Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Kategoria

iz.

Erabileremu dialektala

Ipar.

Maiztasuna

g.er.

Forma baten adiera(k)

zaletasuna.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ik. OEH argitaratuan: ekharte , Prop 1909 ("Eta agertu zuen bere astal edo zango-sagarra, zain beltz bat zartaturik, ekharte edo jariate bat zuena. Ez zitzaioen nekhatzea zilhegi") eta ekhartze , Etcheb MGaric 59 (ap. DRA: "Bi zangoetarat ekhartze handi bat ethorri zitzaion, halako moldez nun bethi mainhuan baitzituen oinekoen barnean").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu 'jarioa' adierako ekartze formarik aurkitu ez EEBSn, ez ohiko beste iturrietan (DFrec, AB38, AB50, HiztEn, LurE, Euskalterm).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

P. Larzabalen "Gorputz aurtikinak" artikuluan (ik. Euskera, XXI, 1976, 203-210) aipatzen dira: aurtikin, noski, eta ixurki, gogorki, lizka, azi ixurtze; ez dugu ekartze-rik aurkitu.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

ekhartze : DRA (emanación, supuración); ekharte : DRA (emanación). Ez dugu aurkitu 'jarioa' adierako ekartze formarik hiztegiotan: EuskHizt, ElhHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, PMuj DVC.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: - / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Atzizkien araberako erabakiak

-tze.

Forma baten adiera(k)

1 ekarri ad.aren aditz-izena; 2 iz. Ipar. 'jarioa'.

Euskaltzaindiaren Arauak

Ekbatana / ekbatanar.

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

-tar osaerakoak.

Euskaltzaindiaren Arauak

Batez ere Zub. 'eguzkia'.

Zerrendakoa erabileremu geografiko-dialektal mugatukoa da

Ik. eguzki

Sektore jakin bateko informazioa

Ik. Izendegia: ekialdeko platano: Platanus orientalis; ekialdeko sugegorri: Vipera lebetina; ekialdeko tuia: Thuja orientalis; ekialdeko ur-arratoi: Arvicola terrestris; ekialdeko xarma: Carpinus orientalis.

Jatorrizko forma

ekialde, sortalde

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH argitaratuan ekibokazko 'equívoco, ambiguo' adierakoa: CatLav ("Ez beza nihork sekulan erran disimulazko edo ekibokazko hitzik nori ere mintzo baitzaio, hekin tronpatzeko") // Ez dugu ekiboko - formarik aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

ekiboko a) iz. 2, Azurm ("Apropos ekibokoak sortzea ematen du, garbitasuna inon bainoago behar denean", "Krozkoaren zentzu bikoiztasunak, itzul-inguruak, ekibokoak, nahasketak, gezurra"); b) izond. 3: L. Erriondo ("Ohizko eredugarritasun ekibokoa gaindituz, lagun dezake eskolako hizkuntz/hezkuntzazko estrategiak ondorioztatzen"), UZEI (""Oinarrizko eskubideak" deitura bera ere nahiko ekibokoa izan daiteke"), PGoen ("Haren ustez, Arantzazuko Biltzarraren osteko zenbait gomendiok praktikan ondorio ekibokoak eta nahasteak sortzen zituen").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

ekiboko : HiztEn (guztiz desberdinak diren bi objektu izendatzeko erabiltzen den hitzaz esaten da; adierabikoa), Euskalterm 4 (Fil. equívoco, adierabiko sinonimoarekin; hauetan kausa, termino e.); ekibokotasun : HiztEn (ekibokoaren nolakotasuna; adierabikotasuna), Euskalterm 1 (Fil. equivocidad, adierabikotasun sinonimoarekin) // Ez ditugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, LurE.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

ekiboko (iz./izond. equívoco) eta ekibokotasun (Fil. equivocidad): ElhHizt // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Antzekoa da gaztelaniaz eta frantsesez, eta arloa mugatuz onartzekoa

mailegu onartzekoa da Fil. eremuan; bestetan, aski dira nahasgarri bezalakoak.

Kategoria

izond.

Jakite-arloak

Fil.

Euskaltzaindiaren Arauak

ekidin, ekiditen. du ad. Sin. saihestu

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

ekidin, ekidin, ekiditen

Aditz-erregimena

du ad.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

meza ekidin

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

LB 30 (Argia 4, Berria 13, Elkar 8, Jakin 1, UEU 4); ETC 176

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: 0 / Adorez: 0 / Labayru: 0 / NolaErran: 0.

Erdaretako formak

es equidistancia; fr équidistance: Elhuyar: s.f. Mat. distantziakidetasun / Adorez: 1 distantziakidetasun, urrunkidetasun. 2 (Geom.) paralelotasun / Labayru: 1s.f. Mat. urrunkidetasun, distantziakidetasun, paralelismo (en matemáticas) / NolaErran: 0 // Euskalterm: distantziakidetasun (Mat.).

distantziakidetasun iz. Distantziakidea denaren nolakotasuna.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Ordaina badu ere (distantziakidetasun) asko erabiltzen da eta jasotzekoa izan liteke. Bestalde, distantziakidetasun sarrera arautuan Mat. marka gehitu eta 2 adiera bat sortu: 1 Mat. ‘Distantziakidea denaren nolakotasuna’; 2. ‘Ekidistantzia’.

Zerrenda osagarriak

NekHizt: ekido (es équido).

Maileguen egokitzapen sistematikoa

-ido.

Kategoria

iz. eta izond.

Jakite-arloak

Zool.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: Ik. aldekide / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: +

Mailegu isiltzekoa edo gaitzestekoa da, ordain egokia duenez

Ik. aldekide.

ekilibrio iz. [Oharra: Euskaltzaindiak, ekilibrio-k euskara idatzian izan duen erabilera kontuan harturik, hitz hori ez erabiltzea gomendatzen du; ik. oreka].

ekilibrio 11; oreka 3609.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

ekilibrio 9; oreka 1236

Euskaltzaindiaren Arauak

ekilibrio* e. oreka.

Debekua bere horretan uztea proposatu da. Izatez, onartzeko moduko mailegua da gutxieneko baldintza ere betetzen baitu, baina garai batean oreka hitzaren aldeko hautua egin zen, eta erabateko arrakasta izan du. Ez dirudi gomendioa aldatzeko arrazoirik dagoenik.

Mailegu baztertuaren euskal ordaina

ik. oreka

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

ekilibrista 3: J.M. Iturralde ("Eguerdian, zirko emanaldia, ekilibrista eta pizti basatiez osaturik"), Habe 1996 ("... eskulturen artean bazeudek boxeolari bat eta ekilibrista batzuk"), Euskadi Inf 1999 ("Ekilibristak, malabaristak, magoak, patinatzaile akrobatikoak eta labana jaurtitzaileak ere ikusi ahal izango dira"); cf. orekari 1, I. Urbieta ("Ager daiteke edozein pailazo, abere-heztaile, mago edo orekari, eta bere zenbakitxoa muntatu").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

ekilibrista : DFrec 1 (Deia: "akrobatak, jimnastak, ekilibristak, aspergarri samarrak egia esan"), AB50 4 // Ez dugu aurkitu ap. AB38, HiztEn, LurE, Euskalterm // Eta 'equilibrista' itzulia: orekalari : AB50 1.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, ElhHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC // orekari : ElhHizt (eta oreka-), HiruMila, Zehazki (eta trapezioko artista).

Erdara/euskara hiztegietako datuak

Erdal equilibrista / équilibriste formen ordainak: plomukari : HaizeG FB, T-L LBF, PMuj DCV; plomulari : Casve FE (plomülari), HaizeG FB; txurdunpari : Casve FE; urekelari : PMuj DCV // HiruMila: orekari // ElhHizt: 1 hitz-elkarteetan: oreka-; 2 orekari // Vox es-eu: orekari, trapezioko artista // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE, XarHizt.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Antzekoa da gaztelaniaz eta frantsesez, eta baliokidearekin batera onartzekoa

mailegu onartzekoen gutxienekoa betetzen du, eta onartzekoa dirudi, orekari hiztegietan proposatuarekin (eta testu batean jasoarekin) batera.

Eratorri-sare sistematikoki osatzekoak

-ista.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: Ik. eguzki-belar / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Zerrenda osagarriak

NekHizt eta Izendegia: ekilore: Helianthus annuus.

Landare eta animalien taxonomi izena

Helianthus annuus

Kategoria

iz.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu ekilore(-)olio formarik.

ekilore(-)olio 172: Argia 2, Berria 3, EiTB 2, Consumer 161, Laneki 4.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

ekilore(-)olio 2, Berria.

ekilore iz. Konposatuen familiako landare belarkara, eguzkia dagoen aldera biratzen den lore hori handi bat ematen duena (Helianthus annuus); landare horren lorea. Ik. eguzki-lili. Botila bat ekilore olio.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Oso erabilia eta jasotzekoa.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa ekilore eta olio sarreretan.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Zerrenda osagarriak

HezkAdmin: iniciativa.

Atzizkien araberako erabakiak

-men.

Adiera okerrak eta ordezko forma(k)

sortu zenean (berrikitan, 1933an), 'ahalmena' adierazteko sortu zen (eta gutxi erabili da); gaur 'ekintza' esanahia ere hartu du. Lerratze "okerra" egin dela esan gabe (hain denez tradizio urrikoa), egokia izan liteke beste adierazleak oroitaraztea; honela edo: "iz. '(batez ere) zerbaiti ekiteko ahalmena'; bestetarako, cf. ekinaldi, ekinbide, ekintza; saio, etab."

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ekinaren ekinez (eta -ñ-, e. ekiñaz 2, ekinen e. 1) 9: Azc PB ("Urak arri lez / zulotu eutsan biotza / ekinen ekinez"), Ag 2 ("Ekiñaren ekiñez, bideak eregiaz", "Jardunaren jardunez, ekiñaren ekiñez saltzen ditu bere paperak"), Or Eus ("Ekiñaren ekiñez aitzurrez elkar jo"), Erkiag Arran ("Ekiñaren ekiñaz, nork jaso an esan ziranak guztiak"), Etxde AlosT ("Ekiñaren ekiñaz, Usoa ziñespidean jarri zun morroiak"), Zait Plat 2 ("Ezin etor daite, ordea, ekinaren ekinez baizik", "Ekinaren ekinez biderik bidarte zebilen"), Ibiñ Virgil ("Bearrizanak, ekiñaren ekiñez eta arian-arian, lanbideak sortu ziran").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

ekinaren ekinez (eta -ñ-) 9: Egin 1977 ("Ekinaren ekinez etorri ziren gol biak"), J. Arregi ("Gure ekiñaren ekiñez jadesteko, lortzeko bestelango amets gozo, zoragarriak"), I. Iñurrieta ("Ekinaren ekinez lor lezake, ausaz, hatsaren gainean jartzea"), X. Gartzia ("Ekinaren ekinez, adreilua estaltzen zuen igeltsu apurra kentzea lortu zuen"), J. Erzibengoa ("Gaurko mugidan integratu zen, bere erara, ekinaren ekinez lortutako urrezko ekarpenarekin"), Enseiucarrean 1986 ("Lanen kalitatea ekinaren ekinez lortzeko gauza delako"), J.M. Olanga ("... teknika hau ezin bait da ekinaren ekinez baizik menderatu"), L. Baraiazarra ("Otoitzean ekinaren ekinez"), B. del Teso ("Ekinaren ekinez, Euskal Herri osoari egingo diote buelta").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

ekinaren ekinez : DFrec 2 (Deia: "eta apurka apurka ekinaren ekinez"; Zer: "ekiñaren ekiñez eta alegiñez") 1: DFrec // Ez dugu aurkitu ap. AB38, AB50, HiztEn, LurE, Euskalterm.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

ekiñ(ar)en ekiñaz : DRA (adib.); ekinaren ekinaz : EuskHizt (adib.); ekinaren ekinez : ElhHizt (AS), HiruMila (adib.), DRA (ekiñaren ekiñez, adib.); ekinen ekinaz : PMuj DVC (adib.) // Ez dugu aurkitu ap. EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF.

adib: ekin2 iz. Ekitea. Ekinaren ekinez bideak irekiz. Usadiorik txarrena, Jaunaren graziarekin eta zure ekinarekin, eskuaz bezala ken daiteke. Etengabeko ekina.

ekinaren ekinez 18: Deia 2, Berria 9, EiTB 2, Jakin, Karmel, Argia 3.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

ekinaren ekinez 14: Berria 5, Migel Angel Mintegi 2, Jon Alonso, Luis Elberdin, Edorta Jimenez, Jenaro Garate, Joan Mari Irigoien, Xabier Kintana, Joxemari Iturralde.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: adib. gisa / ElhHizt: AS / EskolaHE: -

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia da, erabilia eta azpisarrera gisa jasotzekoa.

Atzizkien araberako erabakiak

-z: -x-aren x-z.

Zerrendako forma adibide gisa ematekoa da

adibide gisa ematekoa, ekin 1 sarreran.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa ekin sarreran.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ik. OEH argitaratuan: ekinbide : In Ker v. "Zabalik geratzen dira ekinbideak, zabalik eginbideak".

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

ekin-bide G 1 (E.J. Zubillaga "Orrelako ekin-bide erabakita, beren laguntza Euzkadira bidaltzen dutenak, Argentina'n jayotako euskal-semeak ditugu, eta auen biotzeko naikunde eta ukaldi, eskertu dezagun Euzko Lurrean jayo eta azi izan giñan guziok"); ekinbide EB-EgAs 15 (I. Baztarrika: "Liturgi batzordeen ekinbideak"; E. Zabala: "Agustindarrek, bai gizonezkoek bai emakumezkoek,eskuetan zituzten ekinbideez baliatuz, beren presentzia finkatu edo aldatu dute historiarekin gertaeren harian"; BalioUrritu 1984: "dirurik irabazteko helbururik gabeko elkarte pribatuen ekinbideen edo entitate publiko supralokalen nagusitasuna"; KultUrtekaria 1988: "Politikaren arloan gazteriak erosoegi jokatzea leporatzen dio PNV taldeari, inmobilistatzat harturik beren ekinbide eta asmoak"; L. Erriondo: "Jaurlaritzak kontutan izango du ereduon hizkuntza -eta ikasketa- emankortasunaren guztizko ebaluazioa eta, hala badagokio, ikastetxeek, beren autonomia pedagogikoa erabiliz, aurkeztutako ekinbideena"; J. de Txurruka: "Ondorioa norbanako ekinbidearen erorketea eta beste taiukera errezagoetara itzultzea izan zen: merkataritza eta industria erabat erori egin ziren eta berorregaz batera Inperioko ekonomia"; X. Arregi: "beretik ezinbestez ateratzen diren ondorioek gu ekinbidean jarriko gaituzte eta gure eraspen sendoenei norabidea emango die"; GAO 1992 3: "Enpresa ekinbide berrietarako orientabidea eta aholkularitza ematea, haiek martxan jartzen erraztuz eta lagunduz", "Udalen zeregina enpleguko udal ekinbideetan", "Drogamenpekotasun alorrean parte hartzeko dauden irabazi asmorik gabeko ekinbideak bultzatzea"; Deia 1991: "Herri honek bere nortasun propioa lortzeko ekinbidean urrats oso motelak eman dira"; Egunk 1992: "... hainbestetan elkartasuna adierazi duen Euskadi honetan jadanik has daitezkeen zenbait ekinbide"; Egin 1993: "behar diren erabakiak har daitezen hainbeste ordu ematen dituzten herri ekinbideak etab.: horiek guztiak dira bidea zein den erakusten dutenak"; DNoticias 1994: "Alfabetatze Euskalduntze Koordinakundea administrazio desberdinek bere lana aintzat har dezaten lortzeko xedez azken bolada honetan garatzen ari den ekinbideak bere eragina izango du aurtengo edizioan"; NPAO 1994: "Agiri hauek ikusirik, Herrilan, Garraio eta Komunikazio Departamentuak hartutako ekinbidea ondoren datozen neurrietan zehazten da").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

ekinbide : DFrec 1, AB50 3, LurE, Euskalterm 12 (horietan herri-ekinbide 1); ekinbidezko : Euskalterm 1. Ez dugu aurkitu ap. AB38, HiztEn.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

ekinbide : HiruMila, EskolaHE, DRA, PMuj DVC. Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, ElhHizt, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: +

Adierazle egokia da, eta horren premia dago

forma berri, egokia.

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-bide.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

OEH: EKINEAN. a) En (plena) actividad, acción; insistentemente. Josetxo, geratu barik ebillen ekiñean aurreskuan edo jantzan. Echta Jos 278. Parisen dago gerkar irudi bat, igarilari bat ekiñian dagola antz ematen duna. Anab EEs 1919, 184. b) Hablando, murmurando. Cf. supra II (2). Atso sorgiñak esaeutsan Masimari, ekiñean egoala erri guztia, eurakaittik esaten arro, andigurako [...] direala. Echta Jos 177. Emakume saltzalle ta erosleak [...] ari ziran ekiñean beren gauzak gora jasotzen edo bera bota naian. Ag G 84. Atertugabeko ekiñean ari bear izan zizula. Markiegi in Ldi IL 11

adib: saltzaile 1 iz./adj. Zerbait saltzen duena edo saldu duena; saltzea ogibide duena. Inazio saltzaile, erostuna Fermin. Saltzailearen ona eta eroslearena ez omen datoz bat beti. Emakume saltzaile eta erosleak, jarrita edo zutik, ari ziren ekinean. Txakolin-saltzailea banintz. Liburu-saltzaileen artean. Saltzaile ibiltariak. Edozein saltzaile arlotek. Aita nuen saltzaile, ama diru-hartzaile.

ekinean 83: Aizu, Deia 8, Elhuyar, Consumer, Berria 23, EiTB 33, Euskaltzaindia, Jakin 4, Argia 7, DiarioVasco 4.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

ekinean 45: Berria 10, Urtzi Urrutikoetxea 4, Jon Muñoz 7, Juan Garzia 2, Iñaki Mendiguren 3, Bernardo Atxaga 2, Javi Cillero, Pablo Sastre, Monika Etxebarria, Itxaro Borda, Lourdes Oñederra, Andoni Egaña…

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia da, erabilia eta azpisarrera gisa jasotzekoa.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa ekin sarreran.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ik. OEH argitaratuan ekineko azpisarrera (V-m) activo, emprendedor.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, HiztEn, LurE, Euskalterm.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

ekinezko : HiruMila ('activo' eta ekinezko eskuhartzea: participación activa), PMuj DVC (activo, diligente, eficaz, laborioso) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, ElhHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, XarHizt, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA.

Informazio osagarria behar da, erabakia oinarritzeko

bizkaitarrek-eta argi dezakete 'ekimen handikoa, saiatua' adierakoa erabiltzen den, Bizk. baita, dirudienez.

Kategoria

iz.

Jakite-arloak

Zool.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ekinozio (eta ekinoziopean) 5 aldiz jaso da, obra bakarrean eta erabilera markatuan (Etcha Jos: "Englandatik Habanara joazala, Puerto Ri Eladitxooko itxasleorra urre samar egoala, estaldu ebezan ekinozioa eritxon ekatx gogor batek izugarrizko inddarrak eukazan aizeaz da mendielako olatuakaz", "Biaramonean topau eben batel bat, bost gizonegaz, ekinozioak ondatu eban Noruegako ontzi batekoak", "Beste egunean, Puerto Ricoko leorrak agertu orduko, idoro eben, ekinozioak mastak eroan eutsazan Englandako ontzi bat", "Irakurleak gomuta izango dau, zelan Josetxok artu eban Ama Karmengo izena eban ontziaren agintaritzea ekinozioaz galdu zalako len ontzi-buru izan zana", "Ontzi bakotxak ekinoziopean, igaro ebazan gertaerak irazten bagiñoaz").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

Ekinozio behin jaso dugu, leku-izen batean (M.E. Ituarte: "ondoren Mazanderán eta Sokotora uharteekin eta Ekinozioko Mendiekin muga egiten duten barru aldeko oihan basati eta desertuetara abiatu zen").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

ekinokzio : AB38 5 (hauetan 2 udazkenezko e.; 2 udaberriko e.), Euskalterm 1; ekinokzial : Euskalterm 2 (hauetan 1 euri e.); ekinozio : HiztEn (eta e.-lerro: AS), LurE // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB50.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

ekinokzio : EskolaHE; ekinozio : EuskHizt, HiruMila, ElhHizt (eta ekinozio-lerro: AS); ekinozial : HiruMila // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE, XarHizt, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

a) Erdal equinoccio / équinoxe formen ordainak: ekinozio : HiruMila, ElhHizt; hamabiko egunak : Casve FE (hamabiko egünak), HaizeG FB (jours d'équinoxe), T-L LBF; gau-berdin : Casve FE (gaü-bardin), PMuj DCV; uda-muga : PMuj DCV // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE, XarHizt, Azkue Aurkibidea; b) Erdal equinoccial / équinoxial formenak: ekinozial , ekinozio- : HiruMila; gauberdin- : PMuj DCV; Ez dugu aurkitu ap. ElhHizt, Casve FE, HaizeG FB, T-L LBF, Lur EG/CE eta EF/FE, XarHizt, Azkue Aurkibidea

Erdaretako formak

fr (DLLF): équinoxe / équinoxial; it (S. Carbonell): equinozio / equinoziale; ca (DCC): equinoccio / equinoccial; en (Collins): equinox / equinoctial; de (Langenscheidts): Tagundnachtgleiche, Äquinoktium / Äquinoktial...; tropisch.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Nazioarteko forma da, egokituz onartzekoa

forma egokituan erabili da, esku arteko datuen arabera, eta hori proposatzen da, eta ez -kz- formakoa.

Maileguen egokitzapen sistematikoa

-kz-/-z-.

Zerrenda osagarriak

HezkAdmin: acción, actuación, actividad; ekintza osagarriak: actividades complementarias; ekintza-plan: plan de actuación; ekintza-programa: programa de actividades / IparKazet (Ekologia): opération-pilote: entsegu-ekintza / ekintza bidaria / eredu ekintza

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ekintzaile 1, MEIG ("Hala ere, zenbait ekintzaile eta lanerako gogatsu den arren, zerbait betiko galdu izanaren minaz negartiak eta lantu jotzaileak nagusitzen dira euskaltzaleen artean").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

EB dira ekintzaile 13 (L. Baraiazarra 2: "Inazio ekintzaileak Jaunari eta Elizari zerbitzea du ikusmiran", "Ekintzaileari eta kontenplalariari dagozkien ikuspegi ezberdin hauek beste ezberdintasun askoren gakoa agertzen digute"; Oihenart taldea: "halako monopolio egoera hartan, merkatari ekintzaileen gana jo behar kredituen bila"; J.M. Apalategi: "Hitzegiten dugunean, eta egunero eta mundu dena beste ezer baino lehenago hitzegin eta hitzegin ari da, hitzak ekintzaile dira, beti"; J. Setien: "Tilonorrinko delakoaren emea ustekabean heltzen da sexo-heldutasunera, eta denbora gutian, eta orduan presaka hasi behar izaten du ar eske; baina hau ez da prolema, zeren-eta ekintzaileago bait da arra sexo-lanetan, denbora luzeagoan irauten dio alegia horretarako ahalmenak"; Egin 1977 5: "Olentzaro Gernikarrak bere ekintzaileei agindu zizkien esloganak hauk izan ziren", "mila ekintzaileok euskara plazaratzearren alde urte osoan lan egiteko erabakia hartu zuten", "Olentzaro euskal ekintzailea Gernikan", "Indar bizi guzti hauez asmaturiko Olentzaro euskal ekintzaile porrokatua ibili zen Gernika osoan zehar", "Txiki eta Otaegiren enparantzan bildu ziren Olentzaroren mila euskal ekintzaileok"; Egin 1988: "Baina bihotzez ekintzaile naiz eta ez dut sekula etsi nahi"; J. Kalzada: "Euskara duen herriari horregatik eskatzen dio bere hizkuntza bere inguruko guztiei trasmitatzeko, euskararen ekintzaile izateko"; M. Urkola: "Katoliko Ekintzan beren apaizak izendatzerakoan ekintzalleai ere galdetzea eskatzen dute"); eta ekintzale 2 (J.L. Davant: "Bainan orai ez da hanbat gure beharrik (politika ekintzale-en beharrik) hartu-eman horientzat (ez eta laborantzan ere finkatu ditugunentzat)"; Azurm: "Burgesia, bere ordua jo baino lehen, noizbait izango den klase gidari ekintzale bizkor eta eragile hura izatera heldu baino askoz lehenago gaztelaniartu da").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

ekintzaile : DFrec 8, AB38 2, AB50 3, Euskalterm 3; ekintzale : AB38 1; ekinzale : DFrec 1. Ez dugu aurkitu ap. HiztEn, LurE.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

ekintzaile : EuskHizt, HiruMila, ElhHizt, Lur EF/FE (ekinzale), Casve EF, PMuj DVC (ekin-zale). Ez dugu aurkitu ap. EskolaHE, Lur EG/CE, HaizeG BF, Lh DBF, DRA.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Osaera okerreko forma da, baina onartzekoa, oso hedatua dagoelako

-n amaitu aditzetikoa izanik, -le zegokion; baina -tzaile formakoa sortu-erabili da, eta zail dirudi atzera egitea (aktibista formaren definitzaile gisa proposatua dago).

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-le/-tzaile.

LBeh (2016-10-26): ekintzailetza 45: Deia, Berria 22, EiTB 5, Jakin 3, Argia 13, DiarioVasco.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

Euskalterm: ekintzailetza (es emprendimiento); Ekintzailetzaren, Berrikuntzaren eta Informazio Gizartearen zuzendaria (es Director de Emprendimiento, Innovación y Sociedad de la Información).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: ez dugu aurkitu ekintzailetza formarik.

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2016: ez dugu aurkitu ekintzailetza formarik.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es emprendimiento / fr entrepreneuriat: Elhuyar: - / NolaErran: - / Zehazki: - / Labayru: - / Adorez5000: -.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Ondo eratua eta erabilgarria.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ekipaje 2: Tt Arima "Abraham (...) ioan zela mendi haren zolala, eta han utzirik bere ekipajia oro, ioan zela mendi haren tinira bere semiaz sakrifizio Iinkoari egitera"; Noe: "Borrokatu naiz, preso ere bai okerreneko moduan, ardo ta asto, ekipajea, danak galtzeko moduan".

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

ekipai(a) EB 11 (Zer egin dezaket/1989 3: "Adibidez, sendagile laguntza, sendagai gastuak, heritasun edo istripu ekipaiaren galera kasuetan", "Baita ekipaiaren galtze nahi hondatze kasuetan ere", "Aurretik aipaturiko guztia estaltzen du, ekipaia arriskua izan ezik"; X. Gereño: "Lehenago, untzitxoa ezkutatu egin zuten eta bidaiarako ekipaia prestatu: materiale fotografikoa, eskopetak eta munizioak, janari eta edariak"; I. Bernaola: "Pasajero zuriak goian, eta beltzak azpian, bodegan, abere eta ekipaiekin nahasturik"; K. Navarro 3: "Bere ekipaia eramaten utzi zioten, Kieverrek Ingalaterratik aldegin baino lehen eman zion ekipaia bera", "Ekipaia lurrean utzi eta atea ireki zuen"; L. Izagirre: "Maleta handi bat zeraman herrestan, ekipaia prestatzera zihoan"; I. Unzurrunzaga: "Hiru ordutan prest zegoen gure ekipaia"; P. Aristi: "Ikus dezagun, merezi du eta, abarrots artean murgildurik nolako ekipaia garraiatzen zuen garaiko armadarik handi eta prestatuenak").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

ekipai : AB50 6 (horietan ekipai-bolumen 1); ekipaia : AB38 1; ekipaje : AB38 1, HiztEn, Euskalterm 4. Ez dugu aurkitu ap. DFrec, LurE.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

ekipaje : HiruMila, ElhHizt; ekipaitegi : HiruMila. Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

ekipaia iz. [Oharra: Euskaltzaindiak, ekipaia-k euskara idatzian izan duen erabilera kontuan harturik, hitz hori ez erabiltzea gomendatzen du; ik. bagaje].

ekipaia 26; ekipaje 340; bagaje 56: a) ‘jakinduria, ezagutza’ 13: Argia 3, Berria 8, EiTB, Consumer; b) ‘ekipajea’ 43: Argia, Berria 26, Deustuko Unibertsitatea 4, EiTB, Elkar 4, Espainiako Gobernua, Laneki 6.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

ekipaia 19; ekipaje 83; bagaje 4: a) ‘jakinduria, ezagutza’ 3: Iñigo Aranbarri 2 (“Luza gaitezke eta hitz egin dezakegu, esaterako, zenbatekoa den gure bagaje kulturala eta historiaren, transmisioaren edo formazioaren zein geltokitan galdu den galdu dena”), Juan Garzia (“Paradoxalki, oroitzapen lazgarrizko nire bagajea aberastasun bilakatzen zen, historia-hazi; landare bat bezala hazten nintzela iruditzen zitzaidan idaztean”); b) ‘ekipajea’, Josu Zabaleta (“Andresek, izendapen hori jaso bezain laster, bere bagajea prestatu eta Hegoaldeko geltokirantz jo zuen”).

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: ekipaje / LurE: - / ElhHizt: ekipaje / EskolaHE: -

Zerrenda osagarriak

HitzIrud: "ekipaia = equipaje" / PUrib: "ekipaje / ekipaia".

Mailegu baztertzekoa da, beste forma bat baitagokio

Ik. bagaje.

Debekua bere horretan uztea proposatu da. Baina egokia izan liteke bidalketa ekipaje formara ere egitea, arautua denez.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Mailegu baztertzekoa da, beste forma bat baitagokio

Ik. bagaje.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: Ik. hornidura, tresneria / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Zerrenda osagarriak

HezkAdmin: equipamiento / BarnErrot: "Ekipamendua: Equipamiento" / EEgunk: "ekipamendu h. tresneria, hornikuntza.

Antzekoa da gaztelaniaz eta frantsesez, eta adiera argituz onartzekoa

Industriaren eremuan beharrezkoa dirudi, eta hor Hegoaldeko ekipo baino egokiagoa da (P. Xarritonentzat, kasurako)

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

ekipo(-)ondasun aztertzean proposatua. Erabilia eta azpisarrera gisa jasotzekoa. Bide batez, ekipamendu sarrerako definizioa (Hornidura; tresneria) aldatu eta bi adiera egitea proposatu da: 1) hornidura; 2) tresneria, eraikinak, etab. (‘tresneria’ baino zabalagoa da).

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa ekipamendu eta ondasun sarreretan.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

20.21: ekipo 1. ekipa. Equipo, grupo deportivo. Irundik ere baziran / beste ekipo bi, / Naparrotik Bera ta Lesaka... / au kanpeon ateri! Yanzi 169. Futbola komertzio / biurtuta dago, / ekipo andi oien / guraritarako. Ayesta 116. Joko Garbia eta Luzea (arrabotea) ere hazpandarrenak zíren beste ekípa haundíenen artean. Larre ArtzainE 227. Txuri-urdin ekipoak. Insausti 199. Bai ekipo jatorra! Danak Aiakoak. Albeniz 261. Equipo (de trabajo, etc.). Gu zazpien arduradun zenak egiten zuen ekipako izenen zerrenda, zolan ezarriz norat gindoazen eta buruzagiekin engaiatuz bost orenetako hor izanen ginela xuxen. Larre ArtzainE 163. 2. Equipo (conjunto de accesorios). Arrainketako ekipoa bildu ta etxeruntz joan ziran. Osk Kurl 152.

ekipo 105: Argia 17, Berria 36, EiTB 52. // ekipo 2174: Aizu 5, Argia 111, Berria 142, Deia 15, Deustuko Unibertsitatea 19, DiarioVasco 130, Europar Batasuna, Euskal Herriko Agintaritza 7, EiTB 228, ElCorreo 5, Elhuyar 37, Elkar 72, Erlea 11, Consumer 429, Espainiako Gobernua 58, Euskaltzaindia 2, Goiena 19, Gomylex 3, Jakin 38, Karmel 2, Laneki 800, Nafarroako Gobernua 14, UEU 13, Uztarria 13.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: ekipo 194: Berria 89, Herria 23, Josu Zabaleta 22, Joseba Sarrionandia 6, Bernardo Atxaga 5, Jon Alonso 4, Iñaki Mendiguren 5, Edorta Jimenez 3, Unai Iturriaga 3, Iban Zaldua 4, Edorta Jimenez 2, Pedro Alberdi 2, Josetxo Azkona 2, Pako Aristi 4, Karlos Linazasoro 3, Menane Oxandabaratz 2, Xabier Olarra, Amaia Lizarralde, Patxi Iturritegi, Jesus Mari Mendizabal, Urtzi Urrutikoetxea, Patxi Zubizarreta, Xabier Mendiguren Elizegi, Joan Mari Irigoien, Jon Arretxe, Iñigo Aranbarri, Koldo Izagirre, Jokin Urain, Irene Aldasoro, Hasier Etxeberria, Fernando Morillo.

Jatorrizko forma

soinu-ekipoak

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Zerrenda osagarriak

HezkAdmin: equipo / EEgunk: "ekipo h. tresneria, hornikuntza / talde".

Mailegu isiltzekoa edo gaitzestekoa da, ordain egokia duenez

(kirolari-)talde, tresna-multzo bezalakoez ordezka daiteke

Eratorri-konposatu baztertzekoa da, lehiakide hedatuagoa duenez

ez da jasoko, aski baita ekipamendu, talde arautuekin.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Baditu ekipamendu bezalako ordainak, baina oso hedatua dago eta, gainera, gutxienekoa betetzen du

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

ekipolente 5: Elhuyar 4 ("Planoko bi bektore finko ekipolenteak dira modulu, direkzio eta norantza berbera daukatenean"; "Bektore jakin batekin ekipolenteak diren beste bektore guztiak"; "Ekipolenteak diren bektorezko klase bakoitzari bektore librea deituko diogu"; "Bektore finkoak ekipolenteak dira"); J.R. Etxebarria ("Bektore hori ekipolente deitzen da"); ekipolentzia 8 (cf. infra).

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

ekipolente : AB38 2; HiztEn; Euskalterm 4; ekipolentzia : cf. infra. // Ez dugu aurkitu ap. DFrec; LurE; AB50.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

ekipolente : ElhHizt // Ez ditugu aurkitu ap. EuskHizt; HiruMila; EskolaHE; Lur EG/CE eta EF/FE; XarHizt; Casve EF; HaizeG BF; Lh DBF; DRA; PMuj DVC.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Kategoria

izond.

Jakite-arloak

Fis., Mat.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

ekipolentzia (eta bektore-ekipolentzia, ekipolentzi erlazio) 8, Elhuyar 1980 eta 1984 bitartekoak (adib.: "Egiazta ezazu ekipolentzi erlazioa baliokidetasun-erlazioa dela", "Planoko bektore finko guztien multzoan ekipolentzia deitzen den baliokidetasun-erlazio bat", "Planoko bektore finkoetatik, bektore-ekipolentziaren bidez, bektore askeetara [...] iristen zen").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

ekipolentzia : AB38 3, HiztEn, Euskalterm 2 // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB50, LurE.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

ekipolentzia : ElhHizt // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, HiruMila, EskolaHE, Casve EF, Lur EG/CE eta EF/FE, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Kategoria

iz.

Jakite-arloak

Fis., Mat.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

ekipotentzial 6: J. Kortabarria 4 ("Daugin ur aldeko aurpegia, a-c alegia, ekipotentzial bat da"; "Lerro ekipotentzialek jario-lerroak angelu zuzenez gurutzatzen"; "Ekipotentzial bi arteko oldar totalen diferentzia"; "Ondoko ekipotentzial bi arteko distantzia bertikala"); J.R. Etxebarria 2 ("Deribatu direkzional maximoa superfizie ekipotentzialen perpendikularraren direkzioan lortzen da"; "Gradientearen direkzioa superfizie ekipotentzialen perpendikularra da").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

ekipotente : Euskalterm 1 (potentzikide sinonimoarekin); ekipotentzia : Euskalterm 1 (potentzikidetasun sinonimoarekin); ekipotentzial : AB38 1; HiztEn (eta AS: gainazal ekipotentzial); Euskalterm 2; ekipotentzialtasun : Euskalterm 1 // Ez dugu aurkitu ap. DFrec; AB50; LurE.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

ekipotentzial : ElhHizt; HiruMila // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt; EskolaHE; Lur EG/CE eta EF/FE; XarHizt; Casve EF; HaizeG BF; Lh DBF; DRA; PMuj DVC.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Kategoria

izond.

Jakite-arloak

Fis.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

ekiprobable 3, Elhuyar ("Gertaera ekiprobableak. / Txanpon bat botatzean "aurpegi atera" eta "gurutze atera" gertaerek posibilitate berdinak dituzte; zoriaren legeak dioenez, probabilitate berdinaren jabe dira: gertaera hauei "ekiprobable" izena ematen zaie. / E espazio bat n gertaera ekiprobablez osaturik badago espazio hori uniformea dela esango dugu").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

ekiprobable : AB38 3 (emaitza ekiprobableak; gertaera ekiprobable), Euskalterm 3 (probabilitate bereko sinonimoarekin; hautespen ekiprobableak, probabilitate bereko hautespenak sinonimoarekin; gertaera ekiprobableak, probabilitate bereko gertakariak sinonimoarekin); ekiprobabilitate : Euskalterm 1 // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB50, HiztEn, LurE.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, ElhHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Kategoria

izond.

Forma baten adiera(k)

probabilitate berekoa.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Zerrenda osagarriak

HitzIrud: "ekitakoa = sombrilla".

Atzizkien araberako erabakiak

-ko: -tako.

Kategoria

iz.

Forma baten adiera(k)

eguzkitakoa.

LB: 80 (Argia 1, Berria 21, DiarioVasco 14, EiTB 26, ElCorreo 1, Elkar 1, Consumer 1, Euskaltzaindia 9, Goiena 1, Laneki 5); ETC: 206

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: 0 / Adorez: ekitaldi-aretoa: sala de actuaciones / Labayru: ekitaldi-areto 1 iz. salón de actos / NolaErran: salle des fêtes ekitaldi areto – sala nagusi – besta gela (ZU). / Euskalterm: ekitaldi-areto (Merkat., Art. TN da).

Zerrenda osagarriak

HezkAdmin: salón de actos.

ekitaldi 1 iz. Jendaurreko ekinaldia. Liburua aurkezteko antolatu den ekitaldia. Ekitaldi aretoa.

Hitz konposatu hiztegi-sarrerarik ez dagokiona

elkarketa librea.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Azpisarrera gisa jasotzea proposatu da.

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-areto.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Ohiko lexiaren atalean jasotzekoa da.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Ohiko lexiaren atalean jasotzekoa da.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

ekitate 4: J. Kalzada ("Egokiro egiten dute, arrazoiak emanda, guztiz bidegabea izan arren ere ekitate-itxuraren bat gutxienez izan dezan"), J.R. Bengoetxea ("Ordaindu beharraren arrazoia eragindako kalteagatik indemnizatzea da, ekitateak eskatzen duena"), UZEI ("Honelako kasuetan ekitatearen kontrakoa litzateke ezkontide zorduna bere ondaretik zorrak ordaintzera behartzea"), Euskararen Unibertsoa ("Merkatu legeak bai, batez ere produkzioan, baina justizia eta ekitatea errespetatuz").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

ekitate : HiztEn (Zuz. zuzenbidearen xede diren ziurtasunaren eta justiziaren arteko oreka errespetatuz, epaileak, arazo konkretuak erabakitzean legearen hitzen eta zentzuaren artean bilatu behar duen moldaketa), Euskalterm 6 (hauetan ekitatezko arbitraje/arbitro, e.-erregela) // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, LurE.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

ekitate : ElhHizt-HiruMila (Zuz. equidad) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Antzekoa da gaztelaniaz eta frantsesez, eta arloa mugatuz onartzekoa

mailegu onartzekoen gutxienekoa betetzen du, eta nekez ordezka liteke Zuz. arloan.

Kategoria

iz.

Jakite-arloak

Zuz.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

LB: 64: Argia 14, Berria 9, Deustuko Unibertsitatea 2, Europar Batasuna, Euskal Herriko Agintaritza 6, Elkar 3, Espainiako Gobernua 4, Jakin 3, Laneki 2, UEU 20; ETC: 180

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: 0, Adorez: 0, Labayru: 0, NolaErran: 0.

Erdaretako formak

es equitativo / fr équitable: Elhuyar: zuzen, bidezko / Adorez: justu, zuzen, bidezko, egoki / Labayru: artez, zuzen, bidezko, justu / NolaErran: zuzen, xuxen, bidezko, bardin; Euskalterm: bidezko joko, joko zuzen (es juego equitativo, fr jeu équitable, en fair game, equitable game), bidezko banaketa (es reparto equitativo).

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia eta jasotzekoa. ekitate forma ere arautua dago.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: - / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: +

Atzizkien araberako erabakiak

-tze.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ik. OEH

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: Ik. Siraken liburua / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Kategoria

iz.

Diakronia

Zah.

Forma baten adiera(k)

elizari dagokiona.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

eklipsatu eklisatu . Eclipsar. Eklisadurik geratu dira / eguzkia da irargiia. Urqz 84.

LB 39 (Argia 2, Berria 9, DiarioVasco 1, EiTB 2, Elhuyar 5, Elkar 12, Erlea 3, Consumer 1, Jakin 1, UEU 3); ETC 194

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: eklipsatu du ad. eclipsar / Adorez: eklipsatu du ad. eclipsar / Labayru: 0 / NolaErran: itzali – eklipsatu – gorde éclipser. // Euskalterm: konformazio eklipsatu (Kim.).

Erdaretako formak

es eclipsar / fr éclipser: Elhuyar: 1 eklipsatu; 2 (fig.) estali, ezkutatu, itzali / Adorez: 1 eklipsatu; 2 (fig.) [oscurecer] ilundu, itzali; 3 (fig.) [desaparecer] desagartu, ezkutatu, aldendu; Labayru: 1 eklipsatu; 2 (col.) desagertu, itzali, airatu, amatatu, aldendu, ezkutatu, estali, ostendu, iriondu; 3 itzali, ilundu (fig.), estali, ezkutatu.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Jaso, baina astronomiako adiera bakarrik.

Jakite-arloak

Astron.