50535 emaitza bilaketarentzat - [501 - 550] bistaratzen.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11:EHadib | 2023-11-14 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Azpisarrera gisa jasotzekoa da, ez baita gardena.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:39 | 1997-03-12 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
ik. OEH: adiskidegoa.
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: -
-go/-tasun.
Lap. eta Naf.
adiskidetasuna, adiskidantza.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-03-12 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
-ki.
g.er.
adiskidetasunez.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau44 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:05 | 1993-09-29 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z9:OEH-AS | 2017-07-04 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
OEH: ADISKIDETASUNA HARTU Trabar amistad; por ext., entrar en relaciones. Asi zan gazte bat niganako adiskidetasuna artzen. AA III 533. Gizon eta emakume, alkarregaz adiskidetasuna artu ezkero alkar baga ezin egon dirianak. Astar II 150. Adiskidetasuna / arturik zuekin. Echag 222. Nik ezteutsat Josetxori eguno aittatu ezkontza berbarik. Ni, adimenbakoa izan nintzan, aregaz adiskidetasuna artu nebanean. Echta Jos 176. (En contextos negativos, con -(r)ik). Ez dezazula har adiskidetasunik bertutezko gauzetan zurekin parzuner jar daitezkenekin baizen. He Phil 294 (SP 293 adiskidetasunik egin). (Con adj.). Norbaitekin adiskidetasun gaiztoa artuaz. AA I 589. Dala usai txarreko emakumeakin itzegiñaz, dala adiskidetasun gaiztoak artuaz. AA II 100. Emakume eta gizonen batek alkarregaz adiskidetasun andi eta estuba arzeia. Astar II 152. Artu eben biak adiskidetasun zintzoa. Echta Jos 58. Eladi Bilbora biraldu ebela, Josetxogaz adiskidetasun larregi artu ezeien. Echta Jos 162s
Ez dugu aurkitu adiskidetasuna hartu formarik.
Ez dugu aurkitu adiskidetasuna hartu formarik.
Adierazle egokia eta jasotzekoa azpisarrera gisa.
azpisarrera gisa jasotzekoa adiskidetasun sarreran.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z9:OEH-AS | 2017-07-04 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
OEH: ADISKIDETASUNAK EGIN a) Trabar amistad; por ext., entrar en relaciones. Samsonek egin zituen adiskidetasunak emazteki filistindar, Dalila zaritzon batekin. Lg I 232. Israeltarrak emakume aien edertasuna ikusirik, adiskidetasunak egin zituzten; itsutu eta lilluraturik, lasaikerian nastu ziran. Lard 103. Ez bakarrik Kanaantar idolozaleakin artu-emanetan ibilli, eta adiskidetasunak egin, ezen, seme-alabak ere elkarri eman ziezteen. Ib. 122. Egin ebazan adiskidetasunak ikastetxeko lagunakaz. Echta Jos 37. (En contextos negativos, con -(r)ik). Eztezazula adiskidetasunik egin bertuteari ukhitzen zaizkon gaizez zurekin minza ditezkenekin baizen. SP Phil 293 (He 294 har adiskidetasunik). (Con adj.). Piarresek adiskidetasun onak egin zitun baitegi artan beste euskaldun batzukin. Etxde JJ 183. b) Reconciliarse. Bizitza berria egiteko proposito irmo batekin zugana biurtzea, eta zurekin pakeak, eta adiskidetasunak egitea nai dezu. Gco I 398. (Sing.). Jaun maitagarri orrekin pakeak ta adiskidetasuna egiteko. Jauregui 242.
Ez dugu aurkitu adiskidetasunak egin formarik.
Ez dugu aurkitu adiskidetasunak egin formarik.
Adierazle egokia eta jasotzekoa azpisarrera gisa.
azpisarrera gisa jasotzekoa adiskidetasun sarreran.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:36 | 1997-03-12 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
izond. ("harreman adiskidetsuak") eta adlag. ("adiskidetsu hitz egin zigun").
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:09 | 1993-09-29 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
adiskidetu, adiskide(tu), adiskidetzen. da/du ad.
adiskidetu, adiskide(tu?), adiskidetzen
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-03-12 | Lantaldeak baztertua, eta beste batez ordezkatzekoa |
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
Bazt. Ik. adiskidetasun.
- [E123]: 'adiskidego sarreran, 'adiskidetasuna, adiskidetza' definitzaileak eman badira, ezin da hemen adiskidetza baztertu. Izatekotan ere, adiskidego 'adiskidetasuna' eta adiskidetza 'adiskidetasuna' egin daiteke' (2001-03-28).
- Erabakia: Erabakia (2001-07-20): 'Adiskidetza hitzari ezin baztertuzko iritzi dio batzarrak. Adiskidetza 'adiskidetasuna' gisa emango da'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-03-12 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-03-12 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: - / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: +
-tzat + -ko osaerakook ez dira automatikoak.
adiskidetzat hartzen dena.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:24 | 1997-03-12 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: -
-tze.
- [E210]: 'Horren azpisarrera gisa, adiskidetzeko ekitaldia sar daiteke' (2001-04-25).
- [E123]: 'azpisarrera behar du? Ez al da nahikoa adibide gisa ematea?'
- Erabakia: Erabakia (2001-06-29): 'Adiskidetze sarreran, ohargilearen iradokizuna onartuz, adibide gisa, adiskidetzeko ekitaldia sartzea onartu da'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11: LBeh34 | 2023-06-14 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Ez dugu aurkitu.
LB 25; ETC 71.
Elhuyar: adiskidetze-ekitaldi: acto de conciliación / Adorez: adiskidetzeko ekitaldia: acto de reconciliación / Labayru: adiskidetze-ekitaldi 1 iz. Zuz. acto de conciliación. Guzur hutsa izan da adiskidetze-ekitaldia: El acto de reconciliación ha sido falso / NolaErran: 0. // Euskalterm: adiskidetze-ekitaldi (Zuz. es acto de conciliación; Termino onartua).
Azpisarrera gisa jasotzea proposatu da, dagokion markarekin.
Zuz.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:21 | 1997-03-12 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
adi egotea, arreta.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm | 1997-03-12 | Lantaldeak baztertua, eta beste batez ordezkatzekoa |
Begiratu da aditibo eta adiera horretan baliokide izan daitezkeen batuketa, batukor, emendailu, emendatzeko, eransgarri, eranskor, gehigarri, gehikor eta gehitzaile.
Ez dugu aurkitu aditibo formarik (ezta adiera horretako baliokiderik ere).
aditibo ez dugu aurkitu. Ordezko posible hauek jaso dira: gehigarri 5 (J.M. Angulo: "Uger kentzaile hoiek aipatu ditugun egokitasunak dituzten arren, elektronikako Kits-ak egiten dituzten zenbait enpresa nagusik, ohar hau egiten dute muntaia aurrez erosleak zirkuituak soldatzean ezelako pasta nahiz gehigarrik erabilten badu, galdua duela edozein garantia"; K. Bizkarra: "Oso noizbehinka erabil daitezkeen kontserba bakarrak etxean gehigarri kimiko, gatz eta azukre gabe eginikoak dira"; "sustantzi kimiko edo gehigarriz ematen zaie zaporea"; Kontsumoari buruzko hezkuntzarako proiektuak: "Merkatuan salgai dauden mermeladez baliatuz, etiketen azterketa egin genuen (betetzen diren ala ez arauak, osagaiak, gehigarriak...)"; Txill Jendeak eta Bizilekuak: "esnea ontzi haunditara isurtzen du, gehigarri bat erasten gatzatzen laguntzeko"); 'gehitzen duena' adierako gehitzaile izond. EB 1 (P. Esnal: "aurtzaroko elebitatea, aztarokoa eta helduarokoa; elebitate gehitzailea eta kentzailea").
aditibo : AB38 1; HiztEn ("iz. eta izond. KIM. Substantzia bati, haren ezaugarriak hobetzeko edo ez dituenak hartzeko eransten zaion substantzia"); Euskalterm 3; batugarritasun-propietate : Euskalterm 1; batuketa-lege : Euskalterm 1; batukor 'aditivo': AB38 1; Euskalterm 2 (eta "propietate batukor"); batukortasun : Euskalterm 1; emendailu 'zerbaiti emendatzen edo gehitzen zaiona': HiztEn-LurE; eransgarri 'erants daitekeena': LurE; gehigarri 'aditivo': AB38 11; AB50 1; HiztEn ("ik. aditibo"); LurE ("iz. Gehitzen duen zera. // Eraskina"); Euskalterm 7; gehitze-erregelak : Euskalterm 1; gehitzaile : Euskalterm 1. Euskaltermekoak, erabileremuka sailkatuak: a) Estatistikan 'aditibo' (adj.): batugarritasun-propietate; propietate batukor; batuketa-lege; b) Hizkl. 'aditibo' (adj.): gehitze-erregela; morfema batukor; c) Mat.: batukor; d) Biol.-Kim.-TeknolMek: gehigarri; e) Eraikuntzan 'aditibo' (adj.): hormigoiaren gehigarri; f) Merkat. 'aditibo' (iz.): gehigarri eta aditibo bina; g) Med. 'aditibo' (adj.): gehitzaile.
Erd. aditivo / additif-en hiztegietako ordainak: HiruMila: "1. adj. (Mat.) batukor, aditibo. 2. adj. y s. (Mat.) gehigarri, eransgarri. 3. aditibo"; // ElhHizt: "adj. 1. Gehigarri, eransgarri. 2. (Mat.) Batukor. adj/s.m. 3.(Quím.) Gehigarri, aditibo. Este producto alimenticio tiene muchos aditivos: elikagai honek gehigarri asko ditu"; // Casve FE: "emendailü, emendatzeko"; // PMuj DCV: "geigarri, eransgarri"; // Besteotan ez dugu aurkitu: Azkue Aurkibidea; T-L LFB; Haize Garbia; Lur EG/CE; Lur EF/FE.
es: aditivo; fr: additif; it: additivo; ca: additiu; en: additive; de: (Gr) zugesetzt // (Math) additiv // (Chem) Wirkstoff, additiv.
NekHizt: Sin.: gehigarri.
aski nazioartekoa da arlo jakin batzuetan (Mat. eta Kim.), baina euskal ordain egokia baduenez, saihestekoa da lantaldearen ustez.
Saih. Ik. gehigarri.
- [E301]: "[nik zerrendan sartu egingo nuke, horrelakoak erabiltzeko premia noiznahi dugulako]" (1994-11-02)
- [E306]: "'aditibo' nahiko nazioartekoa da, lantaldeak berak aitortu du. Gure galdera da zergatik oraingoan ezin den onartu (aski erabilia ere bada), antzekoak diren beste kasu batzuetan mailegua eta euskal ordaina onartzen badira. Adibidez, 'ahur/konkabo' eta 'ganbil/konbexu' bikoteen kasuan, azken urteotan matematika-liburuetan 'ahur' eta 'ganbil' hitzak dagozkien maileguak baino askoz gehiago erabili direla iruditzen zaigu, baina maileguak ere onartzea proposatu du lantaldeak. Zergatik ez 'aditibo'? Ez dugu ezer berezirik 'aditibo'-ren alde. Proposatzen dugun gauza bakarra horrelakoetan erabili beharreko irizpideak bateratzea. Horrelako bikoteak maiz gertatzen dira hizkera teknikoan" (2001-01-23)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau44 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z1:BatHizt | 1992-05-28 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:IkHizt | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:01 |
AS gisa gehitzeko eskatuz: aditz-izen, aditz-joko; aditz laguntzaile, aditz nagusi, aditz trinko .
- [E109]: 'Aditz trinko sartuko da eta aditz konposatu ez?'
- [E123]: 'kontua da zeri esaten diogun aditz konposatu, aditz perifrastiko eta aditz elkartu. Uste dut horregatik ez zela ausartu Hiztegi Batuko lantaldea proposamenik egiten'.
- [E210]: 'Horren azpisarrera gisa, aditz-sintagma sar daiteke' (2001-04-25).
- [E123]: 'ez dakit, zuek esan. Sartzekotan, Tekn. eman beharko genioke. Izen-sintagma hitz elkartu libretzat hartu, eta ez sartzea proposatuko du'.
- Erabakia: Erabakia (2001-06-29): 'aditz trinko-ren parean aditz konposatu sartzeko arazoak daude ez baitago argi zer datekeen. Horrenbestez, ez da onartu HKren eskaria'; 'aditz sintagma azpisarrera ematea oraingoz ez da onartu. Aurrerago, dagokion lantaldetik proposamena badator, ikusiko da'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:10 | 1997-03-12 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: AS / LurE: - / ElhHizt: AS / EskolaHE: -
-izen.
aditz sarrerari dagokion azpisarrera.
Tekn. (Hizkl.)
- [E109]: falta da.
- Erabakia: Batzordea (JAA, MA, IS) eta BAgiria (2000-03-31): ez da orain sartzekoa.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:15 | 1997-03-12 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
HLEH: AS / EuskHizt: - / HiztEn: AS / LurE: - / ElhHizt: AS / EskolaHE: -
-joko.
aditz sarrerari dagokion azpisarrera.
Tekn. (Hizkl.)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:43 | 1997-03-12 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: AS / LurE: - / ElhHizt: AS / EskolaHE: -
Teknizismoa da, baina onartzekoa: eremu jakin bateko lexia da; baina euskal aditzari dagokion izendapena da, eta, alde horretatik, ez da, adib., abiadura lineal lexiaren parekoa; honen parekoak, izatekotan, aditz deponente bezalakoak lirateke [eta hauek bazterrera utzi dira oraingoz].
laguntzaile.
aditz sarrerari dagokion azpisarrera.
Tekn. (Hizkl.)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-03-12 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
nagusi.
aditz sarrerari dagokion azpisarrera.
Tekn. (Hizkl.)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11:EHL | 2021-07-13 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
sintagma Sintagma. * Izen eta aditz sintagmak. MEIG VI 143. aditz -- (Como primer miembro de comp.) * Aditz sintagma. MEIG VI 165.
LB: 77 Atal birformulatzailea, bestalde, enuntziatu zati bat zein enuntziatu oso bat izan daiteke, eta askotariko kategoria sintaktiko edo lexikokoa (perpausa, izen sintagma, aditz sintagma, izena, aditza, adberbioa...) (Euskaltzaindia); EPG: 8 Ingelesez, izen sintagmak aditz sintagmen barnean egon daitezke, eta aditz sintagmak izen sintagmen barnean. (Itziar Laka); ETC: 214 Aspektu lexikoa aditzaren edo aditz-sintagmaren esanahiarekin dago loturik, eta denbora-izaerarekin erlazionatzen da, denboraren ikuspegia kontuan izanik (UEU).
Elhuyar: aditz-sintagma (Hizkl.) sintagma verbal; Adorez: 0; Labayru: aditz-sintagma sintagma verbal;
sintagma iz. Hizkl. Unitate sintaktikoa osatzen duen hitz saila, perpausaren barnean ardatz edo gune baten inguruan egituratzen dena. Izen sintagma: gunetzat izen bat duen sintagma. Aditz sintagma: gunetzat aditza duen sintagma. Sintagma mugatu baten barnean. aditz 2 iz. (Hitz elkartuetan, lehen osagai gisa). Aditz morfologia. Izen sintagmak aditz sintagmen barnean egon daitezke, eta aditz sintagmak izen sintagmen barnean.
Terminoa da eta azpisarrera gisa jasotzekoa.
Azpisarrera gisa jasotzekoa da aditz eta sintagma sarreretan.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-03-12 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
trinko.
aditz sarrerari dagokion azpisarrera.
Tekn. (Hizkl.)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau44 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1993-09-29 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
aditzaile: aditzaile onari, hitz gutxi.A104: "Zerrendan ematen zaion adiera eta antzinako predikariek ematen ziotena ("Aditzaile maiteok") bat bera ote?" (1994-05-18).
"aditzaile onari, hitz gutxi"
- [A104]: "Zerrendan ematen zaion adiera eta antzinako predikariek ematen ziotena ("Aditzaile maiteok") bat bera ote?" (1994-05-18)
- Erabakia: Erabakia (2002-07-18): 'comptos ganbera [...] Halaxe onetsi da. Erdarazko auditor esateko, berriz, euskaraz aditzaile hitzari egoki eritzi zaio'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau44 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1993-09-29 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
AS: (zerbaiten) aditzea izan: badut horren aditzea.
AS gisa gehitzeko eskatuz: aditzez .
(zerbaiten) aditzea izan: "badut horren aditzea"
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau44 |
AS: (zerbaiten) aditzea izan: badut horren aditzea.
- [A105]: "'badut horren aditzea/aditzera'. Nire belarriak 'aditzera' aditzen du gusturago, baina aditzea zaharragoa eta zabalduagoa bada, biak ez nituzke sartuko batuan, aldea txikiegia baita" (2001-03)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z9:OEH-AS | 2017-07-04 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
OEH: ADITZEKO a) (En la expr. aditzeko izan 'haber que entender'). "Etzaitu etxera hartu nahi; aditzeko da etzaituela maite, il ne veut pas vous recevoir dans sa maison, c'est à dire qu'il ne vous aime pas" Dv. Nola aditzeko da ezen aitén inikitatea haurrén gainean punitzen duela? Lç Ins D 3v. Skripturá [...] erraiten denean zer aditzeko den. Lç ABC I 4r. Iainkoaren hitza erraiten denean aditzeko da Testamentu zaharreko eta berriko liburu kanonikoetan den guzia. Ib. I 4r. b) Destinado a ser oído. "Acroamatici libri, liburu aditzekoak, adigarriak" Urt II 112. c) Digno de oírse. "Aditzekoa da zutaz mintzo denean, il est à entendre quand il parle de vous" Dv. "Aditzekoa da xori haren kantua" Ib. Aditzekoak ziren heien arteko solasak. Prop 1887, 121. Belar eta lore, on eta gaixto diren guziez mintzo, aditzekoa zen! HU Aurp 97. Aditzekoak ziren haren ateraldi batzu. Ib. 177. Oroz gainetik, aditzekoak ziren haren phedeikuak! Barb Sup 133. Ikustekoak dire orduan haren jauziak, aditzekoa haren marruma. Zerb Azk 47. Nere billoba, zure bertsua / ez al zan aditzekoa? / ori usaia! ematen zuan / arrosa Maiatzekoa. Uzt Auspoa 43, 114
aditzeko 1: Haien diskoak aditzekoak dira. (Jakin).
aditzeko 2: Michel Oronoz, Patziku Perurena.
Adierazle egokia eta jasotzekoa azpisarrera gisa.
azpisarrera gisa jasotzekoa aditu sarreran.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-03-12 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH: - / EuskHizt: AS / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
Bizk.
aditzera eman.
- [A105]: "aditzen eman / aditzera eman: Bigarrena hartuko nuke baturako, zabalduagoa eta baturako hartu diren arauekin batago datorrelako" (2001-03)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:04 | 1993-09-29 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
aditzera eman (jakitera eman baino egokiagoa da)
korritzen duen "jakitera eman" baino egokiagoa da
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-03-12 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
ik. OEH: AS.
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
erabilera urrikoa, baina egokia.
-z.
aditze sarrerari dagokion azpisarrera.
ez dut aditzez baizik ezagutzen.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB |
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: aditz-oin / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
-oin.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau44 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:HBB | 1993-10-20 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-03-12 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
ik. OEH.
HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
adiuntzaz.
sasoia, garaia.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-03-12 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
HLEH-EuskHizt: AS / HiztEn: AS / LurE: + / ElhHizt: AS / EskolaHE: AS
-z.
adiuntza sarrerari dagokion azpisarrera.
garaiz.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1993-09-29 | Lantaldeak erabaki gabe utzia |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-03-12 | Bigarren mailan onartzekoa |
HLEH: + / EuskHizt: † Ik. aiurri / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
ik. adiurre / aiurri / etc.
Zah. Ik. aiurri.
- [E208]: aiurri beharko luke.
- Erabakia: EArau (1995-07-28): onartu egin da.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-03-12 | Bigarren mailan onartzekoa |
ik. OEH.
HLEH: + / EuskHizt: † Ik. aiutu / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
Ik. aiutu.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau44 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:09 | 1993-09-29 | Lantaldeak erabaki gabe utzia |
erabilera-adierak argitzeko daude
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau44 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1993-09-29 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-03-12 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
Tekn. (Gram.)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau44 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:IkHizt | 1993-10-20 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
cf. adizlagun / adberbio banaketa: 1. biak jasoko dira, zein bere lekuan, eta aditzondo gehituz; 2. EGLUren bereizketa ikustea komeniko da, definizio zehatzagoetara jotzean
- [E301]: "aditzlagun [grafia proposatzen dut]" (1994-05-23)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:Maileg | 1993-10-20 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
adjudikatu, adjudika, adjudikatzen. du ad.
esleitu ordain egokia den ikus (eta izendatu)
adjudikatu, adjudika, adjudikatzen
- [E306]: "'esleitu' sinonimoa dela eranstea proposatzen dugu (gaur egun, 'esleitu' gehixeago erabiltzen dela uste dugu)" (2001-01-23)
- [E109]: 'eta ingurukoak zer neurritan dira nazioarteko hitzak?' (2001-04).
- [E123]: 'adjudikatari hitzaren txostenean dator zenbateraino erabili den euskaraz adjudikatu eta zenbateraino bestelako ordainak. Badirudi frantsesez adjuger dela, beraz, gutxienekoa beteko luke. Ingelesez ere bada (to) adjudge 'to decide or state officialy or by law' (bestela esango nuke erabilera arruntean assign erabiltzen dutela)'.
- Erabakia: Erabakia (2001-06-29): 'aditzaren nazioartekotasunaz galde egiten du ohargileak. Gutxienekoa beteko lukeela erantzun zaio. Dena dela, lehen itzulian onartua dago'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:23 | 1997-03-12 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
- [E301]: "[nik zerrendan sartu egingo nuke, horrelakoak erabiltzeko premia noiznahi dugulako]" (1994-11-02)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | EArau | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:25 | 1997-03-12 | Lantaldeak erabaki gabe utzia |
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
-dun: hiztegitik baztertzekoa litzateke, -dun osaerako hainbat bezala; baina adjudikatario-rekin lehian egon liteke, eta hau baino erabiliagoa izan.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11: LBeh82 | 2022-05-10 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Ez dugu aurkitu.
LB: 76: a) laguntzaile, ondoko 27: Elhuyar (Karlos Ibarguren Donostia Ospitaleko Larrialdiak saileko mediku adjuntua da gaur egun), Elkar (nire adjuntuak miretsi egiten nau), Euskaltzaindia 25 (idazkari adjuntua), b) Hizkl. 49: Euskaltzaindia 2 (Jarraian, egitura predikatibo hori Gutiérrezek aipatzen dituen FV2k, "Aditamentoak" edo zirkunstantzialak diren adjuntuek, osatu eta ezaugarrituko dute: postposizio sintagmek), UEU 47 (Ekialdeko hiztun batzuek aldaera «zorrotzagoa»dutela ikusi dugu: TZE adjuntuetan eta TZEKO osagarrietan subjektu isilek ez duteirakurketa askerik, eta kontrol irakurketa baimentzen dute bakarrik); ETC: 134: a) laguntzaile, ondoko: 14 (Goizeko ordu guztiak adjuntu batekin pasatzen ditut, berak gainbegiratzen du nire lana, Indiako Armadako Buru Adjuntu ohia NBEren Babes Indarren Misioko buru ohia Jugoslavian), b) Hizkl. 113 (Sintagma lokatiboak adjuntu gisa sailkatu ohi dira, eta ez halabeharrez argumentu gisa), c) Mat. 7: (Adjuntu hitzak badu beste esanahi bat ere Aljebra Linealean); eta adjunto 2, a) laguntzaile, ondoko: (Oraingo irakasle kontratatu doktoreak, gehienak urte mordoaren esperientziarekin,« adjunto» bihurtzen ditu, behin-behineko kategoria eta hasi berrientzat pentsatua).
Elhuyar: adjuntu 1 izond. (Mat.) adjunto, -a matrize adjuntua: matriz adjunta; 2 iz. (Hizkl.) adjunto; Adorez adjuntu iz. eta izond. 1) (Mat.) adjunto/ta; 2) (Hizkl.) adjunto/ta; Labayru 0; NolaErran: 0.
es adjunto; fr adjoint:Elhuyar: 1 adj. [unido con otra cosa] erantsi, gehitu, gaineratu según consta en la documentación adjunta: erantsitako agirietan jasotakoaren arabera; 2 adj. (Mat.) adjuntu matriz adjunta: matrize adjuntua; 3 adv. erantsi, atxiki, honekin batera doan(a) adjunto le remito una muestra de nuestras novedades: honekin batera doakizu gure nobedadeen lagin bat; adjunto se envían los informes recibidos hasta la fecha: honekin batera bidaltzen dizkizugu gaur arte jasotako txostenak; 4 adj./s. laguntzaile, ondoko le nombró director adjunto de su gabinete: kabineteko zuzendari laguntzaile izendatu zuen; 5 adj./s. (Enseñ.) alboko adjunto interino: alboko bitartekoa; 6 s.m. (Ling.) adjuntu . // Adorez: 1 adj. erantsi, gehitu, gaineratu ; en paquete adjunto: pakete erantsian; 2 ondoko, aldameneko, laguntzaile ; adjunto al gerente: kudeatzailearen ondokoa; adjunto de dirección: zuzendariaren ondokoa; director adjunto: zuzendari-laguntzailea. 3 m. accesorio: eranskailu, eranskin, gehigarri, emendakin . 4 adv. -ekin batera ; le remito adjunto: honekin batera igorri dizut. 5 m. (Mat.) adjuntu . // Labayru: 1 adj. Unido a otra cosa erantsi(ta), gehitu(ta), ga(i)neratu(ta)/gaineratu(ta), -(r)i eutsi (contiguo). El verbo eutsi se usa en su forma sintética. Los documentos adjuntos los entregaremos mañana: Bihar aurkeztuko ditugu agiri erantsiak. Adjunto les envío el certificado de nacimiento: Idazki honi dautsala, jaiotza-ziurtagiria joatzue. 2 adj., s. (Persona) que ayuda a otra lagun(tzaile), ondoko, alboko, albesteko, kide (socio).Adjunto a la dirección: Zuzendariaren ondokoa. Es gerente adjunto de una empresa importante: Enpresa garrantzitsu bateko gerente-laguntzailea da. // NolaErran: 1 adjectif laguntzaile lagüntzale (ZU) 2 nom masculin | nom féminin mairie auzapezorde (BL) aüzapezorde (ZU) axuant (BL) alkateorde (MD) ici comme ailleurs le choix du Maire et des adjoints a eu lieu à la suite des élections denetan bezala egin da hemen ere auzapez eta axuanten hautaketa hauteskundeen ondotik. // Euskalterm: adjuntu (Hizkl., Mat.); ondoko (kargua); alboko (Hezk. adjunto contratado). // ZTHB-Mat: adjuntu .
Erabilia eta sarrera gisa jasotzekoa. Hizkuntzalaritza eta Matematika arloetakoa dela adieraziko da.
Hizkl. eta Mat.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:41 | 1997-03-12 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | EArau | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | ZS:HBL | 2010-02-16 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Ez dugu aurkitu.
adlatibo 12: J.M. Irazola (Berriz ere gogoratuz hona hemen Izen berezien deklinabidekera: Kont. amaituak / Bok. amaituak / Nominatiboa / Ergatiboa / Datiboa / Genitiboa / Komitatiboa / Instrumentala / Genitibo TD / Inesiboa / Adlatiboa / Ablatiboa / Partitiboa, Instrumentala, inesiboa, adlatiboa, Nominatiboa / Ergatiboa / Datiboa / Genitiboa / oraintsuago / Instrumentala / Inesiboa / adlatiboa / Partitibo-ablatiboa), Eutsi/1 (Adlatibo soila: Iruñera(t); Donostiara(t); Hurbiltze adlatiboa: Iruñerantz; Donostiarantz; Muga adlatiboa: Iruñeraino; Donostiaraino, Adlatiboaren gainean eraikia: Iruñerako; Donostiarako), R. Gomez (Adlatibo singularrak, jakina denez, -ara forma du), GomenErab (euskara batuan, hainbat idazlek, hobe beharrez, arauera forma hautatu dute, arau-ren adlatiboa delakoan, hitzak lortua zuen idazkera-batasuna hautsiz), E. Lopetegi (Adlatiboa [-tzera] eta inesibo mugagabea [-tzen] oso hurbil daude, Bizkaieraz inesiboa erabiltzen da, adlatiboa baztertuz, Adlatibo bukatuzkoa).
EGLU-I, 252: adlatibo; eta 265: "norabide zuzenezkoa (-rantz)" tauletan hurbiltze adlat.; 265: "adlatibo bukatuzkoa (-raino)" tauletan hurbiltze adlatiboa, muga adlatiboa.
adlatibo: HiztEn, HiruMila, ElhHizt (adlatibo soil, muga-adlatibo, hurbiltze-adlatibo, adlatiboaren gainean erakia) // Ez dugu aurkitu ap. LurE.
fr (DLLF): Ez dugu aurkitu, baina Lafitteren Grammaire Basquen: adlatif ; en (wikipedia): allative, it (Wikipedia): allativo, de (Wikipedia): Allativ.
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: +
izond. Gram.
a) Kategoriak eta arloa honela aipatzeko eskatuz: «izond. eta iz. Hizkl.» eta b) azpisarrera gisa erantsiz: hurbiltze-adlatibo, muga-adlatibo.
Kasuen izenak.
-dl-/-ll.
Tekn.: berez, adiabatiko bezain teknizismoa da; baina hizkuntzari dagozkionak "hurbilago" sentitzen ditugulako edo, sarbide oparoagoa ematen diegu; nolanahi ere, erabiltzekotan, forma hori dagokio, eta ez besterik.
- Erabakia: Osoko Bilkura (2015-09-25): izond. eta iz. Hizkl. Eta AS gisa: hurbiltze-adlatibo, muga-adlatibo
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:28 | 1997-03-12 | Lantaldeak baztertua, eta beste batez ordezkatzekoa |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z10: LBeh10 | 2020-03-10 | Lantaldeak baztertua, eta beste batez ordezkatzekoa |
administradore iz. [Oharra: Euskaltzaindiak, administradorek euskara idatzian izan duen erabilera kontuan harturik, hitz hori ez erabiltzea gomendatzen du; ik. administratzaile].
administradore 10: Berria (Zeren eta egia esango dizuet, nire ordenadoreez arduratzen den enpresak, etxepeko administradoreak edo ez dakit zein elkartek (Gure Esku Dago, adibidez) nire datuekin egingo duenak ez dit beldurrik ematen), Deia 3 (haietako bat, Josepha Ignazia, 1745ean jaio zen, eta Juan Bernardo Amitesarobe donostiarra izan zuen atautxi, hain juxtu, Elamako burdinolan administradore zena), DiarioVasco 2 (San Agustin eliza, administradorearen etxea, Enobietako urtegia eraikiarazi zuen ingeniariaren etxea?), EiTB (Badiolak adierazi duenez, administradore judizialek asteartean jasoko dute Realeko kontseiluak osatu duen txostena haiek eurena egin dezaten), Jakin 2 (Eta, gero, Don Jose Maria Zirarda administradore izendatu zutelako. Zirarda gotzaina zen Santanderren, eta hemengo administradore izendatu zuten, hango ardura utzi gabe), Karmel (Administradore izatea lortu eban laster Sabin gazteak); administratzaile 1652.
administradore 7: Herria (Alabainan, 10 administradore horietan), Berria (The Washington Post egunkariaren arabera, Paul Bremer Washingtonek Iraken ezarritako administradoreak estrategia hori proposatu zion Etxe Zuriari suniten babesa jaso ahal izateko), Matias Mugica (Printzearen administradoreak ere bai, printzearen lekaioek ere bai), Juan Garzia 2 (Administradore kargua eskaini nionan, hi ostera ikusi beharrez), Iñigo Aranbarri (Irakurlea ezustean harrapatu, eta asko izan ziren hiztegietan esanahiaren bila hasi zirenak: adizlagun, adjektibo, adjudikatu... administradore); administratzaile 178.
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
Debekua bere horretan uztea proposatu da. Datuak ikusita, badirudi administratzaile formak bere bidea egin duela, baina oraindik ere badira administradore erabiltzen jarraitzen dutenak.
Saih. Ik. administratzaile.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau44 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1993-10-20 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
administrari 'administrazioko langilea': administrariak, administrari laguntzaileak.A104: "Administrazio-hizkeran aski zehaztuak daude "administrari" eta "administrari laguntzaile" langile-kategoriak. Zerrenda honetan ematen denaren arabera ("administrari = administrazioko langile"), ordea, administrazioan diharduten guztiak lirateke "administrari". Zerrendan datorren definizioa anbiguoa da, gutxienez" (1994-05-18).
-ari/-tzaile.
'administrazioko langilea'
- [A104]: "Administrazio-hizkeran aski zehaztuak daude "administrari" eta "administrari laguntzaile" langile-kategoriak. Zerrenda honetan ematen denaren arabera ("administrari = administrazioko langile"), ordea, administrazioan diharduten guztiak lirateke "administrari". Zerrendan datorren definizioa anbiguoa da, gutxienez" (1994-05-18)