itxi1, itxi, ixten
1 da/du ad. Leiho, ate eta kidekoez mintzatuz, norabaiteko sarrera edo irteera eragozteko eran jarri. Ik. hetsi; zerratu1; zarratu1. Anton. ireki1. Atea itxi zion. Leihoa itxirik aurkitu zuten. Luisak leihoetako estalkiak itxi zituen. 2 da/du ad. Zerbaiten osagai higikorra mugituz edo jarriz, haren barnealderako irispidea eragotzi, edo barne eta kanpoaldearen arteko harremana galarazi. Gela itxi. Zuloa itxi. Eskutitza itxi baino lehen. Ahoa, begiak itxi. || Igarobidea langaz itxi. Sarrera itxi.
3 du ad. Denda, lantegi eta kidekoez mintzatuz, dagokion jarduera-orduak bukatu. Denda arratsaldeko bostetan ixten du. Liburutegia oso berandu ixten dute.
4 da/du ad. Zerbaiten osagai higikorrak elkarrengana hurbildu, bitarterik uzten ez dela. Liburua itxi. Eskua itxi. Aterkia itxi ezinik. Zauriak itxi zitzaizkionean.
5 du ad. Heltzeko, aurreratzeko edo harremanetan jartzeko bide bat deuseztatu, edo erabiltzea eragotzi. Gu zaharzaleak gara, baina aldizkarian ez genioke inori biderik itxi nahi. Poliziak ihesbidea itxi zion.
6 du ad. Barruti bat barrura ezin sartzeko moduan jarri. Alorra hesiz itxi. Ipini zuen mahasti bat, itxi zuen eta erdian dorre bat eraiki zuen.
7 du ad. Bezeroak hartzen dituen etxe batek, edota enpresa edo lantegi batek, behin betiko edo aldi baterako, bere zerbitzuak emateari utzi. Eskola itxi behar izan zuten. Denda sei hilabetez itxi dute eraberritze lanak egiteko. Ekainaren 12an zentrala ixteko eskatu zuen Eusko Legebiltzarrak.
8 da/du ad. Muga jarri, amaia eman. Uztailaren bukaeran itxiko da harpidea. Parentesia itxi.
9 da/du ad. Norbait leku itxi batean sartu edo gorde. Arlesko mojategian itxi zen. Aramaion, liberalek, herriko etxean itxi zuten Santa Kruz apaiza.
10 du ad. Hitzarmenez, tratuez eta kidekoez mintzatuz, adostu eta irmotzat jo. Europako hauteskundeetara elkarrekin joateko hitzarmena ixtekotan dira. Aldi baterako ituna itxi dute Jaurlaritzak eta Errioxak. Joan den asteazkenean itxi zituzten negoziazioak jabearekin.