50535 emaitza bilaketarentzat - [5851 - 5900] bistaratzen.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:26 | 1998-01-13 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
-zale.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
aurrerengo.
Bizk.
ord.
aurrena, lehena.
- [E210]: 'aurreren. Hitz horren inguruan, sinonimia erabiltzeaz gain, beharbada komenigarri izan daiteke adibide bat gehitzea. Azkueren hiztegiak hala egiten du, Juan Antonio Moguel laguntzarekin: "Esan daroaket nik: mutillak, aurrerena da Jangoikoaren bildurra" (Juan Antonio Moguel, Peru Abarka, 107)'.
- [E116]: 'bai, agian eman daiteke adibidea. Hola geldituko litzateke: aurreren Bizk. ord. 'aurrena, lehena'. Aurrerena da gauzak ongi egitea, aurrerengo'.
- Erabakia: Erabakia (2004-02-27 / 2004-03-26): 'ok'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-01-13 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
ik. OEH: AS
HLEH: - / EuskHizt: adib. / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
-ko.
aurreren sarrerari dagokion azpisarrera.
izlag.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau48 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1993-11-11 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau48 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1993-11-11 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z7:HBL | 2014-06-10 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
LBeh (2014-04-03): aurrestreinaldi 53: Deia (Aurrestreinaldian filmean parte hartu duten artistak izango dira), Berria 3 (adib.: Bilboko Kafe Antzokian egingo dute Lingua nabajorum -en estreinaldia, baina joan den ostiralean aurrestreinaldi bat egin zuten Soraluzen, Oregiren jaioterrian), EiTB 49 (adib.: Aurrestreinaldi honekin batera, filmaren aktore bat azaldu da bertan, Jaime Campbell, alegia); aurre estreinaldi 8: Berria (gaur egingo dute aurre estreinaldia Bilboko alondegian), EiTB 7 (adib.: Go!azen' telesailaren aurre estreinaldiaren prentsaurrekoa).
EPG: ez dugu aurkitu aurrestreinaldi formarik. aurre-estreinaldi 2, Berria (adib.: Horien guztien aurretik, ordea, atzo, aurre-estreinaldia egin zen, Bilboko Guggenheim museoan, FAS zine-klubaren 50. urteurrena ospatzeko).
BerriaEL2013: aurrestreinaldi 1. Zineman. aurrestreinaldi 2* e. jendaurreko entsegu. Antzerkian.
es preestreno / fr avant-première: Elhuyar: aurrestreinaldi / Nolaerran: aitzin agerraldi, estreinaldi / Zehazki: aurreemanaldi, lehen emanaldiaren aurreko / Labayru: aurrestreinaldi / Adorez5000: aurrestreinaldi, aurre emanaldi.
onartzekoa da Heg. eta Zin. markekin.
Heg.
Zin.
iz.
filmean parte hartu duten artistak aurrestreinaldian egongo dira.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:IrEm | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z10: LBeh64 | 2020-06-16 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
suposizio iz. Arrazoibide bati jarraitzeko edo modu jakin batean jokatzeko, egiazkotzat hartzen den ideia edo ustea. Horrek esan nahi du gure teoria guztiak suposizioak, aieruak, hipotesiak baino ez direla. Erabil ezazu 3. suposizioaren ordez beste suposizio hau: (...). // ustekizun iz. Ustea, bereziki jakintzagaiei buruzkoa. Horra non oraingo psikologiak oinarri bat eskaintzen dien parapsikologiaren ustekizunei. Orain artean behintzat ustekizun horiek ez dira egiaztatuak izan.
aurresuposizio 32: Berria 2, Deia 2, Jakin 1, UEU 27; ez dugu presuposizio formarik aurkitu.
aurresuposizio 82: Ibon Uribarri (Arrazoimen hutsaren kritika) 73, Xabier Olarra 4, Iñaki Mendiguren 3, Piarres Xarriton 1, Xabier Arregi 1; ez dugu presuposizio formarik aurkitu.
es presuposición / fr présupposition, présupposé: Adorez: (Ling., Lóg.) aurreiritzi, aurresuposizio / Elhuyar: (Ling.) (Lóg.) aurresuposizio / Labayru: - / Zehazki: ustekizun; NolaErran: aitzinetiko uste, ustekizun.
Euskalterm (Hizkl.): testuinguru-aurresuposizio, banaketazko aurresuposizio, elkarrekiko aurresuposizio, aurresuposizio sintagmatiko.
Erabilia eta beharrezkoa Log. eta Hizkl. arloetan.
Log. eta Hizkl.
- [E306]: "EGLU-Vn erabili da; Elhuyarren hiztegietan badago; sartzea proposatzen dugu (Hizkl. eta Log.)" (2002-09-02)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau48 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1993-11-11 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | EArau | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:27 | 1998-01-13 | Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa |
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
-ko libre-automatikoa (leku-denborazkoetan).
- Erabakia: Osoko bilkura (2014-12-19): aurretiazko (s.u. aurretiaz)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11:EHadib [2] | 2023-04-18 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Azpisarrera gisa jasotzekoa, adierak bereiziz: 1 aurrean jarri 2 aurreratu.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau48 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:07 | 1993-11-11 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11: LBeh63 | 2022-06-07 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Ez dugu aurkitu.
LB: 63; ETC: 96.
Elhuyar: 0, Adorez: 0; Labayru: 0; NolaErran: 0.
Erabilia eta jasotzekoa.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-01-13 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
-txo.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau48 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:03 | 1993-11-11 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
- Erabakia: Osoko bilkura (2014-12-19): aurreztik adlag. Bizk.: etorkizun diren zerak aurreztik ikusteko ahala [azpisarrera gehitu]
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:05 | 1998-01-13 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
ik. OEH: AS
HLEH: AS / EuskHizt: AS: azalpen berritua / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: AS / EskolaHE: AS
bikoiztapenak.
aurre sarrerari dagokion azpisarrera.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | EArau H | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:19 | 1998-01-13 | Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa |
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
-ko automatikoa.
- Erabakia: Osoko bilkura (2014-12-19): kendua.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | EArau | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z6:LBeh | 2013-09-10 | Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa |
LBeh (2013-06-10): aurrez ikusi 97, Berria 55 (adib.: Klima aldaketaren ondorioz, itsas maila aurrez ikusitakoa halako bi igoko dela diote, Donostiako Kursaaleko aurtengo emaitza ekonomikoek aurrez ikusitakoei eutsi egin diete, NASAko ingeniariek aurrez ikusi zuten egoera hori), EiTB 39 (adib.: Erabiltzaile Independenteen Federazioak aurrez ikusi duenez, astebetez gehiago egongo direla aurrez ikusi dute adituek), Argia (Emaitzak aski kezkagarriak dira, hainbesteraino non banku zenbaitek, txokea aurrez ikusita, Greziako zorraren kontrolpeko berregituraketa bat onartu duten hurrengo ordaintze-eperaino), DiarioVasco 2 (bereizi gabeko 200.000 tona zabor erretzea aurrez ikusten duela proiektuak).
EPG: aurrez ikusi 83: Berria 18, Imanol Unzurrunzaga 8, Asisko Frantzizko 6, Jon Muñoz 6, Pello Salaburu 9, Koro Navarro 5, Ibon Uribarri 3, Xabier Olarra 2, Monika Etxebarria 2, Xabier Amuriza 2, Karlos Zabala, Rafa Egiguren, Juan Martin Elexpuru, Elizen arteko Biblia, Joan Mari Lekuona, Josu Zabaleta, Juan Garzia, Iñaki Mendiguren, Pello Lizarralde 2, Joxerra Garzia, Xabier Etxabe, Joxe Azurmendi, Xabier Arregi, Joseba Zulaika, Bernardo Atxaga 2, Itziar Otegi, Harkaitz Cano, Pello Zabala, Filosofiako Gida, Karlos Linazasoro.
BerriaEL2013: aurreikusi h. aurrez ikusi, espero izan. Gehiegi erabiltzen da. Jende asko biltzea aurreikusi dute*[e.] Jende asko biltzea espero dute. // Bilera etziko dago aurreikusita*[e.] Bilera etzi egitekotan dira.
es prever / fr prévoir: Elhuyar: aurrez ikusi/jakin, aurretik ikusi/jakin; aurreikusi // sumatu, susmatu // ezarri, esan / Nolaerran: aitzinetik ikusi, aitzinetik pentsatu, aurreikusi, aurrez ikusi // -tzea pentsatu, -tzeko asmoa finkatu // pentsatu, apailatu // kasu/egoera bat aipatu, aurreikusi / Zehazki: aurrez ikusi, aurreikusi, pentsatua izan / Labayru: aurreikusi, aurrez ikusi, aurrezagutu; igarri, -(r)i antza eman, -(r)i antzeman, -(r)i iritziak eman, ondorioak atera, uste izan, susmatu, susmoa eduki, -(r)i susmoa | usaina hartu, susmo izan, barrundatu, -(r)i zainak eman // prebenitu, -(r)i neurriak | aurrea(k) hartu, saihestu / Adorez5000: aurreikusi, aurrez ikusi // aldez aurretik pentsatu, asmo izan // susmatu, barrundatu // iragarri, agindu // neurriak hartu.
ikus aurreikusi arautua. [Arauen bertsio zaharrak aurreikusi h. aurrez ikusi zekarren, baina aldatu egin zuen Euskaltzaindiak].
Eraikuntza librea.
- Erabakia: EHk sartua (2016)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-01-13 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
HezkAdmin: prefijo (teléf.)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
ik. OEH.
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
adlag.
g.er.
kontra.
lege guztien aurrezka.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:04 | 1993-11-11 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
AS: aurrezki(-)kutxa.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:Merkat | 1993-01-27 | Lantaldeak baztertua, eta beste batez ordezkatzekoa |
aurrezki-kutxa , marratxoz lotua, da erabilera arrunteko forma (besterik da errotuluetan eta har dezakeen forma)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HezkAdmin: ahorro (acción).
iz.
aurrezkia, eskugaina.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-01-13 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
-z(tu)+tz-.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4B:EEBS:007 | 2002-10-08 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z6:LBeh | 2013-12-17 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
aurreztik 2: Kk Ab II ("Euren erremintak eta aldatzeko soñekuak olezko kutxetan, sarrail-itxu bategaz itxita, aurreztik bialtzen zituezan Gaztelara mandazañen bitartez"), Otx ("Emakumia dozu [...] etxera etorri lettezan gora-bera ta nastiai, aurreztik ikusijaz, arpegi emoten dautsena") // Ik. OEH argitaratuan, aurrezti : Egikera onerazkoak, ap. DRA ("Amesak bere [pekatu dira], izan badira aurrezti gura izanikoak, edo ostean gustuz gomutauak").
aurrezdik 1, Larrak ("Al bakan orregaz batera etorkizun diran zerak aurrezdik ikusiteko ala be ei yok Yaungoikoagandik"); aurreztik 7: D.M. Bernaola ("Bota eban andik eta ezarri eban lurrez kontrara guztia zatituteragiño; alantxe esan eban aurreztik Isaias Igarleak"), Euzkadi 1916 eta 1936 ("Baña aurreztik oldoztia ona ixaten da, gero zer jazo leikien", "laster ezkonduko da Tximelarre auzuneko Uriarte'tar Miren neskatilla abertzalia baserrittar batekin. Gure zorijonak aurreztik"), Anab Usauri ("Ni katolikoa naiz, ta egizko katolikoa, ori aurreztik aitortu nai dutan gauza da"), J.G. Etxebarria ("Eleizaren asikera ta arrigarrizko zabalkera edestu ta beraren amaitze aintzagarria aurreztik adierazoten da"), Larrak 2 ("aurreztik iragarrita dagon egunik beroenean luterrezko ormeari deutsala iminiko da", "gerorako aurreztik iragarri dautsazue tahnetza ta erregetze-itxaroa").
Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, HiztEn, LurE, Euskalterm.
aurrezdik : DRA (v. aurreztik); aurrezti : DRA (de antemano); aurreztik : DRA (previamente, de antemano), PMuj DVC (B previamente, de antemano, anticipadamente, anteriormente) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, ElhHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF.
EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
azpisarrera gisa aurrez sarreraren barruan; kategoria eta adibidea sartzea proposatu da: adlag.: etorkizun diren zerak aurreztik ikusteko ahala.
-tik.
adlag.
Bizk.
etorkizun diren zerak aurreztik ikusteko ahala.
- Erabakia: Osoko bilkura (2014-12-19): aurreztik adlag. Bizk.: etorkizun diren zerak aurreztik ikusteko ahala [azpisarrera gehitu]
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1993-11-11 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
aurreztu, aurrez(tu), aurrezten. du ad.
aurreztu, aurrez(tu), aurrezten
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4B:EEBS:004 | 2002-10-08 | Lantaldeak erabaki gabe utzia |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z10: LBeh 104 | 2020-06-16 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Ik. OEH argitaratuan testu-lekukotasunik gabeko 1 aurri ("Maison qui n'a que le toit et les murailles" [...] "Ruina" DRA, que cita a Darric. Cf. aurritu) eta 2 aurri ("[AN-zuhaire], planta de raíz larga y hoja ancha").
aurri (eta aurrizko egoera, aurri-egoera, industria-aurri) 7: J. Agirre 2 ("Gaur egun ermita aurrizko egoeran aurkitzen da, utzikeria eta emandako tratu txarra direla medio", "Lanondoko paisajean ugariak dira txabolak, aurri-egoeran horietako asko"), Aita Santuen Erroman ("Sixtoren aitzindari batzuk [...] hasiera eman zioten hiria berreraikitzeko proiektuari, aintzinako aurriak zaharberritzeari zein Berpizkundeko estiloko eraikin berriak jasotzeari ekinez"), Lur eta Ingurugiro 2 ("Agente kutsatzaileei buruzko atal honetan, zabortegiak eta industria-aurriak aipatu beharko genituzke lurzoruen kutsadura kasu berezi gisa", "Iker itzazu zeu bizi zaren inguruan dauden zabortegiak, depositu-guneak, ibar beteak eta industria-aurriak"), Ibilien Dima ("Ganekortara helduko gara, beste eskorta batzuen aurriak eta artzain-txabola baten beheak dauden lekura alegia"), LandaTurismo 1999 ("erromatarren aurriak, tenplarioen misterioak, elizak eta soroak, lasai lasai haien historia noiz kontatuko diguten zain daude"); aurri egin 1, Tutankamon-en hilobia ("Tenpluok aurri eginda idoro nituen"); aurrigile 2, UZEI ("nire ahalorde-emailearena den etxean agertu diren bizio aurrigileak", "Bizio aurrigileak ageri dira etxean"); cf. aurritu 3.
aurri : HiztEn (1 teilatua eta kanpoko lau hormak baino ez dituen barne-zatiketarik gabeko etxea; 2 eraik. pl. eraikin bat edo multzo bat osorik edo zatika lurrera erori ondorengo gerakinak; aurri izan AS, aurri-zorian egon AS), Euskalterm 19 (hauetan besteak beste, aurri zorian 3 eta aurrizko egoera 1 aurri-egoera sinonimoarekin) // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, LurE.
aurri : Izen geografikoen glosarioa, 2001 (eta aurri interesgarri); ik. Ajeak 36-38.
aurri : ElhHizt (1 casa sin división interior que no tiene más que las paredes y el techo; 2 pl. [hondakinak] ruinas; ASak: aurri izan ser débil, estar desprovisto de medios, aurri-zorian egon amenazar ruina #mdash# un edificio), HiruMila (1 ruina; 2 débil, sin medios), Lh DBF (faible, débile), DRA (1 ruina; 2 en Fustiña y Cabanillas [N] dicen "echar aurri" por arrojar a volea, dulces, dinero, etc.; 3 casa sin división interior, no teniendo más que las paredes y el techo; 4 planta de raíz larga y hoja ancha; 5 débil, desprovisto de medios), PMuj DVC (choza, cabaña; flaco, débil, endeble) // Ez dugu aurkitu ap. EIH, EuskHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF.
aurri 80: Argia 12, Berria 17, Deia 2, Deustuko Unibertsitatea 10, EHHA 10, EiTB 5, Elkar 4, Consumer 5, EAO 1, Gomylex 8, Karmel 4, Laneki 6, UEU 6.
Euskalterm: Zuz. aurri ruina, aurri ekonomiko, fisiko, tekniko, aurri-adierazpen (TN); Geogr., Arteak, Hirig. aurri.
es ruinas / fr ruines, vestiges: Adorez: 3 resto de edificios, ruinas; hondakin(ak), hondar(rak), aurri(ak), herexa, aztarna, hondakizun / Elhuyar: 2 (pl.) hondakinak, hondarrak, aurriak las ruinas de Babilonia: Babiloniaren hondakinak / Labayru: 4 pl. Restos de un edificio o varios hondakin, hondar / Zehazki: 3 pl hondakin(ak); (de algo que cae) erorkin(ak); (de algo que se rompe) hautsikin(ak): las ruinas del edificio siniestrado, eraikinaren erorkinak; las ruinas eran testigos de los bombardeos, hautsikinak bonbardaketaren lekuko ziren / NolaErran: décombres hondakin (pl.) aurrikin (ZU).
EIH: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
Iluna da jatorriaren aldetik, eta ez dirudi horren premia argia dagoenik (ordain posibleetan, cf. hondakin eta erruina).
Forma bitxi samarra da, baina erabilia eta beharrezkoa. Bi adiera jaso: batetik, Arkeologia eta Historia, eta hauek pluralean erabiltzen direla adierazi; eta, bestetik, Hirigintza, Arkitektura eta Zuzenbidearen ingurukoa.
1) Arkeol., Hist.; 2) Hirig. [jakite-arlo hau ez dago jasoa], Arkit., Zuz.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
aurrin, aurrintzen.
Ipar.
da ad.
egokitu, bat etorri.
- [E116]: 'honi ez dio inork ere oharrik egin, eta hola onartu dugu oharrik gabeko zerrendan. Jartzen den proposamen hori da tradizioarekin lotzen dena. Baina hemen arazo bat sortzen da, zeren afinatu sarrera hola onartu genuen: afinatu, afina, afinatzen. du ad. Mus. Heg. h. tonuan jarri, aurrindu; Kontua da afinatu horren ordez aurrindu hobesten dugula, nahitaez holako esaldiak onartu behar ditugu: gitarra aurrindu du (eta ez, afinatu du). Arazoa da orain inoiz ere izan ez duen moduan erabiltzen dugula aurrindu, du aditzarekin hain zuzen ere. Bi bide ditugu: kendu aurrindu, edo onartu hemen erabilera berri bat bedeinkatzen ari garela. Ez dakit nolako arrazoibideak erabili ziren garai hartan (hasi berria nintzen, eta ez dakit nik bideratu nuen eztabaida) "afinatu" horren ordez "aurrindu" hobesteko. Hau da orduan erabili zen dokumentazioa: (ik. afinatu txostena); Nik hau proposatuko nuke, orduko Erabakia ez aldatzeagatik, jakinaren gainean tranpa egiten ari garela: aurrindu, aurrin, aurrintzen. Ipar. da/du ad. 'egokitu, bat etorri''.
- [I102]: 'Nik ez nuke musikari egindako erreferentzia kenduko. 'Aurrindu'ren antonimoa, adibidez (orain sartzekoa ez balitz ere) 'desaurrindu' izan litekeelako'.
- [E123]: 'nik ere ez dut beste irtenbiderik ikusten'.
- Erabakia: Erabakia (2001-05-25): 'sartu behar da bere lekuan'. Ik. afinatu sarrera. cf. oh. s.u. ajustatu. Erabakia (2004-02-27 / 2004-03-26): 'OK nirea'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
aurri, aurritzen.
Ipar.
da/du ad.
hondatu, higatu.
- [E306]: "'aurri' ez da sarrera; pentsatzekoa da, beraz, 'aurritu' aditza sartzeak ez dakarrela berekin 'aurri' hitza sartzea; dena den, gogoan izan zerbait behar dela 'ruina(s) / ruine(s)' euskaraz adierazteko; askotan 'hondakin(ak)' egokia izan daitekeen arren, arkeologian hobe litzateke beste bide batetik jotzea; Ibon Sarasolak arazo honi buruz Euskara Batuaren Ajeak liburuan esandakoa aintzat hartuz, 'erruina(k)' onartzea proposatzen dugu" (2002-09-02)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau48 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:10 | 1993-11-11 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
adlag.
arestian, aspaldi ez duela.
- [E306]: "'aurtemein' edo 'artemein' behar du ('aurtemein'-i legokiokeen tokian ordenatuta dago, baina 'autemein' forma du); bestetik, Ibon Sarasolak Euskal Hiztegian 'artemein' hobetsi zuenez, Elhuyarren hiztegietan ere forma hori hobetsi dugu; zein dira 'aurtemein' hobesteko arrazoiak?" (2002-09-02)
- Bidalketa: ik. oh. s.u. artemein.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau48 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z1:BatHizt | 1992-03-24 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:02 |
AS gisa gehituz: aurtengo .
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:33 | 1998-01-13 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
ik. OEH: AS
HLEH: - / EuskHizt: AS / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
-ko.
aurten sarrerari dagokion azpisarrera.
1 izlag.: aurtengo gabonak. 2 adlag. aurtengo adina lan badugu hor.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z1:BatHizt | 1993-11-11 | Bigarren mailan onartzekoa |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:09 |
aurtiki, jaurtiki
aurtiki, aurtikitzen. Ipar. du ad. 'jaurtiki'.
ik. jaurtiki
aurtiki, aurtiki, aurtikitzen
aurtiki eta jaurtiki, biak onartzekoak dira, jaurtiki primatuz
- [A106]: "oraingo zerrenda honetatik kentzea [proposatzen du]". (1993-02-10)
- [E301]: [nik zerrendatik kendu egingo nuke]" (1994-05-23)
- [I102]: jaurtiki da hobestekoa. % 99tan forma luzeena jatorrizko forma da" (1995-01-10)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB |
aurtikiarazi, aurtikiaraz, aurtikiarazten. Ipar. du ad.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau48 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1993-11-11 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
aurtikika: birao aurtikika ibili; ostiko aurtikika hasi.
birao-aurtikika ibili, ostiko-aurtikika hasi
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau48 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1993-11-11 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-01-13 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: - / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: -
-tze.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11: LBeh35 | 2023-06-14 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
AURTON (Forma con artículo de proximidad). Este año. Gaur nabaitu dot, lenengoz, / aurton, neguaren otza. Gand Elorri 172. Ez al deutsu ardura? / Guztiok dakigu: / Aurtongo kabia be / klaustroan daukazu. Gand Elorri 76. Aurton, bear bada, egingo dogu Lurdesera ostera be. EgutAr 9-2-1959 (ap. DRA).
LB 35 (Aizu 1, Berria 13, Deia 3, DiarioVasco 1, EiTB 1, ElCorreo 1, Elkar 1, Euskaltzaindia 2, Goiena 1, Jakin 5, Karmel 5, UEU 1); ETC 227
Elhuyar: aurton adb. (B) este año / Adorez: aurton adb. este mismo año / Labayru: aurton 1 adb. este mismo año. Aurton ezkondu da gure lehengusinea / NolaErran: 0.
Erabilia eta jasotzekoa dagokion markarekin.
Bizk.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau48 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:07 | 1993-11-11 |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z9:OEH-AS | 2017-07-04 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
OEH: AUSARDIAZ, AUSARDIZ Osadamente, atrevidamente, audazmente. Gelara sartu zitzaion eta ausardiz esan zion. Lard 201. Ain lotsa gutxirekin ausardiaz zabilzala beragandik igesi bide galgarritan? Jauregui EE 1883a, 240. Gure izkuntza maite oni, bere jauregi barruan [...] ausardiz ta nabarben, norbaitek esi ta lokarriak jarri nai izan dizka. Ag EEs 1916, 118. Egan leio-aurretik, / txintaka txoria; / aren urren, ausardiz, / maiera iguzkia. Ldi UO 14. --Lepomendi edo Letamendi bardin deust --jardetsi eban ausardiz, mutikoak. Erkiag BatB 15
adib.: ausardia 1 iz. Arriskuen aurrean atzera egiten ez duenaren jokaera. Deusen beldur gabe, ausardia handiz. Euskaldunen artean horretarako kemenik eta ausardiarik ez dagoelako. Beren semeentzat ogia eskatzeko ausardia zutenak. Batzuek Zesarren handitasuna miretsiko dute, besteek etsaien ausardia. 2 iz. Ausarkeria. Lotsagabekeria handian gelan sartu zitzaion, eta ausardiaz esan zion ez zuela agindutakoa betetzeko asmorik.
ausardiaz 169: Ortzadar 2, Deia 6, Elhuyar, Consumer 2, Berria 98, EiTB 31, Jakin 4, Karmel, Argia 18, Erlea 2, DiarioVasco 4.
EPG: ausardiaz 126: Berria, Herria, Asisko Frantzizko, Elizen arteko Biblia, Jon Muñoz, Karlos Zabala, Patxi Zubizarreta, Juan Martin Elexpuru, Josu Landa, Fernando Morillo, Josu Zabaleta
Adierazle egokia da eta sartzekoa azpisarrera gisa.
azpisarrera gisa jasotzekoa ausardia sarreran.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau48 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1993-11-11 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
-a org. eratorpenean
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
ik. OEH.
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
ausardi, ausarditzen.
g.er.
da ad. 'ausartu'; du ad. 'adoretu'.
- [E208]: 'Ausarditu: ene ustez, gutxi erabilia denez gero, -nik neuk behintzat ez dut inoiz entzun ez eta idatzirik ikusi ere- ez ote litzateke hobe, besterik gabe, ausartu forma erabilienera bidaltzea? ausarditu* e. ausartu'.
- [E116]: 'Oso erabilia ez da, baina Agirrek, Aranak, Lardizabalek eta Oskillasok bederen erabili izan dute. Bestetik, ausarditsu ere onartu dugu (adibide asko ditu OEHn). Beraz, uste dut egokiena dagoen moduan uztea'.
- [E123]: 'nik ere lantaldearen proposamena bere horretan onartuko nuke; lekukotasun gutxiagoko hitzak onartu ditugu'.
- Erabakia: Erabakia (2004-02-27 / 2004-03-26): 'OK'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau48 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1993-11-11 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau48 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1993-11-11 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
ausarki 1 'ausardiaz'. 2 'ugari'.
AS gisa gehituz: ausarkian .
1. 'ausardiaz'; 2. 'ugari'
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-01-13 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
ik. OEH: AS
HLEH: - / EuskHizt: AS / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
-n: -an.
ausarki sarrerari dagokion azpisarrera.
adlag.
ugari, ausarki.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau48 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z1:BatHizt | 1993-01-27 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:05 |
AS gisa gehituz: ausart izan .
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-01-13 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
ik. OEH: AS
HLEH: - / EuskHizt: AS / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
izan.
ausart sarrerari dagokion azpisarrera.
da ad.
ausartu.
ez naiz ausart zure aitzinean agertzera.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau48 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1993-11-11 | Lantaldeak besterik gabe onartua |