OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu aseguru(-)poliza formarik.

aseguru(-)poliza 79: Argia, Berria 7, Deustuko Unibertsitatea, DiarioVasco 2, Euskal Herriko Agintaritza, EiTB 3, Elkar, Consumer 33, Espainiako Gobernua 10, Gomylex, Laneki 19.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

aseguru(-)poliza 10: Berria 6, Oskar Arana 2, Edorta Jimenez, Patxi Iturritegi.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia da eta, beraz, azpisarrera gisa jaso liteke.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa aseguru sarreran.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Ohiko lexien atalean jasotzekoa da.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Erabileremu dialektala

Zub.

Kategoria

iz.

Forma baten adiera(k)

asebetea, betekada.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Erabileremu dialektala

Ipar.

Kategoria

iz.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Atzizkien araberako erabakiak

-ki.

Kategoria

adlag.

Diakronia

Zah.

Forma baten adiera(k)

ugari.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: - / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Kategoria

iz.

Maiztasuna

g.er.

Forma baten adiera(k)

elezaharra.

asentamendu iz. [Oharra: Euskaltzaindiak, asentamendu-k euskara idatzian izan duen erabilera kontuan harturik, hitz hori ez erabiltzea gomendatzen du; ik. kokagune; kokatze].

asentamendu 96: Aizu, Argia 18, Berria 5, Deia, EiTB 67, Elkar 2, Karmel 3.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

asentamendu 14: Berria 6, Amaia Lizarralde 4, Joan Mari Irigoien 3, Hasier Etxeberria.

Zerrenda osagarriak

EEgunk: "asentamendu h. kokagune. Adibidez, Palestinan juduek eraiki dituzten kokaguneak".

Debekua bere horretan uztea proposatu da, baina kokaleku baliokidea ere gehitzea komeni da.

Mailegu baztertuaren euskal ordaina

Ik. kokagune, kokatze.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

asenta, asentatzen.

Aditz-erregimena

du ad.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Kategoria

iz.

Izenondo erreferentzialak

-iko izond. erref.

LBeh (2016-10-26): asertibo 22: Consumer 11 (adib.: “Jokaera asertiboa izaten da gizarterako eraginkorrena, sentimendu, desio eta eskubideak argi eta garbi adieraztea esan nahi baitu, baina inori eraso egin barik”), Berria 6 (adib.: “Horretaz gain, emozioak kontrolpean eduki behar dira. Hiru gauza horiek edukita, modu asertiboan harreman sozialak izateko gai izango gara”), Argia 3 (adib.: “Tresnen bila. Asertiboak izateko eta mintzatzen eroso sentitzeko teknikak eman nahi dizkiegu”), DiarioVasco 2 (adib.: “Esan gabe gelditu ohi direnak azaleratzeko mekanismoak sortu eta erabili behar dira, «jarrera asertiboak» sustatuz eta gauzen alde ona bila tzen saiatuz; seduzituz, nahiz eta sedukzioaren estrategia hobesteak ez suposatu inondik ere sendotasunari uko egitea”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: asertibo 1, Filosofiako gida (“Baina, gainera, legeak, zientziaren unitate asertibo txikiena denez, zer dio munduaz? Egia ala gezurra esaten digu, kontuan izanik lege guztiak idealizazioak direla?”).

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2016: asertibotasun.

EH2016: asertzio forma ere ez da hiztegian jaso.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es asertivo / fr assertif: Elhuyar: adierazpen-, asertzio- (hitz-elkarteetan); adierazpenezko, asertziozko / NolaErran: - / Zehazki: baieztapen-, adierazpen- / Labayru: - / Adorez5000: baiezko.

Antzekoa da gaztelaniaz eta frantsesez (betetzen du "gutxieneko baldintza")

Nazioarteko forma da eta jasotzekoa. Horrekin batera asertibotasun forma jasoko da.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia da, eta erabilia.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ik. OEH argitaratuan: asesiamendu : Harb: "...ontasun guzien Aita eta ene bihotzaren asesiamendu osoa"; asesiatu : Harb: "Dohatsu gose eta egarri direnak, ezen asesiatuak izanen dira"; ES: "... mihia izan arren ez baitituzte gosearen eta egarriaren asesiatzeko"; ezin asesiatuzko ES: "ikhasteko egartsu ezin asesiatuzkoa"; aseziatü : Mst: "Uste düzü heltü bada aseziatüren zirela" (Ip aseren); "...oro asesiatüren eta gaintikatüren zitizie" (SP aseko, Ip betheren"); "...zure presenziaz asezia nazazü"; D. Béhéty GH 1929: "...haietzaz asesiatü zien"; asezia : Mst: "...konsolazionia, bena ez behinere asezia osua" (SP saziamendu, Ol asebeterik ez); "Mündian asezian direnak [gaizak], khia bezala..." (Ip ügariki); Ip Imit: "...konsolio zerbait, bena asezia osoa eztuzü ükhenen". Corpusean gainera: asezia : Mst: "...pasione ezinago saintian bere ezpiritia etxekiten dianak, han aseziareki edirenen dütü gaiza hun, eta behar dütianak oro"; "...nuiz zütan aseziareki alageratüren niz?"; aseziatu : Mst: "Eztüzü hun thenporalik, zü osoki asezia ahal zitzakeienik, zeren ezpeitzira kreatü izan hen gozatzeko"; "...amurekatik zure presentiaz asezia nazazün, eta ziren enetako oro orotan"; Lç: "kanpotik gauzak daudela bada egun oroz aseziatzen nauenik, zein baita, Eliza guziez dudan artha".

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

Corpusean ez ditugu aurkitu.

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

asesiatu : HiztEn. Ez ditugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, LurE, Euskalterm.

Sektore jakin bateko informazioa

asesiatu : EuskHizt, ElhHizt, HiruMila, Lh DBF, DRA, PMuj DVC. asesia, asesiareki, ases(i)ondo, asezia, aseziareki, aseziatu: Lh DBF, DRA. Ez ditugu asesiamendu, asezia, aseziatu aurkitu ap. EuskHizt, ElhHizt, HiruMila, Lur EG/CE eta EF/FB; asesiatu gainera ez dugu aurkitu ap. EskolaHE, Casve EF, HaizeG BF.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

asesia, asesiatzen.

Erabileremu dialektala

Ipar.

Aditz-erregimena

da/du ad.

Maiztasuna

g.er.

Forma baten adiera(k)

ase.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Mailegu baztertuaren euskal ordaina

Ik. erailketa.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Atzizkien araberako erabakiak

-tze.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Mailegu baztertuaren euskal ordaina

Ik. sexugabe.

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

a-/-gabe.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

asfaltu behin ageri da (Erkiag BatB: "Bitartean, ez eben emengo bide ta kamiñu zaar ez barriak asfalturik iñoiz ez iñoiz ezagutu, bizikletak eurak bere, tubularrik oindio ez euken aiñean"). OEH argitaratuan gainera: asfalto (Izur JerOs: "Gudalaririk geijenak asfaltoko osiñetan erijotzia aurkitu eben").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

EB-EgAs dira asfalto 10 (J.L. Aramendi 3, G. Nazabal eta "asfalto-hautsa", J. Sarrionandia, B. Gandiaga, EHAA 1982, Egin 1990, Kezkak 1987); asfaltu 9 (P. Lizarralde, X. Mendiguren Bereziartu 6 eta "asfaltu-geruza"); asfaltatu 1 (J.L. Aramendi).

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

asfaltada : DFrec 1; asfaltaketa : Euskalterm 1; asfaltatu : DFrec 1, AB38 3, AB50 6, HiztEn, Euskalterm 2, EEgunk (= betonatu); asfaltatze : AB50 1; asfalto : AB38 8, AB50 5, HiztEn, Euskalterm 5; asfaltu : AB38 4; asfaltuntzi : Euskalterm 1. Ez dugu aurkitu ap. LurE.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

asfalto forma jaso dutenak: EuskHizt, HiruMila, ElhHizt, Casve EF; asfaltatu : HiruMila, ElhHizt, Casve EF (asfaltatü); asfaltoztatu : HiruMila. // Ez dugu aurkitu ap. EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Erdaretako formak

es asfaltar / asfalto formen ordainak beste hizkuntzetan: fr (DLLF): asphalter / asphalte; it (S. Carbonell): ø / asfalto; en (Collins): to asphalt / asphalt; de (Langenscheidts): asphaltieren / Asphalt.

Zerrenda osagarriak

EEgunk: "asfaltatu = betonatu".

Nazioarteko forma da

Nart.

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

asfalta, asfaltatzen.

Aditz-erregimena

du ad.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

LB 31 (Elhuyar 2, Goiena 1, Laneki 4, UEU 24); ETC 35

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: 0 / Adorez: 0 / Labayru: 0 / NolaErran: 0 // Euskalterm: aglomeratu asfaltiko, betun asfaltiko, ehun asfaltiko, kartoi asfaltiko, mastika asfaltiko, mortero asfaltiko, pintura asfaltiko, xafla asfaltiko, zoladura asfaltiko (Arkitektura Hiztegia, 2022 (4).

Erdaretako formak

es asfáltico; fr: Elhuyar: adj. asfaltozko; asfalto- (hitz-elkarteetan) recubrimiento asfáltico: asfaltozko estaldura / Adorez: 0 / Labayru: 1 adj. asfaltozko, asfalto-* / NolaErran: 0

asfalto iz. Breaz eginiko gaia, bideak estaltzeko eta berdintzeko erabiltzen dena; petroliotik naturan berez sortzen den gai beltza, 50 eta 100 graduren artean biguntzen dena. Asfaltorik gabeko bidea ezagutu nuen.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia eta jasotzekoa; asfalto ere lehendik jasoa dago.

Txostenaren laburpena

Ez dugu asfixia formarik aurkitu OEH-EEBS corpusetan eta OEH argitaratuan.

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

asfixia : DFrec 1, AB38 1, AB50 1, HiztEn, LurE, Euskalterm 3; asfixiatu : AB38 1, Euskalterm 1.

Sektore jakin bateko informazioa

Medikuntza hiztegian (Arnas aparatua): asfixia (itobehar), asfixi sindrome , asfixiologia .

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

asfixia forma jaso dutenak: EuskHizt, HiruMila, ElhHizt, EskolaHE; asfixiagarri , asfixiatu : HiruMila, ElhHizt. // Ez da ageri hiztegiotan: Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Kategoria

iz.

Jakite-arloak

Tekn. (Med.)

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

M. Ariztia (“Jatorriz Asia'tarra dan gure arteko arratoiak”, “Asia'tar arratoia ere”), Onaind (“talde otakoa dan sanskrit asiarra”), Atlantida (“aurpegi asiarrak azaltzen dira”), J. Sarrionandia (“Asiarrak, Plutarkok izkiriatu zuenez, gizon bakar baten menpeko eta zerbitzari ziren denak, eta haien morrontzaren arrazoia hitz bakar bat ahozkatzen ez jakitea zen”), I. Aizpuru (“zenbait espezie europar eta asiarren hibridazio eta hautespenez sortu dela”), Egunk (“aborigenen eta asiarren artean”), I. Iñurrieta (“asiarren artean bezala”), Intelektuala (“Gehien aipatu izan ditudan manupetze kontrairaultzailearen adibideak zientzia politikoetatik eta nazioarteko arazoak aztertzetik atera ditut, asiarretatik bereziki...”), Bidea (“amerikatar, asiatar eta afrikatarren poz-zioak”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

asiar: ZTC (“asiar jainkosa”, “hartz beltz asiarra”, “asiar hizkuntzak”).

Forma arautuaren azalpenaz oharra

kategoriak aipatzea komeni da, lantaldearen ustez: «iz. eta izond. edo izlag.» (2007-09-19).

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

-tar osaerakoak.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

asignatu 13 aldiz jaso da, beti Lç; OEH argitaratuko testuinguruak: Lç Mt 26,15: "Eta hek asigna zietzoten hogei eta hamar diru peza"; Lç Act 12,21: "Eta egun asignatu batez, Herodesek rege arropaz beztiturik"; Lç 2 Cor 10,15: "gloria berzeri asignatu izan zaion neurrian, erran nahi dut gauza ia preparatuetan"; Lç Ins: "Zergatik bada egun iakin bat horren figuratzeko asignatzen da?". Besteak: "Aflikzione fidelei asignatzen"; "Eta asignatu ukhan zeraukatatenean eguna, ethor zitezen harengana"; "gu ere frangoki handituren garela asignatu izan zaikun neurrian"; "gezuri guziei partea asignatua dagote"; "preparatu eta asignatu izan zaizuen resuman"; "Ezen egun bat pausatzeko asignaturik denean"; "hanbat grazia egin dakigun, non lekhu asignaturik dugun"; "herioa uste eztugun orduko guzier asignatua baitauku"; "gure izateaz kontu rendatzera asignatuak baikaude".

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

asignatu 4 aldiz ageri da, EB: Irakaskuntza ertainen erreforma ("irudi bakar bat, eta ez gehiago, asignatzen dioneko zenbaki multzoen arteko aplikazioa"); EHAA 1986 ("Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak helburu horretarako asigna ditzan fondoen arauera emango ditu laguntzak"); GAO 1990 ("zona hauei asignaturiko erabilera osoa ahalbide dezaten moduan kokatuko dira"; "erabilera nagusiari asignaturiko mugen barruan barne hartuko da").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

asignatu : DFrec 1, AB38 1, AB50 3, HiztEn, Euskalterm 2. Ez dugu aurkitu ap. LurE. // asignar itzulitako besteak: AB38: esleitu 1, leporatu 1 / AB50: eman 3, esleitu 1, izendatu 3, izentatu 1 / Euskalterm: izendatu 2, esleitu 5, xedatu 1.

Sektore jakin bateko informazioa

AgAld hitz-bilduma: eman, izendatu, eratxikipena egin, eratxiki, atxiki, jarri / AdminEL: 1 asignar; 2 izendatu / EurItune: 1730 banatu; 74 eta 109 agindu / HezkAdmin: asignatu, esleitu / LurraldeAntol: izendatu, -(r)i eratxiki, egin, -(r)i eman / AdminMila: izendatu.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, ElhHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FB, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Hiztegi berezituetako datuak

PFGZ eta TermEstat: esleipen.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

Erdarazko asignar/assigner formak beste hiztegietan: ElhHizt: eman, egokitu, esleitu / HiruMila: esleitu, asignatu; izendatu / Lur EG/CE: izendatu / Lur EF/FB: esleitu, izendatu / Casve FE: deitü, jaukitü, zedülatü; (attribuer) eman, berezi / HaizeG FB: (justice) jaukitu / T-L LFB: (en justice) ajornatu, jaukitu / PMuj DCV: izendatu, xedatu, berezi, nori berea eman / Azkue Aurkibidea: esleitu.

Erdaretako formak

fr (DLLF): assigner, attribuer; accorder, allouer (un crédito); it (S. Carbonell): assegnare; ca (DCC): assignar; en (Collins): to assing; to allot, apportion; (Inform) to allocate; de (Langenscheidts): 1. zuweisen, anweisen; 2. Gehalt festsetzen.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Mailegu isiltzekoa edo gaitzestekoa da, ordain egokia duenez

Saih. Ik. esleitu, izendatu, eman, etab.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Mailegu isiltzekoa edo gaitzestekoa da, ordain egokia duenez

Saih. Ik. esleipen, izendapen, etab.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

asilo (eta asilo politiko 4, asilo-eskubide 5, barne-asilo 1) 19: a) Deia 1983 ("Erakunde hau sortu geroztik, 16 miloi marko baino gehiago banatu ditu helburu oso desberdinetarako: berak [sic], kultur sariak, gazteentzako albergeak, zaharrentzako asiloak eta abar"), K. Izagirre ("Atzo egon zen asiloan bisita egiten, hondatua dago"), J. Agirre ("Komentu edo asilo itxurako despatxu baten eseritzen da goizetan"); b) G. Nazabal ("Svetlana Stalinek asilo politikoa eskatzen du Mendebaldean"), J.R. Bengoetxea ("mogimendu libre eta erresidentziarako eskubidea / asiloa bilatzeko eskubidea"), UZEI ("lehendik ere esana dugu, ezen oinarrizko eskubideak egikaritzeko baldintza horietako batzuk, izan, benetako eskubide subjektibo direla [asilo-eskubidea, kasu]"), Egunk 1994-1996 3 ("Polizia Nazionalak autonomi elkartearen mugaz gaindiko delituak ikertu eta lan administratiboak [errefuxiatuen asiloa, karnetak, pasaporteak, ...] egingo ditu", "Estatu Batuetan asilo politikoa eskatu berri dute Kubako kiroletako hiru izar handik", "Komenigarria da gure oinarrizko eskubideak indarrean daudela berrestea: bizitzeko eskubidea, askatasunerakoa, [...] jazarpena pairatuz gero asiloa izatekoa, familia bat osatzekoa"), EuropaBI 2 ("Bisatuak, asiloa, inmigrazioa, eta pertsonen joan-etorri askearekin zerikusia daukaten beste politika batzuk", "Amsterdamgo Ituna indarrean sartzen denetik bost urteko epean, 14. artikuluaren arabera pertsonen joan-etorri askea bermatzeko neurriak hartuko ditu, kanpoko mugen kontrolari, asiloari eta inmigrazioari dagokienean joan-etorri askearekin zuzenean lotuta dauden neurri laguntzaileekin batera"), J. Juaristi 8 ("Helburu nagusia asiloari buruzko Genebako Konbentzioa gaurkotzea dela iragarri dute Batasuneko estatuek", "mugen kontrolak, bisak, asilo politikoa eta inmigrazio eta errefuxiatuei buruzko politikak", "Antza denez, barne-asiloaren kontua [komunitario batek Batasuneko beste estatu batean asilo politikoa eskatzen duenean, alegia] ez da mahai gainean egongo", "Geneban sortutako asilo-eskubidea, EBren jomugan", "Asilo-eskubidea bermatzeko 1951. urtean Geneban sinatu zen Konbentzioa Europako Batasuneko [EB] estatuen jomugan dago", "EBko Barne eta Justizia ministroek gaur Berlinen egingo duten bileraren helburu nagusia Konbentzioa gaurkotzea izango da. Gaurkotze horrek, ordea, asilo-eskubidearen murrizketa ekar dezake", "Batasunekoak ez diren pertsonen asilo-eskubidea jorratuko dute, bereziki Hamabostek").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

asilo : DFrec 2 (Goiz-Argi: "asilo politikoa eskatu diote", "asilo politiko eske"), AB50 2 (asilo politiko), HiztEn (1 ik. babes; 2 Zuz. estatu batek atzerriko errefuxiatu politikoei emandako babesa), Euskalterm 14 (hauetan asilo diplomatiko, asilo-herri, asilo politiko, asilo-eskubide...) // Ez dugu aurkitu ap. AB38, LurE.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

asilo : ElhHizt (1 ik. babes; 2 Pol./Zuz. asilo), HiruMila (asilo; eta asilo eskubidea: derecho al asilo) // Ez dugu aurkitu ap. EIH, EuskHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

Erdal asilo / asile formen ordainak: HiruMila: 1 edificio: babesetxe, landerretxe, babestoki; 2 derecho: asilo; derecho de asilo: asilo-eskubide; asilo político: asilo politikoa // ElhHizt: 1 babesetxe; 2 babes, aterpe; 3 babesleku, gordeleku, ezkutaleku [legez kanpokoentzat]; 4 Der / Pol asilo; asilo de ancianos: zaharren egoitza; asilo de enfermos: erietxe, gaixotegi // Lur EG/CE: Ø eta EF/FE: aterbe, geriza; asile d'aliénés: zoroetxe // XarHizt: geriza, babesleku; d'aliénés: eroetxe; de vieillards, hospice: zaharretxe, landerretxe // Casve FE: refuge: iheslekü; retraite: etxe, -tegi; asile d'aliénés: erotegi; protection: aterbü, zaingoa // HaizeG FB: ihes-leku; d'aliénés: zorotegi, erotegi; des vieillards: zahartegi; d'enfants: haurtegi // T-L LBF: refuge ihes-leku; hospice de vieillards: xahartegi; jardin d'enfants: haurtegi; hôpital: eritegi, ospitale // PMuj DCV: 1 lugar de refugio: gorku, gorde-leku, ies-leku, iges-toki, aordepe, aterpe; 2 asilo de pobres: lander-etxe, beartsutegi; as. de niños: aurtegi, as. de enfermos: gaixotegi, etab.; 3 amparo, protección: aterbe, aterpe, itzalpe, babespe, gerizpe, babes.

Erdaretako formak

fr (DLLF): asile; fig. asile, protection, faveur; zool. asile; it (S. Carbonell): asilo; fig. asilo; zool. assillo; en (Collins): a) Pol. etc asylum, sanctuary; fig. shelter, refuge; b) de viejos etc home, institution; de (Langenscheidts): a) 1 Asyl (a. Pol.), Zufluchtsstätte; 2 Heim, Armenhaus; b) Ent. Raub-, Asyl-fliege.

asilo 42: Mikel Asurmendi (“Berriki heldu diren iheslariendako lehentasuna OFFRAri asiloa eskatzea da”), Iñigo Lamarca (“Immigrazio eta Asiloaren gaineko Europako Hitzarmenak”), Ixiar Zubiaurre 4 (adib.: “asilo eske herrialdera iritsitako etorkinen kopurua nabarmen handitu dela argudiaturik”, “handik kontrolatzen dituzte asilo politiko eske joan eta atxilotutako etorkinak”), Kristina Berlanga 3 (adib.: “dagoeneko prest baitute asiloaren legeari buruzko erreforma proiektua”), Joan Canela (“Human Rights Watchen arabera, iaz 100.000 zimbabwetarrek eskatu zioten asiloa hegoaldeko auzoari”), Aizpea Amas (“Neurri horiek asilo edo migrazio egoeran daudenen «esplotazio ekonomikoa eta segurtasun errepresiboa» bilatzen dute”), Berria 9 (adib.: “Datozen hilabeteotan Asilo Legea, Atzerritarren Legea eta Zigor Kodea berrituko dituela kontuan hartuta, etorkinen eskubideak are eta gehiago murritz ditzakeela beldur da AI, eta gizarteari dei egin dio horren aurka egiteko”), Iñaki Hernando (“Datozen hilabeteetan aurreikusia dago Asilo Legea, Zigor Kodea eta Atzerritartasun Legea berrikustea”), Eihartze Aramendia (“Politika horiek «asilo edo migrazio egoeran dauden pertsonen esplotazio ekonomikoa eta segurtasun errepresiboa» xede dutela iritzi diote eragile eta kolektiboek”), Allende Sokarros 2 (“Azken ekintza mota horrekin ezadostasuna agertu dute Belgika osoko 120tik gora elkarte biltzen dituen FAM Asiloa eta Migrazioa Foruak eta 22 gobernuz kanpoko erakunde bateratzen dituen CIRE atzerritarren eta errefuxiatuen aldeko ekimenen koordinakundeak”), Irati Elorrieta (“Antzokiaren berreraikuntza lanak luzatu direla eta, Berghain klubean asiloa hartuta”), Ainara Gorostitzu (“Mexikok eta Kolonbiak, adibidez, asilo politikoa eskaini zioten”), Ainara Arratibel 2 (“asilo politikak salatu”, “orain gutxi aldatu dituen atzerritarren eta asilo legeak”), EiTB.com 14 (adib.: “asiloaren babesari kalte egiten diolako", “bertan asiloa eska dezaketen etorkin oro sar daiteke”, “etorkinek ezin dutela asilorik eskatu”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: asilo 123: Berria 111, Jose Ramon Goikoetxea 3 (“Asilo politikoa onartua izan arren, galarazita zeukaten Ipar Euskal Herrian bizitzea”, “Zergatik eskatu nahi duzue asilo politikoa Frantzian?, “Asilo politikoa errazago eskuratu ahal izateko”), Pako Aristi 2 (“mediku kubatar batzuek asiloa eskatu zuten”, “Venezuelako gobernuari formalki asilo politikoa eskatu nahi ziola”), Lopez de Arana (“Tony, gizon dohakabe batek eska al lezake asilorik gaur gauerako zure gelan?”), Oskar Arana (“Asiloa eskaintzen didazu?“), Iban Zaldua (“Halako batean jendea ez zen gurera etortzen asilo bila”).

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Antzekoa da gaztelaniaz eta frantsesez (betetzen du "gutxieneko baldintza")

aski nazioartekoa da; baldintza minimoa betetzen du.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu asimetria, asimetriko formarik.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

EB dira 17 asimetria (J. Ortiz de Urbina 11, J.A. Fernandez 2, K. Fernandez 2, I. Aldabe, A. Gillette) eta 7 asimetriko (J. Ortiz de Urbina 2, I. Irazabalbeitia, X. Kintana, K. Fernandez 3).

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

asimetria : AB38 2; AB50 1; HiztEn; Euskalterm 8 (behin simetrigabetasun sinonimoarekin batera, 4 aldiz bera bakarrik, eta lexia hauetan: asimetri neurri, asimetri koefiziente, asimetria molekular, molekula-asimetria); asimetriko : AB38 6; HiztEn; Euskalterm 12 (2 aldiz simetrigabe sinonimoarekin batera, 3 aldiz bera bakarrik eta lexia hauetan: karbono asimetriko, karbono-atomo asimetriko, tolestura asimetriko, elebitasun asimetriko, erritmo asimetriko, paralelo asimetrikoak, profil asimetrikodun fresa); simetrigabe : Euskalterm 1 (eta simetrigabetasun). Ez dugu aurkitu iturriotan: DFrec eta LurE.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

asimetria , asimetriko jaso dutenak: ElhHizt, HiruMila. // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FB, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

Erdarazko asimetría, asimétrico / asymétrie, asymétrique-ren ordainak hiztegietan: ElhHizt, HiruMila, Harluxet: asimetria / asimetriko; PMuj DCV: apintar-gabe(ko). Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FB, XarHizt, Casve FE, HaizeG FB, T-L LFB, Azkue Aurkibidea.

Erdaretako formak

es asimetría /asimétrico, -a; fr (DLLF): asymétrie / asymétrique; it (S. Carbonell): asimmetria / asimmetrico, a; ca (DCC): ø / asimètric -a; en (Collins): asymmetry; irregularity, unevenness / asymmetric (al); irregular, uneven; de (Langenscheidts): Asymmetrie, Spiegelungleichheit / asymmetrisch, unsymmetrisch.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Nazioarteko forma da

Nart.

Kategoria

iz.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Nazioarteko forma da

Nart.

Izenondo erreferentzialak

-iko izond. erref.

Kategoria

izond.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

asimila, asimilatzen.

Aditz-erregimena

da eta du ad.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

LB 42 (Berria 9, Deia 1, Elkar 16, Euskaltzaindia 1, Jakin 1, Sabino Arana Kultur Elkargoa 2, UEU 12); ETC 75

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: 0 / Adorez: 0 / Labayru: 0 / NolaErran: 0.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Jasotzekoa da; asimilatu ere jasoa dago. Gainera, asimilatu sarreran adiera soziopolitikoa ere erantsi beharko litzateke.

Erabiltzekotan, forma horretan erabiltzekoa da

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

LB 30 (Argia 2, Berria 7, Elkar 4, Jakin 2, Sabino Arana Kultur Elkargoa 1, UEU 14); ETC 69

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: 0 / Adorez: 0 / Labayru: 0 / NolaErran: 0.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Jasotzekoa da asimilatzaile formarekin egin den bezala.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Teknizismo hiztegi honen mailari ez dagokiona

Tekn. oraingoz jaso beharrik gabea.

Jakite-arloak

Tekn.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

asiriar 6: Artea eta gizona (“Bainan bere artegintzak eragin handia emango zien asiriar artistei eta, baita ere, Egeo itsasokoei”), Garraioa (“Asiriar gudariek beren gudu gurdietan erabili zituzten, halabaita blindaturiko dorre arietedunetan”), LurE/3 (“Asiriarrak egotzi zituzten”, “handik gutxira asiriarren mende geratu zen”), A Ipuiñak (“Nik eztakit ezer ez Ejiptoarren, ez Asiriarren, ez Israeldarren ganean”), Artea eta Gizona (“azkenik ere asiriarren bultzada zanpatzaileak hondatu zituen”), Atlantida (“Asiriarren hizkuntzan”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

asiriar: Berria 2005 ("eremu asiriar"); I. Zaldua ("puntzoi asiriar"); I. Mendiguren / A.J. Toynbee ("asiriar bilduma", "asiriar goarnizio", "asiriar inperio", "asiriar metodo", "asiriar militarismo"); BiblE (56 ager.); ZTC 2 (A. Ibarra, Elhuyar).

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Euskaltzaindiaren Arauak

Asiria / asiriar.

Onomastika batzordeak argitzekoa

Onomastika batzordeak argitzekoa.

Forma arautuaren azalpenaz oharra

kategoriak aipatzea komeni da, lantaldearen ustez: «iz. eta izond. edo izlag.» (2007-09-19)

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

-tar osaerakoak

OEHko datuak [laburduren azalpena]

asistentzia 1 ageri da corpusean (Ud: "bideko neke trabajuakin ar beza pazientziya, ez degu gutxi estimatuko bedorren asistentziya"); OEH argitaratuan beste 4 (OA: "Ofizio dibinoetarako asistentziatik apartatutzat deklaraturik dagoanarekin itzegiten danean"; "Konfiaturik grazia dibinaren sokorru eta asistenzia aetan"; SermAN 4r: "Egunoro mezan eskatzen baitugu San Tiagoren asistenzia"; LE Ong "Emandezadala iltze ona, ta bere asistenzia lanzegartan").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

EB dira 32 asistentzia eta 3 asistentzial: asistentzia soila 17 aldiz ageri da (Zerbitzuan 1986, E.J. Osasunketa 2, Eustat, Osabide Hezkuntza, GAO 2, Egin 1989, EHAA 1990, G. Nazabal; eta ap. Jakin 1979: A. Artiñano 5, J. Arzubiaga 2); konposizioan: asistentzi (asistentzi ekintza, asistentzi erabilera, asistentzi erakunde...) 10 aldiz (Eustat 2, GAO 2, E.J. Osasunketa 3, Hemen 1986, A. Artiñano 2); asistentzia gehigarri 1 (GAO); asistentzia plus 1 (GAO); giza asistentzia 1 (J.J.Uranga), osasun-asistentzia 2 (A. Artiñano, Eustat). asistentzial 2 (G. Nazabal, EHAA 1990) eta sozio-asistentzial 1 (E.J. Osasunketa).

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

asistentzi x: AB50 2, Euskalterm 37; asistentzia : DFrec 2, AB50 3, HiztEn, Euskalterm 39; asistentziako zerbitzu : Euskalterm 1; asistentzial : Euskalterm 6; asistentzianitz : Euskalterm 1; asistentziarako zentru : AB50 1. Ez dugu aurkitu iturriotan: AB38, LurE.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

asistentzia forma jaso dutenak: HiruMila, ElhHizt (Kirol.). // Ez dugu aurkitu hiztegiotan: EuskHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Mailegu baztertzekoa da, adiera asko edo ilunekoa baita

Saih. (erdaraz adiera askokoa izanik, ezin eman litezke ordain guztiak; gehienez ere, "Ik. laguntza, sorospen, etab." moduan ager liteke).

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

adierazle egokia da; kirol munduan erabilia.

Kategoria

iz.

Jakite-arloak

Kirol.

Forma baten adiera(k)

azken pasea.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Mailegu isiltzekoa edo gaitzestekoa da, ordain egokia duenez

Bazt. Ik. 1 lagundu. 2 etorri (edo joan, izan).

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-bide.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Atzizkien araberako erabakiak

-era.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Atzizkien araberako erabakiak

-ezin.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Atzizkien araberako erabakiak

-gaitz.