50535 emaitza bilaketarentzat - [7101 - 7150] bistaratzen.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm | 1998-02-10 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
onomat.
Ipar.
bat-batean.
- [K204]: "atea banpez hetsi du. Bainan ere: eliza banpez betea zen, bete betea zen [Lhande-renetik hartu ditut...]" (1995-03-03)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm |
Fam. Desmodontidae.
bi adiera jasotzeko eskatuz: iz. 1 Fam. Desmodontidae. 2 'odol-xurgatzailea'.
- [E301]: "[nik zerrendan sartu egingo nuke, horrelakoak erabiltzeko premia noiznahi dugulako]" (1994-11-02)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | EArau | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:36 | 1998-02-10 | Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa |
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: -
Onomastika batzordeak erabakitzekoa.
- [E124]: 'bantu | H: Onomastika batzordeak erabakitzekoa'.
- [I202]: 'bantu (Azkue Bibliotekak eskatuta, 1996ko martxoaren 15eko batzorde bilkuran erabakia)'.
- [E116]: 'Onomastika batzordeak erabakitzeko da'.
- Erabakia: Erabakia (2004-09-17): 'OK'. // 190. arauan jasoa.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm | 1998-02-10 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
-ño.
Ipar. (batez ere BNaf.).
batto, bat bakarrik.
- [K204]: "bat, bat-ño [Lhande-renetik hartu ditut...]" (1995-03-03)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:17 | 1998-02-10 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Ez dugu aurkitu.
EB dira 14 bao (eta baotxo): P. Iztueta 11 (adib.: "Iparraldeko fatxada harlanduzkoa da; goiko aldean jadanik mainela galdu duen bao erdibitu bat ikusten da"); SEIE ("Lehenik kalostra daukagu teilategalaren ordez; neurri itzeleko pilastrak, pisu bat baino gehiago egiten dutela, okuluak, erdiko baoaren enkoadre hautsia"); UZEI ("Luzeroa. Sin.: Sabaileihoa; Argizuloa. Kristalez itxitako baoa estalki batean, jeneralean isurkiaren arrasean geratzen dena"); I.A. Berriotxoa ("bao gehiago dago goiko solairuetan #mdash# ez bait dira jadanik defentsarako edifizioak"), eta 3 baogune : UZEI 2 ("Erromanikoarekin alderatuz, masak baino garrantzi handiagoa izango du baoguneak", "Horma-pinturak, erromanikoan zuen garrantzia galdu egiten du gotikoan, baoguneak ugaritu egiten bait dira"); I.A. Berriotxoa ("Sarrerako ateak, dobelaje handiko arkuekin eta baogune gutxirekin behe solairuan").
bao : HiztEn, Euskalterm 33; baogune : Euskalterm 2. Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, LurE.
Eraikuntza Hiztegia: es vano, hueco: eu bao, kofadura // Hirigintza Hiztegia: es vano de fachada, hueco de fachada: eu fatxada-bao.
bao jaso dutenak: HiruMila, ElhHizt, DRA, PMuj (eta baotu). // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, XarHizt, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF.
Erdal vano / embrasure, baie; portée formen ordainak: HiruMila: bao, kofadura // ElhHizt: bao, kofadura // Lur EG/CE: zulo // XarHizt: embrasure: (porte) ate, -arte, (fenêtre) leiho-arte // Casve FE: embrasure: botarte, leihoarte; baie: arte, borta, leiho; portée: arte // HaizeG FB: embrasure: (porte) ate-arte, (fenêtre) leiho-arte; baie: idekidura, leiho // T-L LBF: embrasure: (de porte) athe-arte, (de fenêtre) leiho-arte; baie: idekidura, leiho // PMuj DCV: uts-une, usgune, leio // Ez dugu aurkitu ap. Lur EF/FE, Azkue Aurkibidea.
Erdaretakoak: fr (DLLF): embrasure, baie; portée; it (S. Carbonell): vano; en (Collins): space, gap; de (Langenscheidts): Maueröffnung / lichte Weite, Spannweite.
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
iz.
Tekn. (Eraikuntza).
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-02-10 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Ik. Izendegia: baobab: Adansonia digitata.
iz.
Adansonia digitata.
- [E208]: 'baobab: Duda nuen izen zientifikoa Adansonia ala Adamsonia ote den. Begiratu eta bai, ongi dago, Adansonia da'.
- [E116]: 'ez dakit ezertarako ere balio duen, baina utzi dagoen moduan orduan'.
- Erabakia: Erabakia (2004-09-17): 'OK'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-02-10 | Lantaldeak baztertua, eta beste batez ordezkatzekoa |
HLEH-EuskHizt: Ik. bat-bedera / HiztEn: Ik. 1 bat (bedera) / LurE: - / ElhHizt: ik. bat (bedera) / EskolaHE: -
Ik. bat-bedera.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau54 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:09 | 1993-11-11 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
AS gisa gehituz: bapo egin .
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-02-10 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
ik. OEH: AS
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: AS / LurE: - / ElhHizt: AS / EskolaHE: -
egin.
bapo sarrerari dagokion azpisarrera.
ase.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau54 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z1:BatHizt | 1992-10-29 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:IkHizt | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:09 |
lurrin, bapore
- [E302]: "bapore / lurrun. Zehaztu beharko lirateke esanahiak eta bakoitzaren eremua. Bapore-ontzi edo bapore (horrelaxe, soilik), ontzi mota bat adierazteko erabiltzen dela adierazi" (2003-09-22)
- [E116]: 'bapore | EArau ez da besterik zehaztu behar? Lurruna/bapore gauza bera da? Uste dut hau zehaztu beharko litzatekeela, baina ez dakit nola'.
- Erabakia: Erabakia (2004-09-17): 'utzi dagoen moduan'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-02-10 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH: + / EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: -
adlag.
1 hizketa-hotsaren onomatopeia. 2 dirakien uraren onomatopeia. 3 barra-barra.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | EArau | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-02-10 | Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa |
ik. OEH
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: +
Bazt.
- [E208]: 'bara: gutxienez hiru bara ditugu: 1 'makila, justiziarena batez ere' 2 'neurria' eta 3 'geldiunea' Egin zuten bara mortuan, urik bat ere gabeko toki batean. Horietako batzuk jar litezke'.
- [E116]: 'ez dut batere argi ikusten kontua: 1. 'makila' gisa erabili dute idazle batzuek (Larramendi, Otxoa de Kapanaga, Cardaberaz,Oihenart, J. Lizarraga), ez bakarrik justiziarena (adibide gehiago ditu bestelakoak); 2. 'neurria' adierazteko besteren batek (Izagirre, Canc. Pop.), adibide pare bat ikusten ahal dira OEHn; 3. 'geldiunea' baino gehiago badirudi 'geldilekua' dela. XK-k ematen duen adibide hori da aipatzen dena (OEH, Harluxet), eta bada beste bat ere; 4. Horretaz aparte, 'traba' gisa ere erabili izan da (ikus geroago 'baragailu', eta; 5. 'barandilla' adierazteko ere (honek adibide gehiago ditu, gainera). Gaur egungo lekukotasunik ia-ia batere. Beraz, zerbait gomendatzekotan, 'makila'-ren sinonimoa izango litzateke, neurri batean. Ez dut batere argi ikusten makilaren ordez 'bara' ematea hiztgi honetan. Nire proposamena: ez aipatzea, ez baitugu horren beharrik, eta ez baitu aberasten gure hiztegia'.
- Erabakia: Erabakia (2004-09-17): 'bara 'behinolako luzera neurria'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-02-10 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH: + / EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
-ti.
izond.
Bizk.
zaratatsua.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm | 1998-02-10 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
-hezur.
- [P008]: [Sartzeko proposatzen dut] (1994-07-29)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | EArau | 2004-09-17 | |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | EOh |
- [I202]: 'barakaldar (1979ko Euskal Herriko Udalen Izendegia-n onartua, eta ondoren Euskal Autonomia Erkidegoko Biztanle-Entitateak liburuan (Eudel, 2001) berretsia)'.
- [E116]: 'hau Onomastika batzordeak erabakitzeko'.
- Erabakia: Erabakia (2004-09-17): 'OK'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau54 |
- Bidalketa: ik. oh. s.u. arroba.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau54 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z1:BatHizt | 1993-11-11 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
EuskHizt-ek bezala definitzeko eskatuz: "iz. 1 Zah. balkoia; galeria. 2 balkoi, zubi, zurubi eta kidekoen ertza babesten duen hesi modukoa, zutikako habetxoz eta horiek goialdean lotzen dituen hagaz osatua".
- [I102]: "zein zentzuten jotzen den ontzat aipatu beharko litzateke. Nire ustez ingelesezko zentzurako utzi beharko litzateke: 'galeria', 'etxe bateko arkupelakoa'. Aldiz, eskilaretako euskarrietarako bantzu (guztiz egokia) proposa liteke" (1995-01-10)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm | 1998-02-11 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
iz.
Zub.
otsaila.
- [K204]: "otsaila, Xuberon [Lhande-renetik hartu ditut...]" (1995-03-03)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB |
bararazi, bararaz, bararazten. du ad.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | EArau | 2004-09-17 | |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | EOh |
- [I202]: 'barasoaindar (1979ko Euskal Herriko Udalen Izendegia-n onartua)'.
- [E116]: 'Onomastika batzordeak erabakitzekpo'.
- Erabakia: Erabakia (2004-09-17): 'OK'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:29 | 1998-02-11 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Ik. OEH argitaratuan baratari : a) testu-lekukotasunik gabekoa "Barata, signifie ce qui est à bon marché; item, noise, riotte; item, broullerie, d'où vient baratari, c'est-à-dire 'brouillon', qui embrouille les affaires" O-SP (...)" eta b) 'eskribaua' adierakoaren 5 ager.: O Pr ("Auzilaria, sarista ezak onsa barataria"), A EEs ("baratari (notario) egin arte"), Otx 2 (+ 1 corpusean) eta A Y 1934.
baratari 5 aldiz agertu da: A (OEHko testuinguru berean), B. Latiegi 4 (adib.: "bere notario edo baratariaren etxean").
baratari : HiztEn. Ez dugu aurkitu iturriotan: DFrec, AB38, AB50, LurE eta Euskalterm.
baratari 'eskribaua' jaso dutenak: EuskHizt, ElhHizt, HiruMila (ik. notari), Casve EF, DRA (+ 'lioso', 'camorrista', 'chalán'), Lh DBF (+ 'maquignon, fripier, fraudeur'), PMuj DVC (+ 'chalán, tratante') // Ez dugu aurkitu ap. EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FB, XarHizt, HaizeG BF.
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
iz.
Zah.
eskribaua, notarioa.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:09 | 1993-11-11 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
baratu, bara, baratzen. Ipar. eta Naf. da/du ad.
baratu, bara, baratzen
- [E115]: 'baratu 1. Bidean gelditu (Z. Naf. ); 2. Z. bidean topatu'.
- [E116]: 'Ez nuke esanahia zehaztuko. Ez dut adibiderik aurkitu TXPk ematen duen bigarren adierarekin, eta OEHn askoz ere gehiago ikus daitezke 'detener, impedir' bezala definitzen dituenarekin, Beraz, hoberena bakean uztea. Nire proposamena: utzi zegoen moduan'.
- Erabakia: Erabakia (2004-09-17): 'utzi lehen bezala'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau54 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm |
Ipar. 'astiro'.
AS gisa emateko eskatuz: baratxe-baratxe .
- [K204]: "emeki [Lhande-renetik hartu ditut...]" (1995-03-03)
- [E115]: "baratxe | EArau: Ipar. 'astiro'. AS gisa emateko eskatuz: baratxe-baratxe Zah. TXP: Baratxe-baratxe Lapurdieraz ongi erabilia".
- [E109]: sartzea eskatu du.
- [E116]: "Beraz, lantaldeak dioena onartzea (ez da bakarrik Lapurdi: hor daude Larremendi, Añibarro, G. Garate, Leizarraga, Axular, Pouvreau...) da proposamena".
- Erabakia: Erabakia (2004-09-17): "baratxe Ipar. 'astiro'; baratxe-baratxe".EArau (1996-02-23): sartzea erabaki da.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-02-10 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
HLEH: AS: baratxe baratxe / EuskHizt: AS / HiztEn: AS / LurE: AS: baratxe baratxe / ElhHizt: AS / EskolaHE: AS
bikoiztapenak.
baratxe sarrerari dagokion azpisarrera.
Zah.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau54 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z1:BatHizt | 1993-11-11 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
"Baratxuri es la forma septentrional y la empleada, salvo Mendiburu, por los escritores guipuzcoanos del Beterri; el resto de los guipuzcoanos emplean baratzuri". #mdash# "Berakatz documentado en autores vizcaínos desde principios del s. XIX. La forma barakatz, aunque es la primera que se documenta (en Landucci), no se encuentra en los textos".
baratxuri: 27 ager. (G 11, EB-EgAs 10; IE 6); batxuri: ager. 1 (G); baratzuri: 7 ager. (EgAs); barazuri: ager. 1 (G); berakatz: 8 ager.(B: 6; G 1; EB 1).
DFrec: baratxuri (3). AB38: baratxuri (9) eta baratzuri (3). AB50: baratxuri (2), baratzuri (2), barazuri (1) eta berakatz (1). HiztEn: berakatz, baratzuri: ik. baratxuri. LurE: berakatz, baratxuri: ik. baratzuri.
Allium sativum.
AS gisa gehitzeko eskatuz: baratxuri-ale = baratxuri-atal = baratxuri-xixter ; baratxuri-belar , baratxuri-buru , baratxuri-korda , baratxuri-salda , baratxuri-zopa .
Allium sativum
- [E123]: 'Baratxuri-salda 'baratxuri-zopa' Niretzat salda eta zopa ez dira gauza bera (gure etxean behintzat diferenteak izan dira). Bi azpisarrerak emango nituzke, definitzailerik gabe'.
- [E116]: 'baratxuri-xixter. Ez dakit nik xixter hau nondik atera den. Ez genuen eman lehenbiziko itzulian. Baztanen baratxuri-ziztor, baratxuri-xixtor dira erabiltzen direnak'.
- [E116]: 'Bat nator MArekin 'salda' eta 'zopa' desberdinak direla, gure etxean ere bereizten ziren. Ez dakit, ordea, 'baratxuri-salda' eta 'baratxuri-zopa' zertan bereiz daitezkeen. Nik beti 'baratxuri-salda' entzun dut etxean. Bestetik, xixter hori J. Etxeparek erabiltzen du, eta badira beste bi adibide ere, baina jakin nahi nuke hain garbia den hala dela, eta ez 'xixtor' (Etxeparek ez ditu biak erabiltzen eta, beraz, lekukotasun horrekin nire zalantzak ditut). Hitz bera erabiltzen dugu laranja xixtorrak bereizteko, adibidez'.
- Erabakia: Erabakia (2004-09-17): 'baratxuri Allium sativum; baratxuri-ale, baratxuri-atal, baratxuri-belar Alliaria petiolata, baratxuri-buru 1 'baratxuriaren erreboila'; 2 'baratxuri-atala', baratxuri-korda, baratxuri-salda, baratxuri-zopa. XKren oharra: zizter eta ez xixter jartzea erabaki da, zizter lehendik erabakia dugulako; baratxuri-salda eta baratxuri#mdash#zopa biak jartzea erabaki da, baina berdintasunik jarri gabe, MAren oharra aintzat harturik'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-02-11 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
ik. OEH
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
adlag. eta izond.
baratxe, astiro (egina).
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z1:BatHizt | 1992-06-25 | |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:03 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1998-02-11 | Lantaldeak baztertua, eta beste batez ordezkatzekoa |
baratza, -tze
HLEH: + / EuskHizt: - / HiztEn: Ik. baratze / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: +
-tza/-tze zalantzazkoetan, oro har, -tza amaiera da hobestekoa, B eta G batera horren alde baitaude; kasu honetan ez dago lege hori aplikatzerik, -tza G bakarrik baita (cf. B ortu). "baratze. Ik. baratza" gehitzea da irtenbidea
ik. baratze.
- [E124]: "ene ustez, -tza/-tze bukaeretan, antzeko hedadura dutenean, askoz hobea da -tze bukaera hobestea, horrek hitza zehaztasunez mugatzeko aukera eskaintzen duelako (cfr. baratza ederra da = baratze ederra da edo eta baratzea ederra da). Mugatze-arazo hau dirudien baino larriagoa da euskaraz, eta Bizkaialdean horren premia maiz biziki sentitzen dugu, batasunarekin geure -ea bereizgarria (neskea, alabea...) galdu baitugu" (1995-01-25)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau54 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z1:BatHizt | 1992-06-25 | Bigarren mailan onartzekoa |
AS gisa gehitzeko eskatuz: lore-baratze , baratze-kardu , baratze-marrubi .
ik. baratza (hau da hobestekoa)
- [E109]: biak sartzea proposatu du (baratze eta baratzezain)
- [E123]: "lore-baratze, baratze-kardu Cynara cardunculus, baratze-marrubi Fragaria x ananassa. Lore-baratze Azpisarrera hori gehitzeko eskatzen du lantaldean, baratze sarreran. Baina horren legua, lore sarreraren azpian izango da, ala?".
- [E116]: "Bietan sartu behar da. Egia da halako batean holakoak dagokien tokian (kasu honetan lore da toki hori) sartzeko erabakia hartu zela, baina gero erabaki zen bietan sartzea, hiztegia argitaratzen denean bietan sartu beharko baita. Denbora aurreztea da kontua. Beraz, proposdamena: lantaldearena onartu".
- Erabakia: BAgiria (1996-03-29): baratze eta baratzezain onartu dira. // Erabakia (2004-10-29): "baratze; baratze-kardu Cynara cardunculus. baratze-marrubi Fragaria x ananassa. XKren oharra: lore-baratze erabat kentzea erabaki da, frantses eredu baten antzera sortua izan arren, iparraldean inork ez darabilelako".
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau54 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1993-11-11 | Bigarren mailan onartzekoa |
h. barazki.
ik. barazki (hau da hedatuena)