Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Kategoria

iz.

Forma baten adiera(k)

(ehungintzako tresna).

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

anfetamina behin ageri da, EB (M. Aramendi).

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

anfetamina : DFrec 1, AB38 1, AB50 1, HiztEn-LurE.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

anfetamina jaso duten hiztegiak: HiruMila, ElhHizt, EskolaHE. Ez dugu aurkitu besteotan: EuskHizt, Lur EG/CE, Lur EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, PMuj DVC, DRA.

Erdaretako formak

fr (DLLF): amphétamine; en (Collins): amphetamine; de (Langenscheidts): Amphetamin.

Nazioarteko forma da, beste gabe onartzekoa

Nart.

Jatorrizko forma

anfibio, [(h)ur-lehorreko]

Euskaltzaindiaren Arauak

anfibio Sin. urlehortar

Nazioarteko forma da, euskal baliokidearekin batera onartzekoa

anfibio onartzekoa da eta, honekin batera, urlehortar

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

anfibol: LurE-Harluxet.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

anfibol: ZTC 51 (Geologia HE 25, Miren Mendia Aranguren 26), EPG 1 (Berria).

Erdaretako formak

es (RAE): anfíbol; fr (DLLF): amphibole, amphibolita; it (S. Carbonell): anfibolo; de (Langenscheidts): Magnesiumsilikat // Ez dugu aurkitu ap. en (Collins).

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Mineralak.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

anfibolita: ZTC 6 (Geologia HE 2, Miren Mendia Aranguren 4, eta anfibolitiko) // Ez dugu aurkitu ap. EPG.

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Mineralak.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

anfitrioi 3: I. Iñurrieta ("Xedea: Hizkuntz edo kulturartekoen ikaskuntzaren azken helburuetako bat anfitrioien kulturan edo komunitatean egoki eta ondo integratzeko trebetasuna lortzea da"), X. Gereño ("Dantzakide desiratuena Angustietako Markesa zen, eta nola ez, jaiaren anfitrioia zenez eta izugarri polita gainera"), Soziologia ("Bidaiariek albisteak ekartzen eta monotonia hausten zuten; anfitrioiak afaria eta aterpea ematen zituen").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

anfitrioi : HiztEn // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, LurE, Euskalterm // eta 'anfitrión' itzulia: ostalari : Euskalterm 2 ('sistema principal, sistema anfitrión'; ostalari-izen: 'nombre del sistema anfitrión').

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

anfitrioi : ElhHizt (anfitrión, -a), HiruMila (anfitrión) // Ez dugu aurkitu ap. EIH, EuskHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, XarHizt, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

Erdal anfitrión / amphitryon formen ordainak: anfitrioi : HiruMila, ElhHizt; gonbidatzaile : Lur EG/CE eta EF/FE; mai-jabe , ezteidun , jateile : PMuj DCV // Ez dugu aurkitu ap. XarHizt, Casve FE, HaizeG FB, T-L LBF.

Erdaretako formak

fr (DLLF): amphitryon; it (S. Carbonell): anfitrione; en (Collins): host, hostess; de (Langenscheidts): Gastgeber.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPGn anfitrioi 58 (I. Aldasoro 2, J. Arretxe 2, K. Izagirre 2, A. Lertxundi 2, M. Larrañaga 20, B. Montorio 2, F. Rey 3; Berria 9); Anfitrion 1 (Txiliku).

Erdaretako formak

OfQuLF: personne qui invite à manger chez elle || Amphitryon || personnage de la mythologie grecque et d'une pièce de Molière.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Maileguen egokitzapen sistematikoa

-on/-oi: izen arrunten ohiko egokitzapena egin da, eta onartzekoa da, lantaldearen ustez.

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Izen propiotikoak.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

anfora EB 2 (L.D. Izpizua: "anfora grekoa bezain utsik", R.J. Fuster: "Lokatza eta orbelean, urratsak,/ pauso baldarren ohatzeak, / une bateko arragoan / keramikazko anforan bihurturik").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

anfora : AB50 1, HiztEn (eta Harluxet: "1 Obalantzeko ontzi luze eta estua (...) 2 Antzinako edukiera-neurria"); Euskalterm 1. Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, LurE (eta EskolaHE).

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

anfora : ElhHizt (objeto y unidad de medida); HiruMila; Lur EG/CE eta EF/FE. Ez dugu aurkitu ap. Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, PMuj DVC, BeraLzM, A DVEF, DRA.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

ánfora / amphore formen ordainak beste hiztegietan: anfora : ElhHizt, Lur EG/CE eta EF/FE; pegar : HiruMila (eta txantxil); Casve FE; HaizeG FB (eta ferreta); PMuj DCV (eta lusuil, gurbil, txanbil). Ez dugu aurkitu ap. T-L LFB, Azkue Aurkibidea.

Erdaretako formak

es ánfora-ren ordainak beste hizkuntzetan: fr (DLLF): amphore; it (L. Ambruzzi): "anfora / ant. misura = 2 urne (...) // pl. vasi (m.) d'argento per la consacraz. del crisma"; ca (GEC): àmfora; en (Collins): amphora; de (Slaby-Grossmann): "Amphora // (...) altes Hohlmaß = 2 Urnas // anforas: die heiligen Ölgefäße".

Nazioarteko forma da, beste gabe onartzekoa

Nart.

Euskaltzaindiaren Arauak

anfotero Kim.

Erabiltzekotan, forma horretan erabiltzekoa da

OEHko datuak [laburduren azalpena]

LE 3 ager.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

angabe, angabetzen.

Erabileremu dialektala

Naf.

Aditz-erregimena

da ad.

Maiztasuna

g.er.

Forma baten adiera(k)

ahuleziak joa gertatu.

Jatorri-osaerak gorabehera, hedatu-nagusitua da

sorrera gorabehera, hedatu-erabilia da

Euskaltzaindiaren Arauak

angeluberdin Mat.

Forma arautuaren azalpenaz oharra

kategoria erantsiz: izond.

Jakite-arloak

Mat.

Kategoria

izond.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Kategoria

iz.

Forma baten adiera(k)

hitz horrekin hasten den otoitza (eta honen beste hizkuntzetako ordaina).

Euskaltzaindiaren Arauak

angeluzuzen Mat.

Forma arautuaren azalpenaz oharra

kategoria erantsiz: izond.

Euskaltzaindiaren Arauak

angina Med.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

angiospermo 6 aldiz ageri da, EB: iz. gisa 4tan (Saioka, Elhuyar, X. Kintana) eta izond. gisa 2tan (Saioka 7. Natur arloa).

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

angiosperma : AB38 2; angiospermo : AB38 1, HiztEn-LurE, Euskalterm 1.

Maileguen egokitzapen sistematikoa

g/j.

Kategoria

iz. eta izond.

Jakite-arloak

Bot.

Zerrendakoa markatua edo erabilera urriagokoa da

Ik. ingeles.

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

anglesita: Harluxet; ez dugu aurkitu ap. LurE.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Ez dugu aurkitu ap. ZTC-EPG; anglesita: Wikipedia ("Anglesita PbSO4 formula kimikoa duen mineral berundun eta sulfatoduna da. Galenaren oxidazioaren produktu gisa sortzen da").

Erdaretako formak

es (RAE): anglesita; it (S. Carbonell): anglesite; de (Langenscheidts): Bleivitriol // Ez dugu aurkitu ap. fr (DLLF; ap. WebMineral: anglésite), en (Collins).

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Izen propiotikoak (Anglesey uhartea) eta Mineralak.

Zerrenda osagarriak

EEgunk: "anglikanismo, anglikar. Eliza Anglikarra".

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ez dugu anglikano, angli(k)ar, anglikandar formarik aurkitu; corpuseko bakarra anglikanismo da (Itz Azald: "Eleiza egiazkoagandik, egin zan Anglikanismoaren, au da, hereje arimagaldukuen buru eta agintari").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

anglikan 2 (B. Latiegi: "Anglikan-Elizako apaiz batek"; "Eliz anglikaneko Gotzaiek"); anglikar 1 (X. Kintana: "Anglikar Estatu-Eliza berrezarria izan zen berriro ere"); anglikano : Deia 1994 ("apaiz anglikano"), Egunk 1999 ("Eliza Anglikanoa").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

'Ingalaterrako eliza ofiziala'ri dagozkionak: anglikandar : AB50 1; anglikano : DFrec 2, AB38 1, HiztEn, Euskalterm 6; anglikar : HiztEn ("ik. anglikano"); anglikanismo : AB38 1, HiztEn, LurE, Euskalterm 1.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

Hiztegietan, a) 'Ingalaterrako eliza ofiziala'ri dagozkionak: anglikano : ElhHizt, HiruMila, Harluxet; anglikanismo : EuskHizt; EskolaHE; ElhHizt; HiruMila; Harluxet; anglikar : Harluxet ("ik. anglikano"); b) 'VI. mendean Ingalaterran kokatu zen germaniar leinu batekoa' adierako angliar : EuskHizt. Hiztegiotan ez dugu aurkitu: Lur EG/CE eta EF/FE, Casve, HaizeG, T-L LFB, Lh DBF, PMuj, Azkue Aurkibidea, DRA.

Erdaretako formak

fr (DLLF): (anglicanismo) anglicanisme / (anglicanizado, da) anglicisé, e / (anglicanizar) angliciser, s'angliciser / (anglicano, na) anglican, e; it (L. Ambruzzi): (anglicanismo) anglicanismo / (anglicanizado, da) anglicizzato / (anglicanizante) anglicizzante / (anglicano, na) anglicano, ànglico; ca (DCC): (anglicanismo) anglicanisme / (anglicano, na) anglicà -ana; en (Collins): (anglicanismo) Anglicanism / (anglicano, -a) Anglican; de (Slaby-Grossmann): (anglicanismo) anglikanischer Glaube, Anglikanismus / (anglicano, na) anglikanisch, Anglikaner.

Maileguen egokitzapen sistematikoa

-ano.

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Izen propiotikoak.

Zerrenda osagarriak

EEgunk.

Eratorri-konposatu baztertzekoa da, osaera okerrekoa denez

oinarririk gabeko eratorria denez, osorik mailegatua da hobestekoa.

Zerrendako eratorri desegokiaren ordez ematekoa

Ik. anglikano.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

anglosaxon . Anglosajón. Anglo-saxon protestanteak gertu zeuden. Mde Pr 314

anglo 8 (bakarra da iz., beste guztiak izond.): Aizu (“Talde erdi franko erdi angloaren The english riviera 2012ko kultuko lana izendatu zuen Virgin diskoetxeak”), Berria 3 (“Zuretzat erraza da, defendatzen dut nire burua irakaslearen aurrean, zuk badakizulako ingelesez hitz egiten... eta ebidentzia hau esateaz bat konturatzen naiz gure ezinbesteko jite kolonizatuaz, musika angloa dela-eta”, “Anglo trenbidea ere esaten zitzion, Ingalaterrako kapitalak lagundu baitzuen burdinbidea eraikitzen”, “Crowdlending -ak gobernuz kanpoko erakundeen ingurunea eta anglo mundutik beste arlo batzuetara ere igaroko da”), Jakin (“Horren ondotik eztabaida literarioa etorri da: angloenbeste abantailetako bat da gai direla zientzia fikziozko film baten erdian poema klasiko bat txertatzeko, kulturen arteko zubi anakroniko-sinboliko ederrak sortzeko, transmisioa eta mass media kolonizatzailea uztartzeko, bidean txistuka doanak bezala, ahalegin berezirik egin gabe”), Argia 2 (“Jendea elkarrengandik urrundu edo elkarrengana hurbildu daiteke etxeetan, gatazkak sortu eta gaindituko dira, baina dena amaituko da kafe bat, garagardo bat, Cola Cao bat hartuz edo txokolate izozkia janez, –azken hau pelikula eta telesail angloetatik hartutako ohitura goxoa; ai, globalizazioa!–“, “Kanadako anglo-esfera gure irudimen sozial eta politikoaren barne dugu, nahiz eta arras harreman gutxi ukan”), DiarioVasco (“Saxoiek eta angloek egungo frisieraren antzeko hizkuntza mintzatzen zuten Britainia Handira emigratu aurretik”). Honelakoak ere ageri dira: anglosaxoi, anglo-amerikar, anglofono, anglofilo, anglo-portugaldar, anglo-irlandar, anglo-germaniar, anglo-normandar, anglo-indiar, anglo-afgano, angloasiar, anglogermaniko…

Beste (edozein) iturritako erabilerak

anglo 3 (iz. 1 eta 2 izond.): Berria (“Onartutako kantu guztiak, azkenean, angloak izan dira”), Unai Iturriaga (“Sasiyuppi guztiek hain gogoko dituzten forma anglo horietako bat”), Iñaki Iñurrieta (“Gizarte-maila nolakoa, konposizioen zenbatekoa halakoa .565; esate baterako, angloen legean, konposizioa seiehun sosekoa zen adalingo bat hiltzeagatik, berrehunekoa gizon librea hiltzeagatik, hogeita hamarrekoa jopua hiltzeagatik”); Honelakoak ere ageri dira: anglosaxoi, anglosaxoniar, angloamerikar, anglo-amerikar, anglo-irlandar, anglomania, anglo-eskandinaviar, anglo-germaniar, anglosaxoiera, anglofono, anglofilo, anglonormandiar, anglo-boer, anglo-judu…

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

Elhuyar: anglo (eta anglo-amerikar, anglo-arabiar, anglofilo, anglofobo, anglofono, anglo-normandiar, anglosaxoi) // Labayru: anglo-normandiar, anglo-normandiera, anglofono // Adorez: (gaztelaniatik bilatuta): angloamerikar, anglofilia, anglofilo, anglofobia, anglofobo, anglofono, anglo-indiar, anglonormandiar, anglosaxoi, anglosaxoiera.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia eta erabilia. Jasotzekoa sarrera gisa Historia markarekin.

Jakite-arloak

Hist.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

engel-norman 1, Mde (“Engel-Norman bertakotuek”).

Hiztegietako informazioa

anglonormandiar: Zehazki eta Elhuyar; anglo-normandiar: EskolaHE.

Euskaltzaindiaren Arauak

Anglo-Normandar Uharteak. [Orain: Anglo-Normandiar Uharteak]

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

-tar osaerakoak.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

anglo-saxon: Mde Pr (“Anglo-Saxon protestanteak gertu zeuden”).

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

anglosaxoi: L. Fernandez (“tradizio anglosaxoia”) , Orientalismoak (“klase intelektual anglosaxoia”); anglo-saxoi (eta -j-, -on): P. Apalategi (“herrialde anglo-saxoietan gertatzen den bezala”), Erantzukizun zibila (“herrialde anglosajoietan gertatzen denaren antzera”); B. Amundarain 2 (“Nabarmenki urrutiratzen da bai anglosajon eta bai Europa erdiko eta ifarraldeko sindikaritzatik”, “Ez da harritzeko, beraz, organizazio bezala, bere indarra anglosajonen eta Europa erdiko eta ifarraldekoena baino haulagoa izatea”), A. Amilibia (“Anglosajonen antzera egin nahi izan dugu”); anglosaxoniar (eta anglosaxoiar 1; izenlagun 1 eta 4 izenondo): E. Perez (“anglosaxoiar munduan”); Zerbitzuan 1986 (“herri anglosaxoniarrei buruz mintzatzerakoan”), GaztEntz/7 (“populazio anglosaxoniarra"), J.A. Leizaola (“atsotitz anglosaxoniarra”), Ramirez de la Piscina (“oraindik ere eredu anglosaxoniarra jaun eta jabe bakarra baitugu”); K. Izagirre (“Anglosaxoniarra ez zen kultura oro gutietsiz”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: anglo-saxoi: J. Azurmendi 3 ("mundu germaniar eta anglo-saxoia"; "arraza anglo-saxoi «nahastugabea»", "mundu anglo-saxoi osoa"), K. Navarro ("mundu anglo-saxoia"); anglosaxoi: Berria 12; 14 lib. (A. Arkotxa, I. Arrigain 4, A. Egaña, H. Etxeberria, J. Garzia, I. Heras, A. Lertxundi, J. Maia, K. Navarro 3, J.M. Olaizola "Txiliku", X. Olarra, P. Perurena, I. Zabaleta; Filosofiako gida 8; adib.: “Errusia eta indar anglosaxoien arteko lur konkista”, “Anglosaxoiek Kaukasotik kanporatu nahi dute Errusia”, “Zuri anglosaxoi protestanteak”, “Filosofia analitiko anglosaxoia”, “Anglosaxoiak ziren etorkin gehienak”); anglo-saxoniar 2: J. Garzia ("Burke-ren orijinaltasun anglo-saxoniarra"), J. Zabaleta ("anglo-saxoniar filosofia"); anglosaxoniar: Berria 8 ("a. kultura" 2, "a. umorea"; "enpresa frankofono eta a.", "ideia a.", "literatura a.", "mundu a.", "ohitura a."); H. Cano (“Anglosaxoniarrek egiten dutena bezalako bisita izango da nirea”), X. Mendiguren E. ("idazle a."), Tx. Ramirez de la Piscina 2 (“Alde horretatik, anglosaxoniarrak zintzoagoak dira”, “Anglosaxoniarrek labela, etiketa jarri diote euren pilulari”), J. Zabaleta (iz.), I. Zaldua (“Literatura anglosaxoniarra”), Jakintzaren arbola (“Anglosaxoniar baten jarraikitasuna”); anglosaxoiera 5: PPer (“Anglosaxoierazko kodize zahar bat”), Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa 4 (“Antzekoa gertatu zen anglosaxoieraz”, etab.); anglosaxonista: Azurm (“Germanistak eta anglosaxonistak”). // ZTC: anglosaxoi (eta anglosaxon, anglosajoi): Fdz. de Larrinoa (“Artean antropologo anglosaxonek interesa hartu zuten Hego Euskal Herriko kulturan”), X. Zupiria ("Alkohol kontsumoa gazteengan ez da erregularra eta patroi anglosajoiari atxikitzen zaio”), S. Pagola 2 (“Anglosaxoien «pollution» hori “), J. Gomez eta A. Perez (“Giza sexualitateari buruzko ekarpena mundu anglosaxoian zerabiltzaten”), Uztaro (“Hitz anglosaxoia erabiltzearren, online kazetaritza”), Tx. Txakartegi (“Desbideraketak, beste kurbatakoak [anglosaxoiak gehienetan] baino handiagoak direla”), J. Agirre (“Dieta anglosaxoia”), A. Agirre Ruiz de Arkaute (“Zientzia-aldizkari espezializatuak ere komunikazio-talde indartsu eta aberatsen jabetzakoak dira, anglosaxoiak oro har”); anglosaxoniar (eta anglosaxoinar): J. Agirre (“Egile anglosaxoinarrengana edo frantsesengana jo beharra dugu”), I. Irazabalbeitia (“anglosaxoniarrek ‘reporting’ deritzotenetik”), B. Bengoetxea (“Hiri anglosaxoniar horiek”), I. Zaldua (“Anglosaxoniar munduan”).

Hiztegietako informazioa

anglosaxoi: Zehazki eta Elhuyar; anglo-saxoi: EskolaHE; anglosaxoniar: HiruMila.

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

-tar osaerakoak.

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

Ik. oharra afro-amerikar sarreran.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

LB: 58; ETC: 189

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: anglofono izond. anglófono, -a; Adorez: anglofono: adj. anglófono/na; Labayru: anglofono, ingeles-hiztunen, ingeles-hiztun; NolaErran: 0.

anglo 1 iz. Hist. V. eta VI. mendeetan gaur egungo Ingalaterrako lurretan kokatu zen germaniar herri bateko kidea. Angloek saxoiekin bat egin eta Britainia Handia inbaditu zuten. 2 adj. Hist. Herri horretakoa, herri horri dagokiona. anglo-normandiar adj. Anglo-normandiar uharteetakoa, Anglo-normandiar uharteei dagokiena.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia eta jasotzekoa; frankofono ere sarrera da.

Sektore jakin bateko informazioa

Laburtzapenak.

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

angstrom: HiztEn-LurE.

Erdaretako formak

Le Petit Robert: angström; Collins: angstrom; OfQuLF: mesure de longueur || Anders Jonas Angström || physicien suédois.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

angstrom: I. Aldasoro ("... hezurretako kristalak 200 angstrom inguru baitira luzeran — zentimetro baten bi milioiren").

Mailegu onartzekoa da, sistemaren arabera egokituz

diakritikorik gabeko forma dagokio erabilera arruntari.

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Zientzia-unitateak eta Izen propiotikoak.

Hainbat formari dagokion paradigma erregularra

grafiaz, diakritikorik gabeko forma dagokio erabilera arruntari.

Euskaltzaindiaren Arauak

angula Sin. txitxardin

Erdara batekoa onartu da, baliokide okerraren kaltetan

ik. oharra, s.u. txitxardin

Euskaltzaindiaren Arauak

angurri Citrullus lanatus.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

angustia 4 aldiz ageri da, Cb Eg III: "Konfesore Jaunak txit ondo egiten dute Ama Birjiñaren Pauso, ta Misterio orien debozioa akonsejatzean, eta Ama maite onen Angustia"; "Nola Birjiña Amaren Festa guzien sustraia aren Konzepzio garbia dan, ala beraren Doloreak, eta Angustiak aren Misterioen atzeneko Pausoa bezala dia"; "Doloreetako Birjiña, edo Angustien Imajiña"; "Loiolako etxe santu onetako Oratorio zar, edo anziñakoa ere Angustien, ta Dolorezko ta Piedadezko Amarena zan".

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

EB dira angustia 4 (F. Pelaez 2: "Hau angustia!"; "Eta aitak entzuten badio...!, enee!, hau angustia!"; P. Aristi: "Neregana abiatu zen, begiradan angustia eta erregua nahasturik"; J.M. Irigoien: "Eta gorputzak, bere zikloa betetzerakoan, hil behar bazuen ere, ez zen angustiaz hiltzen, guztia bait zen izadiaren makina perfektu horren osagarri"); eta angustiagarri 1 (J. Sudupe: "Behartsuen bizimodua zein gogorra eta angustiagarria den orduantxe somatu zuen bere haragian").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

angustia : AB50 2, HiztEn, Euskalterm 2. Ez da ageri iturriotan: DFrec, AB38, LurE.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

Beste hiztegietan angustia jaso dutenak: EuskHizt, HiruMila, ElhHizt, DRA ('ceño' adierarekin). // Ez dugu aurkitu hiztegiotan: EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, PMuj DVC.

angustia iz. [Oharra: Euskaltzaindiak, angustia-k euskara idatzian izan duen erabilera kontuan harturik, hitz hori ez erabiltzea gomendatzen du; ik. larritasun; nahigabe; ezinegon].

angustia 102: Argia 10, Berria 23, DiarioVasco 3, EiTB, Elkar 26, Consumer 33, Jakin 3, Laneki 2, UEU.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

angustia 48: Berria 12, Herria, Itxaro Borda 5, Karlos Linazasoro 4, Joxe Azurmendi 3, Joseba Urteaga 2, Ana Urkiza 2, Joxemari Iturralde 2, Monika Etxebarria 2, Jon Maia 2, Julen Gabiria 2, Anjel Lertxundi, Iban Zaldua, Txiliku, Xabier Mendiguren Elizegi 2, Joxerra Garzia, Unai Iturriaga, Joan Mari Irigoien, Joanes Urkixo, Fernando Morillo, Eskarne Mujika

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Baztertutako forma onartzea proposatu da. Psikologiako eta medikuntzako terminoa da, eta marka horiekin jasotzekoa.

Forma saihestekoa

Saih. Cf. larritasun, nahigabe, ezinegon, etab.

Euskaltzaindiaren Arauak

anhidrido Kim.

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

anhidrita: LurE-Harluxet.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

anhidrita: ZTC 4 (Geologia HE: "anhidrita [...] Sistema ortorronbikoan kristaltzen den sulfato anhidroa"; Jon Otaolaurretxi 3). // Ez dugu aurkitu ap. EPG.

Erdaretako formak

es (RAE): anhidrita; fr (DLLF): anhydrite; it (S. Carbonell): anidrite // Ez dugu aurkitu ap. en (Collins), de (Langenscheidts).

Maileguen egokitzapen sistematikoa

-nh-.

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Mineralak.

Sektore jakin bateko informazioa

Ik. Izendegia: anil: Indigofera anil.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Landare eta animalien taxonomi izena

1 [landarea] Indigofera anil. 2 (tindua, tindatzeko gaia).

Jatorrizko forma

animalia, alimale [animalia hobestekoa da]

Zerrendakoa da hobestekoa, hedatuena baita

alimale(ko): izond. "Liburu alimale(ko) bat"

LBeh (2016-10-26): animalia(-)espezie 75: Aizu (“Bertan 55 animalia espezie baino gehiago aterpetzen dira, dena delakoagatik euren habitatean aske bizitzeko gai ez direlako”), Elkar 3 (adib.: “Edozein animalia-espezie galtzeak bezala, hizkuntza bat galtzeak ere txikitu egiten du mundua”), Elhuyar 22 (adib.: “Intsektuak dira ezagutzen diren animalia-espezieen erdiak baino gehiago”), Consumer 12 (adib.: “Erakunde ekologistek diotenez, desagertzeko arriskurik handieneko animalia-espezie iberikoentzako mehatxurik larriena amu pozoituak dira”), Berria 21 (“«Bertsio ofizialak» dio, halaber, animalia-espezieak, gaur egun ezagutzen ditugun bezala, eboluzio-prozesu baten ondorio direla”), EiTB 7 (adib.: “Lanaren helburua ikerketa-lana naturan bertan nola egiten den erakustea izan zen, eta horretarako lau animali-espezieren jarraipena egin zen haiek behatzen dituzten ikertzaileek lagunduta”), Jakin 3 (adib.: “163 landare eta animalia espezie berri aurkitu dituzte Asiako hego-ekialdean, Mekong ibaitik gertu”), Argia 9 (adib.: “giza espeziaren ekologia ez da gainerako animalia espezieen ekologiaren berdina”); animali espezie 21: Elkar 2 (adib.: “Jakina zela, esan zuen, yahooek beste edozein animali espeziek baino gehiago gorrotatzen zutela elkar”), Consumer 16 (adib.: “oraindik ez dakigu zenbat landare espezie dauden animali espezie bakar baten menpe,”), Jakin (“eboluzioaren teoriaren arabera, gizakia bizitza forma xumeagoetatik eboluzionatu duen animali espeziea da eta dualismoak arazoak dauzka gertakari horren inguruko azalpen egokia eskaintzeko”), Argia 2 (“Elikagaien ekoizpenean eragin negatiboa izan du horrek; bestalde, animali espezie askoren ale kopurua gutxitu egin da”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: animalia(-)espezie 25: Berria 17 (adib.: “Plaktona gutxituz gero, gainera, hura jatetik bizi diren landare eta animalia espezie ugari desagertzeko arriskua dagoela nabarmendu dute zientzialariek”), Luis Elberdin 2 (adib.: “Izan ere, entzumenezko estimuluek ikaragarrizko garrantzia daukate animalia espezie askoren jarduera sexualean”), Edorta Jimenez (“Egungo autopista-gune garrantzitsu baten inguruan geratu delarik, parke zoologikoak berak iragan denboretako animalia espezie desagertu bateko alea dirudi”), Xabier Amuriza (“Nahitaezkoa da animalia espezie asko orduantxe iraungi zedin eta ez zezan, ugalduz, ondorengorik izan ahal”), Josetxo Azkona (“Programaren arabera, gure planetan desagertzear dauden animalia-espeziei buruz hitz egingo zien astelehen goizeko lehen ordu horretan”), Ramon Saizarbitoria (“Bestalde, jakina da animalia espezie zenbaitek mimetismorako ahalmena dutela, eta pertsona batzuek ere badute gaitasun hori”), Xabier Kintana (“era guztietako landare espezieak eta animalia espezie ugari ere bai”), Monika Etxebarria (“haietako batzuek animalia-espezieen forma aldaezinak deskribatzen zituzten, beste batzuek berriz azaltzen zuten energia kopuruak bere osotasunean irauten duela unibertsoan”); animali espezie 1, X. Kintana (“arrazoitzeko ahalmenagatik, erran nahi baitut, adimendu hilikoa den adimenari esker, beste ezein ere animali espezierengan aurkitzen ez dena”).

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2016: Ez dugu aurkitu animalia espezie formarik.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es especie animal / fr espèce animale: Elhuyar: - / NolaErran: - / Zehazki: - / Labayru: - / Adorez5000: -.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia da, libre samarra, baina oso erabilia. Onartzekoa azpisarrera gisa.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa animalia sarreran.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu animalia(-)jatorri formarik.

animalia(-)jatorri 178: Argia, Berria 11, Elhuyar 17, Consumer 103, Laneki 46; animali jatorri 9: Argia, Berria, Consumer 7.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Ez dugu aurkitu animalia(-)jatorri formarik.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Ohiko konbinazioa da, baina adibide gisa jaso liteke.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Ohiko lexien atalean jasotzekoa da.

Zerrendako forma adibide gisa ematekoa da

Adibide gisa jasotzekoa animalia sarreran.