OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Atzizkien araberako erabakiak

-kal.

Erabileremu dialektala

Zub.

Kategoria

adlag.

Forma baten adiera(k)

aldiko, aldi bakoitzeko.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: AS / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Atzizkien araberako erabakiak

-ko.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

aldi sarrerari dagokion azpisarrera.

Kategoria

adlag.

Forma baten adiera(k)

aldi bakoitzean.

Euskaltzaindiaren Arauak

aldiri: Bartzelonako aldirietan / AS: aldiriko tren

Euskaltzaindiaren Arauak

AS

Eratorri-konposatu berria hobestekoa da, lehiakidea baino hedatuagoa baita

ik. oh., s.u. ingurutren

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Atzizkien araberako erabakiak

-tar.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: Ik. aldi (oro) / LurE: - / ElhHizt: Ik. aldi (oro) / EskolaHE: -

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-oro/-ro.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

zenb.arekin (bi, mila, zenbat) maiz ageri da; eta alditan soila behin, 'batzuetan' adierakoa ("eta, alditan, entzulegoa kontuan hartzen dutelako...").

OEHko datuak [laburduren azalpena]

OEH: ALDITAN. a) (Con numerales o cuantificadores). v. ALDIZ. Eztela beharrik hura oso egin dezazun aldi batez, bainan hainitz alditan. SP Phil 509. Zenbat ebatsi edo oostu deban, eta zenbat alditan. OA 163. Zenbat alditan agertu da askoren begietan aurtxo ederraren irudi edo itxuran? Mg CC 204. Ta asko alditan gezurra da sariztatua ta egia zapaldua. VMg 74. Begiratu eikiezu gaur iru biderreko alditan zeure eskuai. Añ EL2 69. Ez bein bakarrik, baña bai asko alditan. Echag 217. Esnea bi alditan jatzia bada, txit ongi nastu bear da. It Dial 90. Hola hola hanitz alditan, / Txipienak besterenzat lanetan / Ari gira. Arch Fab 225. Asko alditan esan digute. PE 22. Ikustera joanda, o! zenbat alditan, / Pentsetan zan lakorik etzan aurkietan. AB AmaE 308. Gaiztoekin zer egingo duan asko aldittan esan zuan. Inza Azalp 83. Iru alditan / Ni jausi ba-naz. Enb 103. Asko alditan aitu izan det / txit ona dala berori. Tx B 163. Asko alditan, atsegingarri / zuentzat izan beharrez, / alaiarena egiten dakit. Xa Odol 345. Neroni ere ordu oietan / pranko alditan jarduna. Uzt Sas 244. Gazte ez gera izango / iñor bi alditan. Lopategi in Uzt Noiz 57. v. tbn. Mb IArg I 95. CrIc 159. Xe 320. BEnb NereA 147. b) A veces, en ocasiones. Alditan izateko bere soldadu edo gudari; alditan gure biotz ta oitturak lantzeko nekazari, ta beti zeru aberatsa erosteko merkatari. Inza Azalp 11. Alditan bere gogoraldiak gertaera ezerezenetatik artzen ditu. Inza in Jaukol Biozk XII.

alditan 506: Ortzadar 3, ElCorreo 2, Deia 14, Elhuyar 2, Elkar, Consumer 20, HABE, Berria 259, EiTB 118, Euskaltzaindia, Gipuzkoako batzar nagusiak, Jakin 8, Karmel 3, Argia 34, Laneki 18, Erlea 2, DiarioVasco 19.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

alditan 235: Berria 127, Herria 5, Mirentxu Larrañaga, Ramon Saizarbitoria, Iban Zaldua, Joxan Elosegi, Anjel Lertxundi, Unai Iturriaga, Urtzi Urrutikoetxea, Karlos Linazasoro, Xabier Montoia, Patziku Perurena, Joseba Sarrionandia, Lourdes Oñederra…

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Tradizioak baztertu duen forma

Er. gabea.

Eratorri hiztegi-sarrerarik ez dagokiona

-n.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia, hedatua eta azpisarrera gisa jasotzekoa.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

azpisarrera gisa jasotzekoa aldi sarreran.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Atzizkien araberako erabakiak

-tsu.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Hitz-andana ihartu edo ihartze bidekoak

-txar.

Kategoria

iz.

Forma baten adiera(k)

ondoeza; ezbeharra.

Euskaltzaindiaren Arauak

alditxartu, alditxar(tu), alditxartzen. da ad.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: - / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Atzizkien araberako erabakiak

-tze.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-une.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

LB: 84; ETC: 332.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: aldiuneko izlag. (Fis.) instantáneo, -a aldiuneko abiadura: velocidad instantánea; Adorez: aldiuneko: adj. (Fis.) instantáneo, a; aldiuneko abiadura: velocidad instantánea; aldiuneko azelerazioa: aceleración instantánea; aldiuneko potentzia: potencia instantánea; Labayru aldiuneko izlg. instantáneo -a; NolaErran: 0. Euskalterm: aldiuneko abiadura, aldiuneko ardatz, aldiuneko aspektu, aldiuneko azelerazio, aldiuneko balio, aldiuneko emari. / ZTHB-Fis: aldiune iz. Aldiuneko abiadura. Aldiuneko azelerazioa.

Erdaretako formak

es instantáneo; fr instantanéElhuyar: 1 adj. bat-bateko fotografía instantánea: bat-bateko argazkia 2 adj. berehalako café instantáneo: berehalako kafea; efecto instantáneo: berehalako ondorioa 3 adj. [breve] une bateko un dolor instantáneo: une bateko mina 4 adj. (Fís.) aldiuneko velocidad instantánea: aldiuneko abiadura / Adorez: une bateko, aldiuneko, instanteko; ha sido una luz instantánea: une bateko argia izan da. 2 bat-bateko, berehalako; ha sido una reacción instantánea: bat-bateko erantzuna izan da; muerte instantánea: bat-bateko heriotza; café instantáneo: berehalako kafea. 3 (Fís.) aldiuneko, instanteko; aceleración instantánea: aldiuneko azelerazioa; potencia instantánea: aldiuneko potentzia; velocidad instantánea: aldiuneko abiadura / Labayru: 1 adj. Rápido berehalako, bat-bateko, aldiuneko, instanteko. Café instantáneo: Berehalako kafea. Fotografía instantánea: Bat-bateko argazkia. 2 adj. Momentáneo o fugaz momentu/memento | une bateko. 3s.f. Ref. a fotografías bat-bateko argazki / NolaErran: 1 adjectif café berehalako (kafe) mort, réponse, effet berehalako – bat-bateko cela demande une réponse instantanée horrek berehalako arrapostua galdegiten du 2 nom masculin bat-bateko (argazki).

aldiune iz. Denbora-bitartea; mementoa. Lehertzen den aldiunean, lehergailua geldi baldin badago, orduan (...).

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH: AS.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: AS: aldiz-aldiz / HiztEn: AS / LurE: - / ElhHizt: AS / EskolaHE: -

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

aldiz 2 sarrerari dagokion azpisarrera.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

aldiz-aldiz zapatariak zaldiz.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS: aldizkako

Euskaltzaindiaren Arauak

AS

aldizkakotasun 58: Aizu, Argia 3, Berria 4, Deia, Deustuko Unibertsitatea 10, Euskal Herriko Agintaritza 3, EiTB 5, Consumer, Espainiako Gobernua 14, Gomylex 5, Jakin 2, Karmel, Laneki 4, UEU 4; periodikotasun : Argia 1, Elhuyar 3, Elkar 1, Espainiako Gobernua 2.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

aldizkakotasun 2, Berria; ez dugu periodikotasun formarik aurkitu.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

Euskalterm: periodikotasun (Biol.).

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es periodicidad / fr périodicité, régularité: Elhuyar: aldizkakotasun, periodikotasun; Adorez: aldizkakotasun; Labayru: aldizkakotasun; Zehazki: periodikotasun (cualidad), periodizitate (frecuencia); NolaErran 0.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Ondo eratua eta erabilia.

Txostenaren laburpena

Ez dugu aldizkaritegi bezalako formarik aurkitu OEH-EEBS corpusetan.

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

aldizkaritegi : Euskalterm 1. Ez da ageri besteetan (DFrec, AB38, AB50, HiztEn, LurE).

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

bestetan, aldizkaritegi : EuskHizt (Ez dugu aldizkaritegi formarik aurkitu hiztegiotan: HiruMila, ElhHizt, EskolaHE, HLEH, Lur EG/CE, Lur EF/FE, PMuj, DRA, HaizeG, Casve EF.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

Erdal 'revistero'ren ordainak hiztegietan: HiruMila: aldizkaritegi ; ElhHizt: aldizkari-gordetzeko .

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + (*1965) / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Orain arte erabili gabea da, baina gaia ere bai

berri, erabili gabea; baina egokia.

Zerrendako euskal forma onartuaren pareko mailegua

hemeroteka.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH argitaratuan aldizkatu : SP 3, Abraham, LE 2 (-s-), JesBih 2, MarIl, Dv 2, HU 3, JE Bur 2, RIEV 1910, Etcham, Zub, Mde Pr, Izeta DirG (-etu), Ibiñ Virgil, Zait Plat, Lf in Casve SGrazi; aldikatu : Mst, Ip 2, Prop 1884; aldizkatze : SP Phil 2, He Phil; aldikatze : Ip Hil. Ez dugu aldizkatzaile forma aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

aldizkatu 4 aldiz jaso da: IE 3 (Eskualduna 1924: "Aldizkatu behar zaiote heieri ere bazka, betaraba, lursagarra, artho irin, zahi eta bertze holako emanez"; Herria 1972: "Eskola eta lana aldizkatuz"; Otoizlari 1984: "Gau guzian, aldizkatuz, lan eta lan egin dute gizonek"); EB 1 (J.M. Satrustegi: "Aldizkatuko omen dira bidean"). Ez dugu aldizkatzaile aurkitu.

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

aldizkatu : AB38 2, HiztEn-LurE; aldizkatze : LurE. Ez dugu aurkitu DFrec, AB50, Euskalterm iturrietan; alterno itzulitako besteak: alterno : AB38 11, Euskalterm 1; txandakako : Euskalterm 6 (eta txandakatu 1).

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

aldizkatu : EuskHizt, ElhHizt, EskolaHE.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

alterno formaren ordainak: ElhHizt: "1 txandakako , aldizkako ; 2 Electr. alterno "; HiruMila: "1 Electr. Bot. alterno ; 2 txandakako , artekako ".

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

aldizka(tu), aldizkatzen.

Aditz-erregimena

da/du ad.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: - / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Atzizkien araberako erabakiak

-tze.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Erabileremu dialektala

Bizk.

Forma baten adiera(k)

apeta.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: AS / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: AS / ElhHizt: + / EskolaHE: AS

Atzizkien araberako erabakiak

-ka.

Euskaltzaindiaren Arauak

aldrebes 1 izond.: ume aldrebesa, arrazoi aldrebesak. 2 adlag.: dena aldrebes, dena atzekoz aurrera.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

izond. ("ume aldrebesa", "arrazoi aldrebesak); adlag. ("dena aldrebes, dena atzekoz aurrera")

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

OEHko datuak [laburduren azalpena]

3 ager. (EusJok, Tx, Uzt Sas).

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

6 ager. (Etxde, M. Atxaga, X. Mendiguren B, J. Sudupe, M.A. Elkoroberezibar, A. Egaña).

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

aldrebes(tu), aldrebesten.

Aditz-erregimena

du ad.

Forma baten adiera(k)

aldrebes jarri.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Onomastika batzordeak argitzekoa

Onomastika batzordeari dagokio.

Atzizkien araberako erabakiak

-tar.

Zerrenda osagarriak

HezkAdmin: diputado

Batasuna egiteko bidea eskaintzen duen forma

Ik. ahaldun.

Jatorrizko forma

ale, bateko

Euskaltzaindiaren Arauak

ale Sin. bihi, garau: 1 'bihia, garaua': arto-alea, gari-alea; ez da ikaslerik agertu, ezta alerik ere. 2 'batekoa, unitatea': liburu berriaren ale bana eskaini digu. 3 (hitz-elkarketaren bigarren osagai gisa) 'handia, ezustekoa': hura gizon-alea!.

Sinonimoa(k)

Forma baten adiera(k)

1. bihi, garau ("arto-alea, gari-alea"; cf. kafe-bihi, gatz-garaua; "ez da ikaslerik agertu, ezta alerik ere"); 2. 'bateko, unitate' ("liburu berriaren ale bana eskaini digu"); 3. hitz-elkarketaren bigarren osagai gisa 'handia, ezustekoa' ("Hura gizon-alea!")

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

EB dira 5 aleatorio (Lehen ziklo esperimentala liburukoak: "Dependentzia funtzionala. Dependentzia aleatorioa. Independentzia aleatorioa", "berauen artean gutxi gehiagoko lotura duen erlazioa bada, izatez; dependentzia honi aleatorioa deritzo", "Bi aldagaiak inolako erlaziorik ez baldin badute, berauen artean independentzia aleatorioa dagoela esan ohi da", "Dependentzia aleatorioa eta funtzionala, eta independentzia funtzionala definitu laburki") eta aleatorizazio 1 (F. Azorin: "Gero, laginketaren garapen historikoari ekiten zaio eta aleatorizazioari eta superpopulazio edo ereduei buruzko eztabaidari").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

Ez da agertu ap. DFrec, AB50, LurE; aleatorio : AB38 2, HiztEn, Euskalterm 25; aleatoriotasun : Euskalterm 1; 'aleatorio' adierako besteak: aleazio- : Euskalterm 1, ausazko : Euskalterm 25, ausazkotasun : Euskalterm 1; zorizko : AB38 2.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

aleatorio : HiruMila, ElhHizt, EskolaHE; aleatoriotasun ; ElhHizt. Ez dugu aleatorio sarrerarik aurkitu hiztegiotan: HLEH, EuskHizt, Lur EG/CE, Lur EF/FE (baina ik. beherago), Casve, HaizeG, T-L LBF, Lh DBF, PMuj, DRA, Azkue Aurkibidea.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

'aleatorio, aléatoire'ren ordainak hiztegietan: HiruMila: ausazko, aleatorio, zorizko; ElhHizt: aleatorio, ausazko, zorizko (eta 'aleatoriedad': aleatoriotasun); Lur EG/CE: ausazko; Lur EF/FE: ausazko, aleatorio; HaizeG: menturazko, badaezpadako; PMuj: zorizko, adurrezko, bada-ezpadako.

Erdaretako formak

es aleatorio-ren ordainak: fr (DLLF): aléatoire; it (L. Ambruzzi): aleatorio, dubbio, rischioso; en (Collins): accidental, fortuitous, uncertain, (estadística) random, aleatory; de (Slaby-Grossmann): Zufall abhänging, aleatorisch, gewagt, risikoreich.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Zerrendako mailegu onartuaren pareko euskal osaerazkoa

ausazko, zorizko.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

azaltzen ez dakigun aleatu 1, SP Phil ("adiskidetasun falsoak ere espiritua lilluratzen du, aleatzen duela nihor, ea kastitatean eta debozionean iarriko denz").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

aleatu 6: Gipuzkoako Ekonomia ("altzairu aleatuak"), TeknolMekan 4 ("Aleatu gabeko aluminioa", "Burdinurtu aleatuak", "Tratamendu honen bidez karbono aleatu gehiena desagertarazi egiten da", "Aluminioa aleatuta erabili ohi da, aleazio-elementuek propietate mekanikoak hobetzen dizkiotelarik"), FisKim/DBH ("Urrea zilarrarekin edo kobrearekin aleaturik bitxiak egiteko erabiltzen da"); mikroaleatu 3: MetalurFisi ("Azken urteotan, egituretan erabili ahal izateko, erresistentzia handiko altzairu mikroaleatuen hedapenean aurrerapen handia izan da"), Ekaia 1995 ("Ti/V eta Ti altzairu mikroaleatuen tentsio vs deformazio kurbak"), Elhuyar 1995 ("4.4. taulan azaltzen diren altzairu mikroaleatuetan...").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

aleatu : AB38 9 (hauetan altzairu aleatu; elastikotasun handiko altzairu aleatu; erresistentzia handiko altzairu aleatu), HiztEn (zenbait metal urtu edo nahastu), LurE (bi metal edo gehiago nahastu, biak urtuz), Euskalterm 1 ('alear') // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB50.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

aleatu : ElhHizt (1 Kim. alear; 2 Teknol. ligar), HiruMila (alear), EskolaHE (Kim. nahastura bat egin), DRA (simular) // Ez dugu aurkitu ap. EIH, EuskHizt, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, PMuj DVC.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: + / EskolaHE: +

du aditza dela jartzea proposatu da. (2013-12-17)

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

alea, aleatzen.

Kategoria

du ad.

Erabileremu dialektala

Heg.

Euskaltzaindiaren Arauak

aleazio Heg.

Forma hedatua onartzekoa da, ordain egokirik ez duenean

ez da nazioartekoa (esp. aleación, fr. alliage, ing. alloy...), baina onartzekoa, ez baitago ordezko hoberik

LBeh (2016-10-26): alegal 27: Elkar (“Martin herriko jendeari buruz egiten aritu zen ikerketan lagundu zioten, nahiz eta egin zituzten gauza batzuk ilegalak izan, edo gutxienez alegalak”), Deia (“Lehenengo eta behin, parte hartu nuen Euskaltzaindiak ofizialtasuna lor zezan, 1966ko dekretura arte egoera alegalean baitzegoen”), Berria 18 (adib.: “Alegalak dira, halere, oraindik Nafarroako etxeetara ETB daramaten errepikagailurik gehienak”), EiTB (“Gaur egun prostituzioa esparru alegal batetan kokatua dago, eta beraz, zaila bihurtzen da erregulatzea”), Jakin 2 (adib.: “garai batean, inolako betebeharrik gabeko tokiko telebista alegalez bete zen”), Argia 4 (adib.: “Alegalak dira biak, horrek dituen ondorio guztiekin”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: alegal 6, Berria (adib.: “Alegala da, hori bai, baina ez ilegala”).

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2016: legezko, legez kontrako, alegal.

Aurreko pasaldikoari egindako oharrak

EH2016: legez kanpoko adj. Proiektua legez kanpokoa zela onartu zuen Auzitegi Nazionalak. Legez kanpoko salerosketa. Tratu txarrak eta legez kanpoko atxiloketa. || legez kontrako adj. Legearen kontrakoa. Legez kontrako erakunde bateko kidea. Dirua legez kontrako ekintzen bidez lortu du. Legez kontrako ezer egiten ez dutela erakusteko. || ilegal adj. Legearen kontrakoa, legez kanpokoa. Droga ilegalak.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es alegal / fr : Elhuyar: legez kanpoko / NolaErran: / Zehazki: legez kanpoko / Labayru: - / Adorez5000: -.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es alegal / fr : Elhuyar: legez kanpoko / NolaErran: / Zehazki: legez kanpoko / Labayru: - / Adorez5000: -.

Erdara batekoa onartu da, baliokide okerraren kaltetan

Onartzekoa da, baduelako legez kanpoko adjektiboak ez duen ñabardura bat.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

alega, alegatzen.

Aditz-erregimena

du ad.

Forma baten adiera(k)

argudiatu.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

alegatu : Lç 5, Ax 3, Ch 2, Gy 3, Arr GB; ez dugu alegazio formarik aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

EB dira eta admin. eremukoak alegatu 5 (P. Sastre, AAO, EHAA); alegazio 7 (GAO, BEO, EHAA 1988, 1989; eta EHAA 1986: "alegazio-idazki") eta ailegazio 1 (EHAA 1986).

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

alegatu : DFrec 4, AB38 1, AB50 3, HiztEn-LurE, Euskalterm 8; alegazio : AB50 4, HiztEn, Euskalterm 2; eta 'alega-' itzulitako besteak AB50n: ailegazio 5 (eta ailegazioak egin 1), alderazpen-adierazpen 1, aldezpen 3, zuzenketa 1 (eta zuzenketa-eske 5), ezarpen 3, jasarpen 1, jazarpen 2, jezarpen 2; agiri 1, agertu 1, adierazi 1, alega 1; eta Euskaltermen aduzitu 1.

Sektore jakin bateko informazioa

EurItune: (alegaciones y observaciones) aldezpenak eta oharrak / (alegar) azaldu, adierazi. // LurraldeAntol: (alegación) azalpen, aldezpen-adierazpen, aitzi-adierazpen / (alegar) azalpenak egin. // HezkAdmin: (alegar) alegatu. // AgAld hitz-bilduma: (alegación) aipamen, aldezpen, jazarpen-idatzi / (alegar) erakutsi, adierazi, agertu, egiaztatu, aipatu.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

alegatu : EskolaHE, EuskHizt.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

Erdal alegación / alegar formen ordainak beste hiztegietan: ElhHizt: "1. argudio, arrazoi; 2. Der. alegazio, arrazoibide" / "1. argudiatu, arrazoitu; 2. Der. alegatu". // HiruMila: "Der. alegazio" / "1. alegazioak azaldu, alegatu; 2. aducir, citar: ekarri, aipatu, aurkeztu; 3. justificar, alegar en favor de: justifikatu, zuritu, -ren alde mintzatu/hitz egin/berba egin".

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Jatorrizko forma

alegera, -e

Euskaltzaindiaren Arauak

alegera Ipar. 'alaia'

Tradizioko erabilerek bermatzen dute

Forma arautuaren azalpenaz oharra

AS gisa gehitzeko eskatuz: alegera(-belar), alegerarik.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Erabileremu dialektala

Ipar.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Atzizkien araberako erabakiak

-ki.

Erabileremu dialektala

Ipar.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

alegeraraz, alegerarazten.

Partizipio-marken araberako eratorri-konposatuak

-ra(tu)+arazi.

Erabileremu dialektala

Ipar.

Aditz-erregimena

du ad.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH: AS (Lç, TAV, EZ 2, Ax 2, AstLas, Bordel, Jnn 3, Barb).

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: AS / EskolaHE: -

Atzizkien araberako erabakiak

-ik.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

alegera sarrerari dagokion azpisarrera.

Erabileremu dialektala

Ipar.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Erabileremu dialektala

Ipar.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

alegera(tu), alegeratzen.

Erabileremu dialektala

Ipar.

Aditz-erregimena

da/du ad.