokitu, egoki(tu), egokitzen. da/du ad.

Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

egokitu, egoki(tu), egokitzen

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Zerrenda osagarriak

Katal: Egokitzailea: Adaptador; eg.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Zerrenda osagarriak

HezkAdmin: adaptación, acondicionamiento, ajuste, habilitación, adecuación; egokitzapen-gastuak: gastos de acondicionamiento; egokitzapen-kurtso: curso de adaptación; egokitzapen-obra: obra de adaptación

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: +

Atzizkien araberako erabakiak

-tze.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

LB 31 (Aizu 2, Argia 4, Berria 6, Deia 5, Elkar 12, Consumer 1, Jakin 1); ETC 79

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: egolatra iz. ególatra / Adorez: egolatra iz. eta izond. ególatra / Labayru: 1 adj., s. buruzale, egolatra / NolaErran: 0.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Jasotzekoa, baina Heg. markarekin.

Heg.