Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Kategoria

iz.

Forma baten adiera(k)

apurtzea.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Atzizkien araberako erabakiak

-kin.

Kategoria

iz.

Forma baten adiera(k)

hondakina.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Atzizkien araberako erabakiak

-ño.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Erabileremu dialektala

Bizk.

Kategoria

iz.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Euskaltzaindiaren Arauak

apurtu, apur(tu), apurtzen. da/du ad.

Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

apurtu, apur(tu), apurtzen

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Atzizkien araberako erabakiak

-txo.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH: AS

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: AS / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Eratorri-konposatu zuzena da, baina zalantzak daude hiztegian jasotzeaz

zalantzak ditu lantaldeak forma honi hiztegian dagokion lekuaz: apur bat eta apurtxo zein bere aldetik emanez, jasotzen al da apurtxo bat konbinazioa?

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

OEHko datuak [laburduren azalpena]

apurtze 1: Iruditu zaidak gogoko izango hukeela etxe-apurtze hori ikustea. MEIG VII

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

apurtze 1: Egieder (“Emen beste apurtze batzuk, errez, sortu eitekezan”).

apurtze 5: Elhuyar (“Kontinentearen apurtze eta urruntze horretan, lurrazala zartatu egiten da”), Berria 4 (adib.: “Gertakari horiek dira iragan ekainetik Hamas eta Israel artean indarrean dagoen su-etenaren apurtze larriena”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

apurtze 3: Berria (“borroka hauetan, zibilen eta gudukarien gerizapenerako gerra arauen hausteak gertatu dira eta nazioarteko giza eskubide araudien apurtze hauetaz ikerketak egin beharko dira, erantzuleak epaitzeko gisan”), Filosofiako gida (“Belauna-apurtze hori gertaldi bat da, hain zuzen, nire garrasiak kausatu dituen gertaldia”), Xabier Mendiguren Elizegi (“Apurtze haren berri ez ematea ez zen zehazki gezurretan ibiltzea izan”).

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Eratorri hiztegi-sarrerarik ez dagokiona

-tze.

Jatorrizko forma

apustu, apostu

Gaurko erabilera zainduan nagusitua da hobestekoa

apustu hobesten da, baina

Forma arautuaren azalpenaz oharra

AS gisa gehitzeko eskatuz: apustu egin .

Forma onartuaren baliokideak

ikus apostura, postura ere

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH: AS

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: AS / EskolaHE: -

Esapideei dagokien sistematika

egin.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

apustu sarrerari dagokion azpisarrera.

Apustua egin, zerratu: apustua hitzartu. (s.u. apustu)

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Kolokazioa da eta azpisarrera gisa jasotzekoa, apustu egin arautua bezala.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa apustu sarreran. postura egin sarrerarekin lotura egitea komeni da.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Ohiko lexien atalean jasotzekoa da.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Ohiko lexien atalean jasotzekoa da.

Apustua egin, zerratu: apustua hitzartu. (s.u. apustu)

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Kolokazioa da eta azpisarrera gisa jasotzekoa, apustu egin arautua bezala.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa apustu eta zerratu sarreretan. postura egin sarrerarekin lotura egitea komeni da.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-zale.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Kategoria

iz.

Diakronia

Zah.

Maiztasuna

g.er.

Forma baten adiera(k)

iraina.

Euskaltzaindiaren Arauak

aquarium* e. akuario

Maileguaren egokitzapen okerra da, arautuaren kontrakoa

akuario egokitua proposatzen du batzordeak

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Aquarius: Lç Cal (“Iguzkia Aquariusean”), uriario Ibiñ Virgil (“Neguko eguzkiaren aurrez-aurre iarriko dizkiezu eguerdira begira, Uriario (Aquarium) izoztua ieixten asten denean”), ugeta Neol. de AG. Acuario (constelación). “Ugetan ilberea (1896)”, ur-ekarle Azc PB (“Datorrelako / egun atako / ur-ekartzaila prestua / euriz beteten mundua” (se refiere al signo de Acuario), “Ur-ekartzaile gaisoa”). Ez dugu aurkitu beste formarik zodiakoko zeinua izendatzeko.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

Acuario: Baietz/2 (“Eguneroko biraketa-mugimendu horretan, danbor txikiko mihia sartzen denean Acuarioren puntuetan”); Aquarius 1, Habe 1988 (“AQUARIUS Urtarrilaren 21etik Otsailaren 19ra”). Ez dugu aurkitu beste formarik zodiakoko zeinua izendatzeko.

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

Aquarius: LurE, HiruMila, HiztEn, Zehazki.

Sektore jakin bateko informazioa

Berria 2005-08-25: Aries / Taurus / Gemini / Cancer / Leo / Virgo / Libra / Scorpius / Sagitarius / Capricornus / Aquarius / Piscis.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Acuario: EPG: X. Iruretagoiena ("Acuario Zaldiaren buruaren gainean gelditzen da”, “Acuarioren belaunak ukitzen dituzte”, “Danbor txikiko zuloa eskaielra batetik bezala igotzen joaten da Acuario"); // ZTC: Eduardo Artamendi (adib.: “Acuario Zaldiaren buruaren gainean geratzen da”, “Zaldiaren hanketako apoek Acuarioren belaunak ukitzen dituzte”, “Eguneroko biraketa-mugimendu horretan, danbor txikiko mihia sartzen denean Acuarioren puntuetan”); Aquario: EPG: X. Iruretagoiena (“Capricorniotik Aquariora iraganez”, “Aquariotik Piscisen sartzen da”, “Aquariotik datorrena”) // ZTC: Eduardo Artamendi (adib.: “Capricorniotik Aquariora iraganez”, “Aquariotik Piscisen sartzen da”); Aquarius: EPG: Pello Zabala (“Aquarius: oraingoan zango, bernak eta zainak") // ZTC: Jesus Arregi Bengoa (“Urtarrilaren 21ean Aquariusen sartzen da”, “urtarrilaren 20an, 7 h 7 min-tan [UT] Eguzkia Aquarius-en sartzen da”). Ez dugu aurkitu beste formarik zodiakoko zeinua izendatzeko.

Erdaretako formak

es (RAE): Acuario; fr (Larousse): Verseau; en (Collins): Aquarius; de (Langenscheidts): Wassermann.

Nazioarteko forma da, beste gabe onartzekoa

Onartzekoa da Aquarius forma horoskopokoa aipatzeko eta konstelazioa edo zodiakoko zeinua izendatzeko; ez dirudi ordainik aipa daitekeenik (agerraldi banakoak dira ur-ekarle, ur-ekartzaile eta uriario).

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Zodiakoa.

Maileguen egokitzapen sistematikoa

qu/k; -us.

Jatorrizko forma

ar /emea ez dena/

Euskaltzaindiaren Arauak

ar izond. eta iz.: arrak eta emeak.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

OEH: AR-EME (V, L, BN, S). Ref.: A; Etxba Eib. a) Macho y hembra. "Usuak astekotan, ar-emiak erosi biar dittuzu, de criar palomas, habrás de comprar macho y hembra" Etxba Eib. Esan zion egin zezala onzia bezalako Arka edo kutxa andi zabal bat, egazti ta abere mota guzietatik ar-emeak beregan idukitzeko diña izan zitekeana. Ub 13. Abere edo animali-mota guziak, bakoitzetik pare bat, ar-emeak. Lard 9. Bereonelaxe sortu omen ziran beste bederatzi sail: egona ta ibilia, bata ta askotza, [...] ezker-eskubia, ar-emea, zuzen eta makurra, argia ta iluna. Zait Plat 58. Bizidunen zurubian, mailletan gora goazela, gero ta indartsuago azaltzen zaigu ar-emearen batasuna. Vill Jaink 160. Har itzazu zeurekin zazpina bikote, ar-emeak, legez kutsatugabeko diren abereen artetik. BiblE Gen 7, 8 (Ol arra ta emea, Ker arra ta eme). Animal mota bakoitzetik pare bat, har-emeak, Noek kutxan gorde zituelako. MEIG III 115. b) "Ar-emeak (Vc, L, BN, S): [...] b) corchetes; c) bisagra y pernio" A. "Arreme, ar-eme, herramientas que trabajan juntas efectuando la labor de macho y hembra a la vez. Ba-daoz erremintxa batzuek arremiak diranak. Bixak alkarrekin dabe ar-eme biarra; bata bestian barruan doia" SM EiTec1 EH2016: adib.: ar 1 adj. Ernaltzeko ahalmena duen sexuari dagokiona. Ik. eme. Asto emearen ume arra. Igel arra. Loreetako organo arrak. 2 iz. Izaki bizidun arra. Arrak eta emeak. Talde horretan arrak agintzen du. 3 adj. Bi atalez osatutako hainbat gauzatan, atal zulodunaren barnean sartzen dena. Molde arra hautsi da. Badaude lanabes batzuk ar-emeak direnak

ar-eme 4: Elhuyar, EiTB 2, Argia.

Aurreko pasaldikoari egindako oharrak

EPG: ar-eme 8: Elizen arteko Biblia, Juan Martin Elexpuru, Xanti Iruretagoiena, Imanol Unzurrunzaga, Anjel Lertxundi.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Eratorri hiztegi-sarrerarik ez dagokiona

dvandva librea.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia da eta sartzekoa azpisarrera gisa (EHren 3. adieran jasoa dago adibide gisa).

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa ar sarreran.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

3 izond. eta 2 izlag.: TAV (“Orti Aravarra”, “Zabala Arabaarrik”), AB AmaE (“San Blasez urte baten Txanton Arabarra, / Bere zaldi txarragaz joian periara”); Ag G (“arabar mandazañari onenbeste diru kendu ziotela”), Kk Ab (“Egun batzuk geruago juan zan bere errira arabar mutilla”).

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

Dantza (“arabar taldeko neska-mutilek“).

Forma arautuaren azalpenaz oharra

kategoriak aipatzea komeni da, lantaldearen ustez: «iz. eta izond. edo izlag.» (2007-09-19).

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

-tar osaerakoak.

Sektore jakin bateko informazioa

Ik. Izendegia: arabarba: Rheum rabarbarum.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ager. banakoak dira arabarba (Berron Kijote: "Orretxek ba, apaizak erantzun, bere bigarren ta irugarren ta laugarrenakin batera arabarba pixkat bearko dute beren aserre-irakiña garbitzeko") eta erruibarbo (Izt C: "Erruibarbo: ruibarbo").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

erruibarbo 1 jaso da, zerrenda batean (Joxe Agirre: "Erruibarboa, artagozoa, iturbelarra, tipuliña, eta tipulatxoa, Kantalupo-ko meloia eta abar").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

arabarba : HiztEn, Euskalterm 3. Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50 eta LurE.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

arabarba jaso duten hiztegiak: EuskHizt, ElhHizt, Lh DBF, DRA, PMuj DVC. // Ez dugu aurkitu ap. HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG FB.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

erdal ruibarbo / rhubarbe formen ordaintzat arabarba eman dutenak: ElhHizt, Casve FE, HaizeG FB, T-L LBF, PMuj DCV, Azkue Aurkibidea. // Ez dugu aurkitu ap. HiruMila, Lur EG/CE eta EF/FE.

Erdaretako formak

Erdaretakoak: fr (DLLF): rhubarbe; it (S. Carbonell): rabarbaro; (ruibarbo blanco) meciocan, mecioacan; en (Collins): rhubarb; de (Langenscheidts): Rhabarber.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Landare eta animalien taxonomi izena

Rheum rabarbarum.

Sektore jakin bateko informazioa

Ik. Izendegia: Araba-zozo: Sturnus sp.; Araba-zozo beltz: Sturnus unicolor; Araba-zozo pikart: Sturnus vulgaris.

Euskaltzaindiaren Arauak

zozabar arautuaren definitzaile gisa eskainia dago.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: araba-zozo / LurE: + / ElhHizt: araba-zozo / EskolaHE: +

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

iz. propioak elkarketan.

Landare eta animalien taxonomi izena

Sturnus sp.

arabe iz./adj. [Oharra: Euskaltzaindiak, arabe-k euskara idatzian izan duen erabilera kontuan harturik, hitz hori ez erabiltzea gomendatzen du; ik. arabiar; arabiera].

arabe 15: Argia 2, Berria 8, Deia, EiTB 2, Elkar, Jakin; arabiar 1617; arabiera 416.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

arabe 47: Herria 22, Berria 9, Xabier Montoia 5, Edorta Jimenez 2, Michel Oronoz 2, Iñigo Aranbarri 2, Iñaki Iñurrieta, Irene Aldasoro, Itxaro Borda, Juan Martin Elexpuru, Hasier Etxeberria; arabiar 1196; arabiera 203.

Euskaltzaindiaren Arauak

Ik. EArauak 38: arabiar.

Onomastika batzordeak argitzekoa

Debekua bere horretan uztea proposatu da. arabiar eta arabiera formek bere bidea egin dute.

Mailegu baztertuaren ordaina

Ik. arabiar.

Ahoz erabilia, nahiz testuetako lekukotasunik ez duen

Bakaiku-Tolosa-Azpeitia herrietan ezaguna, ahozkoan.

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

iz. propioak elkarketan.

Forma baten adiera(k)

hego-mendebaldeko haizea.

Ikusiko da eratorriari dagokion formatua

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH: AS

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Erabileremu dialektala

Ipar.

Forma baten adiera(k)

1 konformidadean. 2 arabera [adiera honetan, hau da hobestekoa].

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

arabesko 3: P. Apalategi (“neskato adoleszenteen gorputz biluzi haiek, sotiltasun perbertsozko sare eta arabeskoz zeharo estalirik”), SM (“Baina, arabeskoaren erritmoak maite ditu eta lauki beteak egiten ditu”), A. Juaristi (“Kristaletatik zehar kanporatzen den argi gorriska nondik datorren ere ikusi du: egurrezko arabeskoak dituen lanpara batetatik, gainean zeta gorrizko oihal bat duela").

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPGn arabesko 21: Bernardo Atxaga 6 (adib.: “Musulmanek diote arabeskoak ezerk baino hobeto errepresentatzen duela Alaren infinitutasuna”), Koldo Izagirre 2 (adib.: “Klaustroko patioa lorategi bat da, biziki ongi zaindua, ezpel inausiek hamazazpigarren mendeko arabesko zoragarri horiek denak osatzen dituztela”), Joxean Agirre 2 (adib.: “Bere eskuineko eskuak eskuadrak marrazten zituen airean, ezarabeskorik eta ez meridianorik”), Patxi Zubizarreta 2 (adib.: “Hormak, baina, hondamena gorabehera, arabeskoz apaindurik zeuden”), Matias Mugica 2 (adib.: “Ongi ikusi nuen ezker oinak arabesko dotorea marrazten ziola pauso bakoitzean arrotzari”), Joseba Sarrionandia (“Berbaldi hanpatu eta luzea egin zuen egun hartan, gerrako berri gozoak eman zituen, egundoko konbateak izan zirelako eta denetan ginelako garaile. Aparra zeriola hitz egin zuen, eskuaz arabeskoak egin eta hatz erakuslea altxatuz.”), Agustin Otsoa (“Marmol beltzezko monolitoak altxatzen ziren animalia eta landare figura ezberdin eta arraroenekin landuriko kapitel paregabeetaraino; goian, ganga handiaren ilunantzean, trazeria eta arabesko nabarren urrearen mateak egiten zuen distira. Areto luze eta arranditsu hartan ez zen tapiz edo zintzilikadura zaharkiturik ikusten, ez eta ehun edo zurezko gauza bakar bat ere”), Fernando Rey (“Baina idazmakina aldian-aldian bere arabeskoak egiten hasi da”), Koro Navarro 2 (“Hormak tapizez estaliak zeuden, eta era askotako armarriez apainduak; margolan modernoak ere asko zeuden, bizitasunez beteak, arabeskozko marko urre-kolore aberatsetan ipiniak”), Anton Garikano 2 (adib.: “Arabesko lizunak ikusi nituen, eta urdaileko ondoeza jarri zitzaidan”).

Erdaretako formak

OfQuLF: type d'ornement || Arabie || péninsule d'Asie.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

arabesko 1, EiTB (“Betaurrekoen kanpoko aldean, arabeskoak margotu era lentejuelak itsatsi”).

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es arabesco / fr arabesque: Elhuyar: arabiako; arabesko, sifoasa / Nolaerran: - / Zehazki: arabesko / Labayru: arabesko, sifoasa / Adorez5000: Arabiako; arabesko, sifoasa.

Teknizismo onartzekoa

Erabili egiten da, eta onartzekoa da, lantaldearen ustez.

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Izen propiotikoak.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Anab Aprika (“arabiar eliza”) Berron Kijote (“arabiar kondairatzaillea").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

a) izenondoak: a1) Manzi (“Pelipe Arabiatarra”); UZEI (“idazle arabiarra”), AEK (“Artzai arabiar batek aurkitu zuen kafea VI. mendean”), G. Nazabal (“Alhagen filosofo arabiarrak”), J.A. Arrieta (“musulman arabearrak”), I. Irazabalbeitia (“alkimista arabiarra”); a2) UZEI (“Geografia arabiarra”, “Penintsula Arabiarreko bizilagun gehienak ibilkariak ziren”), E. Garmendia (“herrialde arabearren produkzioarekin”), G. Nazabal (“herrialde arabiarren artean”), UnescoAlb (“Nik literatur arabiarrean nor izan nahi izan banu bazitekeen arazoren bat gertatzea”, “Poetika arabiar modernoa”, “Beiruten Estatu Arabiarretarako Hezkuntz Bulego Nazioartekoa sortzen da”), Euskadi jaietan (“Musika arabiarra”), J. Gabilondo (“herri arabiarrak”, “tradizio arabiarra”), L.M. Bandres (“letra txinatar eta arabiarrak erabili zituzten”), I. Unzurrunzaga (“txakur arabiarrak”), Elhuyar (“estatu arabiarrek”), Egunk (“Liga Arabiarra”), J.A. Arrieta (“lurralde arabear”), Mega gaztetxo (“Estatu arabiarrak”), E. Antxustegi (“leinu arabiarretan”), Tx. Ramirez de la Piscina (“Saharako Errepublika Arabiar Demokratikoa”), P. Zubizarreta (“zaldi arabiarra”, “arkitektura arabiarra”), X. Diaz (“musika arabiarra”); b) izenlagunak: b1) X. Mendiguren B. (“arabiar kristauak”), Amerikaren aurkikuntza (“Granada aldean zeuden arabiar musulmanen aurkako burrukan ari ziren”); P. Uribarren (“hain zuzen arabetar herriaren zapalkuntza”), UZEI (“arabiar komunitate ezberdinen elementu bateratzailea”); b2) Saioka 2 (“arabiar edo hitz zaharrak”, “Arabiar abeltzantza”), Txill (“arabitar ostatu-emaitza erraza”, “arabitar jazkeran”), I. Zaldua (“arabiar kondairek ziotenez”), OinEntz (“arabiar ereduko aintzinakoak”), Munduan zehar (“arabiar merkataritzaren azoka”), E. Antxustegi (“arabiar lurralde beroetara”), Zer 1977 (“arabiar muztur-baltzen eraso ta eragiñen ekiñagaitik”), P. Iparragirre (“Arabiar mundutik baztertzeko”, “arabear mundu guztiaren gorrotoa”), Txill (“arabitar idazkera nagusitu zen”), X. Odriozola (“arabiar leinuek”), A. Lertxundi (“Arabiar hauts klase bat da”), UnescoAlb (“arabiar literatura”), F. Rodriguez (“arabiar herrietakoa”), L.M. Bandres (“Arabiar eta txinatar letraz idatzirik”), J.A. G. de Cortazar (“greziar eta arabiar filosofiak”), Islam-a (“Arabiar penintsula”, “Arabiar kulturak”, “Arabiar jatorrizko dinastia”), J. Garzia (“arabiar zenbakien erabilera”), J. Ossa (“oso tipikoa da arabiar arkitekturan”), Harluxet HE (“Arabiar Liga”), Euskadi jaietan (“Arabiar kalejira”), Euskadi jaietan/90 (“arabiar itxurazko gameluak”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

arabiar: I. Mendiguren / A.J. Toynbee ("arabiar inbaditzaile", "arabiar musulman primitibo"; "arabiar basamortu", "arabiar inperio", "arabiar kalifaldi").

Forma arautuaren azalpenaz oharra

kategoriak aipatzea komeni da, lantaldearen ustez: «iz. eta izond. edo izlag.» (2007-09-19).

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

-tar osaerakoak.

Txostenaren laburpena

Corpusetan eta OEH argitaratuan ez ditugu arabi sagar, pomelo formak aurkitu.

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

arabi sagar (arbola) : HiztEn, Euskalterm 3 (eta "arabi sagar gorri"); arabi-sagar : LurE; pomelo : AB38 3, Euskalterm 5.

Sektore jakin bateko informazioa

Izendegiko hustuketako lekukotasunak: arabi-sagar : Nire lehen hitzak; Poulin Arboles y Arbustos; PMuj DCV; toronjo : Carreras y Gandi GGPVN; toronja : Carreras y Gandi GGPVN; Lcq; pomelo : Aramendi Landareen mundua.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

Bestetan arabi sagar : ElhHizt (eta arabi sagar arbola); arabi-sagar : PMuj DVC. // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FB, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA.

Hiztegi berezituetako datuak

Banaketa eta kontsumoko hiztegia: pomelo, Arabi sagar, Star Rubi pomelo // Nekazaritza Hiztegia: arabi sagar, pomelo, arabi sagar arbola.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

Erdarazko pomelo, toronjo/pamplemousse formen ordainak beste hiztegietan: ElhHizt: 1. arabi sagar, pomelo; 2. arabi sagar arbola (Citrus paradisi) // HiruMila: pomelo // Casve FE: arabisagar // PMuj DCV: arabi-sagar. // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FB, HaizeG FB, T-L LFB, Azkue Aurkibidea.

Erdaretako formak

Erdaretakoak: fr (DLLF): pamplemousse (toronja); pamplemoussier (árbol); it (S. Carbonell): cedro (fruto); en (Collins): "1. Esp. grapefruit, pomelo; 2. Anat. bottom, backside"; de (Langenscheidts): Grapefruit, Pampelmuse.

Zerrendako euskal forma onartuaren pareko mailegua

pomelo.

Elkarketa nahiz eratorpen zalantzazkoak

-sagar.

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

iz. propioak elkarketan: minuskulaz eta loturik idatziz, bestela konponbide zaila lukeen arazoa konpon liteke (pertsona- eta leku-izenak hiztegitik baztertzekoak direla erabakia dugunez: cf. 30.3 irizpidea).

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Izen propiotikoak.

Landare eta animalien taxonomi izena

Citrus paradisi.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

arabismo 1: Islam-a ("Ez da ahaztu behar islamismoa arabismoa baino zerbait gehiago dela").

Beste (edozein) iturritako erabilerak

arabista: Berria ("Gema Martin Muñoz arabista espainiarra"; "Orientalista eta Arabista koadroen aurrean").

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Izen propiotikoak.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Erabileremu dialektala

Ipar.

Kategoria

iz.

Diakronia

Zah.

Maiztasuna

g.er.

Forma baten adiera(k)

oihartzuna.

Zerrenda osagarriak

Katal.: "Aragoiera: Aragonés".

Onomastika batzordeak argitzekoa

Onomastika batzordeak argitzekoa.

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-era.

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

aragonito: LurE-Harluxet.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

aragonita: ZTC 2 (Elhuyar) // EPG 1 (Irene Aldasoro: "aragonita-kristalak"); aragonito: ZTC 9 (Elhuyar 1, Geologia HE 8: "aragonito [...] Sistema ortorronbikoan kristaltzen den karbonatoa, kaltzitaren polimorfoa"), EPG 1 (Anton Garikano: "aragonitoz egindako zigarreta-kaxa bat").

Erdaretako formak

es (RAE): aragonito; fr (DLLF): aragonite; it (S. Carbonell): aragonite; de (Langenscheidts): Aragonit // Ez dugu aurkitu ap. en (Collins).

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Izen propiotikoak (Molina de Aragon, Guadalajara) eta Mineralak.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

adakaitz 2 aldiz ageri da corpusean (Or Eus: "Mustulur'en an dago zuti pagondoa: aren katxak (karatxa, adakaitz) luzaro sua gorde doa"; "Sasi-bei eta beor, artu ditu gaitzak, beren ille zutian zorrozturik ortzak; larrupean ditute zurdel adakaitzak (aunditsu); ille tartean, berriz, zorri eta partzak"); ik. OEH argitaratuan testu-lekukotasunik gabeko arakaizto , arakaiztu formak.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

arakaitz : HiztEn.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

Beste hiztegietan: arakaitz : EuskHizt, HiruMila, ElhHizt, DRA (eta arakatx ), PMuj DVC (eta arakaixto , arakaizto ). Ez dugu aurkitu hiztegiotan: EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ik. OEH argitaratuan arakar : "Sardonix, piedra preciosa, arakar gorria" Lar. v. arakarri. Eta han yarria zenak bardin iduri zuen nabar eta arakar harri bati. "Lapidis iaspidis et sardinis". TB Apoc 4,3 (Lç sardoin harria, Dv sardio harria, Ip sarduñ harria, Ur sardonis arri-, Ol sardi-arria). arakarri : "Sardio, piedra preciosa, arakarria (< arakar + arri?)" Lar. v. arakar.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

arakarri : HiztEn; LurE; arakar ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, HiztEn, LurE, Euskalterm.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

Beste hiztegietan: arakarri : EuskHizt, ElhHizt, HiruMila; arakar : DRA, PMuj DVC (arakar-gorri). // Ez ditugu aurkitu ap. EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FB, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Ez dugu aurkitu ap. ZTC-EPG

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Baztertua (ik. oharra s.u. arakar).

Kategoria

iz.

Maiztasuna

g.er.

Forma baten adiera(k)

sardioa.