50535 emaitza bilaketarentzat - [2201 - 2250] bistaratzen.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau44 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z1:BatHizt | 1992-10-29 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z1:Hletra | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:01 |
alegia /ipuina; partikula/
alegia 1 (partikula) 2 'ipuina'.
AS gisa gehitzeko eskatuz: alegia egin .
- [E109]: "Partikula gisa 2. mailara pasa". (1993-02)
- [K204]: bigarren erran nahi bat badu, iparraldean bederen askoz ere ibiliagoa: alegia eta eri, eri balitz bezela" (1995-01-13)
- [E109]: baina 'partikula' ez da esanahia.
- [E116]: "Hori hala bada ["Iparraldean, ahozkoan, bizirik dagoela dio J-LDk"] alegia egin horren ondoren Ipar jarri behar da".
- Erabakia: Batzordea (JAA, M.A, I.S) eta BAgiria (2000-03-30): (partikula) behar du. // Erabakia (2002-07): "onartu nire proposamena".
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z9:OEH-AS | 2017-09-12 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
OEH: ALEGIA DEUS EZ. Como si nada. "Alegia deus-ez, comme si de rien n'était" Lf Gram 344. Gure zuzenak oro, alegia deus ez, / Moztu darozkigute ixilka, gezurrez. Zby RIEV 1909, 233. [Framazon madarikatu horiek] galdatu dituztela tropetako jeneral eta buruzagi handiei, zenbeit soldado, alegia deus ez, elizen inguruan larderia izpi baten atxikitzeko. HU Zez 134. Egiazko egia dena da, gezur hori derasatenek luketela nahi eskuara izilka, gordeka urkatu, alegia deus ez, gero Eskualdunak [...] lehertzeko. HU Aurp 213. Jaun bikarioa jiten zakon egun gehienez ikhustera eta, alegia deus ez, kantuen ikhastera. In Ox 194n. Itzuli zen etxerat, eta gosturik handienean erran zion emazteari, alegia deus ez: [...]. Lf Murtuts 42 (v. tbn. 21). Egia esateko, aren [Sokrateren] biziko iardunean irakasle-ikaslerik etzan izan, bestela-baitakoan, alegia deus ez, ari izan zan. Zait Plat 102. (alegia deusik ez). Eta alegia deusik ez hedaturik zangarra / Mediku yaunak hurbilldu dueneko sudurra, / Uztarko sendo batez du hedatzen atzez gora. Gy 74
alegia deus ez 10: Berria 7 (adib.: Ipar hemisferoko gobernariak oro pozik zeuden unearen historikotasuna espantuz azpimarratzean, beraien herritarrei bezala, globoko pobreenei iruzur ederra egitea lortu zutelako, alegia deus ez), Argia 3 (adib.: Tortura erregularki eta bortizki praktikatu baduzu, edo Intxaurrondoko kuarteleko guardia zibil bat bazara eta hogei urte pasa badituzu auto azpira begiratzen nehorekin fidatu gabe, ezin zara alegia deus ez jalgi).
alegia deus ez 30: Herria 4 (adib.: Alegia deus ez, berrehun bat kide gurutzatzen da elkarte horretan), Berria 3 (adib.: Alegia deus ez, kanpotik heldu den kamaraduna nor den jakin nahi dute), Daniel Landart 5 (adib.: Ni zutitu nintzen eta, alegia deus ez, arditegira abiatu), Aingeru Epaltza 7 (adib.: Berria ohi zuen gisara eman zion, bidenabarrean, alegia deus ez), Eneko Bidegain 2 (adib.: Gérard-ek arrazakeriaren seinale diren alukeriak noizbehinka eta alegia deus ez botatzen ditu, parekoa ez gehiegi harritzeko moduan), Itxaro Borda, Koldo Izagirre, Elena Touyarou, Xabier Mendiguren Elizegi, Juan Luis Zabala, Juan Garzia
Esapide egokia, erabilia eta azpisarrera gisa jasotzekoa.
azpisarrera gisa jasotzekoa alegia eta deus sarreretan.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-06-11 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
OEH argitaratuak ez du jaso.
HLEH: AS / EuskHizt: - / HiztEn: AS / LurE: AS / ElhHizt: - / EskolaHE: AS.
Iparraldean, ahozkoan, bizirik dagoela dio J-L. Davantek.
egin.
alegia sarrerari dagokion azpisarrera.
itxura egin.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:36 | 1997-06-11 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
alegilari 2 (Etxde, Onaind).
alegilari 4 (Etxde 2, Hegaz taldea 2).
HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: -
berria denez, eta alegilari forman bakarrik erabili izan den arren, arau orokorra dagokio: -a org. atxikitzea, alegia.
-a org. eratorpenean.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:17 | 1997-06-11 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
ik. OEH: AS.
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
-zko.
- [E306]: "Informatikan 'birtual'-en sinonimoa dela esatea proposatzen dugu ('alegiazko memoria')" (2001-01-23)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:36 | 1997-06-11 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | EOh | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11: LBeh76 | 2022-11-15 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
LB: 76; ETC: 200
Elhuyar: alegoriko izond. alegórico, -a / Adorez: 0 / Labayru: 0 / NolaErran: 0.
Librea da.
es alegórico / fr allégorique: Elhuyar: alegoria-, alegoriko / Adorez: alegoriko / Labayru: alegoriko, alegoria-, alegori / NolaErran:.
- [E210]: 'Alegoria jasota dagoenez gero, horren ildotik ere alegoriko zerrendaratzea egoki izan daiteke'.
- Erabakia: Arauak ez du jaso.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:20 | 1997-06-11 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
ik. OEH.
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
iz.
Beh.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:26 | 1997-06-11 | Bigarren mailan onartzekoa |
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
alegra, alegratzen.
Heg. Beh. Ik. alaitu, alegeratu.
da/du ad.
- [I102]: '[Heg. Beh.] barik [e. alaitu, alegeratu] jarriko nuke'.
- [E116]: 'egia da askoz ere gehiago ageri dela alegeratu, baina alegratu-ren aldekoak ere ez dira gutxi: Lizarraga, Juan Jose eta Juan Antonio Mogel, Gerriko, Madariaga, Bilintx...Nik, agian, bere horretan utziko nuke'.
- Erabakia: Erabakia (2002-07): 'alegratu* alegeratu (kendu azken honi Ipar marka)'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-06-11 | Bigarren mailan onartzekoa |
ik. OEH.
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
Zah. Ik. alaitasun.
- [I102]: 'kendu eginen nuke besterik gabe'.
- [E116]: 'nik uste dut ezin dela kendu inola ere gure historia ukatu gabe. Adibide asko eta asko dago, eta honek baino lekukotasun urriago duten hamaika hitz zerrendatu dugu dagoeneko. Ematen den informazioa, zaharra dela esanez eta beste hitz bat hobetsiz, uste dut oso egokia dela'.
- Erabakia: Erabakia (2002-07): 'nire proposamena onartu'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | EArau | 2002-07 | |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:35 | 1997-06-11 | Lantaldeak erabaki gabe utzia |
Ik. OEH.
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
gutxi erabili izan da ("g.er." marka dagokio); forma horretan ageri da, baina galdetzekoa da alehun -h-duna ote dagokion, kontu eginik, "ehunka eta ale(h)unka" bezalako testuinguruetakoa izan litekeela ezagunena.
h.
- [E116]: 'Bai sarrera honetan, bai hurrengoan g.e.jarriko nuke. Baina egia da erabilia izan dela. Epaltzak erabiltzen du, esaterako (aleungarren zigarroa piztu zuen), eta aleungarren dio, eta ez alehungarren. Beraz,nik hirurak emango nituzke (aleun, aleungarren, aleunka), baina g.e. markarekin'.
- [I102]: 'zalantzarik bat ere gabe alehun proposatuko nuke, ehun-eko familia berekoa baita'.
- [E116]: 'zalantzarik gabe ez baita deusik mundu honetan, nik aleun jarriko nuke, horrela erabili dutelako erabili izan dutenek, nahiz batuaz idatzi: hitz hau "urrunago" sentitzen da (nik behintza hala sentitzen dut) "ehun"etik, "ertzaina" "herri zaina"-tik baino. Horregatik, bere horretan utziko nuke'.
- Erabakia: Erabakia (2002-07): 'alehun / alehungarren alehungarren aldiz esan zion / alehunka'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | EArau | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:33 | 1997-06-11 | Lantaldeak erabaki gabe utzia |
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
-ka.
g.er.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-06-11 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
corpusetan ez da jaso; bihi jale 1 (Prop 1897); bihi-jale 1 (J. Setien).
NekHizt: Sin. bihijaleak.
berria da, baina egokia, ongi eratua.
bihijale.
-jale.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:IrEm | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11: LBeh64 | 2022-11-15 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
OEH: ALEKA HARTU. "Alekia artu, agarrotarse un eje en el cojinete. Makiña bati bein ejiak alekia artu ezkero arreglo zailla izaten jok eta obe dok olixo naikua ein da kontuz ibiltzia. Ba, okerra laster eitxen dok, baña gero konpontzen izaten ditxuk kontuak" SM EiTec1 . "Alekia artu detsa ardatzak" Etxba Eib .
LB: 53 (gehienak adb. dira, baina bi aleka hartu ageri dira (Laneki eta Consumer); ETC: 213
Elhuyar: aleka 1 iz. (Teknol.) grano [viruta que entorpece un mecanismo], aleka 2 adb. (B) aje, achaque eztulaz gainera beste aleka bat ere badu horrek: además de la tos tiene también otro achaque; aleka hartu (Teknol.) agarrotarse, griparse [un mecanismo] / Adorez: aleka 1 iz. achaque, aje. 2 adb. grano a grano. 3 iz. (Tekn.) chaflán, viruta, grano / Labayru: aleka 1 adb. grano a grano; aleka 2 1 iz. grano, viruta o cuerpo extraño que entorpece las articulaciones o la rosca; 2 iz. aje, achaque / NolaErran: prix de vente à l'unité bederazkako saltze prezio banakako saltze prezio alekako saltze prezio nous ne les vendons pas à l'unité ez ditugu bederazka/banaka/aleka saltzen. // Euskalterm: aleka-hartze (es atascamiento, Teknologia mekanikoa).
Jasotzekoa da adberbio kategoriakoa. Eta aleka hartu azpisarrera egitea proposatu da.
adb.
- [E306]: "'aleka hartu' esapidea OEHn dago. Teknologia mekanikoan 'gripar, agarrotarse/gripper /to seize' adierazteko erabiltzen da (Ik. Euskalterm). Ez dugu uste oso kontzeptu teknikoa denik ('griparse el motor' behintzat ezagun samarra da). // dagokion sarrera 'aleka' da: OEH: "Grano, viruta o cuerpo extraño que entorpece un mecanismo"" (2001-01-23)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | EHL | 2022-11-15 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
aleka forma aztertzean sartzeko proposatua, Teknol. markarekin
Azpisarrera gisa jasotzekoa aleka eta hartu sarreretan.
Teknol.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4B:EEBS:007 | 2002-09-11 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Ez dugu aurkitu.
aleki 7: J. Agirre ("Zaldi-simaurrari, lastoa, gariarena edo beste alekiren batena, naastu, pillatu eta irakin eraziz egiten da konposta"), J.A. Agirre ("Lehorte ikaragarriak sortu zirelarik, Egipto-rantz bultzatuak izan ziren hebertarrak jateko alekiak erostera"), K. Olaetxea 5 ("Tresna hauekin bai polen analisietan ikusitako alekiak, bai jasotako ezkurrak eho zitezkeen", "Elikadura aldetik ezkurrak alekien antzekoak dira", "Karbohidratoak, proteinak, koipea eta zuntza dituzte. Hots, gizakiaren iraupenean alekien papera bete dezakete eta ezaguna da historian zehar janaren osagai garrantzitsu eta finkoa izan direna", "Haritzen emankortasuna ere alekienarekin pareka daiteke", "alekien labore tradizionalak 650 kg/Ha besterik ez du ematen").
aleki : DFrec 1 (J.A. Agirre, EEBSko testuinguru bera), AB50 1 ('legumbre') // Ez dugu aurkitu ap. AB38, HiztEn, LurE, Euskalterm.
alekia artu : PMuj DVC (agarrotarse un eje en el cojinete #mdash# hots: aleka hartu) // Ez dugu aurkitu ap. EIH, EuskHizt, ElhHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA.
EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
-ki.
- Erabakia: Osoko bilkura (2014-12-19): aleki
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm | 1997-06-11 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Ez dugu aurkitu.
EB dira alelu 1 (NZ) eta alelomorfo 2 (UZEI: "alelomorfo-bikote").
alelo : AB38 4, HiztEn, Euskalterm 2 (alelo-pareen banantze, alelo-pareen segregazio); alelomorfo : HiztEn-LurE.
alelo : ElhHizt, EskolaHE; alelomorfo : ElhHizt, EskolaHE. Ez dira agertu ap. HiruMila, HLEH, EuskHizt, Lur EG/CE, Lur EF/FE, Casve FE, HaizeG, Lh DBF, PMuj, DRA, Azkue Aurkibidea.
-elo.
Tekn.
- [E301]: "[nik zerrendan sartu egingo nuke, horrelakoak erabiltzeko premia noiznahi dugulako]" (1994-11-02)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:03 | 1993-10-20 | Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa |
aleman 1 (herritarra) Sin. alemaniar. 2 (hizkuntza).
ez da alemaniar bezalako gentilizioen kasu bera; baina oraingo zerrendatik baztertzea erabaki da, uler ez dadin hori bakarrik onartu dela, eta besteak baztertu
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:10 | 1993-10-20 | Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:10 | 1997-06-11 | Lantaldeak baztertua, eta beste batez ordezkatzekoa |
Ik. aleman.
-era/-ø.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:09 | 1993-10-20 | Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | ZS:HBL | 2007-09-19 |
a) izlag.: a1) J.M. Arrieta (Espainiar, genoviar eta alemaniar bankariek), J. Gorostiza (Arabietarako aldatzean antxinetik bizi dan alemaniar aberatsarekin izandako alkarriz-ketaren laburpena), DV Zabalik (Dorrie alemaniar emakumea), I. Iñurrieta (Pfluger alemaniar fisiologoa), J. Sudupe (alemaniar intelektualak); a2) Azurm (gaurko alemaniar poesian), Kondairan zehar (alemandar ejerzitoari oldar egiteko), AKManifestua (beraz, Alemaniar burjes iraultza, ondo ondoko proletal iraultzaren preludioa besterik izanen ez delako), P. Iparragirre (Alemaniar Errepublika Federaleko kristau-demokratak), K. Mujika (alemaniar hizkuntzan), Gabai/8 (alemaniar teknikaren gailurra....), J.R. Bengoetxea (Alemaniar industria, Alemaniar nazioa), X. Mendiguren B. (alemaniar gizartean), J. Arruti (Alemaniar Inperioa, alemaniar inbasio, Austria alemaniar Reich-arekin batuarazi zuenean, italiar eta alemaniar flotekin bat eginez), Egin (alemaniar talde honi); b) izond.: b1) Hemen (Ricki Ostertun alemaniarra), MAtx (Schleiermacher alemaniarra), Baietz ba! (K. Zuse alemaniarra), Getxoberri (Alejandro Hammer alemaniarra), M. Arregi (Rolf Golz alemaniarra, Golz alemaniarra); I. Irazabalbeitia (nahiz eta Lother Meyer kimikari alemaniarrak honetaz ere lan egin), Hemen ("kide alemaniarrarekin), Punto y Hora (kide alemaniarrekin), K. Navarro (begirale alemaniar bakarti bat), GaztEntz (emigratzaile ingeles, irlandar, alemaniar eta escandinaviarrak), Kimika/3 2 (Röentgen fisikari alemaniarrak, G. E. Stahl kimikari alemaniarrak), P. Aristi ("historigile alemaniarra), J. Legarreta (soldadu alemaniarrak), Egunk (Theo Waigel Finantza ministro alemaniarraren proposamenarekin), Harluxet HE (Astronomo alemaniarra), Habe (Karl Muller mezenas alemaniar bat), Historia eta Artea/DBH 2 (sindikalista britainiar eta alemaniarrak), A. Irigoien (senargai alemaniar bat), H. Etxeberria (Hans Lauer terrorista alemaniarra); b2) I. Irazabalbeitia (urpekontzi alemaniarrei buruzko kezkak), UZEI (gizarte alemaniarrean), Kondairan zehar (ejerzito alemandarra, tropa alemandarrak, tropa alemandarrak behar zutenaz hornitzea, ejerzito alemandarra), Punto y Hora 1982 2 (Orain, Bardenetako zeruetan Phanton amerikarrak bakarrik ez, frantziarrak, alemaniarrak, eta inglaterrarrak, ere txoke egingo dute), X. Mendiguren B. (Stern aldizkari alemaniarra), K. Cid (liburu alemandar mardul hori), J. Sudupe (Nazio alemaniarrari hitzaldiak), J. Juaristi (Gobernu alemaniarra).
alemaniar (herritarra) Sin. aleman.
kategoriak aipatzea komeni da, lantaldearen ustez: «iz. eta izond. edo izlag.» (2007-07-04).
-tar osaerakoak.
- Erabakia: Osoko Bilkura (2015-06-26): alemaniar iz. eta izond. edo izlag. (herritarra). [kategoriak gehitu dira]
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z8:LBeh | 2016-11-29 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
LBeh (2016-10-26): alergeniko 27: a) [adj.] 26: Consumer 22 (adib.: horien proteina parte batek bere ahalmen alergeniko osoa izan dezakeelako ), Berria (Loiuko Lauro ikastolakoek erreakzio kimikoen bidez elikagaien osagai alergenikoa detektatzen duen egitasmoa aurkeztu zioten FLLko epaimahaiari eta Eneko Atxa sukaldariari), Argia 3 (adib.: Helenek lehen aipatu duen kasuan, Brasilgo intxaurraren gene bat txertatu zioten sojari, eta probak egitean ohartu ziren soja alergenikoa zela); b) [iz.] 1, Berria (Etiketa horietan azaldu behar dute legez alergeniko ohikoenak, baldin badaude).
EPG: Ez dugu aurkitu alergeniko formarik.
BerriaEL2016: Ez dugu aurkitu.
es alergénico / fr allergénique: Elhuyar: - / NolaErran: - / Zehazki: - / Labayru: - / Adorez5000: -.
Nazioarteko forma da, eta beste gabe onartzekoa.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-06-11 | Lantaldeak erabaki gabe utzia |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z6:LBeh | 2013-12-17 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
LBeh (2013-11-06): alergeno 91: Eroski 90 (adib.: Alergenoari saihets egiteaz gainera, immunoterapia dugu gaur errinitis alergikoari berezko ibilbidea aldaraz diezaiokeen terapia bakarra eta, batez ere, gerora asma gisa garatzea galaraziko duena, Alergenoaren eta eskualde geografikoaren arabera aldatzen da gaitzaren urtaroko izatea ere), Berria (Janariek eragindako alergiez aritu ginen aurrekoan: alergiak noiz eta nola agertzen diren, zein sintomarekin, janarien alergenoak nolakoak diren...).
EPG: ez dugu aurkitu alergeno formarik.
es alérgeno / fr allergène: Elhuyar: alergeno / Nolaerran: - / Zehazki: alergeno / Labayru: - / Adorez5000: alergeno (Med.).
NekHizt.
Tekn.
Nazioarteko forma da, onartzekoa.
iz.
Med.
- [E306]: "Medikuntzako terminoa da: Tekn. (Med.)" (2001-01-23)
- [E410T]: Teknikoegia baldin bada zerrenda honetarako isiltzen naiz, ez baita hori nire aukeran dagoena. Bestalde, hitzak ez dauka inolako zalantzarik nire ustez: ez grafiaren aldetik (ongi dago, g-rekin) eta ezta kontzeptuaren aldetik ere (UZEIn kontrolatzen ditugun hizkuntzetan horrelaxe erabiltzen da eta)" (J. Agirre, 2000-11-07)
- Erabakia: Osoko bilkura (2014-12-19): alergeno iz. Med.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm |
- [A106]: "-g- grafemaz [proposatzen dut]" (1994-11-18)
- [E301]: [nik zerrendan sartu egingo nuke, horrelakoak erabiltzeko premia noiznahi dugulako]" (1994-11-02)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-06-11 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
-iko izond. erref.
- [A106]: "-g- grafemaz [proposatzen dut]" (1994-11-18)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-06-11 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: +
alero-dantza.
-ero.
ala, gabarra gidatzen duena.
- [E116]: 'azalpena iluna da. 'Gabarra' kendu behar da, edo bestela, honela eman: 'ala edo gabarra gidatzen duena''.
- Erabakia: Erabakia (2002-07): 'nire proposamena onartu'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11: LBeh38 | 2023-06-14 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Ez dugu aurkitu.
LB 15 (Berria 12, EiTB 2, Elkar 1); ETC 101
Elhuyar: aleroi iz. alerón / Adorez: 0 / Labayru: 0 / NolaErran: 0. // Euskalterm: aleroi (Autom. TN da; es alerón; fr aileron).
es alerón / fr aileron: Elhuyar: aleroi / Adorez: aleroi / Labayru: aleroi / NolaErran: aleroi.
Badirudi horrela erabiltzen dela, eta gutxienekoak betetzen ditu.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4B:EEBS:003 | 2002-09-11 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
alerta 6, Xarlem ("Alerta jaunak alerta! Etsaiez üngüratürik gira", "Alerta jaunak alerta / ene dozepariak oro / Gaskoignan badügü / berri gaizto haboro", "Alerta jaunak alerta, / bertan jalki zitaie!").
alerta 3 (alerta gorria 2 eta alerta eman): Hemen 1989 ("Valencian berriz, ejerzitoa alerta gorrian dago"), LarrialdiLegea 1996 ("Larrialdietan parte hartzeko zerbitzuak sortzea eta edukitzea, eta baita ohartarazteko eta alerta emateko sistemak ere"), A. Zuberogoitia ("Horrekin batera alerta gorria piztu zen Kuban").
alerta : DFrec 1 (ZArg: "alerta orokorraren deia"), AB50 6 (hauetan 1 alerta gorria), HiztEn, Euskalterm 3 (alerta-seinale, alerta-sare, alerta-sistema); alertatu : DFrec 1 (ZArg: "ezezkoan gaude eta horregatik alertatu egin nahi ditugu xxx eta xxx jauna"), HiztEn; alertatze : DFrec 1 (Deia: "alertatze honek gu jende arrunta hau ere kezkaz jartzen gaitu") // Ez dugu aurkitu ap. AB38, LurE.
alerta : ElhHizt-HiruMila (alerta); alertatu : ElhHizt-HiruMila (alertar) // Ez dugu aurkitu ap. EIH, EuskHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.
alerta/alerte formen ordainak: ElhHizt: 1 adv. erne, ernai, adi, atzarri, zurt; 2 interj. erne!, atzarri!, kontu(z)!, kasu!; 3 alerta ; alerta-egoera , alerta gorria // HiruMila: 1 adv. (seguido generalmente del verbo egon) adi, erne, ernai, prest, zurt; 2 alerta , zurtasun; 3 adj. jazarri, erne, zurt; espíritu alerta: gogoa jazarria // Lur EG/CE: 1 kontuz, adi, erne; 2 zurt // Lur EF/FE: 1 kontuz, adi, erne; 2 zurt; donner l'alerte: deiadarra jo; être en alerte: ernai egon, erne egon // Vox es-eu: 1 adv. kontuz, erne, adi; 2 alerta ; 3 interj. kontuz!, erne!; dar la (voz de) alerta: alerta jo //Casve FE: adjectif bizitore, belatz, erne, traholari, zale; (nom) ailo, deiadar // HaizeG FB: adj. lerden, erne; nom deiadar; (incendie, accident) su-deia, ordara; (exclamation): kasu!, kontu! // PMuj DCV: 1 vigilante, atento: atzarri, erne, zurt, aillert, ernai, adi, esna; estar muy alerta: adi-adi egon; 2 ¡alerta!, ¡atención!: erne!, atzar!, kontu!; 3 alarma: asaldu.
EIH: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
alerta jo.
- [E301]: "hitz hau sartu egingo nuke behar izaten dugulako ("alerta-egoera", etab.)" (2000-10-09)
- Erabakia: Osoko bilkura (2015-01-30): Onartua: alerta sarreran, alerta aurreko egoera adibidea gehitu da.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4B:HBL | 2002-09-11 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
jo.
alerta sarrerari dagokion azpisarrera.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-06-11 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Ik. Izendegia: alertze europar: Larix decidua; alertze japoniar: Larix kaempferi; eta perretxikoetan: alertze-ardagai: Ungulina officinalis; alertze-lerdeki: Gomphidius maculatus; alertze-tximitx laranja: Lachynellula hahniana; alertzedi-espatula: Spathularia clavata; tximitx alertzehilkari: Propolis versicolor.
NekHizt: Sin.: laritz; eta alertze europar, alertze japoniar. / HitzIrud: "alertzea = alerce".
laritz.
Larix decidua.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | ZS:HBL | 2007-09-19 |
Alesia / alesiar.
kategoriak aipatzea komeni da, lantaldearen ustez: «iz. eta izond. edo izlag.» (2007-07-04).
-tar osaerakoak.
- Erabakia: Osoko Bilkura (2015-06-26): alesiar iz. eta izond. edo izlag. (herritarra). [kategoriak gehitu dira]
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:36 | 1997-06-11 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
ik. OEH.
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
bihitegi, garautegi.
-tegi.
- [E301]: "[nik zerrendan sartu egingo nuke, horrelakoak erabiltzeko premia noiznahi dugulako]" (1994-11-02)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-06-11 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
bihitsu, garautsu.
-tsu.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:29 | 1997-06-11 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
ik. OEH.
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
ale(tu), aletzen.
1 da ad. 'alez bete'. 2 du ad. 'aleak bereizi'
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z8:LBeh | 2016-11-29 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
LBeh (2016-10-26): aletxo 40: ElCorreo (Bakoitzak bere neurriko aletxoa jartzea), Deia 2 (adib.: Ondoren, elkarrekin adostu beharreko kontua etorriko da, sistema publikoa salbatzeko guztiok gure hondar aletxoak jarri behar ditugula eta abar), Consumer 2 (adib.: gure aletxoa jartzen ari gara klima aldaketaren eragin kaltegarriak saihesteko), Berria 22 (adib.: zer egin dezaket nik, zapalduen esperantzari atetxo bat irekitzen saiatzen ari garen honetan, zer egin dezaket nik nire aletxoa jartzeko), Argia 6 (adib.: Eskerrik zintzoena, beraz, ARGIAren izena bere marka desberdinetan gaurdaino iristeko bere aletxoa jarri duen guztiari), DiarioVasco 7 (añorgatarrek beraien hondar aletxoa ezarriko dute, urtero bezala, ahalik eta aldarterik onenean).
EPG: aletxo 17: Berria 4 (adib.: Porrotxen hitzetan, halako aletxo asko beharko dira auzipetuen alde egiteko), Oskar Arana 2 (adib.: Ilea anbarrezko aletxoz txirikordatan bildua, aurpegiaren alde banatara erortzen zaiola), Juan Garzia 2 (adib.: Lehen urtekadak 300 edo 440 orriko aletxoak dira: gaur egun, urtean-urtean, 1.300na orriko hamalau liburuki moldiztatzen dira kontu beraz), Pello Zabala 2 (adib.: Azaro umelean, gari-aletxoa lurraren ilun buxti eta hotzari enkargatuta gero, haretxen esperoan zihoan negua, parte onekoa ote zenentz, ikara punttu batekin, gariaren ernetze eta ernamuintzea zaintzen), Joxerra Garzia (Zer da, izan ere, urte bat, zer mende bat eta are zer mila urte gizakiaren historian? Hasperen eutsi bat, hondar aletxo bat hondartzan, tantaño bat itsasoan), Patxi Iturritegi (Aletxo erdia pasaidak), Xabier Mendiguren Elizegi (Ama txukatu malkoak" izeneko bertso-saileko aletxo bat da hilobian idatzitakoa), Gotzon Garate (Hostro berde batzuk dira, gainean kare biziko aletxo batzuk eta intxaur puskatxoak ipinita), Jokin Urain (Eta neure aletxoa uztartu nahi izan diot Mariorenari), Txiliku (Zomorro txiki honek babarrunaren lekan - oraindik berdea eta txikia denean - jartzen ditu bere arrautzak, babarrun ale bihurtuko diren aletxo berdeetan), Luis Elberdin (Klitoria, zer hori, kozkortxo, aletxo hori...).
BerriaEL2016: Ez dugu aurkitu aletxo formarik.
es granito / fr pierre: Elhuyar: (granito de arena) harri-koskor / NolaErran: apporter sa pierre à qch zerbaiti (nork) bere harria ekarri / Zehazki: - / Labayru: (aportar su granito de arena) nork bere ahalegintxoa egin, nork bere zertxoa eman, nork bere harri-koskorra ekarri, -(r)i laguntasuna eman, -(r)i laguntza eman, -(r)i laguntza eskaini / Adorez5000: -.
Adierazle egokia da eta jasotzekoa, ez delako automatikoa.
iz.
Adkor. marka erantsi behar zaio.
denok jarri beharko genuke gure aletxoa.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | EOh | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | ZS:HBL | 2007-09-19 |
aleutiar: Berria 2 ("Aleutiar uharte"). // ZTC (UEU: Bisoiaren eritasun aleutiarra").
Ez dugu aurkitu OEH-EEBS corpusetan.
Aleutiar uharteak / Aleutiarrak // Aleutiar uharteetan / Aleutiarretan.
kategoriak aipatzea komeni da, lantaldearen ustez: «iz. eta izond. edo izlag.» (2007-07-04).
-tar osaerakoak
- Erabakia: BAgiria (1996-07-20): onartu da.
- Erabakia: Osoko Bilkura (2015-06-26): aleutiar iz. eta izond. edo izlag. (herritarra). [kategoriak gehitu dira]
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | ZS:HBL | 2007-09-19 |
alexandriar: J. Gabilondo (Atxagak berak dioen bezala, literatur tradizio guztiak historiatik at batzen dituen liburutegi alexandriarra dugu literatur tradizioa).
alexandriar: Erlijioa Hiztegia (s.u. Errito alexandriarra); Azurm Teknika ("papiro alexandriar"); ZTC 4, I.Iñurrieta (alexandriar egutegia, alexandriar urte, urte alexandriar finkoa); aletsandriar: Dv ("Aletsandriar untzi bat" Eg 27,6; 28,11).
Alexandria / alexandriar.
kategoriak aipatzea komeni da, lantaldearen ustez: «iz. eta izond. edo izlag.» (2007-07-04).
-tar osaerakoak.
- Erabakia: Osoko Bilkura (2015-06-26): alexandriar iz. eta izond. edo izlag. (herritarra). [kategoriak gehitu dira]
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | ZS:HBL | 2008-07-08 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
alexandrino: J. Garzia 3 ("neurtitz alexandrino", "Iralaren alexandrinoen bikaintasuna"); X. Olarra 4 ("alexandrinoaren neurria 7 + 7", "alexandrinoz osatua, 12-13 silabako lerroz alegia").
alexandriar (EArau147); alexandrino (LTH).
OfQuLF: vers de douze syllabes || Alexandre le Grand || personnage évoqué dans Le roman d'Alexandre, dans lequel on utilise ce type de vers.
Izen propiotikoak.
iz. eta izond.
Liter.
- Erabakia: Osoko bilkura (2015-03-27): alexandrino iz. eta izond. Liter.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-06-11 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
iz.
g.er.
1 erbatza. 2 izpi gogorra.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-06-11 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
ez dugu OEH-EEBS corpusetan aurkitu.
alezuri : HiztEn, Euskalterm 2.
Hiztegietan, alezuri : HiruMila, ElhHizt. Ez dugu aurkitu hiztegiotan: EskolaHE, HLEH, EuskHizt, Lur EG/CE, Lur EF/FE, HaizeG, Casve FE, Lh DBF, PMuj, DRA.
Ik. NekHizt: alezuri . Ik. Izendegiaren hustuketan, denak PMuj DCV: andurra, gaukarra, maus, senmark-lilia.
NekHizt
-zuri.
Symphoricarpos albus.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4B:EEBS:007 | 2002-09-11 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Ez dugu aurkitu. Cf. Lç Ap 1,8 (eta 20,6; 21,13): "Ni naiz α eta ω".
alfa (eta alfa bertsio, alfa koefiziente, alfa talasemia) 6: Anai elkarte bat ("Hitz batean: Jesukristo, alfa eta omega, hasiera eta amaiera, Jainko eta gizon"), CProgramazio-Lengoaia ("Urrats hau gainditu ondoren alfa bertsioa lortzen dela esaten da"), Bakearen DK 2 ("Honen Alfa 0.65koa izan zen", "Eskala honen Alfa koefizientea 0.65 izan zen"), Genetika eta Osasuna 2 ("Ekialdekoek arrisku handiagoa dute alfa eta beta talasemiarako", "Alfa edo beta talasemiaren genea duten pertsonek anemia arina dute").
alfa : DFrec 1, AB38 5 (hauetan alfa izpi, alfa angelu, alfa deribatu, alfa partikula), HiztEn (eta AS: alfa eta omega, alfa izpi, alfa partikula), LurE (eta AS: alfa izpiak edo zatikiak), Euskalterm 19 (hauetan alfa brontze, alfa burdina, alfa zatiki, alfa izpiak, alfa-zetoester, alfa erradiazio, arku alfa, alfa erregela, alfa letoi, alfa indize, alfa eta omega, alfa aktibitate...) // Ez dugu aurkitu ap. AB50.
alfa : ElhHizt (eta alfa izpiak), HiruMila (eta alfa izpia, alfa partikula), EskolaHE // Ez dugu aurkitu ap. EIH, EuskHizt, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.
EIH: - / ElhHizt: + / EskolaHE: +
alfabeto grekoa.
- Erabakia: Osoko bilkura (2014-12-19): alfa
- Erabakia: Osoko Bilkura (2015-10-30): alfa iz. (alfabeto grekoko letra). [informazioa gehitu]
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11:EHL | 2021-07-13 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
OEH: alfa alpha. Alfa. * Ni naiz alpha eta omega, hastapena eta akhabantza, diotsa Jainko Jaunak. He Apoc 1, 8 (TB, Echn alpha, Ur (V y G), Ip, Ker, IBk, IBe alfa). omega Omega. * Ni naiz alpha eta omega, hastapena eta akhabantza, diotsa Jainko Jaunak. He Apoc 1, 8 (TB, Ur (V y G), Ip, Echn, Ker IBk, IBe omega).
LB: 11 Askatasun indibidualen sasoia omen da, indibiduoa baita denaren alfa eta omega (Argia); EPG: 8 Axularri buruz abenturatu ditudanak horrela balira ere: itzalaren metafora bera da, literatur talaiatik begiraturik, gorabehera honen guztiaren alfa eta omega (Anjel Lertxundi); ETC: 0.
Elhuyar: alfa eta omega alfa y omega, principio y fin; Adorez: 0; Labayru: alfa eta omega.
alfa 2 iz. (Alfa eta Omega esapidean). Hasiera. Neu naiz Alfa eta Omega, lehena eta azkena, hasiera eta bukaera. omega 2 iz. (Alfa eta Omega esapidean). Amaiera. Neu naiz Alfa eta Omega, lehena eta azkena, hasiera eta bukaera.
Esapidea da eta azpisarrera gisa jasotzekoa. Adierak bereizi behar dira; Jainkoari dagokiona letra larriz idazten dela adierazi eta adibidea jaso. Ondorioz, alfa 2 eta omega 2 adierak ezabatzekoak dira.
Azpisarrera gisa jasotzekoa da alfa eta omega sarreretan. Lehendik zegoen adibidea jaso azpisarrera proposatu berrian.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau44 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1993-10-20 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
alfabetatu, alfabeta, alfabetatzen. da/du ad.
alfabetatu, alfabeta, alfabetatzen
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau44 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:06 | 1993-10-20 | Lantaldeak besterik gabe onartua |