Euskaltzaindiaren Arauak

'teilatu konpontzea'.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Azpisarrera gisa jasotzekoa. Idatziz gutxi azaltzen bada ere, ahoz oso erabilia da. Bide batez, erreteila sarreran beste adibide bat jaso.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ik. OEH

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Sarrera bati dago(z)kion azpisarrera(k)

erretiran.

Kategoria

iz.

Forma baten adiera(k)

erretiratzea, etxeratzea.

erretirada iz. [Oharra: Euskaltzaindiak, erretirada-k euskara idatzian izan duen erabilera kontuan harturik, hitz hori ez erabiltzea gomendatzen du; ik. erretira].

erretirada 17; erretira 24.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

erretirada 20; erretira 13.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Debekua bere horretan uztea proposatu da. Paretsu dabiltza bi formak maiztasunean eta, horregatik, komeni da debekuari eustea. Bide batez, erretira sarreran bi adiera bereiztea komeni da, ‘erretiratzea’ (alegia, gudarosteek atzera egitea) eta ‘etxeratzea’.

Mailegu baztertuaren ordaina

Ik. erretira.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: AS / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Atzizkien araberako erabakiak

-n.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

erretira sarrerari dagokion azpisarrera.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

erretiran dabilenak ez du etsaia menderatzen.

Euskaltzaindiaren Arauak

erretiratu, erretira, erretiratzen. da/du ad.

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

erretiratu, erretira, erretiratzen

Euskaltzaindiaren Arauak

erretiratu, erretira, erretiratzen. da/du ad.

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

erretiratu, erretira, erretiratzen

erretiratze 19: Allande Sokarros 3 (adib.: “Israelen erretiratzea ospatzeko”, “erretiratze urtea berretsi du”), Ekain Rojo 2 (“ez dira bat etorri Irakeko soldaduen erretiratzean”, “Hala izendatu zuen Israelek erretiratzearen ondoren”), Eihartze Aramendia 2 (“Erretiratzea mailakatua izango da”, “erretiratze modua”), Izaskun Beraza (“tropen erretiratzea”), Aurelia Arkotxa (“neurri pribatizatzaileen berehalako erretiratzea!”), Leire Ventas (“erretiratze sinbolikoa”), Lierni Alkorta (“berehalako erretiratzea”), Berria 2 (“Gazako erretiratzea agindu zuen gobernuburua Tel Aviveko erietxean dago”, “erretiratzea aurrez ikusi zuten”), EiTB.com 6 (“tropa gehienen erretiratzea iragarriko du”, “kaleetako presoen argazkien erretiratzea”, “tropen erretiratzea”, “erretiratzea apurka-apurka egitea proposatu zuten”, “amerikarren erretiratzea”, “argazkien erretiratzeak ekarri du polemika”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: erretiratze : Koro Navarro, Harkaitz Cano, Agustin Otsoa, Ramon Saizarbitoria, Iñaki Mendiguren, Berria.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: - / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: +

Eratorri hiztegi-sarrerarik ez dagokiona

-tze.

Mailegu onartzekoa da

onartzekoa da, erabilia baita.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS: erretiroa hartu.

Sarrera bati dago(z)kion azpisarrera(k)

erretiroa hartu

Euskaltzaindiaren Arauak

AS

Txostenaren laburpena

testuetan ez dugu erretirodun formarik aurkitu.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

erretiro 3, G-EB (Bil: "asi zan egunetik eta orain arte, serbitzua egin du errian bastante (...) orain erretirua merezi luke"; Uzt Sas: "erretirua ederra're bai andikan, au ikusita ez pentsa iñor morroi juango danikan"; MEIG: "Bilbaon bizi da orain, erretiroarekin"); erretreta IE 18 (HU Zez 17, adib.: "Goseak hilen du, erretretaren adinera gabe"; Mattin: "fatur zahar horrekin seguro soldata; urte laburrik barne berriz erretreta!"); erretretatu izond. 1 (HU Aurp: "seme bat ja hura ere jandarme erretretatua"); jubiladu izond. 1 (Astar II: "S Franciscubaren seme, Lektore Jubiladu, Burgosko Probinzijako Aita"); erretiratu `lanbidea utzi' adierako G-EB 6 (EusJok: "Berrogei urtera nua, buru dana kalbotuta, orduan erretiratzen naiz zuri ori jokatuta"; Tx B: "Beraz sei errialekin erretiratzen bazera, gazte denboran ainbeste gose ez da pasako zartzera"; Uzt Sas 3: "Baña ori soñu jotzetik erretiratu zan da Ernanin jarri zan bizitzen", "nola arkitzen geran urtetan zartuta, aspalditxuan gaude erretiratuta", "urtian buelta bat gutxienez Euskalerriari emanak, geure partiak egin da gero erretiratu geranak"; MEIG: "Begira, eretiraturik ez banengo bezala zuei galdera batzu egingo nizkizueke"); erretreta hartu 1 (HU Aurp: "Erretreta hartu eta hamar bat urtez "Lac Brindos" izena duen uraren eta inguruko ontasun batzuen zain egonik, erretiratu zen Angelurat"); erretretatu `lanbidea utzi' adierako 1 (HU Aurp: "Erretretatuz geroz beti jarraiki dela meza horri"); jubilatu `lanbidea utzi' adierako 1 (Arti Ipuin: "hamabost urtekin sartu zen han lanean, eta 85, laurogetabost, urteak arte, etzuten jubilatu").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

erretiro 4: G 1 (J.A. Ugarte), EB 3 (M. Onaindia, V. Huici, EHAA 1989: "e.-pentsio"); erretreta 4 (Herr 1985, 1987 eta 1992 3, V. Huici); jubilazio (eta -ziño) 7 (Etxde, UZEI, J. Sudupe, Euskal Margolariak, EHAA 1992, NPAO 1994; eta Gure Erria 1972); erretiratze 2 ager. (V. Huici, Herr 1987); erretretadun bitan (V. Huici); erretiratu izond. 3 (J.M. Torrealdai, M. Irazgoiti, V. Huici); jubilatu izond 28: G 2 (Uzt LEG II, BBarand), EB 26 (I. Unzurrunzaga, UZEI, Biztanleria 1987 2, Elhuyar, I. Laspiur, Legazpi 87-88, Demografia 1986, R. Saizarbitoria, Egin 1988, 1989 eta 1992 4, Argia 1982, Erlajazioa, J.R. Aizpurua, K. Izagirre 3, X. Mendiguren E., Deia 1991, A. Loidi, Ttipi-ttapa 1994 2, Santa Mariñe 1994 3 eta jubiledu); erreti(r)atu `lanbidea utzi' adierako 12 (J.M. Apalategi, Tx. Garmendia, K. Arzac, Zeu zeutara, X. Gereño 2, MAtx, Herr 1987, I.V. de Sarasti, A. Alonso, E. Otamendi, A. Iribar); erretiroa (h)artu 5 (A. Zavala, J. Agirre 2, M. Aramendi 2); jubilatu `lanbidea utzi' adierako 17: B 2 (A. Lasarte, I. Gaminde), G 1 (I. Linazasoro), EB 14 (Biztanleria 1987, J. Berruezori omenaldia, A. Lasarte, J. Suarez, Elhuyar, Egin 1989, Egunk 1990, J. Ibabe, Hemen 1989, Ingurua/3 3, GAO 1991, ArrPress 1993).

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

erretiratu : DFrec 4, AB38 3, AB50 30, HiztEn, LurE, Euskalterm 4; erretiratze : AB38 1, LurE, Euskalterm 3 (hauetan 1 zure aparatu zaharra e.); erretiro : DFrec 9 (hauetan erretiroa hartu 1, e. etxe 1), AB38 1, HiztEn, LurE, Euskalterm 11 (hauetan adib.: e.-egun 1, erretiroa hartu 1, erretiroa eman 1...); erretirodun : HiztEn, LurE; erretiru : AB38 1; erretreta : AB38 1, HiztEn, LurE, Euskalterm 3 (e. espiritual 1, e.-egun 1, predikuzko e. 1); erretretatu : DFrec 1; jubilatu : DFrec 18 (eta -au 2), AB38 1, AB50 28 28 (hauetan j. etxe 2, jubilatuen etxe 3), HiztEn, LurE (ik. erretiratu), Euskalterm 11 (hauetan adib. jubilatuen etxe 1, jubilatuen klub 1...); jubilazio : DFrec 7, AB38 1, AB50 10 (hauetan 1 -no, 1 aurretiazko j., 1 j. beharrezko), HiztEn, LurE (ik. erretiro), Euskalterm 16 (jubilazio kutxa, jubilazio-pentsio, etab.)

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

erretiratu : EuskHizt, HiruMila (1 retirarse, jubilarse; 2 retirarse, apartarse), ElhHizt (erretiratu 1: retirarse, jubilarse; 2 retirarse, volver a casa; 3 apartarse; 4 quitar, retirar / erretiratu 2: 1 retirado, jubilado; 2 retirado, apartado), EskolaHE (`lanbidea utzi'), Lur EG/CE (1 retirar; 2 jubilar(se); 3 jubilado, pensionista) eta EF/FE (1 se retirer; 2 se retirer, prendre sa retraite; 3 retraité); HaizeG BF (se retirer), Lh DBF (se retirer); erretiratze : EuskHizt, HiruMila (1 acción: retiro; 2 apartamiento; 3 jubilación; 4 retirada), EskolaHE (`erretiratze saria'); erretiro : EuskHizt, HiruMila (1 retiro, jubilación; 2 retiro: estado social; retiro: paga), ElhHizt (1 retiro, jubilación; 2 retiro; 3 soledad, refugio; 4 vuelta a casa), EskolaHE (erretiratuaren egoera; erretiratuak jasotzen duen saria, ik. erretreta); Lur EG/CE (jubilación) eta EF/FE (retraite), PMuj DVC (jubilación; eta erretiro-sari: jubilación); erretiroa hartu : HiruMila (jubilarse); erretirodun : EuskHizt (*1981), HiruMila (persona que cobra el retiro), ElhHizt (jubilado), EskolaHE (`erretiro saria jasotzen duen pertsona'), PMuj DVC (jubilado, pensionista); erretreta : EuskHizt, HiruMila (1 retirada, 2 retiro, jubilación; 3 retiro: estado social; retiro: paga), ElhHizt (1 jubilación, pensión; 2 retreta; 3 retirada), EskolaHE (`erretiroa'), Lur EG/CE (retiro) eta EF/FE (retraite); erretretatu : EuskHizt, ElhHizt (erretretatu 1: retirarse, jubilarse; erretretatu 2: retirado, jubilado); jubilatu : EuskHizt (ik. erretiratu), HiruMila (jubilatu 1: jubilarse; jubilatu 2: jubilado), ElhHizt (jubilatu 1: jubilarse; jubilatu 2: jubilado), EskolaHE (ik. erretiratu); jubilazio : HiruMila (jubilación), ElhHizt (jubilación), EskolaHE (ik. erretiro).

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Adierazle egokia da, eta horren premia dago

forma berri egokia.

Atzizkien araberako erabakiak

-dun.

Jatorrizko forma

oilasko-erretoki

Jatorrizko forma

erretor(e)

Euskaltzaindiaren Arauak

erretor* e. erretore.

Maileguaren beste forma, gaizki edo erdizka egokituaren ordez

ik. erretore

OEHko datuak [laburduren azalpena]

'apaiza' adierakoa bakarrik agertu da: erretor da forma nagusia 408 agerraldirekin (IE: 399; B-G: 8; EB: 1); erretore 141 aldiz azaldu da (B: 5; G: 106; IE: 24; EB: 6); ertor (IE: 35) bakarrik.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

'eliza bateko buru den apaiza' adieran erretor 78 aldiz jaso da (B: 1; G: 5; IE: 66; EB: 6), erretore 71 aldiz (B: 2; G: 21; IE: 19, hiru testutan; EB: 20; EgAs: 9) eta ertor 3 aldiz (IE). 'Unibertsitateko burua' adierarekin errektore eta eratorriak (errektoregai, errektoretza) dira nagusi, 13 ager.ekin; eta ager. banarekin: erretore, erretore-orde, erretoreordetza, erretoretza .

Jatorrizko forma

erretor(e)

Euskaltzaindiaren Arauak

'parrokiako arduradun nagusia'.

Batera bizkaiera eta gipuzkera euskalkietakoa da

erretore da hobestekoa (hots: 'parrokiako arduradun nagusia' adieran), B eta G batetik eta IE bestetik baitabiltza; hori da, gainera, erabilera zainduetan hedatuena (ik. 31.33 irizpidea ere)

Forma arautuaren azalpenaz oharra

AS gisa gehituz: erretore-etxe .

Maileguen egokitzapen sistematikoa

-or/-ore

Forma-adieren gurutzamenduak

parrokiako arduradun nagusia; cf. errektore 'Unibertsitateko kargudun nagusia'

Euskaltzaindiaren Arauak

Ipar. 'erretoretza'.

Zerrendakoa erabileremu geografiko-dialektal mugatukoa da

Ipar. Ik. erretoretza

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-go/-tza

Forma-adieren gurutzamenduak

cf. erretolika

Euskaltzaindiaren Arauak

ez dago hor sasi-galdera erretorikoa baizik.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

ez dago hor sasi-galdera erretorikoa baizik

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

erretraktor 1 (J.A. Berriotxoa">"Zortzi mesenterio perfektu, ongi garatuak, muskulu erretraktor indartsuarekin"); erretraktore 2 (I. Aldabe: "Orohar, oina luzatu egiten da, bere aurrekaldearekin sustratoan itsatsiz, animaliak abantzatzen duenean, uzkurtu egiten delarik, atzeko erretraktorea, batez ere"; "Oina, ezarian ainguratzen da, lehenengo mugimendu dilindari bat eginez lehendabizi aurreko erretraktoreengan eraginez, eta gero, atzekoengan, piskana-piskanaka lurperatuz").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

erretraktore : HiztEn, Euskalterm 1 (muskulu erretraktore). Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, LurE.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, HiruMila, ElhHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta Lur EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC. // RAEren hiztegian ez da retractor sarrerarik ageri; rétracteur, aldiz, bai, Le Petit Robert-en.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Kategoria

izond.

Jakite-arloak

Anat.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

erretrata, erretratatzen.

Aditz-erregimena

du ad.

Maiztasuna

g.er.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

erretratu eta eratorriak (erretratugile, -gintza) 35 aldiz agertu da (G: 29; B: 2; EB: 4); erretrato 26 aldiz (G: 14; IE: 7; EB: 5); IEan portret(a) (13) eta potret (11) jaso dira.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

-atu formak (erretratu, autorretratu) nagusi EBan (22 ager.); -ato bukaeradunak (erretrato, autorretrato) EBan (6), G (6) eta Eg.As (1); erretrata (4) eta portret (1) IEan bakarrik.

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

DFrec: erretreta (3); erretratatu (2); erretrato (1); erretratu (3); AB38: erretreta, erretratatu, erretrato, autorretratu, erretratu formek agerraldi bana dute; AB50: erretrato (2); erretratu (3), erretratugintza (1).

Euskaltzaindiaren Arauak

batez ere Heg. 1 'argazkia'. 2 'giza irudia'.

Zerrendakoa markatua edo erabilera urriagokoa da

Batez ere Heg. Ik. argazki (beste horrenbeste egingo da bere lekuan: potret | B2 | Ipar. Ik. argazki)

Maileguen egokitzapen sistematikoa

-ato/-atu

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Azpisarrera gisa jasotzekoa da argazkia atera formarekin egin den bezala.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Azpisarrera gisa jasotzekoa da adierak bereiziz: 1 argazkia egin; 2 erretratu bat egin.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-gile.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-gintza.

Euskaltzaindiaren Arauak

Ipar.

Forma hedatua onartzekoa da, ordain egokirik ez duenean

erretirodun forma arautuaren bidetik onartu da.

Erabileremu dialektala

Ipar.

Kategoria

iz.

LBeh (2014-04-03): erretrobirus 43: Elhuyar 28 (adib.: “Birus-kopurua murrizteak, gaixoaren osasuna hobetzeaz gain, kutsakortasuna ere murriztu egiten du, eta normalean ez dugu kontuan izaten erretrobirusaren aurkako terapiaren beste funtzioetako bat profilaxia dela”), Berria 13 (adib.: “Gaixoen eskura erretrobirusen aurkako botikak jartzeko, eskubide hori bermatzeko, politika zehatzik ezarri ez izana da batzarrak gobernuz kanpoko erakundeen partetik jaso duen kritika”), EiTB (“Herrialde pobreetan gaixotasun hau hilgarritzat hartzen den bitartean, herri aberatsetan gaixotasun kronikoa da, erretrobirusen kontrako sendagaiei esker, bizi itxaropena handia delako”), DiarioVasco (“Erretrobirus endogenoen detekzioa eta karakterizazioa behietan eta beste hainbat mamaliotan”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: erretrobirus 15, Berria (adib.: “Erresuma Batuko hainbat adituk, baina, erretrobirusen kontrako botikak erruz zabaltzeak ez duela ezer konpontzen esan zuten atzo, «ez behintzat tratamenduak erabat beteko direla bermatzen ez bada”).

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2013: antirretrobiral* e. erretrobirusen kontrako. Tratamendu antirretrobirala*[e.] Erretrobirusen kontrako tratamendua.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es retrovirus / fr rétrovirus: Elhuyar: (Biol.) erretrobirus / Nolaerran: erretrobirus / Zehazki: (Biol., Med.) erretrobirus / Labayru: (Biol.) erretrobirus / Adorez5000: (Zool.) erretrobirus.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia da eta erabilia.

Kategoria

iz.

Jakite-arloak

Mikrob.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

erretura B 2, Erkiag ("Iru egunez geituaz-geituaz yoiakon erretura arek, bazterrak guztiak kiskaldu eutsazan bere ariman", "Ez egoan urian, alako su eta erretura ikaragarririk zegaz itxungi") // Ik. OEH argitaratuan testuingururik gabeko erreturagai eta erraturatu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

erratura B 1 (I. Gaminde, ahozko lekukotasuna jasoz: "erraturie: erratura: (...) erraturie iteotzien"), eta erretura EB 1 (E. Jimenez: "Aileza orain eskribatzen dudan honek gar horiek eragiten didaten erretura lagundu").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

erretura : HiztEn (uzta-hondakin etab.en erreketa) // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, LurE, Euskalterm.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

erratura : PMuj DVC (= erretura); erretura : EuskHizt (zabor piloa (erretzea)), HiruMila (quema de rastrojos), ElhHizt (quema de broza...), DRA (rotura, quemadura que se hace en el campo destinado a la siembra), PMuj DVC (1 borrón, hormiguero, montón de hierba para quemar; 2 rotura, quemadura de campos); erretura-gei : DRA (erreturagei: hierbas que se queman en los hormigueros), PMuj DVC (v. erretura 1); erreturatu : HiruMila (hacer quema de tierra y malezas y extender su tierra), DRA (hacer quemar de tierra y malezas y extender su tierra) // Ez dugu aurkitu ap. EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Ahoz erabilia, nahiz testuetako lekukotasunik ez duen

ahozkoan ezagun-erabilia dela dio L. Baraiazarrak, 'sua egin ondoren alorrean geratzen den seinalea' adierakoa / "erreturak egin behar ditugu" moduko perpausetakoa.

Kategoria

iz.

Erabileremu dialektala

Bizk.

Euskaltzaindiaren Arauak

izond.: agure erretxina.

Kategoria

izond.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

agure erretxina

Euskaltzaindiaren Arauak

iz.: pinuaren erretxina.

Kategoria

iz.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

pinuaren erretxina

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: AS / EuskHizt: AS: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Zerrenda osagarriak

NekHizt.

Atzizkien araberako erabakiak

-dun.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

erretxin(du), erretxintzen.

Aditz-erregimena

da/du ad.

Forma baten adiera(k)

erretxin bihurtu.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

erreumatiko 4: UZEI ("Sukar erreumatiko akutua"), Tx. Txakartegi 2 (adib.: "Hezurreko mina denean, sukar erreumatiko eta artritis erreumatikotik"), Amonaren botika ("Itsas bainuak oso gomendagarriak dira min erreumatikoen arindurako eta odolaren zirkulazioa arintzeko").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

erreumatiko : HiztEn, Euskalterm 3 // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, LurE.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

erreumatiko : ElhHizt // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, HaizeG BF, Casve EF, DRA, Lh DBF, PMuj DVC.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

Erdal reumático / rhumatisant, rhumatismal formen ordainak: HiztHand: 1 erreuma-; 2 erreumadun // ElhHizt: 1 erreumadun, erreumatiko; 2 erreumatiko; (hitz-elkarteetan) erreuma- // HiruMila: 1 erreumadun; 2 erreumatiko, erreuma-, humore- // Lur EG/CE: 1 erreuma-, erreumazko; 2 erreumadun // eta EF/FE: erreuma-, erreumadun, erromatismadun; erreuma-, erreumazko // HaizeG FB: ezueridun, errematismadun, errematismaz josia // Casve FE: ezüeridün; ezüeri-, ezüeriko // PMuj DCV: 1 ezueridun, zaiñardun, ubilleri; 2 umore-, zaiñar-, ezueri-.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Antzekoa da gaztelaniaz eta frantsesez (betetzen du "gutxieneko baldintza")

mailegu onartzekoen gutxienekoa betetzen du (nahiz frantsesez rhumatismal erabiliagoa den rhumatique baino), eta onartzekoa iruditzen zaio J-L. Davanti.

Izenondo erreferentzialak

-iko izond. erref.

Kategoria

izond.

Jakite-arloak

Med.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

LB 33 (gehienak artritis erreumatoide; Argia 1, Berria 3, EiTB 2, Elhuyar 4, Consumer 18, UEU 5); ETC 141

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: 0 / Adorez: 0 / Labayru: 0 / NolaErran: 0 // Euskalterm: artritis erreumatoide (TN da); baskulitis erreumatoide, endokarditis erreumatoide, miopatia erreumatoide… (termino onartuak dira).

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia eta jasotzekoa. Adibide gisa artritis erreumatoide jaso.

Euskaltzaindiaren Arauak

'akastuna': arkume erreusa etxean jan ohi dugu, ez baita on ez saltzeko ez aurrerako; zuk batutako intxaurretatik erdiak baino gehiago erreusak ziren.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

arkume erreusa etxean jan ohi dugu, ez baita on ez saltzeko ez aurrerako; zuk batutako intxaurretatik erdiak baino gehiago erreusak ziren

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

erreusi, erreusitzen.

Aditz-erregimena

du ad.

Erabileremu dialektala

Ipar.

Mailak

Beh.

Forma baten adiera(k)

lortu; arrakasta izan.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Atzizkien araberako erabakiak

-tarzun, "Zub." marka baitarama.

Kategoria

iz.

Erabileremu dialektala

Zub.

Forma baten adiera(k)

urduritasuna.