Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Mailegu baztertuaren euskal ordaina

Ik. urdail.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Mailegu baztertuaren euskal ordaina

Ik. harrigarri.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Mailegu baztertuaren euskal ordaina

Ik. harridura.

Euskaltzaindiaren Arauak

estonaraz, estonarazten. Ipar. du ad.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Euskaltzaindiaren Arauak

estona, estonatzen. Ipar. da/du ad. 'harritu'.

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

estonatu, estona, estonatzen

Erabileremu dialektala

Ipar.

Forma baten adiera(k)

harritu

Euskaltzaindiaren Arauak

(herritarra).

Euskaltzaindiaren Arauak

(hizkuntza).

LBeh (2013-06-10): estortsio 175: Consumer (“bi mafiosok merkatari bati eraginiko estortsioa jasotzen zuen”), Berria 42 (adib.: hilketak, estortsioa, bonbak eta gizrtean beldurra eragin duena”), EiTB 125 (adib.: “Bisbali estortsioa egiten saiatu diren 4 pertsona atxilotu dituzte”), Argia 7 (adib.: “estortsioaren bidez behartu zutela isilik egotera”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: estortsio 87: Berria 84 (adib.: “Alderdi politikoetako buruzagiei, berriz, «estortsio mafioso horien aurrean isilik gera ez daitezen» galdegin die”), Bego Montorio (“Oso bestela, uste zuen aduana zergak kobratzea maskaratutako estortsioa baino ez zela”), Xabier Mendiguren Elizegi (“zure gutunak jasotzea bera halako estortsio bat zen niretzat”), Iñigo Aranbarri (“Horrela, adibidez, 'zerga iraultzailea' 'estortsio ekonomikoa' deituko da, 'salneurrien doitzea'”).

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es extorsión / fr extorsion: Elhuyar: kalte, eragozpen; estortsio (Zuz.) / Nolaerran: estortsio / Zehazki: estortsio; eragozpen / Labayru: kalte, gaitz, oker, damu, bidegabekeria, arazo, eragozpen, enbarazu, traba, enbeleku; gogorkeria, indarkeria, zemai, mehatxu, zemaikun(tza), estortsio (Zuz.) / Adorez5000: eragozpen, galera, kalte; estortsio; indarketria, bortxakeria.

Antzekoa da gaztelaniaz eta frantsesez, eta beste gabe onartzekoa

Formak gutxieneko baldintza betetzen du, eta onartzekoa da Zuz. markarekin.

Kategoria

iz.

Jakite-arloak

Zuz.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

Diru-estortsioa.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

estra (eta ordu estra) 4: J. Sarrionandia 2 (adib.: "Ez egin ilusiorik, estra moduan gaude kontratatuta, izozkiak saltzen pasatuko gara pantailatik, ea noiz hiltzen gaituen gaiztoak, edo onak"), Bapatean/98 ("arrenkura ta protesta, / alperrik egin zituen / horreinbeste oihu estra!"), Egunk 1999 ("Ordu estrei buruz, Lan Harremanen Kontseiluan adostutakoa kontuan izango da"); extra (eta ordu extra, diru extra, extra[diegetiko]) 7: J. Sudupe ("Gaurregun, asteko lan iharduera 40 ordukoa da, bataz beste, baina horretaz kanpo, ordu extrak, lan beltza, lan ebentuala eta era honetako maltzurkeriak asmatu dituzte produkziobideen jabeek"), Aizu! 1987 ("Horrela, ale honetan poster bat dago "extra", eta atzekaldean, Korrikari buruzko artikuloak"), Egin 1988 ("Arraultzak: baserrikoak 165-175, granjakoak hirugarren kategorikoak 115-120; bigarrengoak 140; aurrenengoak 150; extra 160 eta super 175"), B. del Teso ("Bertan, hirurogei izar baino gehiagok "extra" modura egiten dute lan"), J.M. Zalakain ("defizita egiten denean hurrengo urteko harpidetza sariak aurreratuz, diru extraren batez baliatuz, harpidetzatik % 46a kobratuz..."), DNavarra 1998 ("Gu extra batzuk besterik ez gara, eta batzuetan ordaintzen diguten soldata eskasa dela-eta keju azaltzen bagara ere, pozik gaude emanaldietan parte hartzeagatik"), U. Apalategi ("Aspaldiko partez, eta behar bada inoiz egin izan ez duen bezala, Atxagak instantzia narratzaile orojakile extra- eta heterodiegetiko klasikoenaren aukera egiten du").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

estra : HiztEn, LurE, Euskalterm 4; ordu estra : Euskalterm 1 (eta aparteko ordu sinonimoarekin) // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

estra : ElhHizt // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Haize G BF, DRA, Casve EF, Lh DBF, PMuj DVC.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

Erdal extra / extra; supplémentaire formen ordainak: HiztHand: 1 estra, gainerako, gehigarri; 2 goi kalitateko; 3 gainerako, estra; 4 gainerako gastu, gastu gehigarri; 5 gehigarri; hora extra aparteko ordu; paga extra aparteko paga, gehigarri // ElhHizt: 1 aparteko, estra; gehigarri; 2 estra; horas extra: aparteko orduak, paga extra: aparteko ordainsaria // HiruMila: 1 aparteko, plus, sari, opari; horas extras: aparteko orduak; 2 aparteko, berebiziko, egundoko, berezi, sekulako, upielako; 3 osagarri, gehigarri; 4 osagarri // Lur EF/FE: betegarri, osagarri // HaizeG FB: usaiaz kanpoko, izigarri / osagai, gaineratiko // Casve FE: txit, zin, izigarri; -kanpo / gaineratiko, gainetiko, haborokin, goitiko // PMuj DCV: 1 bikain, berebiziko, sekulako, guzizko, egundaiñoko; 2 eskupeko, atsegin-sari, obari, ñapa, esku-sari // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE.

Aurreko pasaldikoari egindako oharrak

ik. "Euskaltzainen oharrak" s.u. aparteko.

Zerrenda osagarriak

EEgunk: "estra († extra)"

Sektorekoei galdetzekoa da zer darabilten

oso hedatua da gaur etiketetako sailkapenetan eta (cf. ona / oso ona / bikaina / estra / super); areagoko zehaztasunetan sartu gabe, forma eskaintzea izan liteke egokiena.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ik. OEH argitaratuan estrabe 1 (Onaind EEs: "Aasea: kirten biko aizto aundi bat. Beresietan miauri edo gaztaña landarakaz estrabeak egin eta gero onekaz otzarak [...] eta otarrak egiteko egokia da").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

estrabe 3, G-EB (Garm Bidaso: "Emen, etxaurreko estrabetik zintzilik dakusgun lantresnak argi ta garbi adierazten digu eskulangillearen egoitza dela"; K. Igea 2: "Materialea: Ohola, 4 estrabe, iltze txikiak eta txintxetak", "Kartulinaren neurri berdineko ohol batean, sar itzazu estrabeak").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

estrabe : AB38 3 (listón), HiztEn // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB50, LurE, Euskalterm.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

estrabe : HiruMila, Casve EF (barre; perche pour sauter), DRA (1 listón; 2 pesebre), PMuj DVC (1 listón; 2 G sable) // DRA: estrabi(a) (1 pesebre; 2 rastel, barandilla) // PMuj DVC: estrabedun, estrabegile, estrabe-lan, estraberi, estrabetu, estrabia // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, ElhHizt, EskolaHE, Lur EG/CE, Lur EF/FE, HaizeG BF, Lh DBF.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Kategoria

iz.

Maiztasuna

g.er.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

estraditu IE 1 (Herr 1986: "diote español gobernuak galdatuko duela gizon gazte horren estraditzea"); estraditatu EB 5 (Hemen 1986-1989 3: "Antza denez polizien arteko neurriak bultzatuko dira, mugen kontrolak gogortu eta estraditatzeko erreztasunak arindu", "Erresuma Batuak nahi du Elkartearen herrialdeek birsina dezaten luza gabe Europako Kontseiluak onarturiko terrorismo ekintzetan inplikatutako pertsona susmagarriak estraditatzeko erabakia", "kolpistek ez zutela Noriega EEBBtara estraditatu nahi"; Egunk 1991 2: "Murillo estraditatzeko eskaera errefusatu egin du Mexikok", "Esteban Murillo Zubiri euskal errefuxiatua estraditatzeko eskakizuna ez onartzea erabaki du Mexikoko Gobernuak").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

estradikzio : DFrec 9; estraditatu : HiztEn, Euskalterm 1; estradizio : DFrec 10, AB38 1, AB50 3, HiztEn, LurE, Euskalterm 6 (hauetan e.-eske, e.-eskaera, e.-tratatu, estradizioaren uko, ez-e.); extradizio : DFrec 6, AB50 2.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

estradizio : HiruMila, ElhHizt, EskolaHE; estraditatu : HiruMila, ElhHizt // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Aldeko arrazoi handirik ez dago

estraditu frantsesetikoa baino erabiliagoa da.

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

estradita, estraditatzen.

Aditz-erregimena

du ad.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Sektore jakin bateko informazioa

Ik. Izendegia: estragoi; binagrera: Artemisia dracunculus.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Kategoria

iz.

Landare eta animalien taxonomi izena

Artemisia dracunculus.

Euskaltzaindiaren Arauak

Zah. h. bitxi, arraro.

Zerrendakoa markatua edo erabilera urriagokoa da

Ik. bitxi, arraro

LBeh (2014-04-03): estraktu 314: Elhuyar 3 (adib.: “Estraktu horien kontzentratuek laborategiko animalietan tumoreen kontrako gaitasunak dituztela ikusi dute”), Consumer 300 (adib.: “Flora laginaren ontziak adierazten duen bezala, zuntz disolbagarria ezarri du produktuan (%1,7): horri esker, margarina horren estraktu lehorra bigarren handiena da (%2,1)”), Berria 3 (adib.: “Edari bakoitzaren arabera, ekoizpenerako, ura eta hainbat osagai erabiltzen dituzte: azukrea, gozagarri kimikoak, zukuak, landare estraktuak, gas karbonikoa, kafeina, azidoak”), EiTB 3 (adib.: “Konposatu berri horri bio-biagra izena jarri diote, eta 'tribulus terrestris' deituriko landarearen estraktua da bere osagai nagusia”), Argia 3 (adib.: “2004an THMPD zuzentaraua –idatzi du Rivasik– plazaratu zuten, arautzeko landareak, algak, onddoak, likenak, gordinik bezala iharturik, kapsuletan edo hautsean, baita tintura, estrakto, olio esentzial edo zukutan ere”), DiarioVasco 2 (adib.: “ingresoa egiteko garaian, garrantzitsua da izena, telefonoa eta aktibitatea estraktuan jartzea”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: estraktu 2, Berria (adib.: “Estraktu horri material genetiko guztia kendu zioten, esperimentuan erabili aurretik”); estrakto 2: Berria (“Odol zelulekin eginiko saioetan ikusi dute garagar estraktoak infekzioak blokeatzen dituela”), Karlos Zabala (“Haietako batean, fruitu ontziek, gereziek, aranek, mertxikek orban ilunak paratzen zituzten; bestean, galleta kaxa simetriko batzuen artean, flasko argiek, kolore berde, gorri, hori leunekoek likore ezezagunekin eta gardentasun aparteko lore estraktoekin amets eginarazten zuten”).

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2013: -.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es extracto / fr extrait: Elhuyar: (Quím.) estraktu, erauzkin, aterakin / Nolaerran: aterakin, estraktu* / Zehazki: (sustancia) estraktu, aterakin / Labayru: (producto sólido o espeso) erauzkin, estraktu / Adorez5000: (substancia) estraktu, erauzkin.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia da, eta hedatua dago.

Kategoria

iz.

Jakite-arloak

Kim.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

EB dira estralurtar (eta ex- 1) 16 (Ovniak 15, adib.: "bizitza estralurtarra aurkitzeko probabilitateak", "Izaki estralurtarrak"; Ekintza/3: "Bai interesgarria extralurtarrentzako mezua"); extralurtiar 2 (Urraspide 1981: "Eta falta zena, extralurtiar itzel bat jaitsi da zerutik", "Argazkian ikusten dena gertatuko balitz, nolako harrera egingo genioke extralurtiarrari?").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

estralurtar : HiztEn, Euskalterm 1 (erradiazio e.) // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, LurE.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

estralurtar : HiruMila, ElhHizt // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

Erdal extraterrestre formaren ordainak: HiruMila: estralurtar // ElhHizt: 1 lurretik kanpoko; 2 estralurtar // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE, Casve FE, HaizeG FB, T-L LBF, PMuj DCV, Azkue Aurkibidea.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

estralurtar: ZTC 20.

Zerrenda osagarriak

EEgunk: "estralurtar († extralurtar)".

Aldeko arrazoi handirik ez dago

forma hori erabiltzen da; gogobetegarria ez bada ere, estraterrestre baino egokiagoa da; Berezia da osaeraz, baina erabili egiten da, eta ez du lehiakiderik, eta beharrezkoa dirudi, batez ere izen gisa (hau da, 'lurraz kanpoko eta gizakiaren antzeko biziduna' adierazteko).

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

exoelkarteak.

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

-tar osaerakoak.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

estraperlo 1, NEtx LBB ("Denda onetan kajoitxo asko, / danak giltza, ta zerralle: / estraperloko kajoitik bota / peseta pare bat mille").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

estraperlari 1, P. Aristi ("pirata txainkuruek ez zuten tesororik aurkituko eta estraperlariek ez zuten heuren buruarekiko ordaririk ikusiko"); estraperlista 1, A. Kortajarena ("Benetako "estraperlista" ez zan azkena saltzen zuana, baizik eta ezkutuan saltzeko, zegoan lekutik ateratzen zuana"); estraperlo 3: M. Gorospe ("gizonezko ertzañekin batera lan egin zuten eta baita "estraperlo" ekintzak eta bideak urratzen ere"), X. Amuriza ("Oiartzuar bat kontrabandoan eta estraperloan oso trebea zen"), A. Kortajarena ("ofizialki, zortzi peztan ematen zuten, eta ixilpean, "estraperloan", berrogei eta geiago ere ordaindu bear izaten zuan bear zuanak").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

estraperlo : AB38 1, HiztEn, LurE, Euskalterm 1 // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB50.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

estraperlista : ElhHizt; estraperlo : ElhHizt, HiruMila, EskolaHE // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Erdaretako formak

cf. Larousse: "Sus inventores, Daniel Strauss (judío holandés) y Perlo, con la unión abreviada de cuyos nombres se formó la palabra straperlo..."

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: + / EskolaHE: +

lantaldeak proposatua du bigarren itzulian, eta euskaltzainek aztertzekoa dute.

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Izen propiotikoak.

Kategoria

iz.

Jakite-arloak

Heg.

Maiztasuna

g.g.er.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

EB dira estrapolatu (eta ex- 1) 3 (F. Rodriguez: "handik ateratakoa nola estrapola litekeen giza zientzia edota zientzia mota guztietara"; A. Sarriegi: "Muga horietatik kanpora estrapolatu behar denean ordea, formulak aldatu egin beharko dira"; Elhuyar 1981: "neurketa guztiak gradiente finituetan egin dira eta gero zero gradientera extrapolatu dira"); estrapolazio (eta ex- 1) 6 (F.J. Juanes: "zero pisu molekularreko estrapolazioak, 0 baldintzetako biskositateari buruz informazioa emango digu"; Biztanleria 1987: "Estrapolazioa, (...) erreferentziako epealdirako estimatutako biztanleriara hedatuz egiten da"; Industri kontuak 1985: "ikustaturiko datuen jasoera edo estrapolazioko prozesuari ekiten zaio"; Deia 1986: "lekuz eta denborazko estrapolazio apartak beti ere irrigarri gertatzen direlarik"; Ovniak: "estrapolazioak egitea zilegizko metodologia izango da"; EHHistoriaz: "eboluzio-prozesu batetik bestera (kulturala eta biologikoa) extrapolaziorik egin gabe").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

estrapolatu : HiztEn, Euskalterm 2; estrapolazio : HiztEn, LurE, Euskalterm 4 (hauetan estrapolazioko faktore 1) // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

estrapolatu : HiruMila, ElhHizt; estrapolazio : HiruMila, ElhHizt, EskolaHE // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

estrapola, estrapolatzen.

Aditz-erregimena

du ad.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Euskaltzaindiaren Arauak

'bide meharra, gurdiak-eta ibiltzeko modukoa'.

Forma baten adiera(k)

bide meharra, gurdiak eta ibiltzeko modukoa

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

estratega EB 4 (J.M. Arrieta: "Karlistek izan zuten estrategarik hoberena"; J.L. Agote 2, adib.: "Estratega ospetsuak gainerakoan ezezaguna den L. Valerius Preconinus-en kasua aipatzen du"; UnescoAlb 1990: "Atenako hiritarrek 424ean estratega hautatua"); estrategia (eta -j- 6, str- 1; borroka-e., doktrina-e., erreskate-e., e. izkillu, e. nagusitasun, euskal e., hizkuntz e., gartzela e., kultur e., ulermen-e.) 139: B 2 (F. Zubiaga); G 7 (J.L. Zurutuza); EB-EgAs 130 (Egin 1980, 1989 eta 1991 5, E.L. Adan 5, Egoeraren definizioa 4, Hitz 1974 eta 1976, I. Aldabe, J. Mimentza 4, T. Barrenetxea, J. Zulaika, Azurm 2, J.L. Davant 2, Zabal 1975, Habe 2, X. Garagorri, M. Irazgoiti, J. Garzia, B. Urkizu 2, KultUrtekaria 1985 2, Oihenart Taldea, J.K. Arbilla, M. Sainz 4, KontsumProi 1990, N. Balluerka, F. Arbizu, U. Larramendi, Marxismoa, Rikardo Arregi 2, F. Mendizabal, J. Apalategi, I. Iñurrieta, F.M. Ugarte, M. Azurmendi, J.L. Agote, Jostuntxo ausarta, Amatiño 2, I. Antigüedad, EHHA 1988, R. Zapirain 3, Hemen 1986, DV Zabalik 1989, J.E. Ginto, P. Esnal, I. Sarasola, J.M. Mendizabal, Xake, Gte, OinEntz/5, J.A. Berriotxoa, M. Ugalde, L. Etxeberria, Herr 1989, ELA/STV 1991eta 1992 5, TestuZient 3, G. Ansola 2, L. Erriondo 3, Axelko 3, Matematika/LH 5, Beleko, Emakunde 1993 2, J. Agirreazkuenaga 2, Matekariak 3, F.J. San Martin 3, Mundua 1993, HezkSaila Batx 1994 6, Elhuyar, UZEI, M. Landa 2, Egunk 1991-1993 artekoak 8, A. Ugarteburu, Jakingarriak 1991); estrategi(a)lari 2, G-EB (B. Latiegi: "E'zazu aztu (...) Prusi'ko estrategilaririk ospetsuenaren illoba naizela!"; Xake: "arrakasta izan zuenetik aurrera estrategialari handitzat hartua izan zen"); estrategiko (eta -j- 4) 27, EB-EgAs (Hitz 1975, K. Arzac, Zabal 1973, P. Sastre 2, J.A. Agirre, N. Balluerka, Marxismoa, Azurm 2, F.M. Ugarte 2, J.L. Agote 2, A. Berasategi, Kondairan zehar, Garraioa, Hemen 1987 2, P. Larrion 2, J.A. Lema, A. Prego, K. Perez, J. Tobar-Arbulu, Egunk 1992, ELA/STV 1992); estrategikoki EB 3 (Jauntxoak: "Geografiko-estrategikoki, bestalde, oso toki aproposa zen Gipuzkoar ekialdeko kostaldea"; GaztEntz/7: "estrategikoki kokatutako zurezko gotorlekuz bete zuten herrialdea"; Jugoslavia: "Albania estrategikoki kokaturik dago") // Beste testuinguru batzuk: estrategia : E.L. Adan: "estrategia iraultzailearekin dituzten harremanak agerian ezarriz"; X. Garagorri: "eskola-porrota konpontzeko eratu al daiteke estrategia jakin bat?"; Amatiño: "euskaraz ere estrategia argiak behar ditu"; P. Esnal: "hizkuntza batzu elkarrekin diren egoeretan komunikazioan ematen diren hizkuntz estrategiaz mintzatzen da"; Herr 1989: "Europaren gerizaz eta strategiko harat hunatetan bertzetarik berexten dela, bereziki Alamaniaren ganik"; estrategiko : K. Arzac: "Berehala eratu zituzten puntu estrategikoak Gipuzkoako diputatuek"; Azurm: "Italia edo Frantzia neutralismora pasatzeak Europako ekilibrio estrategikoa zeharo desegingo luke"; Kondairan zehar: "italiar penintsulako tokirik estratejikoenak okupatzen hasi ziren"; A. Prego: "35 palanka leku estrategikoetan jarrita".

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

estratega : DFrec 1, AB38 1, AB50 1, HiztEn, Euskalterm 1; estrategia : DFrec 28 (eta -j- 2, estrategidun 1, estratejiadun 1), AB38 1, AB50 (eta -j-) 10, HiztEn, LurE, Euskalterm 26 (adimen-e., e. inbertsio, e. bakun, gerrilla-e., etab.); estrategiko : DFrec (eta -j- 3) 9, AB38 5, AB50 (eta -j- 2) 7, HiztEn, Euskalterm 18 (ardatz e., ekintza e., frankizi plan e., etab.).

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

estratega : HiruMila, ElhHizt; estrategia : EuskHizt, HiruMila, ElhHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE; estrategiko : HiruMila, ElhHizt // Ez dugu aurkitu ap. Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Izenondo erreferentzialak

-iko izond. erref.

estrategikoki 25: Miel Anjel Elustondo, Mikel Asurmendi, Urko Apaolaza, Sustrai Colina, Iñaki Martinez de Luna, Joxerra Aizpurua, Jon Artano, Xabier Letona, Izibene Oñederra, Berria, Ainara Gorostitzu, Mikel Aramendi, Jokin Sagarzazu 3, Mikel Peruarena, Katixa Agirre, Xan Harriague, Ander Iturriotz, Naiara Elola, Oihana Elduaien, Urtzi Urrutikoetxea, Ainara Arratibel, Josetxo Azkona, EiTB. // estrategikoki 153: Aizu 2, Argia 29, Berria 64, Deia 3, DiarioVasco 2, Europar Batasuna, EiTB 11, Elhuyar 3, Elkar 12, Consumer 3, Espainiako Gobernua, Euskaltzaindia 2, Goiena 3, Jakin 8, Laneki 4, UEU 4, Uztarria.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: estrategikoki 20: Berria 13, Aingeru Epaltza 2, Jon Alonso, Pello Salaburu, Ramon Saizarbitoria, Ana Urkiza, Hasier Etxeberria.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Eratorri hiztegi-sarrerarik ez dagokiona

-ki osaerako librea.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Maiztasun handikoa eta jasotzekoa.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

LB 40 (asko adj. dira; Aizu 1, Argia 2, Berria 1, EiTB 2, Elkar 2, Consumer 6, Euskaltzaindia 1, Jakin 1, Laneki 1, UEU 23); ETC 103 (asko adj. dira).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: 0 / Adorez: estratifikatu, estratifika(tu), estratifikatzen da/du ad. (Geol.) estratificar(se) / Labayru: 0 / NolaErran: 1 adj geruzaka eman[a] – estratifikatu; 2 iz. (zur) estratifikatu en stratifié (zur) estratifikatuz. / Euskalterm: estratifikatu (Geol.), ur estratifikatu (Biol.), lagin estratifikatu (Med. termino onartua).

estratifikazio iz. Eremu bateko estratuen antolaketa edo egitura. Haitzen estratifikazioaz egindako azterketa.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia eta hiztegi arruntetan ere jasoa. Sartu

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: Ik. geruzapen / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: +

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Kategoria

iz.

Jakite-arloak

Geol.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Izenondo erreferentzialak

-iko izond. erref.

Kategoria

izond.

Jakite-arloak

Geol.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

estratu (eta -o 11) 27: Azurm ("Gaur ez du bere idoro lanean estratu zeatzik aurkitzen pentsamenak; antxiñako huri eratxietan ondarrak antzo, prolema guztien erraiak nahasi ta biurri, korapilloz josiak baiño"), A. Arrinda 4 (adib.: "Nahaste oiek, denborarekin, pixkanaka-pixkanaka, bata bestearen gañean pillotuta, estrato asko moldatu zituzten, malla-xerrenda asko....", "Estrato ta xerrenda oiek aztertzea naikoa da", "gauzak alkarren artean dituzten zer-ikusi ta artu-emanak, estrato edo xerrenda oien bidez ezagutzen ditugu"), J. Lekuona ("kultura onen aztarrenak geroko estratoetan arkitzeak esaten digu, etnia bereko talde bat bizi zala Pirineo-lurraldean"), J. Iturbe ("Ubideen eraiketak, estratuen ikerketak, fosilen bilketak eta klasifikazio sistematikoagoak ahalbidetu zituen Europan bertan"), M. Etxaide ("mesohumikoak, lur halaholako aberatsetan eta azaleko estratuetatik hurbil bizi direnak"), Gipuzkoako geografia ("materialen geruza edo estratoak ozta-ozta agertzen dituzte zentimetrotako lodierak"), J. Sudupe ("Marxen analisietatik abiatuz, gaurregungo klase eta estrato sozialen arteko kontrastasunak zehatz-mehatz ikertu behar dira"), UZEI 2 ("Ozeanoen kasuan, korrektoagoa litzateke bolumenaz mintzatzea, espezie batzuk zenbait estratu konkretutan aurkitzen bait dira soilik", "Proiektorea zeukan bere estratuko mahaitik mugitu ezinik geratu zen, eta klase guztia oso tonu monokorde hotzean joan zen"), OinEntz/3 ("Estereofonia ikus Diskoa / Estrasburgo ikus Nazioarteko Erakundeak / Estratosfera ikus Airea; Lurra / Estokolmo ikus Suezia / Estratu ikus Lurra"), X. Garagorri 3 ("Hizkuntz kode landuak eta murriztuak estratu sozialarekin duten zerikusia aztertzen du honek", "Ondorioa nabarmena da: estratu erdiko eta garaikoek hizkuntz kode landua erabiltzen dute; estratu behekoek, berriz, hizkuntz kode murriztua, abstrakziorako egokitzen ez dena eta hizkuntz espresio mugatua duena"), A. Martinez 4 (adib.: "Gainera, indusketa-tokietan konturatu zen estrato batetik bestera fosilen espezieak aldatu egiten zirela", "Dinosauruak, dakigunez, Triasiko, Jurasiko eta Kretazikoko estratoetan aurkituak izan dira"), A. Aldezabal 2 ("Kanoietatiko irteeran, korrontea lateralki expanditu eta sedimentuez dezamatzen da albo-luzera handiko estratu txandakatuak eratuz"), Berrigara 1997 ("Arkeologoak harrituta geratzen dira ikusterakoan zein mehe izaten diren milaka urtetan zehar gizakiak okupatutako kobazuloetan osatu diren estratu edo geruzak"), Emakunde 1998 ("Etxeko bortizkeria ez da halako edo bestelako famili edo estratu sozialaren ezaugarria"), I. Galarraga ("1560ko hiritar estratua erakusten du"), J. Maia ("Mugikortasun sozialak, hau da, estratu sozial batetik beste baterako mugimenduak"), X. Kintana ("Platihelminte eta nematelminteek azalazpiko estratu moduko giharreria dute, eta beronen mugimendu motoreak nerbio-plexuak erregulatzen ditu").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

estrato : AB38 1, LurE (Geol.); estratu : AB38 4, HiztEn (Meteorol.), Euskalterm 7 (Estat. 4, Hizk. 1, Meteorol. 1, Geol. 1) // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB50.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

estrato : EuskHizt (ik. geruza, estratu), EskolaHE (Geol.), estratu : EuskHizt (hodei apala, grisa, geruza bakarrekoa), ElhHizt (Meteorol.), HiruMila (Meteorol.), EskolaHE (Meteor.), Casve EF (strate) // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE, HaizeG BF, DRA, Lh DBF, PMuj DVC.

Mailegu isiltzekoa edo gaitzestekoa da, ordain egokia duenez

geruza erabiltzen da horren lekuan (eta Meteorologian stratus egokitu gabea)

Sektorekoei galdetzekoa da zer darabilten

ez dirudi 'geruza' adierakoa jaso behar denik; hodei-motaren adierazlea, berriz, stratus ere izan liteke.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

estra(i)ñ- G da ia bakarrik (estraina: Gy; estraña: Ud; estra(i)ñatu: Or Eus, Iraola, Salav; estrañeko: AzpPr); estrena (+ estrenatu) Ipar.-Zah. da batez ere (B 1: Akes Ipiña; IE-ZuAm 8: Xarlem, UNLilia, Etcham; eta 'opari(tu)' adieran: Lç, EZ Noel, AstLas); estreina(ko) 5 aldiz jaso da (MEIG).

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

HMan eta EBan bakarrik azaldu da: estraineko 6 (EB-EgAs), estra(i)ñ- 4 (G), estreina 3 (EB), estreinaldi 1 (EgAs), estreinatu 8 (Eb-EgAs), estreinu 1 (EgAs), estrinako 1 (EB); estrenatu 3 (EB)

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

DFrec: estreina 2, estreinatu 2; estrenatu 10; estreno 3, estrenu 1; AB38: estreinatu 2; estrenaldi 2, estrenatu 1; AB50: estrainatu, estrenatu, estreno formak agerraldi banarekin; LurE: estreina, estreinatu, estreinatze; HiztEn: estreina, estreinako, estreinaldi, estreinatu; EstiLib: estreina, estreinako, estreinatu, estreinaldi

Jatorrizko forma

estre(i)na

Euskaltzaindiaren Arauak

iz. 1 Ipar. 'inaugurazioa'. 2 Heg. 'lehenbiziko aldiz erabiltzea'. / AS: estreinako.

Aldeko arrazoi handirik ez dago

erabat nagusitu ez bada ere, -eina- da erabilera zainduetan gehixeago ageri dena.

Forma arautuaren azalpenaz oharra

AS gisa gehituz: estreinakoz .

Ikusiko da eratorriari dagokion formatua

estreinako

Kategoria

iz.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

estraineko(t)z 6: A. Egaña ("estrainekoz kuartelera sartu eta ez adiskide ez babesik"), Bitez ("1926 urtean aurkeztu zen estrainekoz Arte Ederren Erakusketa Nazionalera"), J. Muñoz ("Don Jose maisuaren ordezkoaren eskutik azaldu zen Julian estrainekoz eskolara"), H. Etxeberria 2 ("XIVgarren mendearen azkenaldera eraman zuten euskaldunek estrainekotz, sagarra eta sagarrondoa Normandia aldera", "Bistan zen Elosegi ez zegoela han estrainekotz"), Ele 1998 ("ikasleari estrainekoz neurketa-ariketa eginaraziko diogu"); estreinakoz 3: Zozoak beleari ("Estreinakoz irten gaituk kanpoko inprobisatzaileak ezagutzeko asmoz"), J. Arruti ("urteak pasatzen ziren diputatu berri batek estreinakoz berba egin aurretik"), I. Irazabalbeitia ("Metalezko idunekoa jarri ziaten, estreinakoz, eta katea bati lotu"); estreinekoz 1, Pocahontas ("Thomas gaztea estreinekoz itsasoratzen zenez, familia osoa joan zitzaion agurtzera").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

estreinakoz : HiztEn (AS) // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, LurE, Euskalterm.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

estreinakoz : ElhHizt (AS) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, DRA, Lh DBF, PMuj DVC.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: AS / EskolaHE: -

Atzizkien araberako erabakiak

-z: -ko-z.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

estreina sarrerari dagokion azpisarrera.

Adierazle egokia da, eta horren premia dago

Euskaltzaindiaren Arauak

iragan ostiralean izan zen "Peccata Minuta"ren estreinaldia.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

iragan ostiralean izan zen "Peccata Minuta"ren estreinaldia

Euskaltzaindiaren Arauak

estreina(tu), estreinatzen. du ad. 1 Ipar. 'inauguratu'. 2 Heg. 'zerbait lehenbiziko aldiz erabili'.

Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

estreinatu, estreina(tu), estreinatzen

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: - / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Atzizkien araberako erabakiak

-tze.

Kategoria

iz.

Maiztasuna

g.er.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

estreinu 4: Hemen 1987 ("Juan Crisostomo de Arriaga abesbatzak eta Fernando Belaza solistak ere parte hartu zuten Campos Eliseos antzokian burututako estreinu honetan"), KultUrtekaria 1995 ("Oraindik ibili badabiltzan taldeetan, ordea, izan da estreinurik"), J.M. Torrealdai ("Manzanas 1968ko abuztuan hil zuten, beraz, nire lehen sarreran, estreinu ederra!"), F.J. Mangado ("Benetan haundiak diren guztien antzera, Hemingway-k ere aitzina hartu zion bere harrirudiaren estreinuari"); estreno 1, Egin 1986 ("Jakina denez, azkenaldiko Els Joglars-en estrenoek sekulako kritikak sortu dituzte talde integristen artean").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

estreno : DFrec 3 (ZArg: "estreno egunean", Egin 2: "antzerki baten estrenoa", "zuzendariak XXX hautatu omen du XXXren ordez estrenorako"), AB50 1; estrenu : DFrec 1 (Anait: "behar bada denbora hartan inork ez zuen usteko estrenu honen bidez zonako hiri-egoera konponduko zenik") // Ez dugu aurkitu ap. AB38, HiztEn, LurE, Euskalterm.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, ElhHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

estreinu iz. [Oharra: Euskaltzaindiak, estreinu-k euskara idatzian izan duen erabilera kontuan harturik, hitz hori ez erabiltzea gomendatzen du; ik. estreinaldi; estreina].

estreinu 73; estreinaldi 2069.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

estreinu 2; estreinaldi 323.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Debekua bere horretan uztea proposatu da. Hobetsitako forma finkatu samar dagoela dirudi, baina egokia izan liteke oraingoz debekua mantentzea. Hobetsitako bigarren forma estreina2 dela zehaztea komeni da.

Batasuna egiteko bidea eskaintzen duen forma

Ik. estreinaldi eta estreina.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

estremismo 2, G-EB (R. Irizar: "Ez da arritzeko (...) zenbait minorien estremismoak beldurgarri iruditzea"; Oihenart Taldea: "nazionalismo agresibo eta arrazoigabeak eta atzerritarrenganako amorruak estremismorik handienak lortuko ditu"); estremista (eta ex-, ez-, -ixta) 4, IE-EB (Herr 1973: "Eskuintiar eta ezkertiar eztremixtak zituen kontra"; I. Borda: "aburu estremistenak"; M. Pagola: "borroka guzietan etsaia estremistez, sua darienez, 'aurrerakoi egiten' dutenez baita baliatzen"; R. Arregi: "Izan ziren bere garaiean, Erdi Aroan, pentsalari extremista asko Aita Sainduaren eskubideak defenditzen zituztenen artean").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

estremismo : HiztEn, Euskalterm 3 (hauetan ezker e., eskuineko e.); estremista : AB50 2, HiztEn, Euskalterm 1; extremismo : DFrec 1; extremista : DFrec 3, AB50 4 (hauetan terrorismo e.) // Ez dugu aurkitu ap. AB38, LurE.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

estremista , estremismo : HiruMila, ElhHizt // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Jatorrizko forma

estre(i)na

Euskaltzaindiaren Arauak

estrena* e. estreina.

Aldaera baztertuaren ordaina

estreina

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Zerrenda osagarriak

PUrib: "estresagarri (E) / stresagarri" / EEgunk: "estresagarri".

Zerrenda osagarriak

PUrib: "estresatu / stresatu" / EEgunk: "estresatu".

Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

estresa(tu), estresatzen.

Aditz-erregimena

da/du ad.

estribillo iz. [Oharra: Euskaltzaindiak, estribillo-k euskara idatzian izan duen erabilera kontuan harturik, hitz hori ez erabiltzea gomendatzen du; ik. errepika; lelo1].

estribillo 64; errepika 214.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

estribillo 1; errepika 323.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Debekua bere horretan uztea proposatu da. errepika, lelo formak finkatuta daudela dirudi, baina badaezpada gomendioa mantentzea proposatu da.

Mailegu baztertuaren euskal ordaina

Ik. errepika, lelo.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: estribo / EskolaHE: -