OEHko datuak [laburduren azalpena]

OEH: ARMONIAN. a) En armonía. Praisko [...] zan seme bat ona / bere guraso zarrak maite ebazana. [...] Gazteak zarraz ziran bizi armonian. AB AmaE 291. b) (V-m, AN-gip). Ref.: Etxabu Ond; Gte Erd150. Murmurando; refunfuñando; riñendo, disputando. "Refunfuño. Nire ama beti armonixan da, mi madre siempre está refunfuñando" Etxabu Ond. "Bere burutik armoni(a)n joan da. Hori armoni(a)n joan duk (AN-gip)" Gte Erd 150 (junto a bekozkoa zimurtu dik, gauza hutsa behar dute haserretzeko, etc. de otras zonas). Kuidado gabe segitu nuben / nere karguko lanetan. / Jendia armoniyan zebillen / publiko tabernetan: / Altzatarraren kontrariyorik / etzala erri onetan. EusJok II 58. Juana ori armoniyan / altutik asi zan, / neroni ere ixilik / egongo ez nitzan. PE 74. Bi atso nabaitu / ditut armoniyan, / beriala jarri ziran / jeniyo biziyan. / Ollo bat baratzara / sartutziagatik / bi atso aserretu / dirade gogotik. Auspoa 63-64, 227. Ollagorra entzuten / asi zan armoniñ: / Ai zan, begi-urdiñ, / ez burlarik egiñ. MendaroTx 211. Ostegunian beia / saldu du Ernanin, / geroztik erostuna / dabill armonin; / ogei ta bi erralde / ezurra eta mamin; / eztula ta zotiña / sabelian du min. Ib. 179. Juau! Juau! --armonian asi omen zan [zakurra]. JAzpiroz 24. (Con dativo). Riñendo, reprendiendo. "Armoniyan ai zen gue neskai" (G-bet). Jakiñ arren promesa / zenduala egiñ,, / aita Xeledonio / zuri armoniñ. MendaroTx 187. Aitona armonian / asten zaionean, / amonak entzungogor / dio geienean. Zendoia 81. c) "Armonixan egon, pasau... [...] Estar nervioso, normalmente a la espera de algo. Alabia falta zan da gau guztia armonixan egon naiz (edo pasau dot). Ik. arduratan egon" Elexp Berg

a) [elkar-hartze egokian]: harmonian 65 eta armonian 11; b) [liskarrean, errietan] adierakorik ez dugu aurkitu.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

a) [elkar-hartze egokian]: harmonian 23 eta armonian 4; b) [liskarrean, errietan]: armonian 3: Gotzon Garate 2, Patziku Perurena.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia ‘marmarrean’ adierazteko, eta azpisarrera gisa jasotzekoa. Halaber, jasotzekoa izan liteke harmonian forma ere, azpisarrera gisa.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa armonia sarreran.