Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-kuntza/-keta.

Euskaltzaindiaren Arauak

berrerosi, berreros, berrerosten. du ad.

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

berrerosi, berreros, berrerosten

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

LBeh (2011-03-03): berrerospen 18 ager.: Berria 17 (adib.: berrerospen plan bat jarri beharko du martxan Thomasek, eta, horretarako, zazpi pertsona lagunduko ditu”), Alberto Barandiaran (“Niretako, berrerospenaren inguruko filma da”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: berrerospen 9: Herria 2005 (“Egiazki girixtinoa den herri batek ez du bere lana eginen, nun ez duen Kristoren ebanjelioa bere gain hartzen berrerospen baten eragin bezala, eta ez badu egiari eta ebanjelioari idekitzen Jainkozko lokarrien barnatasunarekin”), Iñaki Mendiguren 4 (“Errepublikar erregimenaren azken bi mendeetan, ustiapen, zergatarako nekazaritza eta lukurreriaz aberats eta ahaltsu bihurturiko klase baten berrerospen hau izan zen agian Augustoren sistema inperialaren garaipenik ohargarriena”, “historiaren berrerospen edo erredentzio hau hain da baliotsua gizakiarentzat, ezen, Mendebaldeko mundu moderno sekularizatuan, historiaren filosofia kripto-kristauari ustezko kristau ohi arrazionalistek eusten baitzioten”, “Baina britainiar administrazioaren berrerospen moralarekin batera, Indian bizi ziren ingelesen eta auzoko indiarren arteko harreman pertsonalak gutxitu egin ziren”, “Gizarte-gorputzaren egiturari aplikaturiko ingeniaritza politikorik trebeenak inoiz ez luke balioko arimen berrerospen espiritualaren ordezko gisa”), Imanol Unzurrunzaga (“horregatik, lurreko hirian erromesaldiaren bizitza gatibuak dirauen bitartean, berrerospenaren promesa eta beronen berme gisa dohain espirituala hartu duelarik, hiri lurtarrean bizitza hilkorraren euskarri diren legeak onartzeko zalantzarik ez dauka”), Markos Zapiain (“Zorra, berdintasuna, damua, bekatua, egia, errua, herria, kondena, duintasuna, berrerospena bezalako kontzeptuen bidez zabaltzen dute beren gorrotoa”), Koro Navarro (“Zure argiaren ahultzea, aukera librea, berrerospena, esplikazio baliagarria izan daitezke zuretzat, baina egun bateko lanaren ondoren Feitl urketariak atseden hartu behar du, ez bueltaka jardun lasto ustelduzko ohe batean”), Eliza arteko Biblia (“Nagusiak, bere asmoaren kontra, emaztetzat hartzen ez badu, atsegin ez duelako, ez du haren berrerospena galaraziko”).

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Ondoko erabilerak argituko du formen arteko lehia

ongi eratua eta erabilia.

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-pen/-tze/-keta.

Euskaltzaindiaren Arauak

berresan, berresaten. du ad.

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

berresan, berresan, berresaten

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-pen/-tze/-keta.

Euskaltzaindiaren Arauak

berreskuratu, berreskura, berreskuratzen. du ad.

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

berreskuratu, berreskura, berreskuratzen

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Atzizkien araberako erabakiak

-tze.

Euskaltzaindiaren Arauak

berretarazi, berretaraz, berretarazten. du ad.

Euskaltzaindiaren Arauak

berretsi, berrets, berresten. du ad.

Euskara batuaren "bidesariak" agintzen du

ber-/bir- aurrizkiaren banaketa erregularra hobetsiz

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

berretsi, berrets, berresten

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

ber-/bir-

Jatorrizko forma

berretu, berretzaile batera jaso; n berretzaileaz berretu, n berretzailera jaso

Euskaltzaindiaren Arauak

berretu, berret(u), berretzen. du ad. 1 Zah. 'emendatu, gehitu'. 2 Mat.: 'zenbaki bat (berrekizuna) beste zenbaki batek (berretzaileak) adierazten duen adina aldiz bere buruarekin biderkatu'.

Eratorri-konposatu baztertzekoa da, lehiakide hedatuagoa duenez

aski da, hemen, berretu

Sistematika batean bil daitezkeen aditzoinak

berretu, berret(u), berretzen

Erabileremuen araberako adierak

1 (zah.) 'emendatu, gehitu'; 2 (ber.) 'zenbaki bat (...) beste zenbaki batek (...) adierazten duen adina aldiz bere buruarekin biderkatu'

Euskaltzaindiaren Arauak

1 Zah. 'emendioa'. 2 Mat.

Euskaltzaindiaren Arauak

1 Zah. 'berretzen duena'. 2 Mat.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

berreuskaldun, berreuskalduntzen.

Aditz-erregimena

da/du ad.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

Tafalla berreuskaldundu.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-tze.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

LB: 118 (UEU 102); ETC: 520 (Asko eta asko Wikipedian: “Borboien berrezarkuntza”; “monarkiaren berrezarkuntza” bezalakoak).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: berrezarkuntza iz. restablecimiento, reposición, restauración monarkiaren berrezarkuntza: restauración de la monarquía; Adorez: berrezarkuntza: iz. 1 restauración. 2 restablecimiento, reposición; Labayru: berrezarkuntza restablecimiento, reposición, restauración; NolaErran: 0.

berrezarle iz. Zerbait berrezartzen duen pertsona, bereziki sistema politiko bat edo erakunde bat berrezartzen duena. Badator John Alexander Dowie, Siongo Elizaren berrezarlea. berrezarpen iz. Zerbait berriz ezartzea. Ik. errestaurazio 2. Data horrek Markinaren historiako egintza garrantzitsuenetakoa ekarriko digu gogora: karmeldarren bizitzaren berrezarpena Euskal Herrian eta Espainian. berrezarri du ad. Berriz ezarri. Foruak berrezartzeko. Antzinako ohiturak berrezarri nahiz. berrezartze iz. Berriz ezartzea.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia eta jasotzekoa.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

OEH: berrezarle "Restaurador" BeraLzM

berrezarle 2: Deia (“Isiltasunak segundo bakarra gozatu du eta txaloaldi berrezarle bezain indargarria oparitu digute, anonimotasunetik, gurekin batera hegaldi-lagun etorri direnek”), Berria (“Alfontso Borrokalaria 1134an hiltzean, Erriberri eta Errizar, biak elkarrekin, Aragoitik bereizi ziren, errizartar eta erriberritar aitorensemeek Tuterako jauna, Gartzia Berrezarlea, hautatu zutelako errege”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

berrezarle 1, Berria (“1974an, Koronelen diktatura amaitu zelarik, demokraziaren berrezarlea izan zen Constantin Karamanlisen iloba izaitetik datorkio ezizen hori”).

186. araua: Frantzisko I.a edo Letren Aita eta Berrezarlea edo Errege Zalduna / Joan IV.a edo Joan Berrezarlea / Kasimiro I.a edo Kasimiro Berrezarlea

berrezarri, berrezar, berrezartzen du ad. Berriz ezarri. Foruak berrezartzeko. Antzinako ohiturak berrezarri nahiz.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia da eta sartzekoa.

berrezartze iz. Berriz ezartzea.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

berrezarpen "Restablecimiento, restauración" BeraLzM. Matxinadakoak, Napoleonenekoak, Berrezarpenekoak eta Orleansdarren bakalsendiarenekoak idazleari idazkera ta mintzoera eman bear izan diote. Zink Crit 71

berrezarpen 77: Argia 3, Berria 11, Deustuko Unibertsitatea 22, Euskal Herriko Agintaritza, EiTB 3, Consumer 3, Espainiako Gobernua 22, Jakin, Karmel 4, Laneki, Nafarroako Gobernua, UEU 5.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

berrezarpen 6: Berria 2, Iñigo Aranbarri, Iban Zaldua, Txillardegi, Iñaki Iñurrieta.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia da eta jasotzekoa.

Euskaltzaindiaren Arauak

berrezarri, berrezar, berrezartzen. du ad.

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

berrezarri, berrezar, berrezartzen

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: - / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Atzizkien araberako erabakiak

-tze.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

LB 40 (Argia 3, Berria 4, Deustuko Unibertsitatea 3, EiTB 8, Elkar 7, Consumer 2, Laneki 8, UEU 5); ETC 4

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: berrezi du ad. reeducar, volver a educar / Adorez: berrezi du ad. reeducar / Labayru: berrezi 1 ad. dau reeducar / NolaErran: 0 // Euskalterm: 0.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabili da eta hiztegi orokorretan ere jasoa dago. Sartu.

Jatorrizko forma

informazio, berriak

Euskaltzaindiaren Arauak

1 izond.: dirua ateratzeko modu berriren bat sortu; handik etorri berri zela. 2 iz.: gure berriak entzunik bidera ilki zitzaizkigun. / AS: berri eman: atzoko istripuen berri eman du egunkariak, berri jakin, Berri On: Jesukristoren Berri Ona S. Joanen arabera.

Forma arautuaren azalpenaz oharra

AS gisa gehituz: berri agertu, berri entzun, berri izan, berri jaso, berriren berri .

Sarrera bati dago(z)kion azpisarrera(k)

berri eman ("atzoko istripuen berri eman du egunkariak"); berri jakin; Berri On ("Jesukristoren Berri Ona S. Joanen arabera"); berri-paper

Kategoria

1 izond. ("dirua ateratzeko modu berriren bat sortu"; "handik etorri berri zela"); 2 iz. ("gure berriak entzunik bidera ilki zitzaizkigun")

LBeh (2014-04-03): berri agentzia : Berria 364 (adib.: “Berri agentzien arabera, biak ‘aske’ gelditu ziren miaketak amaitu bezain pronto”, “Iturri polizialak aipatuz, berri agentziek adierazi zuten, Guibert Azpeitiko talasoterapia batean atxilotu zutela”), EiTB 2 (adib.: “Efe berri agentziak egindako elkarrizketa batean”), Argia 4 (adib.: “berri agentziak eta komunikazio kabiniteak”); berri-agentzia : EiTB 8 (adib.: “Atzo arratsaldean berri-agentzia batek jakinarazi zuen otsailaren 10ean jarriko zituztela salgai sarrerak baina data hori okerra da”), Argia (“Irudi horiek munduko berri-agentzia guztiek zabaldu dituzte”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: berri agentzia 215: Berria 214, Aingeru Epaltza; berri-agentzia Lutxo Egia, Patxi Iturritegi, Edorta Jimenez.

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2013: AFP. France-Press berri agentzia.; Efe. Espainiako berri agentzia.

Aurreko pasaldikoari egindako oharrak

lantaldeak osaera librekotzat jo zituen albiste-agentzia eta berri-agentzia 2013-09-10ean.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

albiste(-)agentzia aztertzean proposatua.

Zerrendako forma adibide gisa ematekoa da

Adibide gisa ematea nahikoa da berri sarreraren barruan.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

berri-agentzia.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa berri eta agentzia sarreretan.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

berri sarrerari dagokion azpisarrera.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

ez da inor zigortua izan bere gogoaren berri agertu duelako.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS: berri eman: atzoko istripuen berri eman du egunkariak.

Txostenaren laburpena

ik. informazioa s.u. berri jaso.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

berri sarrerari dagokion azpisarrera.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

OEH: BERRI IKASI. (Tras gen.). Enterarse de; conocer, adquirir conocimiento de. Arrotz eta eusko-erdeldunek gure berri ikasi dezaten. Ldi IL 65. Yauregi barruan egindako danaren berri ikasi. Zait Sof 14. Nondik ikasi zun gure erri kaxkarraren berri? Or QA 42. Pekonortasun horiek, araugaindiko ezagumenaz, hil den baten berri ikas dezakete. Mde Pr 345. Noizik eta bein etxekoren batek igo bear izaten zun Kaillatietako lepora abereen berri ikastera. Etxde JJ 232. Biok bertsotan ari giñala / alkarren berri ikasi. Uzt Sas 147. Gure mortero katxarroaren berri ederki ikasi genduan alajañetan. Alkain 58. Belar onen berri ikasi ondoren. Ostolaiz 155. Egilearen bizitzaren berri ere ikas dezagun. MEIG III 133. (Tras -ko). Bearragoa dala askoz ere, nork bere aziendaren mugak, nondik nora dauzkan [...], Londres eta beste Erriburu askotako karrika zirkillurik txikarrenetako barri ikastea baino. Izt C 39. Ari gatzaizu, bai enetxoa, munduko berri ikasten. Ldi IL 102. Nolabait ere ikasi naia / gendukan Parisko berri. Uzt Sas 174. Geiago baziran beste munduko berri ikasi naian. BBarand 165. v. tbn. Insausti 120. (En oraciones negativas, con el suf. -rik). Iduritzen zaie jakintsunak direla, ordea egundaino eskoletako berririk ikhasi gabe. ES 170. Etzuten aurraren berririk ikasi ahal izan. Etxde JJ 251. (-(r)en berria ikasi). Mundu guzia[k] ikasi du Juanes gure berria. LasBer 574.

(en) berri ikasi 5: Berria 2 (“Historia ikasi nuenean, hango kolonizazio eta deskolonizazio prozesuen berri ikasi nuen”), Euskaltzaindia (“Ereduen formulazioaren berri ikasteko, ikus (kontsulta, 2013ko abenduan)"), Argia (“Landareen berri ikasi!”), Laneki (“turismo zientifikoak, berriz, ingurunea babesteaz gain, hango berri ikastea du xede”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

(en) berri ikasi 15: Herria 3 (“Halere hautu bat utziz, edo erlisionearen ikastea edo erlisioneen berri ikastearen artean”), Berria (“Idazleek pentsamendu islamikoaren berri ikastearekin konformatu behar zuten»”), Josu Zabaleta (“Testamentu Berriko gauza batzuen berri ikas nezan”), Joxerra Garzia 2 (“haren martxaren berri ikaste aldera”), Iñaki Segurola (“Hori ez zegoen ulertzerik, ez zegoen jaterik inolako moduz, beren kongregazioko idiolektoaren berri ikasi gabeko batentzat bederen”), Jon Alonso (“Edonola delarik ere, langileen fitxategira joan eta zuzentzaile baten helbidea ikasteko ideia eduki duenak aprobetxa zezakeen aukera egoera zibilaren berri ikasteko, informazio antzinakoa izanik ere”), Xabier Montoia (“Jarraika hasi eta haren eguneroko ibilbide eta ohituren berri ikasi ondoren, asmatzen hasi gintuan nola egin eta non gorde”), Pablo Sastre (“Pasatu ziren urte batzuk, Ndanik txurien berri ikasi zuen, elizara joaten hasi zen: txurien toki hori, barruan beren jainkoa bizi dutena...”), Koldo Biguri (“Baina 1929an, Mariolino, Ciro zaharraren lehen iloba, ohartu zen bi urterekin gizonak munduz mundu ibiltzeko behar morala duela biziaren berri ikasteko, eta bideari ekin zion balantzaka”), Elizen arteko Biblia (“Jonasek Jaunaren errukiaren berri ikasi”), Xabier Mendiguren Elizegi 2 (“Nik, ordea, horixe nahi nuen jakin, emakume hori ezagutu, bere saminaren berri ikasi, gerrak haren bihotzean utzitako zauria zein zen atzeman”).

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia eta azpisarrera gisa jasotzekoa.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa ikasi sarreran.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Corpusean eta OEH argitaratuan ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

barri izan B 1 (A. Urrutia); berri izan G 15 (M.M. Apalategi, A.M. Labayen 2, Or 3, Gure mixioak, I. Baztarrika, B. Iraola 2, J. Gaztañaga, S. Onaindia, K. Zubizarreta, M.M. Zubiaga, El Día 1931); EB 34 (Y. Iguaran, P. Xarriton, J. Arrizabalaga, J.M. Olanga, Saioka-8, T. Alvarez, Jesusen jarraitzaile eta herri ibiltari, S. Garmendia, Elhuyar, Or ap. J. Azurmendi, UEU, M.A. Elkoroberezibar, G. Muro, J. Arriola, A. Valdes 2, Ipuinak, J.M. Irigoien, R. Egiguren, LEF Batzordea, Euskal Gramatika, A. Albisu, J.M. Arzalluz, A. Letamendia, Egin 1979, F. Larrea 2, BEO 1990, J. Agirre, E. Agirrezabalaga, ZArg 1974, Argia 1989, Habe 1990, Hemen 1988). Ik. ondoan testuinguruak.

Hiztegietako informazioa

Ez dugu aurkitu ohiko iturriotan: DFrec, AB38, AB50, HiztEn-LurE, Euskalterm. Ezta hiztegiotan ere: EuskHizt, ElhHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FB, XarHizt, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA // PMuj DVC: (adb.: "'ren berri izan").

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Esapideei dagokien sistematika

izan.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

berri iz.ari dagokion azpisarrera.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

euskarazko liburu bakar baten berri izan dut.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: adib. / EuskHizt: AS / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

jakin sarrerari dagokion azpisarrera.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

berri sarrerari dagokion azpisarrera.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

Europarren berri jakin dezakegu.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Bilaketa-saio batean jasoak dira berri (eta barri) + entzun segidako 11: Laph 3 ("Entzunik espantutan Pariseko eskolen berri, Pariserat ethorriak ziren jakitatearen bilha", "Haren berri entzunik, ikhusterat juan zitzaion Iñazio", "Portugaleko erregeak, Juanes hirurgarrenak, entzunik espantutan Iñazioren eta haren lagunen berri, Iñaziori bere lagunetarik sei galdatu ziotzan, Ebanjelioaren argia Indietarat ekhartzeko"), Otx 3 ("egun atan jauregijan jazo zan iskanbillearen barri entzun ebanian", "entzun, jauna, onen menduben barri!", "Etorri zan bakalduna, ta Bertoldinegaz erabillen autuben barri entzunda, ekin eutsan ak be barriari"), Ir YKBiz 2 ("Egoaldeko erregiñak, Salomonen berri entzun zuenean, oso urrundik etorri zan ura ikustera", "Andre batek, bere alaba ats loiak [deabruak] arturik zeukan andre kananear batek aren berri entzun zuen bezain laster, alde aietatik atera ta oiuz esan zion..."), Zait ("Oi baino goizago bildu ginan goiz batean, Delo'tik itxasontzia itzulia zanaren berri entzun baikenuen aurreguneko arratsaldez"), Mde Pr ("Entzun zuela honek O Riain Anaiak egin zigun hizketaren berri, izugarritan samurtu zela eta eragotzi ziola mota hortako irudirik eskolarat ekartzea"), Etxba Ibilt ("Andraume zintzuak, erremedixo miragarri orren barri entzunaz, jakiñ gura izan eban, bere senarra osatzeko beste lortu algo ete eban"); berri + jaso (eta y-) segidako 2: Zait Sof ("Atsekabez yaso zuten irain ori egotzi zidanaren berri"), NEtx Antz ("Arraiotzko berri an-emendik jaso oi-zuan") // Badira egitura askeak diruditen beste batzuk ere, adib.: Tt Onsa ("erregek enzunik haren hilziaren berri tristia"), Mde Pr ("Agian, Roberten berri onak jasotzen ditutzue?"), MEIG ("gure gauzei buruzko zenbait berri atzerrian jaso ondoren", "Ez zuen, bestela esan, XVII. mendeko iraultzaren berri gehiegirik jaso").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

berri entzun 6: J. Forcada ("Zenbaitek entzuna zuen haurren berri, baina ez zuten sinesten inon egon zitezkenik"), A. Valdes ("Ez al duk sekula Mandamentuen berri entzun?"), Txiliku ("Agian entzungo zenuen Kidd kapitainaren berririk"), P. Zabaleta 2 (adib., "Entzun al duzue mediku mirarigileren baten berri?"), Vill ("Honek, bada, Jesusen berri entzutean, jende talde ostean etorri, eta Haren soinekoa ukitu zituen" #mdash# sic); berri jaso 26: J. Oregi ("Zalbide, bibliografian dionez, Yves Chelet-en [...] liburuaz baliatu da bere lana osatzeko; hortik jaso ote du 0ºK-en inguruan bere ustez gertatzen denaren berri?"), HistGizarte/II ("administralgoak erabakitakoaren ororen berri jasotzen zuen boletin ofizial baten publikapena"), P. Esnal ("Baliagarritzat banuen itzulpena zenbait hitz eta esaldiren berri jasotzeko orduan, baliagarritzat nituen arauak eta eskemak ere, hizkuntzaren hainbat alderdi ikasterakoan eta hainbat edukiz jabetzerakoan"), Deia 1987 ("Durangaldeko zenbait ikastola eta ikastetxetako ikasle eta irakasleak hurbiltzen ari dira egunotan, bestalde, erakusketaren berri jaso eta haren helburuak zertan datzaten eskuratu asmoz"), I. Tapia ("Jenerala #mdash#esan zion Rossi profesoreak, hitzak handikiro birmarkatuz#mdash#, idatziz jaso ezazu une honetatik aurrera gertatzen denaren berri"), I. Elias 3 ("Lehenik, beraren aurrez herriko erretorea izan zen Joakin Basozabalek 1.793an izan zituen istiluen berri jasotzen zutenak, herriko agintariek erretore-ordezkaritzako bi apaiz izendatzeko agindu ziotenean. Ondoren, On Inazio berak izandako eztabaiden berri jasotzen zuten agiriak... Batez ere 1.805.eko berri jasotzen zutenak"), EHAA 1989 eta 1992 5 (adib., "akordio honen berri jaso dadin egunetik hasita kontatuko den hamabost eguneko epearen barruan", "Burutzeko epea: Esleipenaren berri jaso dadin egunetik hasi eta 1989.eko abenduaren 15a izango da azken eguna"), OinLegBizk 1990 ("Antolamendu erabaki konkretuan subjektu pasibo gisa agertu eta horren berri jaso izan duen pertsonak"), M. Lopez ("Lapurtua da! #mdash#oihu egin zuen Erregeak, epaimahairantz jiratuz, berehalaxe gertatuaren berri jaso zuelarik"), EKB ("Hizkuntza Gutxituen Aldeko Bulego Europarrak Dublinen izandako bileran, biztanlego euskalduna duten Euskal Herriko 27 udalek, Administrazio Publikoan euskara hizkuntz bakartzat jotzeko hartu duten erabakiaren berri jaso du"), M. Lopez ("Itzulpenerako erabili dudan edizioan ez da zati hau agertzen, eta zatia zein aurkikuntzaren berri Luis Maristanyen ediziotik jaso eta gaztelaniatik itzuli dut"), Amoroto ("ez da inon jasoten herritik alde egiten dabenen barri"), KirolEntrenamendua ("nekearen kontrako erresistentzia orokorraren berri jasotzeko erabili ditzakegun bi test agertuko dizkizuegu"), NekHizt ("Gaur egungo ahozko altxorraren berri jasotzea eta horren lekukotasuna hiztegian agertzea"), Esaizu/2 ("Abenturazaleek jasotzen al dute bisitatzen dituzten herrietako kulturen berri?"), L. Oihartzabal ("Hala eta guztiz ere, era guztietako gertakarien berri jasotzen da analisia bideratzerakoan"), A. Sokarros ("Islamista integrista horien atxiloketaren berri jaso zen unean bertan jakin zen Frantziako Senatuak lege zuzenketa bat ontzat hartu zuela borroka armatuari aurre egiteko baliabideak areagotzeko"), GAO 1997 ("egitatearen berri jaso eta sei hilabetera agortuko da ahalmen hau"), L. Baraiazarra ("Beste herri batzuetan ere egingo zituen, beharbada, baina Frantzisko Ondarrak eskuratu dituen paperetatik ez da gainerakoen berririk jaso"), I. Irazabalbeitia ("Hala ere, Izar Beltzako gozotasunean murgildurik, atea zabaltzen zenean bakarrik jasotzen genuen kalean jotzen ari zen ekaitzaren berri") // Cf. berria(k) jaso egitura librekoak: NEtx LBB ("Egiguren'go Martin, Juana'ren legezko gizona, gaixorik ote-zaneko berria jaso zuten Bergara'ko perietan"), J.M. Apalategi ("Lehenik beren berriak jasotzeko eskatuz").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, HiztEn, LurE, Euskalterm, ez ap. EIH, EuskHizt, ElhHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

berri sarrerari dagokion azpisarrera.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: AS / HiztEn: AS / LurE: AS: berri berritan / ElhHizt: AS: berri berritan / EskolaHE: AS

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

berritan sarrerari dagokion azpisarrera.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

OEH: BERRIAN (H s.v. berritan). a) Siendo nuevo. v. berritan (2). Eltzeak luzaro edukitzen du, berrian hartzen duen usaiña eta kutsua. Ax 87 (V 59). Artharekin daukagu plaza bat herrian, / Orai hala baitago nola zen berrian! Ox 158. b) (S; Lar, Dv). (Tras part.). "Fragante, actual, reciente, egiñondoan, egin berrian" Lar. "Ethorri-berrian, goan-berrian ne peuvent se rendre que par cette circonlocution: dans le temps où il était nouvellement venu, nouvellement parti" Dv. "Ezkuntü berrian (S)" Gte Erd 144. v. berritan (4). Ardia errebelatu berrian da erraxenik edireiteko eta inkontratzeko, eta bai kandela ere, iraungi berrian [...], berriz lotzeko eta iratxekitzeko. Ax 78 (V 52). Zapatak iauntzi berrian hersten du. Ib. 490 (V 317). Hura ezkondu berrian ezagutu zuten hiriko Andreak hasi ziren erraiten, ez othe da hori Noemi? SP Phil 417. Zuhaitz landareak landatu berrian urtztatzen edo urez freskatzen eta hezatzen tugu. ES 396. Aitzitik frogatzen dugu maiz konbertitu berrian berthute gehiago ginduela, handik hañitz urtheren buruan baiño. Ch I 11, 5. Ala derizte argizazki meetxo biribil batzuez eginikako bildotxai, aita Santuek bere egin berrian bedeikatuak. Lar s.v. agnus. Ill berrian bizia dirudi gorputz illak. Mb IArg I 171. Egin berrian olio hau da hobena. Ip Dial 104 (It berritan, Ur barritan, Dv berri berrian). Onela bada gure santuaren jaio berrian iru Aingeru ikusi ziran. Bv AsL 24. Edozein albistak, entzun-barrian, arritu ta konkortuten eban Txanton. A BeinB 54. Albistea artu barrian enparantzara urteteko asmoa eukan. Ag AL 85. Illargiya're jaio berriyan / txikiya zaigu agertzen. Yanzi 57. Beste askoek erosten dute, yaio-berritan ikusmiñez, gero aren erreztasun-atsegiñek gogoa irabazita. Ldi IL 71. Iainkoaz oroitze maite ortan, asi-berrian, kristau zintzo askok ez dute arkitzen lengo guritasunik. Or QA 142. Meza asi berrian artzai bat eldu zaio Mañañari auntz eder bat erakarki. Etxde JJ 20. Eliz-kantak neri eragin malkoetaz oroitzean, bai fedea arkitu berrian, bai orain ere. Or Aitork 285. Eskeintzea entzun ebanean edo entzun barrian, alako larritasuntxua susmau eban barruan. Erkiag Arran 125. Meza eman-berrian, nagusiek izan zuten gure olerkaria Napolesera bialtzeko asmoa. Vill in Gand Elorri 18. Kantinatik apaldu-berrian zetozela-edo. Anab Aprika 69. Galizia eta Leon aietan barrena, eguna asi berrian Palentziara. AZink 108. Franco il barrian. Gerrika 259. Ez da [euskara batua], hasi berrian behintzat, inoren "amaren hizkuntza" izango. MIH 223. (Tras rad. vbal.). Milagrozko hitzket oriek bear ziran Jesusen lege berria ager berrian. Mb IArg I 365.

def: berritan 3 adb. Berria denean, egin berrian. Berritan olio hau da hoberena, nahiz gordinik nahiz eltzerako. Oihala berritan zail, higatzean urrakor. Berritan jan beharrekoa. // adib: berri 3 (Aditzaren era burutuaren ondoren, honi duela oso gutxi esanahia gehitzen diola). Ezkondu berria. Belar ebaki berria. Ogi erre berriak. Oraindik jaio berria delarik. Irakurri berria dudan lan batean. Handik etorri berri zela. Afrika-Asietako herri askatu berri edo askatasun bidean direnen marmar hotsa. Sendatu berrian gertatu zitzaiona. // esperanto iz. Zamenhof-ek 1887 inguruan asmatu zuen nazioarteko hizkuntza. Hizkuntza batuari, hasi berrian behintzat, esperanto usaina itsatsiko zaio noraezean. // etorri berri 1 adj. Berriki etorria. Gotzain etorri berriak eta lehenagoko irakasleak elkar hartuta. Bertan zeudenak eta etorri berriak agurtuz. Herrira etorri berrien artean. Baserritik etorri berria zela. || Etorri berrian pixka batean etzanda egon nintzen. Baionara joateko proposamena ere egin zidan etorri berritan. [s.u. etorri].

berrian : Aizu (“tresna sortu berrian”), Elhuyar (“egur erre berrian”), Consumer (“txokolate egin berrian”), Berria (“liburu kaleratu berrian”)…

Beste (edozein) iturritako erabilerak

berrian Berria (“Esparru politikoari buruzko hitzarmen berri bat behar dela argudiatu du liburu argitaratu berrian”), Iñaki Mendiguren (“Mendebaldeko Kristandade jaio berrian”), Edorta Jimenez (“gerra etorri berrian zer egin ahal izango duten eta horixe egiteko prest izango dira”), Elizen arteko Biblia (“Badakizue gainera zuek, filipoarrok, berriona zabaltzen hasi berrian Mazedoniatik atera nintzenean, eliz elkarte bat ere ez zela nire gastuen kargu egin, zuek izan ezik”), Joan Mari Irigoien (“udazken hasi berrian”), Lourdes Oñederra (“goiz urratu berrian”)…

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia eta azpisarrera gisa jasotzekoa da. Halaber, lehendik araututako berritan sarrerako 3. adieran ere “aditzaren era burutuaren ondoren, honi duela oso gutxi esanahia gehitzen diola” oharra eranstekoa da. Horrez gain, etorri berri azpisarrera berraztertzeko eskatuko zaio erredakzio-taldeari berri hori hainbat aditzekin ager baitaiteke ez soilik jasotako etorrirekin.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa berri sarreran.

Euskaltzaindiaren Arauak

berriarazi, berriaraz, berriarazten. du ad.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Onomastika batzordeak argitzekoa

Onomastika batzordeak argitzekoa.

Euskaltzaindiaren Arauak

berridatzi, berridatz, berridazten. du ad.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Lehendik arautua dagoen berriemaile sarreraren bigarren adiera moldatzekoa da, berriemaile eta korrespontsal zein bere aldetik emateko. Hau da, berriemaile kazetari arrunta izango da eta berriemaile berezi kanpora berri jakin baten inguruko albisteak ematera doana izango da.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa berriemaile eta berezi sarreretan.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Kategoria

iz.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Eratorri-konposatu baztertzekoa da, lehiakide hedatuagoa duenez

aski dateke, maila honetan, berriemaile proposatzea

Kategoria

iz.

Erabileremu dialektala

Ipar.

Forma baten adiera(k)

berriemailea.

Forma arautuaren azalpenaz oharra

AS gisa gehituz: berriketan .