50535 emaitza bilaketarentzat - [16601 - 16650] bistaratzen.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau65 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-05-26 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau65 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:01 | 1994-05-26 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
AS: esate baterako, esaterako.
AS gisa gehituz: esate batera .
esate baterako, esaterako
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4B:EEBS:009 | 2003-01-15 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
esate batera 3: ABar Goi ("Gure etxeetan diraden emakumeak egokiak dituk. Biartu ta biartuko ditek, esate batera"), MEIG VI ("Laguntzaile eta partizipioaren artean sar dadin, beste zerbait, aita-ri gogor egiten diona da premiazko: Ez da aita etorri, ama baizik, esate batera"), Anab Poli ("Sabela beteta euki ta ogi aundia besoaren azpian, esate batera").
errate batera 1, Ttipi-ttapa 1994 ("Telefono erabilgarriak agertzen dituenean, berriz, Guardia Zibilarena agertzen du eta farmaziena errate batera ez"); esate batera 10: M. Murua ("Esate batera, automobil bat hartzen badugu, batera lan egiten duten sistema askoz osatutako makina"), I. Iñurrieta 2 (adib.: "Ondoren rolak aldatu egiten dira, ikasleak erdian eseriko dira eta zerikusia duen gaia jorratuko dute, esate batera bolondresgoak beren gizarteetan duen rola"), PPer ("Honen adierazle genuke, esate batera, Azkuek Diman jaso zuen sineste hau"), J. Agirre ("Aspaldion, esate batera, haren zerebroaren harietan hitz-elkartuak, maileguak eta eratorriak katramilatzen dira etengabe"), B. Kortabarria ("Mikel eta Jon esate batera, iaz bero-bero ibili ei zien pisu baten bila"), DNoticias 1997 ("Esate batera, Izagirrek berak esan zuen, "literatura librea eta ausarta egin nahi dugunok jakinarazten dugu ez garela jujearengana hamabostero presentatuko""), ELAO 1997 ("Estatu Batuek, esate batera, 1,1 milioi mina suntsitu zituzten urtebete baino gutxiagoan"), J. Alonso ("Honela ikusten dugu 1889an, esate batera, M. Dagnan-Bouveret izan zela Ohorezko Domina"), I. Camino ("Esate batera: hitz hasierako tz- [...] ez da ageri ez Goñerriko testuetan ezta Bonaparteren datuetan ere").
Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, HiztEn, LurE, Euskalterm, ez ap. EuskHizt, ElhHizt, EskolaHE, HiruMila, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.
EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: adib. gisa
bat.
esate sarrerari dagokion azpisarrera.
g.er.
esate baterako.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau65 |
AS
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-05-26 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
adlag.
-tzeke
- [E210]: Zergatik hori zerrendan?
- [E116]: lehen itzulian emana delako dago zerrendan; egia da libretzat ematen ditugula honelakoak, eta ez dugula berririk aipatzen... baina bere horretan uztekoa da hau, lehen itzuliko besteak bezala. Gero, dena ikustean berriz ere, kendu beharko da, hala erabakitzen badugu.
- Erabakia: (2008-07-18) utzi.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau65 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:05 | 1994-05-26 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1999-02-10 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
HLEH: - / EuskHizt: AS / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: AS / EskolaHE: -
esan 1 sarrerari dagokion azpisarrera.
esateko moduan, XVI. mende arte ez dugu literatura obrarik.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau65 |
AS
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1999-02-10 | Lantaldeak baztertua, eta beste batez ordezkatzekoa |
Ez dugu aurkitu.
suastika G 2 (J.M. Barandiaran in Euzko Gogoa, 1954: "Oboak, suastikak, kardu-lilia eta beste ikur batzu","Euskalerriko arri-lanetan maiz agertzen dira eguzkia irudi diruditen ikur zenbait, eguzkiaren kultutik sortuak agian; ikur oriek obo bakarrak, erdibaten inguruko obo askoak, lerro zuzen eta kakotuzko gurpilla, bosertzeko edo pentalfa, suastikak, arrautz-iduriko ikurrak, larrosandiak e.a. dituzute").
swastika : HiztEn (ik. esbastika), Euskalterm 1; esbastika : HiztEn; svastika : Euskalterm 1 // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50 eta LurE.
EEgunk: esbastika.
esbastika : ElhHizt; swastika : HiruMila // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.
EEgunk: "esbastika († svastika)".
Ik. svastika.
s-; v.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB |
"s" letraren izena.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-05-26 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
esegi da forma erabiliena, 43. ager.ekin: Bko 19 (fB, Astar, Mg PAb, Itz Azald, Ag AL, A BeinB, Ag Kr, Or Tormes, Erkiag Arran/BatB); Gko 18 (Ldi UO, Or Mi, Zait Sof, Azurm HiztB, And AUzta, Etxde JJ, Ibiñ Virgil, NEtx LBB/Antz); IEko 3 (Mde Pr); EBko 3 (Mde HaurB, MEIG IX); eseki 13 aldiz jaso da, beti G (Cb Eg II, Mg CC, Izt C, Arr May, Lard, Or Poem, Ag G, Or Aitork)
esegi (+ esegi-leku, esegidura; isegi, exegi) 20 aldiz agertu da (B: 1; G: 9; EB: 9; AgAs: 1); eseki (+ esekidura, esekitoki, esekitzaile; iseki, ixiki) 35 aldiz (G: 2; EB: 15; EgAs: 18, horietan 17 testu berekoak)
DFrec: esegi 3; AB38: esegi 1, eseki 1, esekidura 1; AB50: eseki 1; LurE: eseki; HiztEn: eseki, esekidura, esekitoki, esekitzaile
eseki, esekitzen. du ad.
nahiz erabiliena -gi izan (B eta Gren partea), -ki erregularra da hobestekoa, bitasuna dagoenean (hots, forma bat bizkaierazkoa bakarrik ez denean)
eseki, eseki, esekitzen
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:15 | 1999-02-10 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Ez dugu aurkitu.
EB dira esekidura 18 (GAO 1990 17: "Kloruroak, 2.000 mg/l. baino beheragoko esekiduran", "Petrolioak, 0 mg/l. baino beheragoko esekiduran", etab.; Erreologia: "Binghamen jokaera plastikoa, lohi-esekiduretan, patata-purean, gurinean eta beste produktu askotan ere ikus daiteke".) eta esegidura 2: EB (Elhuyar 1981: "Atal honetan aipatzekoak dira baita ere Utracki-k plastifikatzailetan (DOP-etan) eta finkatzailetan portzentai txikiko PVC-zko esegidura komertzialekin egin zituen lanak"; NaturOrienta 1984: "Materiala: Idoiura edo infusioa, Legamia edo legami-esegidura").
esekidura : AB38 1 (suspensión), HiztEn, Euskalterm 21 (hauetan badaezpadako esekidura 'suspensión cautelar', denboraldi baterako esekidura 'suspensión temporal'; beso makurtuzko esekidura 'suspensión, brazos flexionados'; erdialderantzizko esekidura 'suspensión semi-invertida', legami esekidura 'suspensión de levadura', etab.) // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB50, LurE.
esekidura : HiruMila (suspensión), ElhHizt (1 Kim./Fis. suspensión 2 Auto. suspensión), PMuj DVC (colgamiento) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA.
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
forma berri, egoki, premia bati erantzuten diona.
-dura.
- [E301]: "[nik zerrendan sartu egingo nuke, horrelakoak erabiltzeko premia noiznahi dugulako]" (1994-11-02)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1999-02-10 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
urri bada ere, esekileku da tradizioak jasoa (Etxba Eib, NEtx, eta Iz ArOñ), eta ez -toki.
-leku/-toki.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1999-02-10 | Lantaldeak baztertua, eta beste batez ordezkatzekoa |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11: LBeh67 | 2022-12-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
LB: 66; esekileku 9; ETC: 300; esekileku 16.
Elhuyar: esekitoki 1 iz. [altzaria] colgador; perchero, percha; 2 iz. [arropa zabaltzeko egitura, lekua] tendedero (eta esekileku)/ Adorez: esekitoki 1 colgador, tendedero. 2 colgador, percha, colgadero (eta esekileku) / Labayru: 0 (esekileku) / NolaErran: 0 (esekileku).
HitzIrud: "esekitokia = colgador".
esekileku 1 iz. Jantziak, kapelak eta kidekoak esekita uzteko altzaria. Txapel eta kapelak eta gainerakoak esekileku batetik zintzilik utzi dituzte. 2 iz. Euskarriz eta sokaz edo alanbrez osaturiko egitura, arropa, lehor dadin, zabaltzeko erabiltzen dena; arropa, lehor dadin, zabaltzen den tokia.
Erabilia eta jasotzekoa esekileku arautuarekin egin den bezala.
Ik. esekileku.
-toki/-leku.
- [E123]: Ez dakit zergatik gaitzetsi behar dugun ongi osatua badago (eserleku eta esertoki, esaterako, biak ditugu lehen itzulian onartuak). Besterik da esekileku hobetsi nahi izatea, tradizio hobea duelako. Esekitoki ez nuke aipatuko.
- [E116]: ados, "ongi osatua" baita. Proposamena: kendu lerroa.
- Erabakia: (2008-07-18) ok, kendu.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau65 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:Maileg | 1993-02-25 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:36 | 1999-02-10 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
esenzial 2 (Lç; "Iainkoaren Spiritu Saindua, zein baita Iainkoaren berthute esenziala, hura baithan residitzen delarik"; SP Phil: "Aspirituaren aplikazione esenzialera eta bizitzerik gorenera"); esenzialki 1 (Tt Arima: "Esenzialki zoinbat demanda eta arrakestu bada, ordian inpetratorio da, zeren orazionari konbenitzen baita eta ez berze obrer").
EB dira esentzial 5 (Medikuntza, ESB Programa, N. Balluerka,, Marxismoa, Zoologia); esentzialismo eta esentzialista (cf. infra); esentzialki 4 (K. Altonaga, N. Balluerka 2, Gasteiz). // Testuinguruak: esentzial : Medikuntza: "Mineral esentzialek gorputzeko erreakzio fisiko eta kimikoetan hartzen dute parte"; ESB Programa: "politik demokrazia, ez da luxu bat sozialismoarentzako; bere osotasunerako elementu esentzial bat gertatzen da baizik"; N. Balluerka: "Modu berean, determinismo mekanizistaren eta determinismo probabilistaren artean bereizten du (Wallace,1962:750), nortasun eta kulturaren definizio kuasi-estatistiko bat laboratuz, non maiztasuna bi aspekturen osagaien elementu mugatzailean bihurtzen bait da, bai kulturaren eta bai pertsonaltasunaren ikasketan kontzeptu esentzial gisa, uniformetasun nozioaren orde jarriaz"; Marxismoa: "Funtsean, gainerako guztiaren gainetik sozialismarako burrukaren interesak jartzen ditugu, zeren gure herriaren independentziarako burruka bait da Espania-ko Estaduko langileriaren burrukan ere estrategiazko helburu esentzialena den oligarkiaren Estadoa erauzteko biderik gogorrena eta efikazena"; Zoologia: "Egituraren aldetik oso desberdinak izanik ere, mikroskopio guztiak ondoko atal esentzialetan zatika daitezke: euskarria, platina..."; esentzialki : K. Altonaga: "Poliplakoforoenak izan ezik, maskorrak antzekoak dira esentzialki, xehetasun mineralogikoz desberdindurik"; N. Balluerka 2: "'Urruntasunezko kulturaren' lanek, II. mundu gerraren ondorioz arazo estrategikorengatik biztuak, esentzialki eragingarriak izanik", "Ikasketa psikologikoan, alderdi intrapsikikoak inkontzienteak dira esentzialki"; Gasteiz: "Izaki autoposeditua eta besteak nire ego-an partehartzeko esentzialki irekia da".
esentzial : DFrec 1, AB38 2, HiztEn, Euskalterm 7 (hauetan bizio e., dardara e., definizio e., hipertentsio e., odoljario e.); esentzialismo - esentzialista : cf. infra; esentzialki : AB38 1, Euskalterm 1; esentzialtasun : Euskalterm 1 // Ez dugu aurkitu ap. AB50, LurE.
esentzial : HiruMila, ElhHizt, EskolaHE, Casve EF; esentzialismo : cf. infra. // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, Lur EG/CE eta EF/FE, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: +
-al izond. erref.
izond.
Fil., Kim.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:29 | 1999-02-10 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Ez dugu aurkitu.
esen(t)zialismo 8: Rikardo Arregi ("Joera honen azterketa serio bat egin behar da, ez bait da, nik inoiz idatzi izan dudan bezala, esenzialismo hutsa esanaz bazter daitekean arazoa"), Azurm 2 ("Rikardo Arregi-k, berak esenzialismo deritzan beste akats bat hautematen du euskal sozialista gazteen gogoetetan", "Esentzialismoa omen zen eta Modernian baztertu egin dira filosofaketa horiek"), J.M. Torrealdai ("Fedearen esentzialismoa"), M. Pagola ("Benoist-entzat [...] estrukturaren inneismoarekin eta unibertsaltasun horren hipotesiarekin esentzialismo metafisiko kartesianoruntz labaintzen dira"), I. Aldekoa ("iragana etorkizunarekin nahastuko zaio, eta zentzu historikoa esentzialismo tradizionalistarekin"), P. Sudupe 2 ("euskal nazioaren probidentzialtasuna, esentzialismoa, eta historizismoa", "jeltzaleek 1936ko gerra aurrean aurkitzen zituzten oztopoekin egiten dugu topo, ezker eta eskuin espainolzale zentralisten esentzialismo eta historizismoarekin"); esentzialista 6: Azurm 2 ("Ilustrazioak errealitatearen ikuspide pragmatista nagusi erazi du, alegia, errealitatearen ikuspide kausal-mekanikoa, ez teleologikoa eta ez esentzialista", "Pentsabide esentzialista"), G. Gati ("euskal kontzeptuaren esanahia behatzeko hiru aukera definitzen ditugu: esentzialista [euskal jitea = maska aldaezinen konbinazioaz sortutakoa]; kulturalista [...] eta hirugarrena, mikroidentitatezkoa"), I. Aldekoa ("... zentzu tradizionala ez ezik, esentzialista ere baden ikuspegi hori ezin baita bereizi ikuspegi historikotik"), F. Rodriguez ("definizio inoperante, estatiko, esentzialista, eta geldiarazleak"), P. Sudupe ("Gaur egun ez gara probidentzialistak, ez esentzialistak").
esentzialista : DFrec 1 (-nz-, Anait: "nazioaren konzeptzio esenzialista"), Euskalterm 1; esentzialismo : Euskalterm 1 // Ez ditugu aurkitu ap. AB38, AB50, HiztEn, LurE.
esentzialismo : ElhHizt (Fil. esencialismo) // Ez ditugu aurkitu ap. EuskHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4B:EEBS:006 | 2003-01-15 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-05-26 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
eserarazi, eseraraz, eserarazten. du ad.
eserarazi, eseraraz, eserarazten
-(r)i amaituen eratorri-konposatuak
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4B:EEBS:003 | 2003-01-15 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
eser-a(u)lki (eta eseri-a(u)lki, exer-aulki, juez-eser-aulki) 7: Izt C ("Mutil onek eragin omen zeban plazaren barren-aldetxoan arrizko eser-aulki bat"), Lard 2 ("Pilato, gauza au erabakitzeko, Juez-eser-aulkian zegoala", "Leku goratu batean Juez-eser-aulkia ipiñita eseri zan"), Tx B II ("Eseri-alki ederrak eta / beste gauza bat on-ona: / ezertarako biartzen bada / kotxe bakoitzak komona"), ABar Goi ("Eseri-aulki apañak eta beste edergarri asko"), Basarri ("Batzuek emen exer-aulkitan; / beste batzuek tente, an"), MAtx Gazt ("Ez dute otoitzik egiten. Ixilik, azpian edo ondoan dauzkaten eser-alkiak bezelaxe"); OEH argitaratuan, gainera, Arr Bearg ("Usoak saltzen zeudenen eseralki eta ganbiatzallean mayak goikoaz bera bota zituen"), Garm EskL ("Oitura aundia zuten erri ontako baserritarrek etxean bear zituzten sillak edo eser-aulkiak egiteko"), Auspoa 140 ("Bapo berotze ituzte eseri-alkiyak"); eta eser-aulkigintza Garm EskL ("Gaurko egunean, ikazgintza eta eser-aulkigintza baztertuak dauzkate").
esertaulki 1, Zozoak beleari ("Hire moduko txirrindulari arinak malda luzeetan goitik behera ibiltzen diren legez, xaltoka-xaltoka, ipurdia esertaulkian ongi asentatu ezinik"); exeri-aulki 2: ABar ("Aurrerago eskubitan mai bat, eta ezkerrian armoniun edo piano bat; exeri-alki batzubek"), El Día 1932 ("Izan ere nun obeto ango exeri-alki ederretan baño!").
Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, HiztEn, LurE, Euskalterm.
eseraulki : EuskHizt (1847 #mdash# 'eserlekua, aulkia'); DRA (eser-aulki, exer-aulki: banco) // Ez dugu aurkitu ap. ElhHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, PMuj DVC.
EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
-aulki.
iz.
eserlekua.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:02 | 1994-05-26 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
eseri, eser, esertzen. da/du ad.
eseri, eser, esertzen
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau65 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-05-26 | Lantaldeak erabaki gabe utzia |
ez da agertu.
eseraldi forma behin azaldu da EBn.
DFrec: eserialde bitan agertu da.
aditzoin + izen motako elkartua izanik, eseraldi litzateke osaera zuzen-erregularra, baina ez da erabilia, eta eserialdi hobetsiko luke batzordeak; gainera:
-r(i), -r(ri), -s(i) amaitu aditzen gain eratutako beste formetan ere gertatzen da gisako auzia: cf. eror(i)aldi, jarr(i)aldi, egos(i)aldi, ikus(i)aldi, etab.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau65 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:07 | 1994-05-26 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau65 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-05-26 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1999-02-10 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: - / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: -
-tze.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau65 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-05-26 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4B:EEBS:003 | 2003-01-15 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Ez dugu aurkitu.
esfenoide (eta esfenoide hezur) 4: UZEI 2 (zerrendetan: "hezur hioidea / laringea / trakea / esfenoide hezurra [...] esfenoidea / ahosabai-hezurra / etmoidea / goiko masailezurra"), Ingurua/3 2 ("Burezurrean, kopetako hezurra, parietala, tenporala, okzipitala eta esfenoide hezurra ditugu" eta irudi batean: "Kopetako hezurra / Parietala / Esfenoide hezurra / Okzipitala").
esfenoidal : HiztEn (esfenoideari dagokiona); esfenoide : AB38 2, HiztEn (zenbait ornodunek garezurraren oinaldean duen hezur konposatua), LurE (Buru hezurrean garondoa osatzen duten zortzi hezurretako bat), Euskalterm 3 // Ez ditugu aurkitu ap. DFrec, AB50.
esfenoidal : ElhHizt; esfenoide : ElhHizt, EskolaHE (garondoa osatzen duten zortzi hezurretako bat) // Ez ditugu aurkitu ap. EuskHizt, HiruMila, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.
EIH: - / ElhHizt: + / EskolaHE: +
iz.
Anat.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau65 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:IkHizt | 1993-02-25 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:MatHizt | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:09 |
lur esfera, lur boil
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11:EHL | 2021-07-13 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Ez dugu aurkitu.
LB: 0; EPG: 0; ETC: 5 Geometrian, esfera-sektorea zirkulu-sektore batek bere zirkuluaren diametro baten inguruan biratuz eratzen duen Solido (geometria) solidoa da. Ardaztzat hartzen den diametroa zirkulu-sektorearen barnekoa bada, esfera-sektorea kono esferiko itxia izango da; bestela, oinarrian kono-itxurako sakonune bat duen antzeko bolumen bat izango da. (Wikipedia).
Elhuyar: esfera-sektore (Mat.) sector esférico; Adorez: esfera-sektorea: sector esférico; Labayru: 0; Euskalterm: esfera-sektore (Mat., Estat.) sector esférico.
sektore 3 iz. Mat. Zirkulu sektorea: zirkulu baten bi erradiok eta hauen arteko arkuak mugatzen duten planoaren zatia. Esfera sektorea: zirkulu sektore batek, erradioaren inguruan biratzean, eratzen duen gorputz geometrikoa.
Terminoa da eta azpisarrera gisa jasotzekoa, Mat. markarekin.
Azpisarrera gisa jasotzekoa esfera eta sektore sarreretan.
Mat.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau65 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:MatHizt | 1993-02-25 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau65 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:MatHizt | 1994-05-26 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
angelu esferiko; azal esferiko; gerri esferiko; poligono esferiko; segmentu esferiko; triangelu esferiko, hiruki esferiko; txapel esferiko; ziri esferiko
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm | 1999-02-10 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
esfinje behin ageri da, azalpen gisa: Altuna: "Andere-luna (Esfinje) zarra, ludija baxen zarra dana, lekaruan (basamortuban) bixi da, ta guztiz jakittuna ei da".
esfinge 1 (M. Aizpurua">"Esfinge tximeleta, eztiz elikatzeko asmoz sartzen da erlauntz barnera").
Izendegia: esfinge (Sphingidae).
esfinge : DFrec 2 (mitologiako pertsonaia), AB38 2, HiztEn (1 mitologiako pertsonaia; 2 tximeleta), Euskalterm 2 (esfinge); esfinje : LurE (1 mitologiako pertsonaia; 2 tximeleta) // Ez dugu aurkitu ap. AB50.
esfinge : HiruMila (esfinge), ElhHizt (1 Mit.: esfinge, 2 Zool.: esfinge); esfinje : EskolaHE (esfinje 1: mitologiako pertsonaia; esfinje 2: tximeleta) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.
g/j.
- [A106]: "-g- grafemaz [proposatzen dut]" (1994-11-18)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:37 | 1999-02-10 | Lantaldeak erabaki gabe utzia |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z6:LBeh | 2011-09-20 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Ez dugu aurkitu.
EB dira esfinter (eta bihotz-e.) 4 (M. Unanua: "Edukina, urdaila hestegorritik banantzen duen bihotz-esfinterraren eta bihotzaldea urdaileko alde pilorikotik banantzen duen bigarren esfinter baten artean mantentzen da", "Zenbait Teleosteoetan, esaterako amuarrainetan, urdaileko sarrera hestegorriko esfinter zabal batetatik eratxekia dago", "Eraztun honi, zuntz leunez osatuta baldin badago, esfinter pilorikoa deitzen zaio") eta piloro esfintere 1 (M. Aramendi: "Piloro esfintere deituriko balbulan barrena duodenora janaria, zatika zatika, pasatzen denean hasten da benetan liseriketa").
esfinkter : AB38 1; esfinter : HiztEn, LurE, Euskalterm 9 (hauetan e. esofagogastriko, e. ileozekal, hestegorri eta urdail arteko e., kardia-e., Oddi-ren e., piloro-e., uzki-e., uzkiko muskulu e.); esfintere : AB38 1, AB50 1, Euskalterm 1 (kapilarren esfintereak) // Ez dugu aurkitu ap. DFrec.
esfinter : HiruMila, ElhHizt, EskolaHE // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, Lur EG/CE eta EF/FE, XarHizt, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.
Erdal esfínter / sphincter formen ordainak: HiztHand: esfinter esfínter anal xuringa, uzki esfinter // HiruMila: esfinter: esfínter anal: zuringa; txuringa // ElhHizt: esfinter // Casve FE: xurrutodi // HaizeG FB: xuringa, xurunbel // T-L LBF: xuringa, xurunbel // PMuj DCV: txuringa, txirringa // Azkue Aurkibidea: txuringa, txurunbel, zuringa // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE.
fr (DLLF): sphincter; it (S. Carbonell): sfintere; ca (DCC): esfínter; en (Collins): sphincter; de (Langenscheidts): Schiessmuskel, Sphinkter.
esfinter 12: Mikel Garcia, Berria 9, Amaia Zubieta.
EPG: esfinter 10: Berria 2, Jon Alonso 3, Luis Elberdin, Josu Zabaleta, Aitor Arana, Xabier Mendiguren Elizegi, Koldo Izagirre.
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
-nt- formakoa da erabilia eta hiztegietan proposatua; es-ca-it ere hala da; -nct- da, ordea, fr-en-de.
ez da guztiz nazioartekoa, baina erabiltzen da.
-nkt-/-nt-; -r(e): -er(e).
- [E208]: Esfinter: medikuntza arloko hitz teknikoa den aldetik, agian nazioarteko forma hobetsi beharko genuke: esfinkter alegia, berau iparraldean ohikoa da eta.
- [E116]: gutxitan agertu da testuetan (ik. lantaldearen txostena: -nt- formakoak dira denak, eta hori jaso dute hiztegi-entziklopediek; gaurko prosaren corpusean ere -nt- formakoa bakarrik ikusi dut: J. Alonso, A. Arana, K. Izagirre, J. Zabaleta). Egia da "hitz teknikoa" dela, baina hori bakarrik al da? Bestela esan: ez al da aski arrunt bihurtua? Baiezkoan, kontuan izatekoa iruditzen zait -nkt- ez dela kontsonante-segida ohikoa euskaraz; baina ez dakit beti kontuan izaten dugun irizpide hau, eta beti modu berean izaten dugun kontuan... Zuek esan.
- Erabakia: (2008-07-18) oraingoz kendu egingo da lerroa, eta zientzia-tekniketako hitz ohikoak landuko dituen lantaldearen esku utzi da proposamena egitea.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4B:HBL | 2003-02-11 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
esfolia, esfoliatzen.
da ad.
- [E103]: kendu hau.
- [E116]: ez da askotan jaso testuetan; baina mailegu onartzekoen gutxienekoa betetzen du. Aski teknikoa irudituko zaigu batzuei (Geol. arlokoa edo Med. arlokoa, adib.), baina (ia) egunerokoa da azala zaintzen dutenentzat (eta banaka batzuk baino gehiago omen dira hauek: kosmetikoen industria, lekuko). Bere horretan utziko nuke nik.
- Erabakia: (2008-07-18) onartu dagoen moduan.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4B:EEBS:011 | 2003-02-11 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Ez dugu aurkitu.
esfoliazio (eta esfoliazio-plano) 14: Elhuyar 12 (adib., "Partikula ez-metaliko hauskorren eragina esfoliazioaren nukleazioan [...] Esfoliazioaren bitartez hautsitako probetan haustura hauskorraren sorrera aurkitzea oso zaila da askotan"), Fraktografia 2 ("Gaur egun esfoliazioaren prozesua askoz konplexuagoa dela onartzen da [...] Mikropitzaduraren hedapenean, esfoliazio-planoaren eta kanpoko tentsio makroskopikoaren arteko erlazioa ere kontutan hartu behar da"); exfoliante 1, J. Osoro ("beharrezko krema exfolianteak eman azala leun-leuna izateko").
esfoliaerraz : HiztEn; esfoliagarri : HiztEn; esfoliagarritasun : HiztEn; esfoliatibo : Euskalterm 1 (jaioberrien dermatitis esfoliatibo, Ritter-en eritasun sinonimoarekin); esfoliatu : HiztEn; esfoliazio : HiztEn, LurE, Euskalterm 4 (hauetan 1 esfoliazio bidezko zitologia, esfoliaziozko zitologia sinonimoarekin); exfoliazio : AB38 1 // Ez ditugu aurkitu ap. DFrec, AB50.
ElhHizt: esfoliaerraz (exfoliable), esfoliagarri (exfoliable), esfoliagarritasun (carácter de exfoliable), esfoliatu (exfoliar) // Ez ditugu aurkitu ap. EuskHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.
EIH: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
- [E103]: kendu hau.
- [E116]: ik. esfoliatu.
- Erabakia: (2008-07-18) onartu dagoen moduan.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:13 | 1999-02-10 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
esportsu B 1 (Alzola Atalak); esportzu 15: B 1 (Alzola Atalak); L 14 (EZ Man 6; Ax 4; Mat 4); esporzu L 2 (Harb), eta OEH argitaratuan gainera Ber Doc; ezportzu L 4 (EZ); isportzu 1 (EZ Man II); sporzu 6 (Lç). // Alzola Atalak: "Sabin Muniategitarrak esportsua emonda..."; "Solo au aratzen ebillen gau batean ugazaba, iretargiaren esportzura"; EZ Man: "Aingeruak ixiltzen du Sathan gezur-untzia, Eta esportzu hartzera gonbidatzen eria", "Orain ere zure baithan dut ene esportzu guztia" "Behar dugu gauza bada bidezko esportzua, frankoki darokuzula emanen galdetua", "Untziaren galdurik taulan dut esportzua, bazterra ardiasteko egidazu donua", "Patriarken esportzua", "esportzu noizbait gozatzekoa"; Ax: "esportzu handi batekin zabiltzate", "bere burua segur daduka, esportzu du", "...zerbitzuek emaiten baiteratzute esportzu eta esperantza", "Konzientzia onak esportzu du"; Mat: "Iainkoagatik biziaren, behar ba-da, emaiteko esportzua eta ausartia ", "Promes hunek bihotz eta esportzu emanik", "hunek emaiten deraut bihotz eta esportzu seguranza handi batekin zure gana hurbiltzeko", "zu ene Aita izaiteak, emaiten deraut esportzu eta esperanza"; Harb: "perilekoei sokorrimendua, gathibuei libertatea, exituei esporzua", "horre ene esporzua, Aita Iainkoa"; Ber Doc: "Iaungoikoak ematen dio aprobetxatu nai duenari esporzu eta indar garaitzeko difikultade eta estorbu guziak"; EZ: "Exituen ezportzua ", "Zure baithen zerengatik handi baitut ezportzu", "Nola aspaldi baitzinoen, jendeari agindu, bidalduko zinoela har zezala ezportzu", "Eta hala daramate illhunbean denbora ezportzu eztutelarik illkhitzeko lekhora"; EZ Man II : "Zure baithan solamentki da gure isportzua, faborera beraz othoi khexa zazu pausua"; Lç: "eta sporzu dut, zuen konszienzietara ere manifestatuak garela", "Baina hunetan gelditzen naizela-ere, sporzu dut...", "zure anhitz berthuterekilako authoritate handian sporzu harturik...", "sporzu dugu eridenen dutela, suporturekin, zerzaz kontenta", "hura date jenden ustekaria eta sporzua", "Iauna: nahi duzun, othoi, ikhusi eta enzun, guk zure Maiestateari presentatzen draukagun gure fedeazko Konfesionea, eta sporzu dugu, ezen...".
esportzu B 1 (Alzola: "ume txikiak ait-amen esportzuan"); esfortsu EB 1 (Hemen 1987: "drogaren aurka egiten ari diren esfortsuak frogatu nahian"); esfortzu EB 38: UZEI 4: "Forma horri esker momentu positiboek eta negatiboek eragindako ebakidura-esfortzuak eta trakziokoak zurgatzeko gai izaten da habea", "pertsona-talde baten esfortzua", "1.500 milioi ECUko finantz esfortzua suposatzen du ESPRITek", "Trakzio-esfortzua eragiten zaienean materialek jasaten duten deformazioa"; J. Jauregi 4: "ihardunaldi fisiko edo stress emozional batek sortua izaten da: esfortzuko bular-angina", "Gaur egun bi angor-moeta bereizten da: 1- angor egonkorra: Esfortzu berdinez azaltzen dena, beti iraunpen eta ezaugarri jakinez", "a) Angor aurrerakoia: oinazea, aurrea eta esfortzu txikiagorekin eta iraupen handiagorekin azaltzen da", "esfortzu fisikorik egitera behartzen baditugu..."; J. Arzubiaga: "geure esfortzu eta ahalegin guztiak eritasunak diagnostikatzen eta sendatzen egin ditugu"; B. Urkizu: "Informazioa epe luzera irensten da, inolako esfortzurik gabe"; U. Larramendi: "hainbesteko ilusio eta esfortzuren ondoren lortu duten emaitzarengatik"; A. Sarriegi: "Lanera honek, etengabeko esfortzu arrazoitsua egitea du ezaugarri"; Biztanleria 1987: "helburu nagusiari kalterik egin gabe eta egindako esfortzua ahal den guztian aprobetxatuz"; Elhuyar 2: "Transmititu behar den esfortzua handia denean...", "batzuei eta bestei eskatzen dien esfortzua diferentea baita"; M. Gartzia 2: "partaideek, esfortzu orokorraren zati beharrezko eta garrantzitsu bezala senti dezatela beren burua", "Pertsonak izatez aktiboak dira, xedeak jartzen dituzte eta gustora dihardute beren esfortzuan"; MerkatalEZ 1987: "Esfortzu guzti hori laburbiltzen da"; Gasteiz: "Herri honen egitateen historia jadanik kontaturik dago, zuzentasun handiz, beste esfortzu miresgarri batzutan"; J.A. Berriotxoa: "Mihurak bizitzeko modu erraza bilatu du, gutxiengo esfortzuaren legea jarraituz"; Zerria eta ni: "Biharamonez ez nuen goizegi jaikitzeko batere esfortzurik egin"; GAO 1989: "langile ertain batek arrazoizko esfortzu iraunkorrez"; M. Orbe: "Ahaleginez, esfortzuz eta generositatez bideratutako aukera hau ez dezagun alferrik gal"; J.M. V. de Mendizabal: "esfortzuak ongi mereziko luke"; Habe 1988: "hobe duzu betiko bidetik jarraitu eta esfortzu handirik eskatzen ez duten lanei ekitea"; F. Mendizabal 2: "hiru dira esfortzu-mota tipikoak", "Etengabeko muskulu-esfortzu baten bidez indar-egitea (indar estatikoa)"; Zipristin/7: "bi minutu baino gehiago urpean irauteko gauza izaten zen esfortzu nabaririk gabe"; Teknologia mekanikoa 4: "Ikusi ditugun ziriak ez daude esfortzu garrantzitsuak transmititzeko prestaturik", "esfortzu handia transmititu behar denean", "...esfortzu axialak jasan behar dituzten piezen finkapen-kasuetan bakarrik erabiltzen direlarik", "Esfortzua mugatzeko akoplamenduak"; Egunk 1991: "Esfortzu handi bat eginez"; M. Egaña: "denon esfortzua eta lana ezinbertzekoa dugula gaur eguneko egoerari buelta emateko"; ELA/STV 1992: "guztion saiamen eta esfortzurik handiena eskatzen duten arazoak dira"; Elgoibarren 1993: "Federazioko medikuak esfortzu frogak egin zizkigun"; Ttipi-ttapa 1994 2: "Hoietariko batzuk egina dute jada esfortzurik haundiena", "Horretarako, araberako esfortzua egin beharra dago".
esfortzu : DFrec 5, AB38 17 (e. ahul, e. erradial, e. fisiko, e. hazkor, e. horizontal, e. unitario, e.-mugatzaile), HiztEn, Euskalterm 37 (bihurdura-e., ebaketa-e., e. alternatibo, e. fisiko, etab.); esportzu : AB38 1, HiztEn, LurE; esforzu : DFrec 1; esfuerzo : DFrec 1 // Ez dugu aurkitu ap. AB50
esfortzu : HiruMila (eta e. normala, e. tangentziala), ElhHizt; esportzu : EuskHizt, HiruMila, ElhHizt, EskolaHE, Lh DBF, DRA, PMuj DVC // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF.
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
iz.
Teknologia mekanikoan beharrezkoa dirudi; beste arloetarako hor daude ahalegin, indar, oldar, etab.
- [K201]: "teknologia mekanikoan beharrezkoa... Zergatik?" (2005-10-10)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | ZS:HBL | 2007-11-13 |
Eshnunna / eshnunnar.
-tar osaerakoak.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1999-02-10 | Lantaldeak baztertua, eta beste batez ordezkatzekoa |
OEHan ez dugu aurkitu eskabadora, aitzurkailu, induskailu, hondea-makina, hondeagailu, pala-makina, pala mekaniko, zulakari, zulagailu formarik; EEBSkoak makina hondeagailu eta induskailu bana dira, X. Mendiguren B.ri jasoak: "Nola saihesten dute [suteen kontrako brigadakoek] errekaia? #mdash# Makina hondeagailuekin zuhaitzak ebakiz"; "induskailu: Lurra kenduz zulo handiak egiteko balio duen makina").
eskabadora : DFrec 1 (exkabadora), AB38 1 (exkabadora), AB50 3 (eta ex- beste 1), Euskalterm 2; exkabatzaile : AB38 1 (excavadora); hondeagailu : AB38 2 (eta ondeagailu 1: 'excavadora' itzuliak), HiztEn (hondeatzeko makina); hondeamakina : HiztEn (hondeatzeko makina), Euskalterm 5 (hauetan atzerako h. 'retroexcavadora'; h. beldardun 'excavadora de oruga'; h. kuskubiko 'excavadora de almeja' bana); hondeatzaile : AB38 (excavadora) 1; induskailu : DFrec 1 ("induskailuak, hots, pala mekanikoak..."), AB38 5 (excavadora); pala mekaniko : DFrec 1 (Saioka/5 Natur: "induskailuak, hots, pala mekanikoak"), AB38 2 (pala mekanika: pala mecánica), HiztEn (pala mekaniko: AS; lurketa-lanak egiteko erabiltzen den makina potentzia handikoa); zulagailu : HiztEn (zuloak egiteko erabiltzen den tresna edo makina) eta zulakailu : LurE (zuloak egiteko erabiltzen den tresna; zulakailu ezagunenak ingeniaritzakoa, harriak zulatzeko, bideak zabaltzeko, etab. erabiltzen dena, eta informatikakoa (...) dira"); zulakari : Euskalterm 3 (hauetan 1 'excavador' itzulia; eta beste biak 'taladro': z. gorri, 'taladro rojo' eta z. hori 'taladro hori').
eskabadora : HiruMila ik. induskailu; hondeagailu : HiruMila (máquina excavadora), ElhHizt ((máquina) excavadora), PMuj DVC (ondeagailu: excavadora); hondeamakina : HiruMila (excavadora), ElhHizt (máquina excavadora); induskailu : Casve EF (pelle mécanique, excavateur); pala mekaniko : ElhHizt (AS: pala mecánica); zulagailu : EuskHizt (zuloak egiteko tresna edo makina), HiruMila (perforador, taladrador), ElhHizt (1 herramienta para hacer agujeros; 2 taladradora), EskolaHE (zuloak egiteko tresna edo makina), Lur EG/CE (perforadora, taladrador), eta EF/FE (perceuse, perforateur), PMuj DVC (1 perforador, taladrador; 2 punzón; 3 trépano) // eta HiruMila: indusmakina (máquina excavadora), zulamakina (perforadora) // Ez ditugu aurkitu ap. HaizeG BF, Lh DBF, DRA
Erdal excavador / excavateur, pelleteuse, benne preneuse, pelle mécanique formen ordainak: HiruMila: 1 artezkari, industari; (animales) uxarkari, 2 aparato: induskailu, hondeagailu, zulagailu, hondeamakina; excavadora bivalva: induskailu kuskubikoa; excavadora de almeja: induskailu kuskubikoa // ElhHizt: 1 (adj.) hondeatzaile; 2 (adj.; zool.) hondeatzaile, zulakari // induskailu, hondeagailu (excavatrice) / aitzurkailu (pelleteuse) / pala (pelle-mécanique) // Casve FE: zilagailü, haitzürkailü / haitzürkailü / Ø / Ø // HaizeG FB: Ø / pelleteur: palazkari / Ø / Ø // PMuj DCV: ahondador: aitzurlari, atxurlari, ondeatzaile, onda-langille, zulatzaile // Ez ditugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE, T-L LBF.
NekHizt: Ik. hondeamakina. / EEgunk: "† eskabadora e. induskailu, buldozer".
Saih. Ik.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1999-02-10 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
eskabetxa, eskabetxatzen.
du ad.
marinatu.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4B:EEBS:006 | 2003-02-11 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
eskabetxero 1, Gy ("Noiz edo noiz naiz zure amutarako; / Eta eskabetxero batek nau kario erosiko"); OEH argitaratuan, gainera: eskabetxe ; eskabetxegintza : Elizdo EEs 1925 ("Eskabetxegintza [arrai-oliyoz-prejitza] zerabilten [portu] aetan").
eskabetxe (eta eskabetxe fabrika, lantegi) 11: Etxabu ("Baiña nire lagunak ez euken olako kezkarik; len be arrai txikiak eskabetxe eran jarten ni baiño oituago egoan"), Jauntxoak ("Lantegi berri franko altxatu zen Donostiako udal barrutian; kare hidraulikoa [porlana], txokolatea, poxpoloak, argizaiak, garagardoa, haltzariak, sokak, eskabetxea, litografiak..."), Arrain kontserbak 9 (adib.: "Eskabetxe fabrikek ere gehitzeko joera erakusten zuten [...] Saturnino Busto Irisarrik, Burlatakoa bera [Nafarroa], Mutrikun kokatzea erabaki zuen 1880 inguruan, eta eskabetxe lantegi bat jarri zuen urte hartan [...] Sortuko den arrain kontserben industria berria, hein batean, upeletan gatza emanda jarritako arrain eta eskabetxearen betiko industriaren jarraitzailea da); eskabetxetegi 1, Goenkale ("Bideo industrial bat, Gemelli-tarren eskabetxetegian").
eskabetxe : AB38 1, HiztEn (okela edo arraina beratzeko likidoa. Olio, ozpin eta ardo beltz edo zuriz egiten da, beste ongailu batzuk ere erants daitezkeelarik), Euskalterm 9 // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB50, LurE.
eskabetxe : DenSuk 18: "Atuna etxeko eskabetxean [...] Eskabetxea egiteko era asko daude"; 32: "atuna oliotan edo eskabetxean: lata bat (250 gr)" // Cf. olio-ozpin : AArrue JanEd, 48: "Gabon-gauean, egosi ta olio-ozpiñarekin maneatzen da [aza-loratua]" [1956]; 49: "Bixigua ere mota askotara gertu liteke, baña Gipuzkoa'n ezezik Euskalerri osoan ere arranparrillan erre ta olio-ozpiñarekin edo limoi-zumuarekin jaten da ia beti" [1956]; 57: "Otarraiña olio-ozpiñarekin"; 58: "Urraza olio-ozpiñarekin" [1956]; Egunk 2001-04-17: "ontzi batean olio-ozpina prestatu; horretarako, olioa, ozpina, tipula txikiak eta baratzuria erabiliko ditugu, eta norbere gustura nahastu behar dira. Behin olio-ozpina egindakoan, babarrunen gainetik botako da"; 2001-07-19: "Olio-ozpina egingo dugu olioarekin, piperhautsarekin eta ozpinarekin, eta gero gainetik botako dugu"; oliozpin : Argiñano: "Oliozpina egiteko, ontzi batean olioa, ozpina, koilarakadatxo bat ziape, kapar ale batzuk eta gatza ondo nahasi eta entsaladara isuri"; "Txitxarroa labean dagoen bitartean oliozpina egin [...] Egindako oliozpinarekin txitxarroa saltseatu".
eskabetxe : ElhHizt, HiruMila, Lur EG/CE // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, EskolaHE, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.
escabeche formaren ordainak: eskabetxe : ElhHizt, HiruMila, Lur EG/CE; gesaltze : PMuj DCV; laster-salda : PMuj DCV (media salsa); mariatze : PMuj DCV; olio-ozpina :HiztHand (atún en escabeche, hegaluzea olio-ozpinetan).
EIH: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
iz.
Heg.
olio-ozpina.
- [E116]: berandu ohartu da lantaldea ozpin-olio erabaki genuela lehen itzulian (eta ez hemen ageri den olio-ozpin), baina garaiz jakinarazi digu; beraz, aldatu egin behar da definitzailea: 'ozpin-olioa'.
- Erabakia: (2008-09-26) ok.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau65 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:05 | 1994-05-26 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4B:EEBS:013 | 2003-02-11 | Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11: LBeh42 | 2023-06-14 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
LB: 30 (Berria 2, DiarioVasco 9, EiTB 4, Elkar 5, Consumer 2, Euskaltzaindia 2, Karmel 1, Laneki 5); ETC: 49
Elhuyar: eskabide-orria ondo bete: rellena debidamente la solicitud / Adorez: 0 / Labayru: Eskabide-orria: Hoja de solicitud / NolaErran: bon de commande eskaera orri eskabide orri manü orri (ZU). / Euskalterm: eskabide-orri (Hezk. Ekon., Zuz.).
EIH: adib. gisa: eskabide orri / ElhHizt: adib. gisa / EskolaHE: -
bete1 5 du ad. Idazki edo dokumentu bateko hutsuneetan dagozkien datuak idatzi. Eskabide orria bete. // eskabide iz. Eskaria; bereziki, zerbait eskatzen den idazkia edo hitzak. Eusko Jaurlaritzari eginiko eskabidea. Aurkeztu dizkioten eskabideetan. Edozeinek ontzat hartuko lituzkeen eskabideak direla hain zuzen ere baztertu direnak. Eskabidea izenpetzen dutenak. Zerbait erosteko eskabide orria.
elkarketa librea.
Azpisarrera gisa jasotzea proposatu da.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau65 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:09 | 1994-05-26 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | UF (IZE+ADI) | 2022-10-18 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Ohiko lexiaren atalean jasotzekoa da.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1999-02-10 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1999-02-10 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
ik. oharra s.u. buzo.
- [E302]: "eskafanfrari?, eskafandrari beharko du, ez da hala?" (2006-02-27)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1999-02-10 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: +
Batez ere Zub. da, eta horkoa -s-duna da (eta ez -z-duna), J-L. Davantek dioenez (eta Casve-k dakarrenez); ahozkoan erabilia duten eskailatu aditza ere jasoko da, gainera.
iz.
Ipar. (batez ere Zub.)
- [E208]: Eskail: esangura erantsi.
- [E103]: Zub bakarrik.
- [E116]: a) 'printza' gisa eman liteke adiera (edo, I. Sarasolaren hiztegiko definizio luzeagoa eman genezake, nahiago bada: 'puskatzen edo hausten den zerbaiten zatia'); b) ez da "Zub. bakarrik", ez OEHko azalpenetan eta ez erabili dutenei begira: hiruzpalau testutan jaso da, eta horietan bi Gaxitegirena eta I. Bordarena dira.
- Erabakia: (2008-09-26) eskail iz. Ipar. (batez ere Zub.).