1 emaitza pisu1 bilaketarentzat - [1 - 1] bistaratzen.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau98 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z1:BatHizt | 1996-04-25 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:IkHizt | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:02 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z10: EHL | 2021-02-23 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Lau adieratan bereizi-banatu dira agerraldiak: a) 'lurrak gorputz bat erakartzen duen indarra; indar horren neurria, nolakotasuna edo eragina; zama' adierari dagozkionak dira ugarienak (551 ager.): a1) [izond.] gisa azaldu direnak: phezu 5, ZuAm (Mst, Casve SGrazi); pisu (phisu) 198: B 3 (Añ GGero, CatBus, AB AmaE), G 84 (Cb, Echag, It Fab, Mg CC, AA, Gco, Izt C, Xe, PE, Arr May, Bv AsL, Lard, Arr GB, Tx B, Or Eus, Inza Azalp, Ir YKBiz, Azurm HitzB, Vill Jaink), IE 116 (EZ, Ax, Harb, Mat, Gç, Hm, SP, Ch, ES, Lg, Mih, Dh, Dv Lab, Gy, Hb, Jnn, Legaz, Iratz, Ox, Zerb IxtS, Barb Sup, JE Ber, Lf Murtuts, Mde Po, StPierre, Larz Senper), EB 7 (Arti MaldanB, MEIG); pixu 8: G 7 (Aran SIgn, Arr May, Zab Gabon, Sor AuOst, SMitx Aranz, Lasa Poem, Txill Let), EB 1 (MEIG); pizu 16: G 1 (Or Eus), IE 15 (Lç, E, SP, HU, FIr, Zub, Ardoy SFran, JEtchep, Xa Odol); a2) [iz.] gisa azalduak: phezu (phezü): G 1 (Or Eus), IE 1 (ChantP), ZuAm 14 (Mst, Etch, Casve SGrazi); pisu (phisu) 184: B 62 (DurPl, Zav Fab, Mg CO, Añ, fB, Astar, JJMg, Mg PAb, AB AmaE, Azc, Itz, Ur, A BGuzur, Balad, Erkiag), G 62 (Cb, Mb, Mg, AA, Gco, VMg, Izt, Arrantz, EusJok, JanEd, Noe, Arr May, Lard, Sor, Tx, Or, Vill Jaink, And AUzta, Berron Kijote, Ibiñ Virgil, Munita), IE 34 (Ax, Mat, Gç, SP, Ch, Hb Egia, Dv, ECocin, Barb Leg, JE Ber, Mde Pr, StPierre), EB 26 (Arti MaldanB, Mde HaurB, Osk Kurl, MEIG); piso IE 1 (Volt); pixu 40: B 11 (AB AmaE, Ur MarIl, Kk Ab, BEnb NereA, Gand Elorri, Erkiag), G 23 (Ud, Aran SIgn, Zab Gabon, EusJok, Noe, Ag G, Muj PAm, Lab, Basarri, Uzt Noiz, Ibiñ Virgil, NEtx LBB, Txill Let, Salav, Munita, NEtx Antz), EB 6 (MEIG); pizu IE 8 (Lç, Volt, SP, Bordel, Zub); a3) eratorriak eta: phezutarzun ZuAm 7 (Mst), pisutasun G 7 (Gco), IE 13 (Ax, Mat, SP Imit, Ch, ES), pizutasun IE 1 (JEtchep), p(h)isu izan IE 4 (Dv Lab, Barb, Lf Murtuts), pisuki IE 4 (SP Phil), pisutsu B 21 (Añ, fB, Astar, Azc PB), pisuzko B 5 (CatLlo), IE 1 (Gy); b) 'etxebizitza, maila' adierakoak: pisu B 2 (AB AmaE, Erkiag BatB), IE 1 (JE Ber), EB 1 (Arti Ipuin); piso B 1 (SM Zirik); pixu G 1 (Basarri); c) 'balantza' adierakoak: phezu 1, ZuAm (Mst); p(h)isu 25: B 5 (DurPl, Astar, Erkiag Arran), G 13 (Cb, AA, Arr May, Urruz Urz, Sor Gabon, EusJok, Noe, And AUzta), IE 7 (SP, Dv Lab); pixu 4: B 2 (Ur MarIl, Erkiag BatB), G 1 (Noe), EB 1 (MEIG); pizu IE 1 (Volt); d) 'dirua' adierako pizu forma behin azaldu da, B (Balad).
a) 'Lurrak gorputz bat erakartzen duen indarra...' adierakoak dira ugarienak: a1) [izond.] gisa azalduak: pisu 11: G 3 (T. Egibar, P. Orkaiztegi, Mokoroa), EB 7 (J. Intxausti, X. Goia, E. Kortadi, Txillardegi, F. Pelaez, A. Urretabizkaia), EgAs 1 (R. Iraola); pixu 2: G 1 (J. Agirre), EB 1 (J. Garmendia); pizu 4: IE 2 (A. Erdozaincy), EB 2 (K. Santisteban, J. Urain); a2) [iz.] gisa azalduak: piso 2: B 1 (Azkue), G 1 (J. Azpiroz); pisu 164: B 4 (Andra Marija Uribarricuaren beder., S. Onaindia, F. Zubiaga, Oskillaso), G 7 (Urruzuno, Villasante, G. Ansola, F. Portu, Jaunaren Deia, A. Begiristain), IE 1 (G. Alfaro), EB 137 (G. Nazabal, I. Sarasola, Euskaltzaindia, J. Bergara, J.M. Rodriguez, I. Aizpuru, I. Irazabalbeitia, J. Azurmendi, X. Etxaniz, J.I. Iglesias, F.J. Juanes, J. Garzia, P. Esnal, E. Lopez, E.J., J. Uriarte, UZEI, Elhuyar, M. Zabaleta, J. Arrizabalaga, Saioka, J. Gonzalez, Fisika. Irakaskuntza Ertainak, I. Iñurrieta, I. Azkune, Kimika, J.A. Lakarra, A.M. Toledo, K. Fernandez, J. Sudupe, P. Iztueta, F. Mendizabal, Bizia lurrean, G. Garate, M. Aramendi, J. Oregi, Arantzadi/Jakin, J.A. Agirre, M.A. Unanua, J. Aldabe, M. Lorda, M. Ensunza, A. Azkona, J. Apalategi, B. Uraga, J. Agirre, N. Urbizu, I. Mendiguren, Txiliku, X. Monasterio, J. Lasa, X. Mendiguren B., Gipuzkoako foru aldundia, J.A. Berriotxoa, D. Urbistondo), EgAs 15 (Egin, GAO, Hemen, E. Etxebarren, X. Mendiguren B., A. Lertxundi, L. Unzueta, P. Perurena, Unescoren albistaria); pixu 29: B 2 (A. Zubikarai, Barrutia), G 6 (M. Recondo, P. Iztueta, M. Oñatibia, A. Ibiñagabeitia, M. Ariztia), EB 5 (A. Biteri, Kultura eta Turismo, A. Zubikarai, J.M. Mendizabal), EgAs 16 (K. Sagarzazu, Egin, Basarri, J. Zubia, DV, Agur, Arrasate Press, Gure Erria); p(h)izu 5: EB 3 (Euskal kulturaren urtekaria, I. Borda), EgAs 2 (Eskualduna); a3) lexia-esapideak: pisu egin EB 1 (G. Garate), pisu atomiko EB 6 (I. Irazabalbeitia, J. Iturbe), pisu espezifiko EB 10 (J.M. Torrealdai, Elhuyar, X. Goia, Euskal estatistika-erakundea, J. Butron, M. Ensunza), pisu-galera EB 2 (J.I. Iglesias), gorputz-pisu EB 3 (J. Agirre), pisu-indar EB 3 (Arantzadi/Jakin), pisu jasoketa EgAs 1 (J.L. Lekuona), pisu-jaurtiketa EB 1 (F. Mendizabal), pisu molekular EB 18 (A. Santamaria, M. Martinez, F.J. Juanes, Elhuyar, J. Iturbe, Saioka), pisu-neurgailu EB 1 (Elhuyar), pisu-neurri EB 2 (P. Esnal), pisu-portzentaia EB 3 (Elhuyar), pisu sakadura EB 1 (Arantzadi/Jakin), pisu-unitate EB 2 (Ingurunea esperientzi-arloa), pisudun EB 2 (A. Martinez, Txillardegi), pisuzko EB 2 (J.M. Goñi, R. Manjón), EgAs 1 (Argia); b) 'etxebizitza, maila' adierakoak: piso 3: G 1 (J. Azpiroz), EB 2 (J. Casenave; R. Etxezarreta); pisu 48: B 2 (A. Lasarte), EB 32 (E. Etxebarria, N. Agirre, E.J, M. Aldasoro, E. Aseginolaza, P. Iztueta, SEIE taldea, G. Nazabal, UZEI, N. Urbizu, A. Lertxundi, I. Olaberria, X. Gereño, P. Lizarralde, P. Zabaleta, P. Sastre, X. Amuriza, D. Urbistondo, X. Mendiguren Elizegi, M. Landa), EgAs 14 (La Voz de Euskadi, I. Azkune, A Urretabizkaia, Gaur express, Hemen, K. Zidarre); pixu 1: EgAs (Basarri); c) 'balantza' adierako pisu 1, EB (Elhuyar); d) 'dirua' adierako pisu 1, EB (J.B. Ayerbe).
piso 'zama': AB50 3; 'etxebizitza': AB38 1, AB50 11; '?' DFrec 9; pisu 'zama': AB38 (cf. pisu astun, pisu erloju, pisu kontzeptu, pisu magnitude, pisu neurketa, pisu neurkin, pisu unitate, pisu-kaja, pisu-lege, pisu-neurgailu, pisu-neurketa, pisu-neurri, pisu-proportzio, pisu-unitate); AB50 70, Euskalterm 82 (cf. ardatz-pisu, bizi-pisu, euli-pisu, jaiotza-pisu, luma-pisu, minieuli-pisu, oilar-pisu; pisu baliokide, pisu-atzerapen, pisu-barometro, pisu-bereizte, pisu-desbideratze, pisu-egiaztatze, pisu-etxe, pisu-galtze, pisu-jaurtiketa, pisu-jaurtitzaile, pisu-kategoria, pisu-kaxa, pisu-kurba, pisu-matxarda, pisu-muga, pisu-sentsazio, pisu-sorta, pisu-tolerantzia, pisu-zirkulu); HiztEn-LurE; pisu atomiko: AB38 5, HiztEn, Euskalterm; pisu espezifiko: AB38 7, HiztEn, Euskalterm 1; pisu molekular: AB38 6, HiztEn, Euskalterm 4; pisu [izond.]: AB38 1, HiztEn, LurE, Euskalterm 1; pisu izan: LurE; pisudun: DFrec 1, AB50 4, LurE; pisugabe: Euskalterm 1; pisugabezia: Euskalterm 1; pisutasun: HiztEn-LurE; pisutsu: AB38 1, HiztEn-LurE; pisutxo: AB38 1; pisuzko: AB50 2, Euskalterm 1; pisu 'etxebizitza': DFrec 9, AB38 15, AB50 32, HiztEn, Euskalterm 12; pisu 'balantza': AB50 4, HiztEn-LurE; '?' DFrec 43, AB38 56.
pisu, (h)azta.
1 iz. 'lurraren erakarmen-indarra'; 'tresna, pisatzekoa'. 2 izond. 'astuna, pisu handikoa'. / AS: pisu izan, pisuzko: pisuzko arrazoiak.
E109: "Adiera figuratua ere sartzea proposatuko nuke, adibide batekin, arrazoi pisuak edo. Langile pisua dakusat Lhanderenean, s.u., eta [becatari] aiñ pisua Agirre Asteasukoagan, III. 212". // BAgiria (1999-04-23): "eskaria ez da onartu. Izenondo gisa jasoa denez, ez da gehiagoren beharrik ikusi".
izenari hirugarren adiera aitortuz: 'gimnastikako tresna'; eta lehen adierakoaren adibide gisa jasoz: pisu atomiko, pisu espezifiko, pisu hil, pisu molekular.
pisukide aztertzean proposatu da lehendik arautua dagoen pisu sarrerari etxebizitza adiera gehitzea, Heg. markarekin.
pisu izan.
1 iz. lurraren erakarmen-indarra; 2 iz. tresna, pisatzekoa; 3 izond. astuna, pisu handikoa.
Heg.
- [E115]: "iparraldean ezaguna ote denez? Baietz "manex herrietan", Zuberoan ordea phezü erraten da" (1993-02)
- [E109]: adiera figuratua ere sartzea proposatu du.
- Erabakia: BAgiria (1999-04-23): ez da onartu.