Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: - / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

emaraz, emarazten.

Aditz-erregimena

du ad.

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-le/-tzaile.

Zerrendakoa markatua edo erabilera urriagokoa da

ik. emeki

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ik. OEH

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-sabel.

Kategoria

iz.

Forma baten adiera(k)

umontzia.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ik. OEH

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: - / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Zerrenda osagarriak

HezkAdmin: concesión; emateko erabaki: acuerdo de concesión / BEZ: "Emateak: Entregas".

Elkarketako osagaia edo esapide-zatia

izen-emate, kontu-emate bezalako elkartuetan jasoa; ez da sarrera berezian emango

Atzizkien araberako erabakiak

-tze.

Euskaltzaindiaren Arauak

ematu, ema, ematzen. da/du ad. 'eztitu'.

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

ematu, ema, ematzen

Forma baten adiera(k)

eztitu

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: Ik. bagina / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-tutu.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Orain arte erabili gabea da, baina gaia ere bai

er. gabea da, baina erregularra (eta betekizunik izan dezakeena).

Euskaltzaindiaren Arauak

Emaus / emaustar.

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

-tar osaerakoak.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

OEH argitaratuan, emaztedun 4: Lç 2 (1 Ko 7,29.33: "Emaztedunak ere, emazterik ezpalute bezala diraden (...) Baina emaztedunak, artha du munduko gauzez, nolatan emaztearen gogarako daten" #mdash# eta lehen pasartearen beste itzulpenetan: Dv, Ol, Ker, Bibl, IBe, IBk); A Ardi ("Onera etorrita apaiz egin adi, emengo apaiz, emaztedun apaiz"); A EY II ("Txistulari zan ta noizean bein zapatari be bai eta ganera emaztedun").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

emaztedun 4: IrakDo 2 (1 Ko 7,29.33 pasarteetan: "emaztedunak, emazterik ez balute bezala bizi bitez", "emaztedunak, berriz, munduko gauzetan du ardura, nundik emazteari atsegin emango"); J. Haritschelhar 2 ([bi emazte] + -dun osaerakoak: "Nola bi emaztedun batez mendekatzen diren bi emaztedunaren bi emazteak").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

emaztedun : HiztEn, LurE (adib.). Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, Euskalterm.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

emaztedun : EuskHizt (adib.), HiruMila, ElhHizt, EskolaHE (adib.), Casve EF (emaztedün), HaizeG BF (AS), Lh DBF (AS), DRA, PMuj DVC. Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-dun (osaera honetako beste hainbat bezala, forma osatu libretzat ere eman liteke; erabilia da, ordea, testuinguru aski mugatuan bada ere).

Euskaltzaindiaren Arauak

Lap. eta BNaf.

Erabileremu dialektala

Ipar. (ez Zub.)

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Maiztasuna

g.er.

Forma arautuaren azalpenaz oharra

kategoria eta adibidea gehituz: "adlag.: emeki-emeki".

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ik. OEH: EMEKI-EMEKI (S ap. Lrq; Dv, H). Despacio, lentamente; poco a poco. Tr. Documentado abundantemente al Norte desde comienzos del s. XVIII; al Sur lo hallamos en autores del s. XX. Es muy raro con el significado de 'dulcemente, suavemente'. Denbora luzez, eta aphur bana emeki emeki hezurretan barrena sarthuz. ES 182. Falta txipier ihesi egiten eztiana handietara emeki emeki eroriren da. Mst I 25, 11 (SP baratxe, Echve piskaka, piskaka). Emeki-emeki gutitu zen haren bihotz mina. Lg I 310. Emeki emeki uzten gare bertzen exenplu gaixtoez galtzera. Jaur 119. Solas-molde arrunta gizakien eta mendetako gora-behereri tainki datxikote eta berenaz emeki-emeki galtzerat doa. Lf GH 1923, 187. Gabez nexkak lo daudenean, nik oe-yantzia emeki emeki tiratzen diet. 'Doucement'. Or Mi 75. Emeki emeki atzera egiten du Breizerak. Mde Pr 282. Emeki emeki jartzen ari zuten Eliza. Ardoy SFran 317. Europako erresuma guziak emeki-emeki batasunean onartu... J.L. Davant Herr 11-7-1968, 5. Pasatu zituen zenbait egun ohean eta emeki emeki jin zitzakon balia puxka bat. Etchebarne 107s. v. tbn. (para autores meridionales) A Ardi 88. Etxde JJ 12. Erkiag Arran 65. Vill Jaink 62

adib: emeki adb. Emetasunez, leunki; geldiro. Ik. poliki; astiro; baratxe. Emeki eragin. Emeki mintzatu, erantzun. Andreek berez poliki eta emekiago hitz egiten dutela. Gogorki eta dorpeki dagokizunari emeki egotea. Egun oroko atsekabe arinak emeki paira itzazu. Emeki laztandu. Bagoaz emeki, harrabotsik gabe. Emeki-emeki gau beltzak hartzen ditu bazterrak. Horrela dagoelarik, norbaitek emeki-emeki irekitzen du ganbarako atea. Azeria, emeki-emeki, zangoak doi-doia lurrean finkatuz. Arteka ilun hartatik atera ondoan, emeki-emeki eremuak zabaltzen eta eztitzen dira. Eta, emeki-emeki, urteak joan dituk.

emeki-emeki 220: Aizu 10, Deia 6, Elhuyar, Elkar 4, Consumer 2, Berria 110, EiTB 9, Euskaltzaindia 3, Jakin 18, Argia 38, Laneki 3, Erlea 9, DiarioVasco 7.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

emeki-emeki 502: Berria, Herria, Alberto Ladron Arana, Marzel Etxehandi, Piarres Aintziart, Xipri Arbelbide, Jon Alonso, Karlos Zabala, Gotzon Garate, Jose Angel Irigaray, Jean Baptiste Etxarren, Lopez de Arana…

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: adib.: emeki emeki / EuskHizt: adib. / HiztEn: adib. / LurE: adib. emeki emeki / ElhHizt: - / EskolaHE: adib.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia da, erabilia eta azpisarrera gisa jasotzekoa emeki sarreran.

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

bikoiztapen indargarriak.

Zerrendako forma adibide gisa ematekoa da

adibide gisa eskaintzekoa emeki sarreran.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa emeki sarreran.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

emekiro (G ap. A ; Lar Añ).Dulcemente, suavemente. "Mansamente" Lar, Añ. v. 1 emeki. Egoi-aldeko bero andiak, ifarraldeko otz gogorrakin adiskidetasunean eztiturik zabaltzen dira emekiro biztanleen osasungarri. Izt C 24. Esan zion maizterrak emekiro: [...]. Ib. 165.

LB 36 (Deia 1, EiTB 2, Elkar 31, Erlea 1, UEU 1); ETC 43

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: emekiro adb. dulcemente, suavemente / Adorez: emekiro adb. suavemente, despacio, bonitamente / Labayru: emekiro 1 adb. dulcemente, suavemente. Emekiro hitz egin zion belarri ondora / NolaErran: 0. / Euskalterm: 0

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia eta jasotzekoa -kiro bukaerako beste adberbio batzuk bezala.

Euskaltzaindiaren Arauak

'eranskina' (ez du gaztelaniazko enmienda adierazten).

Forma baten adiera(k)

eranskin

Faux-amis arriskutsuak

ez du gaztel. 'enmienda' adierazten

Euskaltzaindiaren Arauak

emendatu, emenda, emendatzen. da/du ad. 'gehitu, erantsi' (ez du 'zuzendu' adierazi nahi).

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

emendatu, emenda, emendatzen

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: - / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Eratorri hiztegi-sarrerarik ez dagokiona

-tze.

Forma arautuaren azalpenaz oharra

gehituz: "iz." eta AS gisa: emendiozko .

OEHko datuak [laburduren azalpena]

emendiozko 1, Lç Cal ("Haren gainean kontatzen dirate bi egun, ordinarioa eta emendiozkoa").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

emendiozko 3: HezkSaila 1984 ("Zifra honek, iazkoaren antzekoa izanik, emendiozko prematrikularen eragina eta O.H.O. bukaerako errepikatze tasen hazkunde aurrikusgarria biltzen ditu"), A. Alberdi ("Emendiozkoak: ere [...], gainera, bestalde..."), Murgil/4 ("Emendiozkoak: baita... ere, ezta... ere, ere bai...").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

emendiozko : HiztEn (adibide gisa), Euskalterm 4 (Hizkl.; hauetan e. juntadura, e. proposizio) // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, LurE.

Sektore jakin bateko informazioa

emendiozko : ik. EGLU-III, 33-78 ("e. lokailu"); EGLU-IV, 183 ("e. balio"), 49-50 ("e. juntadura"), 21, 73 ("e. juntagailu").

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

emendiozko : EuskHizt (adibide gisa), ElhHizt (Hizkl. copulativo), HiruMila (adicional), DRA (suplementario), PMuj DVC ([betaurreak = anteojos] de alinde, de aumento) // Ez dugu aurkitu ap. EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: adib. gisa / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Atzizkien araberako erabakiak

-zko.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

emendio sarrerari dagokion azpisarrera.

Kategoria

izlag.

Jakite-arloak

Gram.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Kategoria

iz.

Maiztasuna

g.er.

Forma baten adiera(k)

emakume erditu berria.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

emerdi(tu), emerditzen.

Aditz-erregimena

da ad.

Maiztasuna

g.er.

Forma baten adiera(k)

(emakumea) erditu.

LBeh (2014-04-03): emergente 30: Berria 16 (adib.: “Sapporo hirian izan dira bildutan egunotan eta «erantzukizuna partekatua» behar duela esatean bat etorri dira ekonomia emergenteak”), EiTB 3 (adib.: “Garaiak aldatu egin dira ordea eta "balio etikoak ere bai; eutanasia balore emergentea da gaur egungo gizartean" Iñakiren ustez”), Jakin 3 (adib.: “Une batez, masa kritiko batera heltzearekin batera, gogoa agertuko litzateke, fenomeno emergente bat”), Argia 8 (adib.: “Beraien hazkunde txikia izan arren, herrialde garatuek mugitu dute emergenteen beroaldia”). // LB: 86 (ekonomia emergente, herrialde emergente etab.); ETC: 166.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: ez dugu aurkitu emergente formarik. // Elhuyar: emergente izond. [zientzia, filosofia] emergente / Adorez: 0 / Labayru: 0 / NolaErran: 0 / Euskalterm: enpresa emergente (Industr. empresa emergente, startup).

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2013: herrialde emergente* e. gorabidean diren, gorantz doazen, nabarmentzen hasiak diren, ernatzen ari diren herrialdeak.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es emergente / fr émergent(e): Elhuyar: sortzen ari den(a), sortuberri; suspertzen ari den(a), susperraldian dagoen(a); gorantz doan(a)/datorren(a), goraka ari den(a), gorabidean dagoen(a); garapen bidean dagoen(a) / Nolaerran: - / Zehazki: 1 azaleratzen den; 2 agertzen den / Labayru: agertzen den, ateratzen den / Adorez5000: 1 azalerazten den, agertzen den, ateratzen den. 2 irteten den, gora egiten duen.

Erdaretako formak

es emergente; fr émergent: Elhuyar: 1 adj. sortzen ari den(a), sortuberri; suspertzen ari den(a), susperraldian dagoen(a); gorantz doan(a)/datorren(a), goraka ari den(a), gorabidean dagoen(a); garapen bidean dagoen(a) 2 adj. [ciencia, filosofía] emergente / Adorez: 1 azalerazten den, agertzen den, ateratzen den. 2 irteten den, gora egiten duen; industria emergente: goraka ari den industria / Labayru: adj. sortzen doan(a), sortzen dagoen(a), sortu berri; suspertzen ari den(a), goraka doan(a), garatzen doan(a), hazkunde bidean dagoen(a), garatze bidean doan(a) / NolaErran: agertzen den – ateratzen den.

Mailegu isiltzekoa edo gaitzestekoa da, ordain egokia duenez

Baditu ordain egokiak, oraingoz ez da jasoko.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia eta jasotzekoa. Ekonomiako eta zientzietako (fenomeno, propietate emergente) adierak jasotzekoak dira.

LBeh (2013-06-10): emeritu 56: Elhuyar 2 (adib.: “Paul Racey Aberdeengo Unibertsitateko irakasle emeritu eta saguzarraren ikertzaile ospetsuenetako bat”), Berria 23 (adib.: “Txomin Peillen euskaltzain emeritu izendatzearen ondorioz sortutako hutsunea betetzeko hautagaia hautatuko dute euskaltzainek”), EiTB 21 (adib.: “euskaltzain emeritu izendatu zuen Euskaltzaindiak”), Jakin 4 (adib.: “Hirurogeita hamabost urtetik gora da Jose Antonio Arana Martija, eta emeritu da Euskaltzaindian”), Argia 3 (adib.: “irakasle emeritu postua hartu nuen”), DiarioVasco 4 (adib.: “Atzo jaioterrian hil zen euskaltzain emeritu gernikarrak alor askotan erakutsi izan du gazte-gaztetatik bere grina eta kemena”); emerito 3: Berria 2, EiTB 1.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: emeritu 9, Berria; emerito 4: Berria 3, Jenaro Garate.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es emérito / fr émérite: Elhuyar: emeritu / Nolaerran: emeritu / Zehazki: emeritu / Labayru: emeritu / Adorez5000: emeritu.

Nazioarteko forma da, beste gabe onartzekoa

Nazioarteko forma da, eta beste gabe onartzekoa.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

eme(tu), emetzen.

Aditz-erregimena

da/du ad.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Zerrendako mailegu onartuaren pareko euskal osaerazkoa

joale.

Kategoria

izond. eta iz.

Euskaltzaindiaren Arauak

emigratu, emigra, emigratzen. du ad.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

emigratzaile (eta e.-kopuru) 7: GaztEntz/1 2 ("Iparramerika, emigratzaile-kopuru izugarriaren helmuga izan da eta ohizko emigratzaile ingeles, irlandar, alemaniar eta eskandinaviarrei, eslaviar eta latinoak gehitu zaizkie gure mende honetan"), J.A. Leizaola ("emigratzaile eta erbesteratuen herriak"), Lan-prestakuntza 3 ("Espainiara itzultzen diren emigratzaileak [...] Prestaziorako eskubiderik ez duten emigratzaileak [...] Itzulitako emigratzailea izatea"), J. Elberdin ("teknika hori [...] Pasaian bizitzen eta bertan tratuak egiten hasi ziren emigratzaile gaskoiek ekarri ere").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

emigratzaile : LurE (etorkina), Euskalterm 4 (emigrante, joale sinonimoekin; emigratzaileen aurrezki-kontu, emigranteen aurrezki-kontu sinonimoarekin; emigratzaileen aurrezki-libreta, emigrantearen aurrezki-libreta sinonimoarekin; emigratzaile-aurrezki, emigrante-aurrezki sinonimoarekin) // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, HiztEn.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

emigratzaile : EskolaHE (etorkina), Lur EF/FE (émigrant) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, ElhHizt, HiruMila, Lur EG/CE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: +

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Zerrenda osagarriak

Katal: Emigrazioa: Emigración.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Zerrenda osagarriak

EEgunk: "emir"

emisio 171: Argia 17, Berria 69, EiTB 85.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: emisio 148: Berria 141, Amaia Lizarralde 4, Iban Zaldua, Isabel Arrigain, Edorta Jimenez.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Zerrenda osagarriak

Katal: Emisio/estatu honi dagokion alea: Ejemplar perteneciente a este estado/emisión.

Mailegu isiltzekoa edo gaitzestekoa da, ordain egokia duenez

lantaldeak ez du ikusten maileguaren premiarik: cf. igorpen; jaulkipen; emanaldi, emankizun, etab.

nazioarteko forma da.

emititu ad. [Oharra: Euskaltzaindiak, emititu-k euskara idatzian izan duen erabilera kontuan harturik, hitz hori ez erabiltzea gomendatzen du; ik. igorri; jaulki]. emisio araua da: “emisio 1 iz. Uhin elektromagnetikoen bidez soinua edo irudia igortzea. Ik. igorpen 3. Film horien guztien euskarazko bertsioaren emisio eskubideak erosiko ditu ETBk.”

emititu 2002.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

emititu 31: Berria (“Hemendik aurrera emititu ahal izateko baimena izatea ezinbestekoa izango da, eta horretara zuzendu da dekretua”, “gaztelaniazko katetik emititu den saioko itzulpenak egiteaz arduratu zen bera”), Txema Ramirez de la Piscina (“1991ko gatazka hartan, AEBetako kateak Bagdadetik emititu ziren irudien monopolioa lortu zuen”), Pello Salaburu (“Erraz atzendu ditugu gero irratiak 24 ordu, denak bata bestearen ondoren, emititu zitueneko hura”), Josu Zabaleta (“(itxurazko tamaina, aldiz, eta emitituko duen argi-fluxua horrenbestez, desberdina izango da oso!”), Mikel Hernandez Abaitua (“Radio Parisetik emititutako irratsaioengatik”).

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Baztertutako forma onartzea proposatu da. Komunikabideei dagokiena dela zehaztea komeni da; izan ere, Fisikaren arloan igorri erabiltzen da eta Ekonomian jaulki, esaterako. Hauek ohar bidez azaltzea komeni da.

Mailegu baztertuaren euskal ordaina

Ik. igorri; jaulki.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

ez du jaso corpusak.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

emmenthal: JA. Elosegi ("emmenthal finlandiarra", "Finlandiako emmenthal"); emmental: I. Zaldua ("camembert eta emmental gazta-paketeen artean").

Erdaretako formak

OfQuLF: emmental (ou emmenthal) / fromage à pâte dure || Emmenthal || nom de la vallée de l'Emme en Suisse.

Onomastika batzordeak argitzekoa

onartzekoa eta hiztegian jasotzekoa da, lantaldearen ustez; oinarriko toponimoaren forma egokia proposatzea, berriz, Onomastika batzordeari dagokio (cf. -t- / -th-).

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Izen propiotikoak.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ik. OEH

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

emoka, emokatzen.

Aditz-erregimena

da/du ad.

Erabileremu dialektala

Ipar.

Forma baten adiera(k)

1 mukuru bete. 2 zarpiatu.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ez dugu aurkitu emotib - formakorik.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

emotibismo 1, J.R. Bengoetxea ("Emotibismoa: eztabaida moralak jarrera moralei buruzko eztabaidak dira eta ez gertakariei edo errealitateari buruzkoak"); emotibitate falta 1, Hemen 1986 ("Aktibitate gogozkoenak: beren pazientzia, ekonomia, erresponsabilitatea, emotibitate faltaren ondorioz, beren produziozko sistematan zuzendari izateko edo administradore izateko balio dute"); emotibo 3: K. Navarro ("Zer esanik ez, adibidez, indar emotibo handiko hitzak hartzen baditugu: pakea, askatasuna, maitasuna..."), LMuj ("Gauzen giltzadura logikoa epeltzen eta ematzen etorri den heinean [...] zama emotiboa atzeman dugu"), L. Oihartzabal ("Aspalditik izan dira histeria-atakeak eragin emotibo ugarituen adierazpen moduan onartuak").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

emotibismo : Euskalterm 1; emotibista : Euskalterm 1; emotibitate : AB50 2; Euskalterm 1 (hunkiberatasun sinonimoarekin); emotibo : Euskalterm 4 (balio, esanahi, funtzio, osagai e.) // Ez ditugu aurkitu ap. DFrec, AB38, HiztEn, LurE // 'emotivo' etab. itzulitako besteak: hunkibera : Euskalterm 1; hunkiberatasun : Euskalterm 1; hunkigarri : AB38 4, AB50 2, Euskalterm 2; hunkigarriro : AB50 1; hunkipen -: AB38 1, Euskalterm 1.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

Ez ditugu aurkitu ap. EuskHizt, ElhHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

a)Erdal emotivamente formaren ordainak: hunkigarriro , zirraraz : HiruMila; b) emotividad/emotivité formenak: bihotzbeilatarzün , bihotzminberatarzün : Casve FE; hunkiberatasun : ElhHizt; c) eta emotivo/émotif formenak: beilatx : Casve FE; beratz : XarHizt; bihotz minbera : Casve FE; bihozpera : XarHizt; emozio -, emoziozko : ElhHizt; hunki erraz : XarHizt; hunkigarri : ElhHizt, Vox es-eu; jauzkor : XarHizt; minbera : XarHizt; sarrastabera : PMuj DCV; sentibera : ElhHizt, XarHizt, Vox es-eu; sentikor , zirraragarri : ElhHizt // Ez ditugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE, HaizeG FB, T-L LFB.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Zalantzazkoa da mailegua, lantaldeak zalantzak baititu horren premiaz

pertsonei dagozkienak izendatzeko, aski dira hunkigarri, zirraragarri bezalakoak; funtzio emotibo bezalako testuinguruetakoa, berriz, nekez ordezka daiteke horien bidetik; baina nola ezar bi multzoen arteko muga? Pare bat adibideren bidez iradoki liteke.

Izenondo erreferentzialak

-ibo izond. erref.

Kategoria

izond.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

funtzio emotiboa (*omenaldi emotiboa e. omenaldi hunkigarria).

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu emotikono formarik.

emotikono 81: Aizu 23, Argia 2, Berria 5, Deia, EiTB 21, Consumer 7, Goiena 12, Laneki 9, Uztarria.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Ez dugu aurkitu emotikono formarik.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

Euskalterm: emotikono (TN, Informatika).

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Asko hedatu den forma da, jasotzekoa.

Euskaltzaindiaren Arauak

h. zirrara, etab.

Euskara batuan hobestekoa

ik. zirrara, etab.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

emozional 13: B 1 (Y. Elorriaga), EB 12 (J. Jauregi, LMuj 2, F. Rodriguez, K. Altonaga, Habe, Osabide Hezkuntza 1989, J.R. Etxebarria, A. Gabikagogeaskoa, EHAA 1993 2, AdminEusk 1994); emozionalki 1, Egunk 1994.

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

emozional : DFrec 1, Euskalterm 11. Ez dugu aurkitu ap. AB38, AB50, HiztEn, LurE.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, HiruMila, ElhHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Izenondo erreferentzialak

-al izond. erref.

LBeh (2014-04-03): emozionalki 69: Consumer 14 (adib.: “Komunikazio-kanalak egintza koordinatuan eratu behar dira, haurra ahalik eta baldintza egokienetan intelektualki, emozionalki eta sozialki gara dadin”), Berria 33 (adib.: “Animaliek, fisikoki ez ezik, emozionalki eta psikologikoki ere sufritzen dute”), EiTB 10 (adib.: “Batzuetan ez du aparteko arazorik sortzen, baina beste batzuetan, emozionalki gaizki sentitu gaitezke, eta barne borroka batetan sartzen gara”), Jakin 7 (adib.: “Beste hipotesi bat botako dut: pentsaeraren maila eta ekintza maila bat ez dira etorriko, baldin eta emozionalki kontrajarriak badira”), Argia 5 (adib.: “Nola bizi duzu emozionalki prozesu hori?”). // emozionalki 207: Aizu 3, Argia 21, Berria 63, Deia 2, Euskal Herriko Agintaritza, EiTB 14, ElCorreo 3, Elhuyar, Elkar 7, Erlea, Consumer 16, Euskaltzaindia, Goiena 2, HABE, Jakin 7, Laneki 38, UEU 24, Uztarria 2.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: emozionalki 13: Berria 10 (adib.: “Elbarritasuna oso erlatiboa da, bestela ere gu emozionalki nahiko ezinduak baikara”), Iñaki Mendiguren (“Gizarte-ikuspegitik, aro heroikoa zorakeria eta krimena da, baina emozionalki esperientzia handia da”), Josu Zabaleta (“egoera subjektibo batzuetan joera handiagoa izaten da besteetan baino emozionalki filmean sartzeko”), Joxe Azurmendi (“Madril-en estudiantetako positibismo filosofikoaren aro itsuenean, emozionalki Wordsworth, Coleridge edo Leopardi-ren poesia da bete-betetzen duena”).

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2013: -.

Eratorri hiztegi-sarrerarik ez dagokiona

-ki librea da.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Maiztasun handikoa eta sartzekoa.