Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Ohiko lexiaren atalean jasotzekoa da.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Ohiko lexien atalean jasotzekoa da.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Ohiko lexien atalean jasotzekoa da.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

euskarritu 4: X. Intxausti ("Har ezazu arkatza, eta euskarritu paper gainean"), K. Santisteban ("Gur degiogu, o!, badakusazue nola deusezten diren zutabeetan euskarritzen diren harrizko sapaldapeak?"), TeknolMekan ("Pieza bi altzagarri berdinen gainean euskarritu eta brida launekin lotu"), P. Xarritton ("Vitoriarenzat, Akinokoarentzat bezala, naturaren legea zen gizakiak bere inguruko munduarekiko zeukan erlazioa euskarritzen eta gizarteko edozein iharduera gobernatzen zuen kausa eragilea").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

euskarritu : AB38 1 (apoyarse) // Ez dugu aurkitu ap. AB50, HiztEn, LurE, Euskalterm.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

euskarritu : HiruMila - PMuj DVC (apoyarse) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, ElhHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, HaizeG BF, Casve EF, Lh DBF, DRA.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Sektorekoei galdetzekoa da zer darabilten

forma berria da, eta horren zein premia dagoen ez daki lantaldeak (cf. irozo ordain posiblea); osaeraz, berriz, berezia dirudi.

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-garri-tu (ongarritu izan liteke paraleloa).

Euskaltzaindiaren Arauak

(hitz elkarketako lehen osagai bezala erabiltzen da beti).

Forma arautuaren azalpenaz oharra

AS gisa gehituz: Eusko Jaurlaritza .

Hitz-elkarketan hartzen duen forma berezia

hitz-elkarketako lehen osagai bezala erabiltzen da beti

OEHko datuak [laburduren azalpena]

izond. 1 eta izlag. 5: Enb (“Gure asaba euzkotar zarrak”, “euzkotar jeltzale zurtzak”, “Ikusiten dot euzkotar oste Andija bertan batzaurik”), Kk Ab II (“A da euzkotar eredu agiriya”), Gand Elorri ("guztientzako dozu / euskotar abegi"), Iratz (“Euskotar odol beroa”).

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

8 izond. eta 5 izlag.: A. Urrutia ("Andera euzkotarr bat be ezebillan guztiz pozik", “Paris'en dabiltzan jaupari euzkotar euzkeldunak”; "andera euzkotarr au, be, estutxu ebillan"), El Dia (1931: "Euskaldun Euzkotarrak"; 1934: "Seme zintzoen bearra / bete, anai euskotarra"; 1936: "anai euzkotarron jaiki aldi au"), Gipuzkoarra 1911 ("idazle euzkotarr guztijak"); Ostiela! 1999 ("16 abizen euzkotarreko erdaldun petoak"); Gipuzkoarra 1911 ("Antzerkijak [...] euzkotarr ixatedunak bakarrik ixan leikez"); J. Agerre ("euskotar margogintza"); Kk ("Atzo be [...] euzkotar batalloyak dagozan lekuetan etzan ixan atakerik"); M. Ayerdi ("Euzkotar alderdiak eta gañontzeko bazkunak"); Azkatasuna 1946 ("Zein da gexo au osatuteko osakaia? Euzkotar ama!").

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

-tar osaerakoak.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

eusle 'laguntza; administratzailea' adierako G 4 (TAg Uzt: "burua lanari bear bezela lotu nai ba'zaio, eztarriko legorra, ez da euslerik zintzoena"; Txill Let 2: "Eriotza: munduan diranen eusle ta erausle", "frakasoa da munduaren eusle aundiena"; Zait Plat: "Gazte lirain eta azkar hura bere erregegoaren euslerik sendoena zitekeala uste zuen Dionisiok") eta OEH argitaratuan beste 2: Alt LB ("Euskal-libertadearen euslerik gogorren eta gordetzailerik bikaiñenak"), EgutAr 1960 ap. DRA ("Baserritar ta arranzaleak enda-oitura zarren eusle") // OEH argitaratuan gainera 'sardexka' adierako 1 (Ur 1 Sam 2.13: "Eta iduki oi zuen bere eskuan iru ortzeko eusle bat"), eta 'harpideduna' adierako 3 (Ezale 1897 eta 1899: "Zer dan euslea? Euslea da Vascofillok suskritoria esango leuskeona; eustea da aren suskribidutea, ta euspena suskrizinoia", "Gaur (...) bosteun elizgizon eusla badira"; A Y 1934: "Asterako paper onek sortu ta sei bat ilabete geroago hogei ta zortzi eusle (suskritore) baitzik etzituen"); eustazpi B-G 5 (Eguzk GizAuz 3: "gizarteak berak ipiñitako legeak baño beste oñarri ta eustazpirik eztauke", "lege orren eustazpi ta oñarria, zein izango litzake?", "lege orrek gizartearen ona baño beste zio, oñarri ta eustazpirik eleuke eukiko"; Erkiag Arran: "arrantzalearen untzia, txikia betiere, kilinkolonka ibili dabil oiñarri sendo bage, eustazpi ziriñaren azal-azalean"; Ibiñ Virgil: "Orregatik berorregatik da olerkari aundi Bergili ere, menderik mende eutsi diona eta orainik bear dute izan gure lan guztien eustazpi eta oiñarri") eta OEH argitaratuan beste 2: Eusk 1919-1920 ("Iraskunden eustazpiyak ixango dira: [...]"), GMant Y 1933 ("Errian oñak doguzala yokatu bear dogu, ez egazkiñean erri gañetik jira-biraka ibillita, eustazpi bako lana izango litzake ta").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

eusle 10: B 1 (Urteko Domeka 1903: "orregaitik, ba, eretxi bijok daukezanezkero euren aldekor eta eusliak, olango pekatua nai esan nai itxi leite"); G 3 (Alt Olab: "Birtute oien eusle ta gordetzaille bikain euskera ta euskaltasuna ditugu"; Txill: "Siñistunarekiko, ordea, eusle eta pozgarri"; M.M. Zubiaga: "Jainkoa bakar-bakarrik bizi zan Sortzaille ta Eusle bezela, Izadia bizi erazten"); EB 6 (Elhuyar: "Arreta handiz garbitu neurketarekin zerikusia duten azal guztiak (neurketan ukitu behar diren piezaren azalak, aurpegi eusleak, mahaia edo marmola, konparagailuaren oina, etab)"; Rikardo Arregi: "Jainko hori teoria nahiz ideia bat izan daiteke; pentsaera bakoitzeko ta gizarte bakoitzeko oinharri ta eusle"; UZEI: "Müller-en zuntz eusleen oinaldeko geruza"; Teknologia mekanikoa: "Ardatz eragile eta ardatz euslearen arteko desberdintasuna"; Egin 1979 2, adib.: "Batzarre berean Junta Eusle eta asanbladen subiranotasunari bultzada bat eman eta Mahai Nazionala har ditzakeen erabakiak baseak onartu edo ez onartzeko jarrerari eusteko borondatea indartzea erabaki zen"); eustaile (eta eustalle 1) 3: G 1 (Kontu alai: "gizon-errenkarak Egillia 'Jaungoikua' biar du, bestela eustalle-gabeko katia lurrian egongo litzaken bezela, gizon-errenkara Jaungoiko-gabe, ezer-ezian egongo litzake"); EB 2 (Lasa: "Nominalismoa eta 'kondairaren etengabeko itzulera', bata bestearen eustaile dira Borges-eren filosofian"; A. Martinez: "Beste zenbaitek uste du burua oso pisuduna zutela eta, masa hura mugitzeko erabiltzen zituzten iharren eustaileak gangar haiek zirela"); eutsitzalle G 2 (Kontu alai, adib.: "kate onek goiko eutsitzallia eskatzen duan bezela, gizon-errenkarak Egillia 'Jaungoikua' biar du"); eustarri EB 4 (UZEI: "Baina ikus dezagun gertuagotik indukzioaren mundua, hain sarritan zientzia enpirikoen eustarri eta bereizgarri bezala jarri ohi den metodoa"; Txill: "ados dira gaurko jakintsuak puntu batetan: hizkuntza agertuz gero, pentsabidearen eustarri eta gidari bihurtzen dela oso azkar"; BEO 1990: "Merkatal edo industri instalazioak, hala nola eustarriak, biltzontziak, zamategiak, etab."; K. San Julian: "Xabier Onaindia sendagilearen bizikletara igo eta, bere sorbalda eta ahotsa eustarri gisa hartuz, solidarioki diot..."); eustazpi 19: B 18 (Eguzk GizAuz: "gizarteak berak ipiñitako legeak baño beste oñarri ta eustazpirik eztauke"; Ibarg: "gaztedia usteldu ta gizabatza bere eustazpietan kolokatu nai dabenak"; Euzkadi 1931 16, adib.: "Eustazpi barik ezer zutunik ezin dagike", "Gixonak bere gardi, aburu, eretxi, siñismenatzaz gogor, sendo, loka barik iraun dagijan eustazpi ona, sendua, iraunkorra biar dau"; "Beraz, gure aburu, uste eretxi ta gardi-eustazpitzat eurok ez doguz iñoz be ixentau bihar"), EB 1 (N. Balluerka: "Desbideraketak aberrazio gisa kontsideraturik egongo lirateke ezen, onetsiak izan arren, ustegabekoak edo eustazpi idiosinkrasikodunak zirela").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

eusle : DFrec 4, AB38 3, AB50 1, HiztEn, LurE, Euskalterm 13; eustaile : DFrec 1, AB38 2, Euskalterm 2 (zela-e., azkoin e.); eustarri : DFrec 1; eustazpi : AB50 1 ('base' itzulia).

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

eusle : EuskHizt, HiruMila, ElhHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, DRA, PMuj DVC; eustailu : HiruMila; eustarri : HiruMila (ik. euskarri), PMuj DVC (espaldón, barrera, dique de contención); eustazpi . HiruMila (ik. euskarri), DRA (base, sostén), PMuj DVC (base, fundamento, cimiento, apoyo); eustazpiko : PMuj DVC (basilar, de base) // Ez dugu aurkitu ap. Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-le/-tzaile.

Kategoria

izond. eta iz.

Forma baten adiera(k)

(zerbaiti) eusten diona.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Txostenaren laburpena

Ik. informazioa s.u. eusle.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Kategoria

iz.

Maiztasuna

g.er.

Forma baten adiera(k)

euskarria.

euste 5, Berria (“euste neurri batzuk”, “Lan horiek lehen euste sistemaren barruan dagoen maskor laguntzaile batekin lotuta daudela esan du Garoñako zentralaren jabe den enpresak”, “CSNk erreaktorearen ontziaren pitzadurei eta lehen euste sistemaren egoerari garrantzia kendu ziela nabarmendu du”, “Lehen mailako euste sisteman ur isuri bat izan daitekeela uste dute”, “Lehen mailako euste sistemara ezin gara iritsi zentrala martxan dagoen bitartean”). // euste 90: Argia 9 (“Lehenengo kasuan, Irabiako urtegiaren euste hormatik gertu dagoen aparkaleku txikian abiatuko dugu gure ibilia eta bigarren kasuan, berriz, Elurretako Ama Birjinaren ermitatik gertu dagoen harrera lekuan”), Berria 36 (“Garoñaren euste sistema Mark-1 da, Fukushimakoak zuen berbera”), Deia 6 (“Alde batetik estalkiaren euste sistema esanguratsua behartzen du, habeak kiroldegiaren alderik luzeenean norabidetzen baitira eraikinak kurbatura forma izan dezan”), Deustuko Unibertsitatea (“Xedapen berezirik izan ezean, naziotasunari edo auzotasunari buruzko euste- edo aldatze adierazpenak jasotzeko, funtzionario eskuduna da, naziotasuna aukeratzeari buruzko erregelek zehazten duten funtzionario bera”), EiTB 8 (“El Corte Inglesek eraiki behar duen merkataritza gunearen euste horma N-634 errepidearen gainean erori da”), Elhuyar (“Paperezko hegazkinaren hegaldia azaltzen ez duen euste aerodinamikoaren edozein hipotesi seguruenik okerra da”), Elkar 2 (“Argi eta garbi, helduok ari gara izaten krisi honetako euste horma; zenbat jende ez ote da ari seme alabei dirua ematen edo haiek lan egin ahal izateko bilobak zaintzen”), Consumer (“Guztira 26 hezur, 19 muskulu, 33 artikulazio eta 100 tendoi baino gehiago dira gure euste puntu nagusia, baina oso pertsona gutxik eskaintzen diete merezi duten arreta eta zaintza”), Goiena 7 (“Hortaz, ezponda hori behin betiko egonkortzeko eta mugitutako materiala berriro erortzeko arriskua saihesteko, gaur egungo euste horma handitu egingo dute, hogeita bost metroko beste zati batean”), Jakin 3 (“Narrazio askatzaile handiei eutsi nahi izan die modernitateak; baina kontuan izan dezagun modernitatearen euste horretan tradizio judu kristauak eragin handia daukala, kristautasunak ere narrazio handiko forma baitauka”), Laneki 6 (“Ereiteko makinaren euste gurpilak, trinkotzeko gurpilak edo dosifikagailuak aktibatzea beste funtziorik ez duten gurpilak izan daitezke“), UEU 2 (“Halere, aipatu beharra dago ikerketa hori ez zela «krisi momentuan» bertan burutu, baizik eta zenbait urte beranduago, horregatik erantzunek euste maila bat izan zezaketen”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: euste : Berria 2 (“euste-horma”) Irene Aldasoro 4 (“euste-puntu”). // euste 8: Berria 2 (“Haren ustez, Konstituzioa «euste-horma» da Ibarretxeren planarentzat.”), Irene Aldasoro 4 (“Palanka batek beti du gontz edo euste-puntu bat: bi xaflak elkartzen diren puntua, kasu honetan”), Koldo Izagirre (“-Euste horretan gaude gu ere”), Imanol Unzurrunzaga (“Giza legearen helburua baita, gizartean bakeari euste adinako neurrian zigorra ezartzea, eta legegilearen esku dauden gauzetan soilik”).

OEHko datuak [laburduren azalpena]

euste Mantenimiento, sostenimiento. Ori erakutsi biarko da Lagi onek irazaten daun zugaztijen euste ta geiarazte Batzaren aurrian. "Junta de conservación y fomento" . (1918) ForuAB137. [Saillaren] eratze, euste eta zaintze ordainkizunak. "Sostenimiento" . EAEg30-1-1937, 937.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Eratorri hiztegi-sarrerarik ez dagokiona

librea eta automatikoa.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Ez dago ekintza adierazteko eratorririk, eta erabili da. Jaso liteke.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Izenondo erreferentzialak

-iko izond. erref.

Kategoria

izond. eta iz.

Jakite-arloak

Kim.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: + / EskolaHE: eutrofisazio

Kategoria

iz.

Jakite-arloak

Ekol.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ik. OEH argitaratuan: LMuj BideG ("Udazken onen argaltasunean alako ibilnai eutsiezin bat sentitzen dut").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

eutsezin 1, LMuj ("Haien bultzada eta inbasioaldia eutsezinak ziren"); eutsi-ezin 1, Larrak ("Onen seme Sesta'k, lizunkeri-lera eutsi-ezinak bultzauta, Lukertze emakume on-maratz eta sendi urtenekoa ta eskondua, indarrez eta gabaz, laidotu ei eban"); eutsiezin (eta eutsieziñ) 3: Muxika ("Eta au dana egi gerta dedin, guztion onaren eta zeruratzearen maitale Jesus! zure grazi eutsieziñaren indar ori betor beti goitik"), D. Martiartu ("Gaisotasunaren sintomatologian usuak dira zorabioak, aluzinazioak eta aldizkako sukarraldiak, hala nola eldarnioak, kakexia eta gaitza garatu heinean bortitzenagotzen doazen barrealdi eutsiezinak, harik eta gaisoa bere goitikinean itotzen den arte"), Danok senide ("Eutsiezinezko indarrez egin dot putz, pentsatzea eragozten eustien hodei-horma lodi baltzak garbitzeko").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu ap. AB38, AB50, HiztEn, LurE, Euskalterm.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

eutsiezin : ElhHizt (inaguantable, irrefenable, irreprimible, incontenible), DRA (incontrolable, inaguantable); eutsezin : PMuj DVC (incontenible, insostenible, irresistible); eutsi-ezin : PMuj DVC (insostenible) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, HaizeG BF, Casve EF, Lh DBF.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Euskaltzaindiaren esku utzi da forma erabakitzea

eutsezin beharko luke, formaz; osaeraz, berriz, zalantzazkoa da, nori argumentuari baitagokio eratorria.

Atzizkien araberako erabakiak

-ezin.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Batasuna egiteko bidea eskaintzen duen forma

Ik. euskarri.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ik. OEH

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Atzizkien araberako erabakiak

-ka ad.ekin.

Kategoria

adlag.

Forma baten adiera(k)

eutsiz.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ik. OEH argitaratuan esajeratu : Elexp Berg: "Asko esajeratzen dau honek", "Karua da baiña etxat pentsatzen esajeraua. Ixildu hari esajerau hori".

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

EB (eta G 1) dira esageratu 1: ArrPress 1993 ("Ezetz beste askok geroago, gizartea beste modu batera antolatzearen beharra aldarrikatuz, eta ejerzito eta hauek zekarten diru gastu esageratuak ukatuz"); esajeratu 6: A. Arozena ("Esajeratua?"); I. Zubeldia ("Behar bada haseran pixka bat esajeratzea ere komeni da, haurren atentzioa adi-adi edukitzeko"); X.Mendiguren B. 2 ("Meategietan ezbeharrak gerta litezkeelako esajeratuz haurrak ikaratu behar ez badituzue ere, marrazkian badago nahikoa zantzu haurrei aditzera emateko meatzarien lana gogorra eta arriskutsua dela", "Istorioak doministiku egitea eskatzen badu, egin litekeen doministikurik handi eta esajeratuena merezi du haurrak eta gainera beste bat egiteko aukera eman behar zaio"); J. Zabaleta ("Hik dena esajeratu egiten duk"); DV Zabalik 1989 ("EPA, Ingurugiroaren Defentsarako Erakunde Amerikarrarentzat esajeratu samarra da aurreko kalkulu hau"); esajerazio 3: R. Irizar ("Liturjiaren erreforman gertatzen ari diren esajerazio batzuk"), SM ("Izango dira asmakizunezkoak ere, lagunartean tertulietan broma, jolasa eta abar erabiltzeko asmatzen direnak, maizenik, horietakoak esajerazioz beterik daudelarik"); Hemen 1987 ("Egia esan, gehiegi motibatzen nau poesiak, sarritan esajeraziora bultzatzen nau eta").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

esajeratu : AB38 1, AB50 2; exageratu : AB38 1, HiztEn, Euskalterm 1; exajeratu : AB50 2; exagerazio : HiztEn, Euskalterm 1; exajerazio : DFrec 1 // Ez dugu aurkitu ap. LurE.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

exageratu : HiruMila, ElhHizt; exagerazio : HiruMila, ElhHizt // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Maileguaren beste forma, gaizki edo erdizka egokituaren ordez

Ik. esajeratu (Beh. marka dagokionez, egokitua eskainiko da).

Maileguen egokitzapen sistematikoa

g/j.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Maileguaren beste forma, gaizki edo erdizka egokituaren ordez

Ik. esajerazio (Beh.), eta hobestekoak diren gehiegikeria, ahoberokeria, etab.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Erdaretako formak

OfQuLF: plante voisine de l'oignon || Ascalon || ville de l'ancienne Palestine située en Israël.

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Izen propiotikoak.

Kategoria

iz.

Erabileremu dialektala

Ipar.

Forma baten adiera(k)

tipulatxa (Allium ascalonicum).

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

LB: 56 (UEU-Informatika 49), ETC: 133.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: 0, Adorez: 0, Labayru: 0, NolaErran: 0; Euskalterm: exekutagarri (Informatika).

Erdaretako formak

es ejecutable / fr exécutable: Elhuyar: 0 / Adorez: 1 adj. egingarri, exekutagarri, egikarigarri, fichero ejecutable fitxategi exekutagarri, programa ejecutable programa exekutagarri, egikarigarri; 2 adj. hilgarri / Labayru: 0 / NolaErran: 0.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia eta jasotzekoa dagokion markarekin.

Kategoria

iz.

Jakite-arloak

Inform.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

esekutatu G 3 (Izt C: "Tella, kisu, eta auski erretzen ere egur asko esekutatzen da Gipuzkoan", "Orra zenbaterañoko ikatz ta egurtzak esekutatzen diran Probinzia labur onetan", "Nere irakurle Euskaldun prestuai adierazo nai izan diotet (...) Ermentari sutegietan zenbat bezalatsu erretzen dan; karobi, arrao, tella, auski eta kisu egosten, nolako egurtzak esekutatzen diraden"); etsekutatu (eta etsekütatü) IE-Zu 8 (CatLuz: "Zeren leku eta denbora guzietan gure etsaiek atakatzen eta etsekutatzen baigituzte"; Xarlem 4: "Fidelki zitit segürki zure ordriak etsekütatüren, bai eta etsaiak oro hantik hürrün etxekiren", "Arrazu dük Martila phensamentü huna dük, eta horren etsekütazia erraz nezesari dük", "Ordre horik xüxen etseküta itzazü, ahal bada orai aita, kunberti eraz ezazü", "Laur anaiek behar düzie mementian etsekütatü, laur zamariren artian bertan eskorteratü"; Elsb Fram 3: "debekatzen dut beiratuak edo etsekutatuak izan diten lege gaixto horiek", "Izendatu ditudan bi komisario horiek behar zuten dekretua etsekutatu", "Zer erranen dut oraino hain itsuski etsekutatzen dituzten eskoletako lege batzuez?"); exekutatu (eta exekutadu, exekütatü) 16: B 1 (EgiaK: "Traza andia exekutadu"), IE-ZuAm 15 (Lç 6, adib.: "bere borondatearen egitera eta exekutatzera zerbitzatzen baitute", "eure mendekioaren eta punizionearen exekutatzeko usatzen ohi dituan harmak"; Tt Arima: "barura ordenatu konplitu, eta exekutatu zenian"; He Gudu: "gai izanen baitgare, (...) deseiñu handiak exekutatzeko edo obretaratzeko"; Mercy: "ordenatzen dügü [estatütak] exekütatürik izan ditian erran den konfrariako personez oroz"; CatLan 2: "Dira Ispiritü batzü Jinkuak kreatiak haren ordren eta manien exekütatzeko", "zoin laster exekütatzein tüzten Jinkuaren maniak"; Xarlem 4: "zure ordria berhala dit exekütatzen", "Alo jaunak bertan orai pharti zitie ene ordriak xüxen exeküta itzazie", "Aisa hartüren dügü Galizia zolala artio, exekütatüren dütügü", "Ordre emaiten düt exeküta itzazie, lanzen püntetan büriak gero ezar itzazie") eta OEH argitaratuan gainera: OA ("Orrenbeste da bastante pekatu izateko pensamentu edo deseo ura, obraz exekutatzen ez badebere", "exekutadu ote deban pekatu mortalen bat inoren aurrean"), eta Revol (testua eman gabe); exekuzione IE 3 (cf. infra) // Ik. gainera OEH argitaratuan exekutoriale (Leiza, 1626 ap. ASJU 1978-1979: "Ohek dirade letra apostoliko batzuek exekutorialeak, probeituak Matheo Burato jaunak") eta testu-lekukotasunik gabeko etsekutor(e) .

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

EB dira 35 exekutibo (cf. -j-, -ibu, e. buru, tele-ejekutibo; I. Laspiur, G. Lasarte, F. Azorin, XedBilduma 1989, UZEI 6, Geografia orokorra, OinEntz/3, A. Urrutia, Ugalde 2, Egin 1977, J.A. Agirre, J.J. Iribar, Hemen 1988 2, Euskadi Obrera 1977-1978, J.R. Bengoetxea 2, Emakunde 1993 3, B. Oihartzabal 3, Egunk 1992-1993 4, EHAA 1994); 10 exekutiba (Hemen 1987, Emakunde 1993 5, Egunk 1991-1992 4); exekutibitate 1 (GAO 1992); exekutatu (eta ej-) a) 'erahil' adierako 3 (X. Gereño, G. Nazabal, I. Borda); b) 'egin, egikaritu' adierako 19 (cf. exekutzatze-plan; Elhuyar 4, R. Etxezarreta, GAO 1990-1991 9, EHAA 1988, E. Otamendi, I. Eguren 2, UZEI); exekuzio (cf. infra); exekutagarri 1 (UZEI); exekutaldi 1 (Xuxen); exekutatzaile 5 (cf. infra) // Testuinguru batzuk: exekutibo :I. Laspiur: "Artezle batzorde hau ekintzaren arau eta jokabide orokorren eta ejekutibu dateken Zuzendaritza bidez egiteratzen den goi-jestio atala da"; G. Lasarte: "Lan ona, telebista, whiskya, exekutiboei dagokienez"; F. Azorin: "Batzorde Exekutiboaren Lehendakari izan da"; XedBilduma 1989: "Foru eraikinen segurtasun alorreko euskarri tekniko eta exekutiboa"; UZEI: "botere exekutiboa", "Estatu-botereen banaketa klasikoa (legislatibo-judiziala eta exekutiboa)"; Geografia orokorra: "Konstituzio honen arabera, lehendakariak botere exekutiboa ez ezen, legislatiboa ere badu"; OinEntz/3: "botere legislatiboa / botere exekutiboa"; A. Urrutia: "botere exekutiboa"; Ugalde: "exekutiboak dirudite beste exekutibo bati ongietorri egiten!... Hara gizon inportantea"; Egin 1977: "Elkarteak berez, exekutiboa izan behar luke"; J.A. Agirre: "Parlamentuko gehiengoaren burua izan ohi da Lehen Ministro, eta honek, Exekutibo buru denez, zuzentzen du politika guztia"; J.J. Iribar: "Ikaragarri gustatzen zaie parrila aldatzea eta batzutan egun batetik bestera egiten dute, segur aski tele-ejekutiboren bat indarrez edo haserre jeiki delako"; Hemen 1987: "Gipuzkoako Kutxaren Komite exekutiboak"; Euskadi Obrera 1978: "Zergatia, Nafarroako organizazioa Euskadiko Exekutibotik kanpo aurkitzen dela oraindik", "Kataluniako Kontseilu Exekutiboan"; J.R. Bengoetxea: "botere exekutiboa", "Parlamentuak ia ez du legegintza botererik eta bere kontrol boterea murritza da, Batzordea, estatugaineko organu komunitario jatorra, exekutiboa..."; ELA: Batzorde Exekutiboan ez dago emakumezkorik; B. Oihartzabal: "Aise da ikustea, alderantziz, gorago finkatu printzipioen arabera, potentzia exekutiboaren jabea ezin izan daitekeela legegile edo subiranoa den multzo orokorra, ezen potentzia exekutiboa legearen eremutik kanpoan gorpuzten da", "Botere legegilea ongi finkatu ondoan, botere exekutiboa ere, halaber finkatu behar da"; Egunk: "exekutiboak inbertsio publikoen murrizketaren politikari eusten badio", "Juan Cruz Alliren exekutiboa bizkor ibili da", "Aborto eskubidea mugatzen zuten zenbait traba deuseztu ditu agindu exekutibo baten bidez Clintonek"; EHAA 1994: "Tasak bide exekutiboan biltzeko Ogasun eta Finantza Departamentuak dituen eskumenak galerazi gabe..."); exekutiba : Hemen 1987: "Jose Antonio Maturana, PSE-PSOEko exekutibaren partaideak"; Emakunde 1993: "UGT: Sindikatuaren Exekutiba osatzen dutenen artean % 28,8 dira emakumeak"; Egunk: "PSE-PSOEko exekutiba bihar bilduko da Bilbon", "UPNko exekutiba"; exekutibitate : GAO 1992: "Eraginkortasuna, exekutibitatea eta ikuskaritza"; d) exekutatu , etab.: d1) 'erahil' adierakoak: X. Gereño: "Sarjentua goizeko lehen ordutan ejekutatzea proposatzen dut"; G. Nazabal: "Julián Grimau komunista, Komite Zentraleko kidea, exekutatzeagatik; epai horri buruz ezadostasunak egon ziren espainol gobernuaren baitan"; I. Borda: "Paperak miatzera jin parapo bati labana sartu zion sabelpean... Eta exekutatu genuen..."; d2) 'egin, egikaritu' adierakoak: E. Otamendi: "Egiten ari den bitartean ejekutatzen ari da"; Elhuyar: "Ikus dezagun orain zehatzago memorian dauden agindu horiek exekutatzeko zer pauso ematen duen eta nola"; R. Etxezarreta: "Errezeta hau exekutatu... -proposatu zuen Colinek"; GAO 1990: "obrak exekutatu proiektu osoaren aurrekontuaren %15a gainditzen ez duen balioan", "Obrak jarraitzeko, beharrezko izango da oraindik exekutatzeke dauden obretarako lizentzia eskatzea"; I. Eguren: "Eremu honetan aginduak eta programak exekutatzen dira"; UZEI: "exekutatzen ari den makina-instrukzioaren helbide-parteari modifikatzailea gehituta helbide efektiboa lortzen da"; EHAA 1988: "Kokaera eta jartze-lanak moldatuko dira zehazki aurkezturiko proiektura eta batikpat bere exekutatze-planetara"; e) exekuzio (cf. infra); exekutagarri : UZEI "Programa exekutagarrian ez da kopiatzen eta sistema eragilearen laguntzaz atzi daiteke"; exekutaldi : Xuxen "Xuxenek dokumentu bat edo gehiago azter ditzake exekutaldi bakoitzean.

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

ejekutatu : DFrec 4; exekutatu : AB50 1, HiztEn, Euskalterm 4; exekutatzaile : cf. infra; ejekutibo : DFrec 6, AB50 8 (hauetan aginte e.); exekutibo : DFrec 9, AB38 5 (hauetan aginte e.), AB50 23 (hauetan batzorde e., e. federal, botere e., etab.), HiztEn, Euskalterm 18 (hauetan batzorde e., bilketa e., botere e., etab.); exekuzio : cf. infra; exekutagarri : HiztEn, Euskalterm 3 (hauetan funtzio e.); exekutapen : Euskalterm 1 (bitarteko e.-funtzio); exekutiba : AB50 3; exekutibotasun : Euskalterm 1; exekutoria : Euskalterm 1 // Ez dugu aurkitu ap. LurE.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

exekutatu : EuskHizt, HiruMila, ElhHizt; exekutibo : HiruMila, ElhHizt; exekuzio : cf. infra // Ez dugu aurkitu ap. EskolaHE, Lur EG/CE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

exekutatu 117: Berria 91, EiTB 21, Argia 5

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: exekutatu 116: Berria 84, Karlos Linazasoro 12, Juan Martin Elexpuru 3, Jokin Urain 2, Joan Mari Irigoien 2, Martin Anso, Lopez de Arana, Juan Luis Zabala, Itxaro Borda, Harkaitz Cano, Jon Alonso, J.M. Olaizola, Xabier Etxabe, Jose Morales, Joxe Azurmendi, Alberto Ladron Arana, Julen Gabiria, Karlos Linazasoro.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Zerrenda osagarriak

HezkAdmin: ejecutar / EEgunk: "exekutatu"

Sektorekoei galdetzekoa da zer darabilten

saihets litekeela uste du lantaldeak, normalean aski baitira gauzatu, burutu bezalakoak; beste horrenbeste esan liteke exekuzio formaz; exekutibo, berriz, jaso egingo da, Euskaltzaindiaren arauetan ageri denez #mdash# Oharra : arau berrituan ez da "exe." laburdura ageri, baizik "adm.".

Mailegu onartzekoa da

mailegu onartzekoa da, erabilia baita.

Aditzoinaren erabilerak

exekutatu, exekuta, exekutatzen

Aditz-erregimena

du ad.

Euskaltzaindiaren Arauak

EArauak 38: Hegoafrikar Errepublika; hegoafrikar; Pretoria (exe.) / Bloemfontein (jud.) Lurmutur Hiria (legis.); pretoriar. #mdash# Oharra: arau berrituan "adm." ageri da, "exe."ren lekuan.

Zerrenda osagarriak

EEgunk: "exekutibo. Enpresa bateko goi kargua / gobernua (ahal dela, bigarren adiera honetan ez erabili)".

Izenondo erreferentzialak

-ibo izond. erref.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ik. OEH argitaratuan: E ("Ezta anhitz luzaturen exekuzionia"), EZ Man ("Arrastaren exekuzionea"), Cap 110 ("Ea ifini daben exekuziñotan deseo deunga au"), Urt IV ("Carnificina, [...] exekuzio lekhua, exekuzioneko lekhua, exekuzione tokia, exekuziotegia, exekuzione lekhua, exekuzioko lekhua").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

exekuzio 48: a) 'hiltzea': A. Valdes ("Marchand-ek exekuzio honetaz xehetasunen bat kondatua dit"), M. Irazgoiti ("oposizioaren exekuzio masiboak"), Egunk 1996 ("Horrekin bi dira jadanik azken bost egunotan EEBBetan egin dituzten exekuzioak"), Gerra zibila 3 (adib.: "Logikoa den bezala, kopuruz, Iruñean izan zen atxiloketa eta exekuzio gehien"), Hemen 1986 ("epaiketarik gabeko ejekuzioak"), Napartheid 1996 ("metrailetaren disdirak itsutzen nau, txakur usaina, tiroketa, ejekuzioa, lurra, odola, zorabioa, hiltzeko ordua..."), J. Lasa ("Beste hogei pertsonekin batera, ejekuzio itxura bat egin zioten"); b) 'egitea': Elhuyar 3 (adib.: "Kanpaina honen diseinu eta exekuzioa", "PC erregistroaren edukina aldatzen dute aginduaren exekuzioaren ondorioz"), GAO 1990-1999 bitartean 19 (adib.: "egoera on egoki eta iraunkor hori erdiesteko bidezko diren exekuzio aginduak eman ditzakeelarik Udalak", "derrigorrezkoa izango da 2 metrotatik gorako eta 3 metrotatik beherako altuerako itxitura opako baten exekuzioa", "Exekuzio epea"), BAO 1990 ("Planeamendu horretarako gainerako exekuzio bitartekoek dentsitate, kokamendu, distantzia, ezaugarri eta establezimendu motei buruzko erizpideak barne hartuko dituzte"), HAEA 1995-1998 4 (adib.: "legegintza eta materia horiei buruzko exekuzio zuzena esleitzen zitzaion"), J.R. Bengoetxea ("azken urratsa zigorraren exekuzioa da"), C Programazio-Lengoaia 2 ("Aldagaien balioa azalaraztea momentu batean edo programaren exekuzioa gelditzen denean", "Exekuzioa puntu batetik abiatzea edo jarraitzea"), KirolEntrenamendua 4 (adib.: "Edozein trebetasun garatzerakoan exekuzio plan orokor bakoitza azpiaginduz osatuta egongo da"), UZEI 3 (adib.: "potestate- edo manamendu- urratzeak izaten dituzten santzioak ere ez dira izaten kalteak ordaintzea edo ondare-exekuzioa, obligazio arruntetan izan ohi diren bezala"), L. Aldoy ("Epai kanonikoaren exekuzioa"), Ararteko 1998 ("Neurrien Exekuziorako Planaren arabera"), Erantzukizun zibila ("Erantzukizun zibilaren exekuzioa"), I. Iñurrieta ("nolabaiteko exekuzioa eskatzen dutenak"), Finantza zuzenbidea ("Premiamendu errekargua aplikatzen da zorra exekuzio prozeduran eskatzen denean, borondatezko epean ordaindu ez delako"); Amatiño ("Erizpideak bai, ejekuziorik ez").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

ejekuzio : AB50 1; exekuzio : AB38 1, HiztEn, Euskalterm 27 // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, LurE.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

exekuzio : HiruMila, ElhHizt, Lur EF/FE // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, EskolaHE, Lur EG/CE, HaizeG BF, DRA, Lh DBF, PMuj DVC.

exekuzio 86: Berria 69, EiTB 16, Argia.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: exekuzio 177: Berria 93, Jose Morales 24, Karlos Linazasoro 11, Aingeru Epaltza 9, Patxi Zubizarreta 5, Joan Mari Irigoien 4, Koldo Izagirre 4, Xabier Olarra 3, Juan Garzia 3, Urtzi Urrutikoetxea 2, Harkaitz Cano 2, Filosofiako gida 2, Julen Gabiria 2, Iñaki Mendiguren, Pablo Sastre, Fernando Rey, Iñigo Aranbarri, Anton Garikano, Juan Martin Elexpuru, Anjel Lertxundi, JM. Olaizola, Joxean Agirre, Joxan Elosegi, Hasier Etxeberria, Alberto Ladron Arana, Iñaki Heras.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Zerrenda osagarriak

HezkAdmin: ejecución / EEgunk: "exekuzio (edo exekutatze)".

Sektorekoei galdetzekoa da zer darabilten

cf. exekutatu.

Mailegu onartzekoa da

mailegu onartzekoa da, erabilia baita.

Zerrenda osagarriak

EEgunk: "exibizionismo".

Euskaltzaindiaren esku utzi da forma erabakitzea

cf. exhibizionista.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Zerrenda osagarriak

EEgunk: "exibizionista".

Euskaltzaindiaren esku utzi da forma erabakitzea

beharrezkoa dirudi, -ismo osaerakoarekin batera; forma egokia, berriz, -h- gabea izan liteke.

Maileguen egokitzapen sistematikoa

-xh-.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu exhorto formarik.

exhorto 90: Berria 3 (“Gaixo dagoelako deklarazioa atzeratzea eskatu zuen Aizpuruak, baina epaileak deklarazioa Donostiatik exhorto bidez hartzea erabaki du”), Deustuko Unibertsitatea 73 (“Exhortoa jaso duen jurisdikzio organoak exhortoa betetzea aginduko du, eta bertan zein jardun eskatu eta hori zehaztu epean burutzeko behar-beharrezkoa dena”), Espainiako Gobernua 14 (“Exhortoak zuzenean igorriko zaizkio organo exhorto hartzaileari, informatika- sistema judizialaren bidez edo beste edozein bitarteko telematikoz edo elektronikoz, salbu eta paper euskarrian egin behar den kasuetan formatu elektronikora bihurtzeko modukoak ez diren elementuak egintzarekin batera doazelako”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

exhorto 1, Berria (“Epaitegiak Donostian egitea nahi zuen, exhorto bidez, baina abokatuek deklarazioa Madrilen egitea eskatu dute, auzia daraman epaile aurrean”).

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

Euskalterm: exhorto (TN); Iusplaza: exhorto (Prozedura Zibila, Prozedura Kriminala).

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es exhorto / fr commission rogatoire: Adorez: (Der.) erregu / Elhuyar: (Der.) erregu / Labayru: (Der.) erregu / Zehazki: (Zuz) erregu / NolaErran: -.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Garai batean erregu proposatu zen Zuzenbiderako, baina Euskaltermen exhorto ere jaso da orain. Erabilia da, baina ez duenez gutxienekoa betetzen, Heg. markarekin jaso liteke. Bide batez, erregu sarreran zuzenbide arloko adiera ere gehitzekoa da exhorto forman definitzaile gisa erabili ahal izateko. Eta bien arteko lotura egitea komeni da.

Erabileremu dialektala

Heg.

Jakite-arloak

Zuz.

LBeh (2014-04-03): exijente 36: Berria 20 (adib.: “Azken hilabetean, gainera, eta bere kontratua eten egingo zutela zioten zurrumurruek indarra hartzen zuten heinean, Shakur urduri aritu da, lekuz kanpo, eta Buesa Arenako zale exijenteak ernegarazi ditu"), EiTB 3 (adib.: “PSE-EErekin sinatu genuen akordioak Batasunarekin eta ETArekin exijenteak izateko helburua zuen”), Jakin 4 (adib.: “Exijentea eta anbiziotsua izan behar luke”), Argia 8 (adib.: “Horregatik gu gurera, eta gure buruarekin beste inorekin baino exijenteagoak izan beste erremediorik ez dugu”), DiarioVasco (“Proba exijentea eta gogorra da Loiolakoa”); exigente 13: Berria 2 (adib.: “Betidanik oso perfekzionista eta exigentea izan da bere buruarekin”), EiTB 4 (adib.: “Atsegina bezain exigentea da”), Argia 3 (adib.: “Irakurlea ere beste gai batzuekin baino exigenteagoa delako, ziurrenik”), DiarioVasco 4 (adib.: Junior mailan oso exigenteak dira”). // LB: 95 (Aizu 1, Argia 10, Berria 46, Deia 2, DiarioVasco 1, EiTB 6, Elkar 7, Erlea 6, HABE 2, Jakin 5, UEU 8, Uztarria 1), ETC: 233.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: exijente 14: Berria 11 (adib.: “Hain justu, txapelketa hau exijentea delako, Berasaluzerentzat batik bat”), Anton Garikano (“exijentea eta katerik gabea”), Edorta Jimenez (“zezen handienak ekartzen dituena eta publiko zorrotzena eta exijenteena duena”), Pablo Sastre (“Egia da, aitak esaten ziola, oso exijentea jaio zela...“); exigente 6: Berria 4 (adib.: “Agengo zalea oso exigentea da, eta erraz egiten du txistu gauzak oker badoaz"), Pello Lizarralde (“Exigente hutsak ziren “), Joan Mari Irigoien (“Oso exigentea zara... - esan zidan”). // Elhuyar: 0, Adorez: 0, Labayru 0, NolaErran: 0.

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2013: -.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es exigente / fr exigeant: Elhuyar: zorrotz, estu / Nolaerran: zorrotz, kontentagaitz / Zehazki: zorrotz, estu, kontentagaitz / Labayru: zorrotz, gogor, zehatz, estu; ohartzaile, ohar-egile / Adorez5000: [severo]: zorrotz, gogor, garratz, zehatz, estu; [ delicado]: gupera, mainati, mizke, miliki.

Erdaretako formak

es exigente; fr exigeant: ElhHizt: adj./s. zorrotz, estu la señorita es muy exigente y hay que traerle todos los cuestionarios: andereñoa oso zorrotza da eta galde-sorta guztiak ekarri behar zaizkio / Adorez: 1 severo/ra: zorrotz, gogor, garratz, zehatz, estu 2 delicado/da: gupera, mainati, mizke, miliki / Labayru: 1adj. Que exige mucho zorrotz, gogor, zehatz, estu. El profesor es muy exigente y no admite faltas de ortografía: Irakaslea sano zorrotza da eta ez dau ortografia akatsik onartzen. sin drástico -ca 2 adj./s. Persona que exige mucho ohartzaile, ohar-egile / NolaErran: client, hôte zorrotz – kontentagaitz il est très exigeant envers lui-même biziki zorrotza da bere buruarekin.

Aurreko pasaldikoari egindako oharrak

cf forma arautuak: exigitu* e. eskatu; behartu; x-tu beharra izan || exijentzia* e. eskaera.

exijentzia iz. Exijitzea; horren ondorioa. Ik. eskakizun. Ez ziren exijentzia handiegiak: iturriak egiaztatzea eta gaia ikuspuntu guztietatik jorratzea. Exijentzia maila ez jaistea. Eskaera hori exijentzia bihurtuz. exijitu du ad. Eskubidez dagokionak edo horretarako ahala duenak irmotasunez zerbait eskatu. Bahitzaileek bi atxilotuak askatzea exijitu zuten. Modelo izaten jarraitzeko argaltzea exijituko balizute (...).

Eratorri-konposatu baztertzekoa da

exijitu eta exijentziaren bidetik, baztertu. Aski izan litezke zorrotz, estu modukoak.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia eta jasotzekoa exijentzia eta exijitu arautuekin batera.

exijentzia iz. [Oharra: Euskaltzaindiak, exijentzia-k euskara idatzian izan duen erabilera kontuan harturik, hitz hori ez erabiltzea gomendatzen du; ik. eskaera].

exijentzia 407; exigentzia 29; esijentzia 6.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

exijentzia 141; exigentzia 5; esijentzia 8.

Zerrenda osagarriak

HezkAdmin: exigentzia: exigencia. / EEgunk: "exijitu, exijentzia. Askotan nahikoa da eskatu, eskaera..."

Mailegu onartzekoa da, sistemaren arabera egokituz

Baztertutako forma onartzea proposatu da. Asko erabili da eta ez da beti eskaera hitzaren baliokidea. Honekin batera exijitu forma ere onartzea proposatu da.

Maileguen egokitzapen sistematikoa

-x- dagokio Euskaltzaindiaren erabakiaren haritik, ez baita tradiziokoa (ik. Maileg, 41); g/j auzian -j- hobetsi da, ez baitu inork [g] esango.

Mailegu baztertuaren euskal ordaina

Ik. eskaera.

Mailegu onartzekoa da, sistemaren arabera egokituz

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia da eta jasotzekoa izan liteke.

Baztertutako forma onartzea proposatu da. Asko erabili da eta ez da beti eskaera hitzaren baliokidea. Honekin batera exijitu forma ere onartzea proposatu da.

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

exijitu, exiji, exijitzen

Maileguen egokitzapen sistematikoa

-x- bokal artekoa; g/j.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Izenondo erreferentzialak

-al izond. erref.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

jaso diren 47 testuinguru esanahitsuetako 40tan da ad. gisa erabilia da, eta 7tan du aditz gisa (denak EB-EgAs)

Euskaltzaindiaren Arauak

existitu, existi, existitzen. da ad.

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

existitu, existi, existitzen

Aditz-erregimena

da ad. behar duela dirudi; nahiz eta aditz mailegatu berriak du ad. moduan egokitzen diren (cf. eskiatu, funtzionatu), existitu beste bidetatik dabilela esan daiteke, ezezkoetan partitiboa onartzen duenez; horrek erakusten du subjektuak absolutiboa hartzen duela (cf. "horrelakorik ez da existitzen")

Euskaltzaindiaren Arauak

adkor.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: Ik. irteera

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: exoskeleto / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Kategoria

iz.

Jakite-arloak

Zool.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Antzekoa da gaztelaniaz eta frantsesez, eta arloa mugatuz onartzekoa

mailegu onartzekoa da, Geol. eta Med. arloetan behintzat.

Kategoria

izond.

Jakite-arloak

Geol., Med.

LBeh (2014-04-03): exoplaneta 91: Elhuyar 52 (adib.: “Pegasus konstelazioaren izar baten inguruko hiru exoplaneta”), Berria 37 (adib.: “Doppler metodoa erabiliz, 1995. urtera arte itxaron behar izan zen lehen exoplaneta baten existentzia baieztatzeko”), Argia 2 (adib.: “Bi exoplanetaren arteko hurbiltasunak zientzialariak harritu ditu”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: exoplaneta , Berria (“Ezin dugu hori ziurtzat hartu, halere», adierazi du. 90eko hamarkadatik 170 exoplaneta, hau da, Eguzki sistematik kanpoko planeta, aurkitu dituzte”).

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2013: -.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es exoplaneta, planeta extrasolar / fr exoplanète, planète extrasolaire: Elhuyar: - / Nolaerran: - / Zehazki: - / Labayru: - / Adorez5000: -

Nazioarteko forma da, euskal baliokidearekin batera onartzekoa

Nazioarteko forma da, eta onartzekoa.

Kategoria

iz.

Jakite-arloak

Astron.